Lokata strukturyzowana – jak działa? Czy warto założyć?

Lokaty bankowe to jedna z popularniejszych form oszczędzania, oferująca względne bezpieczeństwo i przewidywalność zysku. Jeśli jednak interesuje Cię nieco większe ryzyko połączone z większym potencjałem zarobku, być może warto skorzystać z lokaty strukturyzowanej. Czym jest, jakie ma zalety i wady, jakie daje możliwości i najważniejsze: czy to się opłaca? Poznaj odpowiedzi.

Z badania „Finanse Polaków” przeprowadzonego na zlecenie Banku Millennium w czerwcu 2024 r. wynika, że liczba osób oszczędzających na „trudniejsze czasy” rośnie. Odsetek odkładających nadwyżki finansowe, gdy mają taką możliwość, wzrósł w ciągu roku o 6 punktów procentowych (z 37% w 2023 r. do 43% w 2024 r.). Wzrósł także odsetek inwestujących swoje oszczędności – do 11% z 7% w 2023 r.

Najchętniej Polacy trzymają pieniądze na kontach bieżących, w gotówce lub korzystają z produktów oszczędnościowych. Preferują głównie bezpieczne formy oszczędzania i inwestowania. Tradycyjne lokaty coraz częściej nie spełniają jednak oczekiwań. Ich oprocentowanie w porównaniu z inflacją (która według danych GUS we wrześniu 2024 r. wyniosła 4,9% rok do roku) jest na tyle mało atrakcyjne, że wiele osób zaczyna poszukiwać innych rozwiązań.

W te zmieniające się wymagania mogą wpisać się lokaty strukturyzowane.

Czym jest lokata strukturyzowana?

Lokata strukturyzowana to produkt finansowy łączący elementy tradycyjnej lokaty bankowej z inwestycjami na rynkach kapitałowych. Dzięki tej kombinacji lokaty strukturyzowane dają inwestorom szansę na uzyskanie wyższych zysków.

Wiąże się to jednak z pewnym ryzykiem. Jedną z ważnych cech lokaty strukturyzowanej jest jej złożoność. Przez to istota jej funkcjonowania może być trudniejsza do zrozumienia niż tradycyjna lokata terminowa. Wpływa to również na problemy z przewidzeniem potencjalnych zysków.

Z czego składa się lokata strukturyzowana?

Lokata strukturyzowana składa się z dwóch głównych elementów.

• Część bezpieczna (kapitałowa) – to zdeponowane w ramach lokaty strukturyzowanej środki, które są zabezpieczone i chronione przed stratą. Ta część kapitału „pracuje” podobnie jak zwykła lokata terminowa.
• Część inwestycyjna (opcyjna) – pozostała część kapitału jest inwestowana w bardziej ryzykowne instrumenty, takie jak akcje spółek, surowce, indeksy giełdowe czy obligacje. Wynik tej inwestycji na rynkach finansowych decyduje o potencjalnym zysku inwestora. Trzeba jednak liczyć się także z ryzykiem tej formy inwestowania, które może doprowadzić do utraty części inwestycyjnej kapitału.

Jak działa lokata strukturyzowana?

Mechanizm działania lokaty strukturyzowanej polega na tym, że bank lub instytucja finansowa, w której założona jest lokata, inwestuje część Twojego kapitału na bezpiecznych instrumentach (jak np. obligacje skarbowe). Mają one zagwarantować zwrot kapitału. Niewielka część środków jest natomiast inwestowana w bardziej ryzykowne aktywa, co daje szansę na potencjalnie wyższe zyski.

Cechy lokaty strukturyzowanej

Lokata strukturyzowana łączy w sobie cechy lokaty terminowej oraz inwestycji na rynkach finansowych. Ma kilka istotnych cech, które warto wziąć pod uwagę przed podjęciem decyzji o jej założeniu.

Termin zapadalności

Lokaty strukturyzowane mają zazwyczaj określony termin zapadalności, który wynosi od kilku miesięcy do kilku lat. To czas trwania lokaty, podczas którego środki są „zamrożone”, a ich ewentualna wypłata zwykle jest niemożliwa bez konsekwencji finansowych.

Zwrot zainwestowanego kapitału

W przypadku lokaty strukturyzowanej, zwrot zainwestowanego kapitału nie jest zawsze w 100% gwarantowany. Zazwyczaj chronione jest od 80% do 100% zainwestowanej kwoty, co oznacza, że w najgorszym przypadku inwestor może stracić część środków.

Z drugiej strony, ta część lokaty, która jest chroniona, daje pewne poczucie bezpieczeństwa. Do najbezpieczniejszych należą natomiast lokaty strukturyzowane, które gwarantują 100-procentowy zwrot zainwestowanego kapitału.

Warunki odsetek

W odróżnieniu od standardowych lokat, w przypadku lokaty strukturyzowanej wysokość odsetek zależy od wyników rynków, w które zainwestowana jest część kapitałowa. Zysk może być uzależniony od kursów akcji, zmian wartości indeksów giełdowych, cen surowców czy innych czynników ekonomicznych.

To sprawia, że oprocentowanie lokaty może być zmienne, w zależności od tego, jakie rezultaty przyniosą realizowane inwestycje. Lokaty strukturyzowane oparte są o wyselekcjonowane aktywa bazowe, ale nie gwarantuje to zysku.

Okres subskrypcji lokaty strukturyzowanej

W przeciwieństwie do lokaty terminowej, do lokaty strukturyzowanej nie można przystąpić w dowolnym momencie. Termin ten jest ściśle określony tzw. okresem subskrypcji. To moment zapisu na lokatę strukturyzowaną, który następuje w ramach edycji oferty. W tym czasie jest ona dostępna dla zainteresowanych klientów na określonych warunkach.

Często w okresie subskrypcji możliwa jest rezygnacja z lokaty bez ponoszenia dodatkowych kosztów. Natomiast w trakcie trwania lokaty, czyli okresu inwestycji w przypadku chęci wypłacenia zainwestowanego kapitału najczęściej naliczana jest opłata manipulacyjna. Warto mieć też na uwadze, iż bank zastrzega sobie prawo do wydłużenia okresu subskrypcji.

Lokata strukturyzowana: zalety i wady

Lokaty strukturyzowane mają swoje mocne i słabe strony. Warto wziąć je wszystkie pod uwagę, zanim podejmiesz decyzję o inwestycji.

Zalety lokaty strukturyzowanej

Najważniejsze zalety lokat strukturyzowanych to:

• ochrona kapitału – większość lokat strukturyzowanych oferuje ochronę części lub nawet całości kapitału, co ogranicza ryzyko straty zainwestowanych środków;
• potencjał wyższych zysków – dzięki inwestycji w aktywa o wyższej stopie zwrotu lokata strukturyzowana daje szansę na wyższy zysk niż w przypadku lokat terminowych;
• dywersyfikacja – lokaty strukturyzowane często opierają się na różnych instrumentach finansowych, co pozwala na lepsze rozproszenie ryzyka;
• gwarancja Bankowego Funduszu Gwarancyjnego – wpłacony kapitał, a czasami również odsetki są objęte gwarancją BFG, co oznacza, że w przypadku ogłoszenia upadłości przez bank odzyskasz swoje pieniądze (do równowartości 100 000 euro).

Wady lokaty strukturyzowanej

Należy jednak wziąć pod uwagę także wady lokaty strukturyzowanej, do których należą:

• ryzyko straty części kapitału – w niektórych przypadkach inwestor może stracić część zainwestowanych środków, jeśli rynki nie przyniosą oczekiwanego zysku;
• brak gwarancji zysków – zwrot z lokaty strukturyzowanej zależy od wyników rynkowych; istnieje więc ryzyko, że inwestor uzyska niższe odsetki niż na tradycyjnej lokacie;
• długi okres inwestycji – może to być problemem dla osób, które potrzebują szybkiego dostępu do swoich środków;
• złożoność produktu – dla osób bez doświadczenia na rynkach finansowych, zrozumienie zasad działania lokaty strukturyzowanej może być trudne;
• opłaty za wcześniejsze zerwanie umowy – zerwanie lokaty strukturyzowanej przed terminem zapadalności może się wiązać z koniecznością poniesienia opłaty manipulacyjnej.

Każdy musi sam zdecydować, czy bardziej przemawiają do niego wady, czy też zalety lokaty strukturyzowanej. Na pewno jest to ciekawe rozwiązanie, ale nie jest zalecane inwestowanie wszystkich posiadanych oszczędności w lokatę strukturyzowaną. Zdecydowanie korzystniejsza będzie dywersyfikacja portfela inwestycyjnego.

Lokaty strukturyzowane: czy to się opłaca?

Czy warto założyć lokatę strukturyzowaną? Odpowiedź na to pytanie zależy od indywidualnych preferencji inwestora, a także od jego tolerancji na ryzyko. Lokaty strukturyzowane mogą przynieść atrakcyjne zyski, ale nie są pozbawione ryzyka.

Zyski z lokaty strukturyzowanej mogą być bardzo zróżnicowane i zależą od warunków rynkowych. Inwestorzy, którzy są skłonni zaakceptować ryzyko, mogą uzyskać wyższe stopy zwrotu niż na tradycyjnych lokatach, ale jednocześnie powinni być przygotowani na możliwość straty części kapitału.

Ile można zarobić na lokatach strukturyzowanych?

Potencjalny zysk z lokaty strukturyzowanej jest znacznie trudniejszy do przewidzenia niż w przypadku zwykłej lokaty terminowej. W tym przypadku możliwe oprocentowanie za okres inwestycji jest podawane w formie „widełek” (np. 4,80%-29,99% w skali inwestycji). Natomiast oprocentowanie gwarantowane to minimalny zysk, jaki bank zapewnia w ramach danej inwestycji.

Nie każda lokata strukturyzowana ma określone oprocentowanie gwarantowane. Jeśli jednak jest ono sprecyzowane, określa minimalny zysk, jaki uzyskasz po okresie inwestycji w razie spełnienia najczarniejszych scenariuszy.

Trzeba jednak mieć na uwadze, że stawka oprocentowania gwarantowanego zwykle jest dość niska – często niższa niż oprocentowanie na zwykłej lokacie terminowej, a może być nawet niższa od wskaźnika inflacji. W związku z tym produkty strukturyzowane mogą nie zapewnić Ci należytej ochrony oszczędności przed inflacją.

Przykład:

Pani Hanna ma 10 000 zł, które chce zainwestować w lokatę strukturyzowaną. Wybrała ofertę na 24 miesiące z możliwym oprocentowaniem na poziomie 4,80%-29,99% w skali inwestycji. Oprocentowanie gwarantowane wynosi 4,80%. Lokata jest też objęta 100-procentową gwarancją ochrony wpłaconego kapitału. Produkty finansowe, w które zainwestował bank, zapewniły jej wysoką stopę zwrotu z inwestycji – 24%. Dzięki temu po zakończeniu okresu inwestycji (po dwóch latach) pani Hanna wypłaci 11 944 zł (12 400 zł minus podatek od zysków kapitałowych).

W razie spełnienia się „czarnego scenariusza” (gdy np. spadnie wartość instrumentów finansowych, w które zainwestuje bank prowadzący lokatę) pani Hanna nie zostanie z niczym. Zostanie jej wypłacony cały początkowy kapitał wraz z minimalną wartością odsetek (480 zł) pomniejszoną o podatek od zysków kapitałowych. Łącznie zatem pani Hanna wypłaci z banku 10 388,80 zł.

Jak otworzyć lokatę strukturyzowaną?

Masz wrażenie, że lokata strukturyzowana wpisuje się w Twoje plany oszczędnościowo-inwestycyjne? Jej otwarcie nie jest trudne. W tym procesie można wyszczególnić kilka etapów.

1. Wybór odpowiedniej oferty – pierwszym krokiem jest wybór oferty banku lub innej instytucji finansowej, która oferuje lokaty strukturyzowane. W pierwszej kolejności porównuj różne oferty przede wszystkim pod kątem ochrony kapitału, okresu zapadalności, a także potencjalnych zysków.
2. Analiza warunków – przed podjęciem decyzji dokładnie przeanalizuj warunki lokaty. Zwróć uwagę na poziom ochrony kapitału, sprawdź rodzaj instrumentów finansowych, w jakie zamierza inwestować bank, oraz możliwości wcześniejszego zerwania lokaty i związane z tym konsekwencje.
3. Przystąpienie do lokaty – po wybraniu oferty i zaakceptowaniu warunków wypełnij formularz, który jest wstępem do subskrypcji lokaty strukturyzowanej.
4. Wpłata środków – następnie wpłać kapitał, który chcesz zainwestować zgodnie z instrukcjami banku. Teraz pozostaje już tylko monitorować inwestycję i czekać na zyski!

Weź także pod uwagę, że w niektórych przypadkach bank prowadzący lokatę może wymagać od Ciebie założenia rachunku osobistego.

Anna Baczewska

Redaktor

[email protected]

Redaktorka z wieloletnim doświadczeniem – ze szczególnym akcentem na teksty o tematyce finansowej i ubezpieczeniowej. Zawiłości związane z kredytami, produktami inwestycyjnymi, leasingiem, polisami potrafi przedstawić prostymi słowami – aby były bardziej zrozumiałe i przystępne.  Każdą informację dokładnie weryfikuje, dzięki czemu dostarcza wyłącznie aktualne i merytoryczne treści. Prywatnie to miłośniczka podróży i true crime.

Zobacz inne wpisy tego autora »

Komentarze:

Subscribe

Notify of

new follow-up commentsnew replies to my comments

Label

Imię*

E-mail

Δ

Label

Imię*

E-mail

Δ

1 Comment

Newest

Oldest Most Voted

Inline Feedbacks

View all comments

Jarosław

7 months ago

Witam wszystkich. Dziś skończyła się moja 2 letnia lokata strukturyzowana potencjał srebra w Banku Millenium. Kwota lokaty 20 000 pln. Uzyskane odsetki – 0,00 pln. To nie żart. Zero złotych. Przestrzegam przed takimi produktami.

3

Reply