Co to jest lokata? Lokata bankowa to rodzaj umowy z bankiem, na podstawie której klient powierza bankowi określoną kwotę pieniędzy na umówiony czas. Sposoby na oszczędzanie pieniędzy są różne. Przeczytaj nasz artykuł i dowiedz się czym jest lokata oraz jakie lokaty mamy obecnie dostępne na rynku.
- Co to jest lokata?
- Jakie są rodzaje lokat bankowych?
- Lokata bankowa – oprocentowanie
- Lokata bankowa – od czego zależy zysk?
- Jak obliczyć zysk z lokaty?
- Lokata a stałe i zmienne oprocentowanie
- Lokata bankowa czy konto oszczędnościowe
- Podatek od lokaty – czy można go uniknąć?
- Najlepsza lokata – jaka powinna być?
- Lokaty – oferty banków
- Warto wiedzieć:
Choć lokaty bankowe ze względu na niewielką możliwość wygenerowania zysków nie cieszą się obecnie dużym powodzeniem, ewentualne podniesienie stóp procentowych może nieco odwrócić ten trend. Tym samym produkty te, razem z kontami oszczędnościowymi, będą mogły stanowić bezpieczne miejsce do pomnażania kapitału dla tych, którzy w finansach nie lubią zbyt dużego ryzyka.
Co to jest lokata?
Lokata bankowa to rodzaj umowy z bankiem, na podstawie której klient powierza bankowi określoną kwotę pieniędzy na umówiony czas. Po upływie okresu umowy bank zwraca pieniądze powiększone o wysokość odsetek.
Można więc powiedzieć, że to taka odwrócona pożyczka – gdzie bank pożycza pieniądze od klienta w zamian za określone wynagrodzenie.
Lokata jest postrzegana jako jeden z najbardziej bezpiecznych instrumentów finansowych – wypłata środków jest gwarantowana przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny do wysokości równowartości 100.000 euro. Lokata ma na celu raczej ochronę kapitału – zachowanie oszczędności niż osiągnięcie zysku.
Jakie są rodzaje lokat bankowych?
W zależności od rodzaju lokaty, odsetki mogą być wypłacane miesięcznie, kwartalnie lub rocznie albo w całości po zakończeniu umowy. Częstotliwość naliczania odsetek do powierzonego kapitału nazywana się kapitalizacją. Na rynku finansowym można spotkać się z różnymi rodzajami lokat, m.in. można wyróżnić takie rodzaje lokat bankowych jak:
Standardowa lokata terminowa
Lokata terminowa to najbardziej popularny i najczęściej wybierany rodzaj lokaty, polega na powierzeniu instytucji finansowej określonej kwoty pieniędzy na określony z góry termin – np. 3 miesiące. Po zakończeniu umowy bank zwraca klientowi cały kapitał powiększony o wysokość odsetek. Z reguły oprocentowanie lokat terminowych jest stałe, a wcześniejsze zerwanie umowy wiąże się określonymi konsekwencjami – zwykle z utratą wypracowanych odsetek. Lokata terminowa powinna być trzymana w banku do końca.
Lokata rentierska
Lokata rentierska to rodzaj lokaty długoterminowej – umowa zawierana jest na co najmniej 12 miesięcy, a częściej na 2 lub 3 lata. Oferta przeznaczona jest dla osób, które chcą szybciej dysponować wypracowanym zyskiem – odsetki wypłacane są w regularnych, z góry określonych odstępach czasu – np. co miesiąc lub co trzy miesiące (a nie na koniec okresu umowy, jak to ma miejsce w przypadku typowej lokaty terminowej).
Oprocentowanie takiej lokaty zwykle jest wyższe. Minusem jest wyższy próg wejścia – lokata rentierska przeznaczona jest często dla klienta zamożnego, który zdecyduje się zamrozić określoną kwotę (zwykle co najmniej 100.000 zł) na dłuższy okres. Zdarzają się jednak oferty, których próg wejścia nie jest określony na tak zaporowym poziomie.
Lokata strukturyzowana
Lokata strukturyzowana składa się z dwóch części: bezpiecznej i inwestycyjnej. Cel lokaty jest dwutorowy: ochrona kapitału i osiągnięcie zysku. Dlatego część powierzonego kapitału lokowana jest w bezpieczne instrumenty finansowe – jak obligacje, a część w instrumenty, które pozwolą na osiągnięcie wyższego zysku jednak charakteryzują się wyższym ryzykiem. Lokata strukturyzowana to zwykle inwestycja długoterminowa, po jej zakończeniu bank powinien wypłacić klientowi kapitał w pełnej kwocie plus ewentualnie wypracowane odsetki.
Lokata overnight
Inaczej lokata nocna albo jednodniowa. Kapitał lokowany jest tylko na jeden dzień – kolejnego dnia bank zwraca całość środków wraz z odsetkami. Lokaty overnight były kiedyś bardzo popularne z uwagi na możliwość uniknięcia tzw. podatku Belki. Aktualnie zdecydowanie straciły na atrakcyjności i są dostępne w ofercie tylko kilku banków.
Lokata walutowa
To rodzaj depozytu zawieranego w walutach obcych. Na wysokość osiągniętego zysku wpływają dwa elementy: oprocentowanie oraz różnice kursowe.
Lokata progresywna
Zwykle długoterminowa. Wysokość oprocentowania zależy od wpłaconej kwoty i okresu trwania umowy. Oprocentowanie lokaty progresywnej rośnie w kolejnych miesiącach jej trwania. Oznacza to, że lokowane środki są najniżej oprocentowane na początku umowy, a najwyżej w ostatnich miesiącach.
Decydując się na ten rodzaj lokaty warto sprawdzić, ile wynosi efektywna roczna stopa oprocentowania i porównać ją ze zwykłą lokata terminową. Plusem lokaty progresywnej jest zwykle możliwość wcześniejszego rozwiązania umowy bez ryzyka utraty wypracowanych odsetek.
Lokata bankowa – oprocentowanie
Oprocentowanie lokaty może być stałe lub zmienne. Wysokość oprocentowania, bez względu na czas trwania lokaty, określana jest w skali roku. Aktualnie oprocentowanie lokat jest bardzo niskie – sięga poziomu ok 2,2%. Tym samym, wpłacając pieniądze na taki depozyt nie można spodziewać się kolosalnych zysków.
Co więcej, potencjalny dochód z lokaty zostanie jeszcze obniżony o tzw. podatek Belki w wysokości 19%.
Lokata bankowa – od czego zależy zysk?
Oprocentowanie lokat i ich opłacalność zależy od kilku czynników, jednak najważniejsza jest wysokość stóp procentowych. Niskie stopy procentowe przekładają się na niższe stawki oferowane przez banki. Wyjątkiem są depozyty promocyjne, jednak cechują się one wieloma ograniczeniami np. limitem dopuszczalnej wpłaty.
Aktualna sytuacja na rynku lokat bankowych jest mało korzystna dla klientów. Stopy procentowe są na rekordowo niskim poziomie, co przekłada się bezpośrednio na niewielkie oprocentowanie depozytów terminowych. Propozycja oprocentowania powierzonych środków na poziomie od 0,5% do 2% w skali roku aktualnie jest raczej standardem, co przy inflacji, która w październiku 2021 r. sięga 6 %, przynosi realną stratę. Oczywiście lepsze to niż trzymanie gotówki pod materacem, gdyż w takim wariancie nie zapewniamy sobie żadnej ochrony przed spadkiem siły nabywczej zgromadzonych oszczędności.
Michał MuchaJak obliczyć zysk z lokaty?
Jak już wspomnieliśmy, oprocentowanie lokaty może być stałe lub zmienne, a jego wysokość, bez względu na czas trwania lokaty, określana jest w skali roku. Dodatkowo z uwagi na sposób liczenia odsetek można wyróżnić:
- odsetki proste – obliczane od wysokości powierzonego kapitału przez cały okres lokaty,
- odsetki składane – naliczane wielokrotnie, na początku umowy obliczane od wysokości powierzonego kapitału, następnie doliczane do kapitału i w kolejnym okresie odsetkowym liczone już od powiększonej kwoty.
Wysokość odsetek można obliczyć samodzielnie lub skorzystać z dostępnych w internecie kalkulatorów zysków z lokat.
Przykład: Dla lokaty na kwotę 1000 zł na okres 3 miesięcy oprocentowanej 0,9 % w skali roku zysk brutto wyniesie 2,25 zł. Dodatkowo trzeba jeszcze pamiętać, że zysk zostanie pomniejszony o podatek Belki w wysokości 19%, a to oznacza, że bank na konto klienta przeleje kwotę 1,8 zł.
Lokata a stałe i zmienne oprocentowanie
Lokata może przyjąć oprocentowanie stałe lub zmienne. Co charakter oprocentowania oznacza dla osoby chętnej na otwarcie lokaty?
- W przypadku oprocentowania stałego możemy już w momencie założenia lokaty obliczyć, jaki zysk przyniesie nam ona pod koniec okresu deponowania. W trakcie trwania takiego depozytu oprocentowanie nie ulega bowiem zmianie.
- Jeśli natomiast wybierzemy lokatę z oprocentowaniem zmiennym, zyski z takiego depozytu mogą zmieniać się w zależności od wahania stóp procentowych. Wraz ze wzrostem bądź spadkiem stóp procentowych, wzrasta lub spada oprocentowanie lokaty. Tym samym na takiej lokacie możemy zarobić więcej bądź mniej.
Lokata bankowa czy konto oszczędnościowe
Choć lokata bankowa i konto oszczędnościowe to produkty których celem jest raczej ochrona niż pomnażanie oszczędności klienta, w swojej strukturze mocno różnią się między sobą.
Lokata bankowa zakładana jest na jakiś czas, a wypłata środków z takiego depozytu przed dniem jego zakończenia najczęściej wiąże się z utratą wypracowanych odsetek. Na lokatę środki wpłaca się jednorazowo, w dniu jej założenia. W trakcie trwania depozytu nie można więc dorzucać na niego dodatkowych funduszy – jeśli chcemy zdeponować kolejne pieniądze, musimy założyć nową lokatę.
Konto oszczędnościowe to z kolei dodatkowy rachunek posiadający odpowiednie oprocentowanie. Takie konto można prowadzić bezterminowo, a wypłata środków nie wiąże się z utratą odsetek. Trzeba być jednak ostrożnym, bo banki zwykle określają limit darmowych wypłat z konta oszczędnościowego. Jeśli go przekroczymy, za każdą dokonaną wypłatę może zostać naliczona określona opłata. Na konto oszczędnościowe można też w dowolnej chwili wpłacić kolejne pieniądze – dzięki czemu zwiększamy kapitał, od którego naliczane będą odsetki.
Co zatem wybrać: konto oszczędnościowe czy lokaty terminowe? Odpowiedź zależy od tego, czy jestesmy w stanie zamrozić oszczędności na określony czas czy też wolimy mieć do nich swobodny dostęp.
- Jeśli mamy pewność, że oszczędności nie będą nam potrzebne, warto rozważyć założenie lokaty.
- Jeżeli jednak chcemy regularnie zasilać nasze oszczędności i wolimy mieć je zawsze pod ręką, bardziej opłacalny będzie wybór konta oszczędnościowego.
Podatek od lokaty – czy można go uniknąć?
Podatek od zysków kapitałowych zwany inaczej podatkiem Belki to rodzaj daniny, którą trzeba zapłacić od zysków osiąganych m.in. z akcji, obligacji czy lokat kapitałowych. Aktualnie stawka podatku Belki jest stała i wynosi 19 %.
Przed 2012 r. banki oferowały swoim klientom tzw. lokaty antybelkowe albo overnight. Pieniądze były lokowane na jeden dzień – dzięki temu wyliczona kwota podatku była niewielka (0,50 zł lub mniej) a to nie rodziło obowiązku podatkowego. Przepisy zostały jednak uszczelnione i obecnie kwota podatku jest zaokrąglana do pełnych złotych w górę i trzeba ją zapłacić w każdym przypadku. Dlatego w przypadku typowych lokat nie ma możliwości uniknięcia podatku Belki.
Istnieją jednak sytuacje, kiedy podatek Belki nie bywa naliczany. Tak jest w przypadku, gdy trzymamy oszczędności na:
- indywidualnych kontach emerytalnych (IKE),
- indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego (IKZE).
Podatku Belki nie zapłacimy także wtedy, gdy korzystamy z tzw. funduszy parasolowych (grupie różnych funduszy prowadzonych w ramach jednego Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych).
Najlepsza lokata – jaka powinna być?
Aby wybrać najlepszą lokatę, powinniśmy zwrócić uwagę na takie aspekty jak:
- oprocentowanie – im wyższe, tym lepiej;
- konieczność otwarcia konta osobistego – jeśli musimy otwierać nowy rachunek bankowy, może on generować dodatkowe koszty, które w ostatecznym rozrachunku obniżą zyski z lokaty;
- możliwość skorzystania z promocji bankowych – banki co jakiś czas wypuszczają promocje związane z otwarciem lokaty. Po spełnieniu warunków takich promocji można zarobić dodatkowe środki, które zwiększają zysk z lokaty.
Lokaty – oferty banków
Aktualne oferty lokat można znaleźć w naszym comiesięcznym rankingu. Prezentujemy tam najlepsze oferty depozytów kwartalnych, półrocznych oraz rocznych.
Aby poznać szczegóły innych lokat dostępnych obecnie na rynku, zapraszamy do naszego kalkulatora lokat bankowych.
Źródła:
https://businessinsider.com.pl/poradnik-finansowy/podatek-belki-czym-jest-i-kiedy-trzeba-go-oplacic/eqelbr5
Warto wiedzieć:
- Lokata bankowa to pewnego rodzaju umowa z bankiem, na podstawie której oddajemy mu do dyspozycji określoną kwotę pieniędzy i w umówionym terminie odbieramy ją wraz z wypracowanym zyskiem.
- Każdy zysk z lokaty obciążony jest tzw. podatkiem Belki w wysokości 19%.
- Banki oferują różne rodzaje lokat, ze stałym lub zmiennym oprocentowaniem.
- W internecie dostępne są kalkulatory lokat, które pozwolą obliczyć nam dokładny zysk z takiego depozytu.
FAQ – najczęściej zadawane pytania
Czy każda lokata wymaga prowadzenia rachunku osobistego w danym banku?
Nie jest to regułą, jednak często w regulaminie lokaty pojawia się wymóg uruchomienia także rachunku osobistego.
Czy można mieć kilka takich samych lokat w danym banku?
W przypadku oferty standardowej zwykle nie ma ograniczeń co do ilości lokat posiadanych przez jednego klienta. Jeśli jednak otwieramy lokatę w jakiejś promocji, liczba możliwych do uruchomienia depozytów może zostać ograniczona do jednego czy dwóch.
Od czego pochodzi nazwa “podatek Belki”?
Podatek Belki został wprowadzony w 2002 roku przez ówczesnego ministra finansów Marka Belkę. Danina ta wzięła więc nazwę od jego nazwiska.
Jak wygląda odprowadzanie podatku Belki?
Podatku Belki zwykle nie trzeba odprowadzać samodzielnie. W naszym imieniu zrobi to bowiem bank, w którym posiadamy produkt wymagający takiego opodatkowania. Bank przekazuje odpowiednią kwotę do właściwego urzędu skarbowego, a nam wypłaca sumę pomniejszoną już o podatek Belki.
Czy lokata bankowa może ulec automatycznemu odnowieniu?
Wszystko zależy od rodzaju lokaty oraz regulaminu jej prowadzenia wydanego przez bank. Rzeczywiście, niektóre lokaty ulegają automatycznemu odnowieniu, zwykle na nieco gorszych warunkach niż początkowo zakładano. Decydując się na daną lokatę warto więc sprawdzić, jak wygląda ta kwestia w tym konkretnym przypadku.
Jak działa lokata bankowa?
Działanie lokaty bankowej jest bardzo proste bo polega na tym, że podpisując umowę z bankiem na określony czas powierzając odpowiednią kwotę otrzymujesz od banku wpłacone pieniądze powiększone o odsetki.
Jak działa lokata 3 miesięczna?
Lokata 3-miesięczna polega na przekazaniu do banku określonej kwoty środków, która zostanie zwrócona po tym terminie wraz z należnymi nam odsetkami. Trzeba pamiętać, że zysk z lokaty każdorazowo pomniejszony zostanie o podatek Belki. Wcześniejsze zerwanie lokaty niemal zawsze oznacza utratę naliczonych odsetek.
Czy można stracić pieniądze na lokacie?
Lokata jest jednym z najbezpieczniejszych rozwiązań pozwalających pomnażać zgromadzone oszczędności. Są one gwarantowane przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny (BFG) do równowartości 100 tys. euro w złotych polskich w jednym banku. Porównując oprocentowanie lokat z aktualnym poziomem inflacji konsumenckiej to w ujęciu realnym przynoszą one stratę.
Czy opłaca się wpłacić pieniądze na lokatę?
Na pewno bardziej niż trzymanie ich na nieoprocentowanym rachunku lub w domu. Wysoko oprocentowana lokata ogranicza spadek wartości nabywczej zgromadzonych pieniędzy. Poza tym jest to produkt dostępny i oparty o proste i przejrzyste zasady. Banki nie pobierają też żadnych opłat w zamian za założenie lokaty terminowej.
Jak działa oprocentowanie lokat?
Oprocentowanie lokat komunikowane jest zawsze w skali roku. Przykładowo wpłacając na roczną lokatę 1.000 zł przy oprocentowaniu na poziomie 10% po upływie terminu, bank naliczy odsetki w wysokości 100 zł. Przed wypłatą potrącony zostanie jeszcze 19% podatek Belki. W rezultacie na nasze konto wróci 1.081 zł, czyli 1.000 zł początkowego kapitału i 81 zł odsetek netto.
Czy warto założyć lokatę?
Jeśli zależy nam na spokoju i nie chcemy podejmować większego ryzyka związanego z zakupem jednostek funduszy inwestycyjnych czy z samodzielnym zakupem akcji, to jak najbardziej warto. Trzeba jednak wcześniej porównać dostępne oferty, aby zmaksymalizować zysk z przekazanego do banku kapitału.
Czy lokaty w banku są bezpieczne?
Tak, lokaty bankowe są generalnie uważane za bezpieczne, ponieważ są regulowane przez odpowiednie organy bankowe i finansowe. Dodatkowo, w wielu krajach, włączając Polskę, wpłaty klientów są zabezpieczone przez systemy gwarantowania depozytów do pewnej kwoty. Niemniej jednak, warto pamiętać, że „bezpieczeństwo” może zależeć od stabilności danego banku i ogólnej sytuacji gospodarczej kraju.
Na czym polega lokata w banku?
Lokata bankowa to rodzaj produktu finansowego oferowanego przez banki, który pozwala klientom zainwestować swoje pieniądze na określony czas w zamian za odsetki. Kiedy otwierasz lokatę, wpłacasz na nią pewną kwotę pieniędzy, a bank zobowiązuje się zwrócić Ci te środki po upływie umówionego czasu, wraz z naliczonymi odsetkami.
Preferencje polegające na wyższym oprocentowaniu lokat powinny być dla klientów, którzy od dawna mają np. w PKO BP ROR, a nie dla nowych.