Szukasz prostego sposobu na oszczędzanie? Lokata bankowa to jeden z produktów finansowych uważanych za najbezpieczniejsze. Charakteryzuje się także dużą dostępnością – założenie lokaty jest możliwe praktycznie od ręki w każdym banku. Jak dokładnie działa i czym się charakteryzuje? Czy lokaty bankowe są opłacalne? Sprawdź!
- 1. Lokata – co to jest?
- 2. Jakie są rodzaje lokat bankowych i różnice pomiędzy nimi?
- 2.1. Lokata rentierska
- 2.2. Lokata strukturyzowana
- 2.3. Lokata overnight
- 2.4. Lokata walutowa
- 2.5. Lokata progresywna
- 2.6. Standardowa lokata terminowa
- 2.6.1. Lokaty terminowe – rodzaje
- 3. Lokata bankowa – od czego zależy zysk?
- 4. Oprocentowanie lokaty bankowej – stałe czy zmienne?
- 5. Lokata bankowa czy konto oszczędnościowe?
- 6. Jak założyć lokatę bankową?
- 6.1. Jak założyć lokatę bez konta w banku?
- 7. Lokaty bankowe – czy warto?
- 8. Warto wiedzieć:
Szukasz sposobu na zabezpieczenie swoich oszczędności przed inflacją, ale nie chcesz lokować ich w ryzykownych instrumentach finansowych? Dobrym rozwiązaniem może być odpowiednia lokata bankowa. Nie oferuje ona co prawda spektakularnych zysków, ale jest dość często wybierana przez miłośników bezpiecznego oszczędzania. Charakteryzuje się bowiem niemal całkowitym brakiem ryzyka oraz dużą dostępnością – lokaty znajdziesz w ofercie każdego banku.
Lokata – co to jest?
Lokata jest formą oszczędzania polegającą na zdeponowaniu pewnej sumy pieniędzy w instytucji finansowej, na określony czas, w zamian za ustalone oprocentowanie. Lokata bankowa to produkt oszczędnościowy wymagający podpisania umowy z bankiem.
Na jej podstawie możesz przekazać na wskazany rachunek określoną kwotę, a po upływie ustalonego z góry czasu bank zwróci ją z zyskiem z tytułu odsetek. Jest to więc dokładna odwrotność kredytu czy pożyczki, w której to bank pożycza pieniądze od klienta w zamian za odsetki.
Uwaga!
Jakie są rodzaje lokat bankowych i różnice pomiędzy nimi?
Banki oferują wiele rodzajów lokat. Jakie są główne różnice pomiędzy nimi? Warto zwrócić uwagę na poniższe elementy:
- Rodzaj oprocentowania – lokaty mogą mieć oprocentowanie stałe lub zmienne. Pierwsze rozwiązanie jest bardziej przewidywalne. Drugie będzie jednak korzystniejsze, jeśli podczas trwania umowy wzrosną stopy procentowe lub inny parametr wpływający na oprocentowanie depozytu.
- Wysokość oprocentowania – zazwyczaj wszystkie lokaty bankowe na rynku mają zbliżone oprocentowanie. Czasami jednak można trafić na promocję, która pozwoli Ci cieszyć się wyższym zyskiem. Oprocentowanie lokat komunikowane jest w skali roku.
- Minimalna i maksymalna wysokość kapitału, jaki możesz zdeponować – w niektórych bankach można zdeponować dowolną kwotę, a w innych obowiązują limity lub minimalne progi.
- Czas trwania – najpopularniejsze lokaty to te trwające od kilku miesięcy do jednego roku. Poszczególne instytucje finansowe mogą proponować różne warianty trwania depozytów.
- Kapitalizacja odsetek – poszczególne lokaty bankowe mogą różnić się częstotliwością kapitalizacji odsetek, czyli ich „dopisywania” do bazowego salda lokaty. Im częstsza kapitalizacja, tym więcej zarobisz na lokacie ze względu na zjawisko procentu składanego.
Ponadto na rynku wyróżnić można różne rodzaje lokat bankowych. Czym się charakteryzują?
Lokata rentierska
Lokata rentierska jest przeznaczona dla osób, które chcą „zamrozić” pieniądze na dłuższy czas, ale z zarobionych środków korzystać na bieżąco. Umowa jest w tym przypadku zawierana na co najmniej 12 miesięcy, a częściej na 2 lub 3 lata. Odsetki wypłacane są natomiast w regularnych, z góry określonych odstępach czasu – np. co miesiąc lub co trzy miesiące (a nie na koniec okresu umowy). Zwykle z lokaty rentierskiej można skorzystać tylko z dużym kapitałem (co najmniej 100 000 zł).
Lokata strukturyzowana
Lokata strukturyzowana to produkt dla osób, które chcą połączyć bezpieczne oszczędzanie pieniędzy z elementem ryzyka, który może przynieść wyższe zyski. Ten rodzaj lokaty składa się z dwóch części: bezpiecznej i inwestycyjnej. Lokata strukturyzowana zwykle jest depozytem długoterminowym.
Lokata overnight
Lokata nocna lub jednodniowa, czyli overnight, umożliwia ulokowanie kapitału tylko na jedną noc. Obecnie tego typu produkty praktycznie nie pojawiają się w ofertach banków, choć w przeszłości były popularne ze względu na możliwość uniknięcia podatku od zysków kapitałowych (tzw. podatku Belki).
Lokata walutowa
Lokata walutowa jest zawierana w walutach obcych. W tym przypadku, oprócz oprocentowania, na wysokość zysku wpływają różnice w kursach walut.
Lokata progresywna
Lokata progresywna zwykle jest zobowiązaniem długoterminowym, w którym wysokość oprocentowania rośnie wraz z upływem czasu. Czasami daje ona możliwość wypłaty środków bez utraty wypracowanych odsetek.
Standardowa lokata terminowa
Standardowa lokata terminowa to najpopularniejszy rodzaj lokaty, który ma bardzo prostą budowę. W tym przypadku jako klient powierzasz bankowi określoną kwotę na ustalony z góry okres. Powoduje to „zamrożenie” środków, ponieważ z takiej lokaty nie można ich wypłacić bez konsekwencji w postaci utraty wypracowanych odsetek (czasami banki gotowe są do wypłaty części odsetek). Lokaty terminowe mogą być zawierane na okresy od kilku miesięcy do kilku lat.
Lokaty terminowe – rodzaje
Wszystkie lokaty terminowe można podzielić na grupy związane z czasem ich trwania. Są to:
- lokata krótkoterminowa – zawierana na okres krótszy niż 12 miesięcy;
- lokata długoterminowa – zawierana na okres powyżej 12 miesięcy.
Uwaga!
Ponadto można podzielić lokaty terminowe na odnawialne i nieodnawialne:
- lokata nieodnawialna obejmuje po prostu ustalony okres i kończy się w terminie wskazanym w umowie; po jej zakończeniu wpłacony kapitał wraz z odsetkami przekazywany jest na wskazane konto;
- lokata odnawialna po upłynięciu terminu jej trwania odnawia się automatycznie na kolejny okres.
Należy mieć przy tym na uwadze, że lokaty odnawialne często odnawiają się na warunkach aktualnych w momencie odnowienia. Może to wiec oznaczać zmianę oprocentowania. Zwróć na to szczególną uwagę, jeśli korzystasz z ofert specjalnych, ponieważ oprocentowanie promocyjne jest najczęściej kilkukrotnie wyższe od oprocentowania standardowego.
Lokata bankowa – od czego zależy zysk?
Dużym atutem lokaty bankowej jest gwarantowany zysk. Co prawda ryzykowne metody inwestowania dają możliwość zarobienia znacznie większych kwot, ale możesz na nich też stracić. Tymczasem lokata zapewni Ci stabilny wzrost kapitału – bez ryzyka i dużego wysiłku. Banki ustalają oprocentowanie zgodnie z obowiązującymi stawkami stóp procentowych Narodowego Banku Polskiego.
W pierwszej połowie 2024 roku na rynku lokat bankowych dostępne jest oprocentowanie w przedziale 2-8% w skali roku. Warto mieć na uwadze, że inflacja konsumencka w kwietniu 2024 r. wyniosła 2,4% w ujęciu rok do roku. Dlatego lokata może stanowić pewien sposób na zabezpieczenie pieniędzy przed utratą siły nabywczej, a także pomóc Ci „cegiełka po cegiełce” pomnażać kapitał.
Oprocentowanie lokaty to oczywiście najważniejszy czynnik wpływający na Twoje zyski. Należy przy tym mieć na uwadze, że może ono być stałe lub zmienne i że jest określane w skali roku. Ponadto ogromne znaczenie ma częstotliwość kapitalizacji odsetek. Przy każdej kapitalizacji do salda jest bowiem dodawana wartość odsetek, a kolejne odsetki są już liczone od wyższej kwoty (wpłaconego kapitału powiększonego o doliczoną kwotę odsetek). Najlepiej jest to wytłumaczyć na przykładzie.
Przykład
Jeśli jednak Pan Michał wybierze lokatę z takim samym oprocentowaniem, ale z kapitalizacją kwartalną, zarobi więcej. Po 3 miesiącach do jego salda zostanie bowiem dopisane 150 zł. Przez kolejne 3 miesiące odsetki będą zatem naliczane od kwoty 10150 zł. Po 6 miesiącach pan Michał będzie mieć już 10 302,25 zł, a odsetki będą naliczane dalej od tej kwoty.
Po 9 miesiącach na lokacie uzbiera się 10 456,78 zł, a po zakończeniu obowiązywania umowy lokaty pan Michał otrzyma dokładnie 10 613,63 zł. Zarobi więc przy takich samych odsetkach więcej o 13,63 zł. Oczywiście jest to niewiele, ale przy większym kapitale lub dłuższym okresie obowiązywania lokaty częstsza kapitalizacja może zrobić ogromną różnicę.
Chcesz obliczyć zysk z lokaty w danym banku? Skorzystaj z kalkulatora lokat, który pomoże Ci wygodnie sprawdzić, ile zarobisz.
Pamiętaj! Oprocentowanie nominalne lokaty nie uwzględnia podatku od zysków kapitałowych (podatek Belki). Po zakończeniu lokat bank odliczy od wypracowanych odsetek należną wartość podatku i odprowadzając go do urzędu skarbowego. Wypłaci Ci więc kapitał powiększony o wypracowane odsetki, ale pomniejszony o podatek Belki, który wynosi 19%.
Oprocentowanie lokaty bankowej – stałe czy zmienne?
Wybierając lokatę terminową, zwróć uwagę także na rodzaj oprocentowania. Jeśli zdecydujesz się na oprocentowanie stałe, będziesz z góry wiedzieć, ile zarobisz na depozycie. Lokata z oprocentowaniem zmiennym jest nieco bardziej ryzykowna. Zyski z takiego depozytu w zasadzie pozostają niewiadomą, ponieważ oprocentowanie może się zmienić podczas trwania umowy. Ważne, aby pamiętać o takim ryzyku.
Lokata bankowa czy konto oszczędnościowe?
Lokata bankowa i konto oszczędnościowe to dwa produkty bankowe polecane osobom, które chcą pomnażać swoje oszczędności i nie są zainteresowane ryzykownymi inwestycjami. W praktyce jednak pomiędzy nimi jest wiele różnic.
Lokata bankowa
Przede wszystkim lokata bankowa zakładana jest na określony z góry termin. Wypłata środków przed czasem zwykle jest niemożliwa bez utraty wypracowanych odsetek. Środki są więc „zamrożone” na pewien czas.
Ponadto umowa lokaty terminowej opiewa stałą kwotę – podczas jej trwania nie możesz nic dopłacić do kapitału pracującego na Twój zysk. Tym samym jest to rozwiązanie dla osób, które chcą na pewien czas odłożyć pewną sumę pieniędzy, a po upływie określonego terminu odebrać ją z zyskiem.
Konto oszczędnościowe
Konto oszczędnościowe zapewnia znacznie większą elastyczność, choć dostęp do środków zwykle nie jest w pełni swobodny. Umowa konta oszczędnościowego zwykle jest bezterminowa, a w każdej chwili można na nie wpłacić kolejne pieniądze. Dzięki temu możesz aktywnie oszczędzać, dokładając do swojej „puli” kolejne pieniądze, a jednocześnie zarabiać z tytułu odsetek naliczanych przez bank.
Z konta oszczędnościowego można też wypłacać środki, choć zwykle nie bez ograniczeń. Większość banków proponuje limit darmowych wypłat w miesiącu, a za każdą kolejną trzeba zapłacić niewielką prowizję. Najczęściej pierwsza wypłata w miesiącu jest darmowa, a każda kolejna kosztuje ok. 10 zł.
Spróbuj tego
Jak założyć lokatę bankową?
Chcesz, aby Twoje pieniądze pracowały na siebie na lokacie? Jest to jedna z najłatwiej dostępnych form oszczędzania. Lokaty znajdziesz w ofertach wszystkich banków w Polsce. Z aktualną ofertą zwykle można się zapoznać na stronie banku, a gdy wybierzesz już interesujący Cię produkt bankowy, najczęściej będziesz mógł od razu przejść do wypełnienia formularza kontaktowego lub wniosku online.
Jeśli zamierzasz założyć lokatę w tym samym banku, w którym masz rachunek osobisty lub firmowy, zwykle możesz to zrobić z poziomu bankowości elektronicznej. Wystarczy zalogować się na swoje konto na stronie internetowej lub w aplikacji, wybrać interesujący Cię produkt i wypełnić krótki formularz.
Odpowiednią lokatę znajdziesz wygodnie za pomocą porównywarki Rankomat. Wystarczy, że podasz, jaką kwotę chcesz ulokować i na jaki okres, a otrzymasz przejrzyste porównanie ofert różnych banków wraz ze wskazaniem oprocentowania i zysku netto („na rękę”), jaki wypracują Twoje pieniądze przez cały czas trwania umowy. Wyniki możesz też filtrować (np. lokaty bez zakładania konta, dostępne online itp.), aby jeszcze łatwiej wybrać produkt dopasowany do Twoich potrzeb.
Jak założyć lokatę bez konta w banku?
W tym przypadku często również możesz wypełnić wniosek przez internet albo udać się osobiście do oddziału wybranej sieci. Formalności są minimalne i opierają się głównie na podaniu swoich danych. Po wypełnieniu wniosku otrzymasz numer rachunku lokaty, na który będziesz musiał przelać kwotę depozytu. Warto jednak wiedzieć, że lokata bez konta może różnić się od standardowej oferty banku pod względem wysokości oprocentowania. Nierzadko oprocentowanie takich produktów jest niższe po to, aby skłonić nowych klientów do założenia rachunku.
Lokaty bankowe – czy warto?
Wiesz już, czym jest lokata, ale czy warto z niej skorzystać? Może to być dobre rozwiązanie, jeśli szukasz sposobu na bezpieczne ulokowanie swoich pieniędzy. Lokata pomoże uchronić Twoje oszczędności przed inflacją, a może także zapewnić Ci odczuwalne zyski. Ponadto lokaty są bardzo bezpieczne, ponieważ wypłatę pieniędzy zapewnia Ci Bankowy Fundusz Gwarancyjny – w razie ogłoszenia przez bank upadłości. Gwarancja obowiązuje aż do równowartości 100 000 euro (łącznie dla wszystkich depozytów w danym banku założonych przez jedną osobę).
Jeśli zdecydujesz się skorzystać z tej formy oszczędzania, warto się postarać, aby wybrać najlepszą lokatę dla Twoich potrzeb. Pamiętaj, aby zwracać uwagę nie tylko na oprocentowanie (im wyższe, tym lepsze), ale też na kapitalizację – im częstsza, tym szybciej będą rosnąć Twoje należne odsetki.
Znaczenie może mieć też rodzaj oprocentowania. Stałe zapewnia określony zysk, a zmienne jest bardziej ryzykowne, ale w niektórych przypadkach może się okazać bardzo korzystne. Pamiętaj też, że możesz wybierać spośród różnych rodzajów lokat, aby znaleźć produkt, który będzie najlepiej odpowiadał Twoim potrzebom.
Źródła:
- https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19971400939/U/D19970939Lj.pdf
Warto wiedzieć:
- Lokata bankowa to umowa z bankiem, na mocy której przekazujesz mu do dyspozycji określoną kwotę, a w umówionym terminie bank wypłaca ją wraz z wypracowanymi odsetkami.
- Lokata stanowi bardzo bezpieczny, stabilny i przewidywalny sposób na oszczędzanie.
- Lokata wiąże się z „zamrożeniem” środków na określony czas. Zwykle niemożliwe jest wypłacenie z niej jakichkolwiek kwot bez utraty wypracowanych odsetek.
- Każdy zysk z lokaty obciążony jest tzw. podatkiem Belki w wysokości 19%. Bank odlicza podatek automatycznie, zanim wypłaci Ci kapitał z wypracowanym zyskiem.
- Banki oferują różne rodzaje lokat (odnawialne, rentierskie, strukturyzowane, progresywne itp.) ze stałym lub zmiennym oprocentowaniem.
FAQ – najczęściej zadawane pytania
Czy zysk z lokaty bankowej jest opodatkowany?
Tak – korzystając z lokaty będzie trzeba zapłacić podatek od zysków kapitałowych. Zostanie on odliczony automatycznie od wypracowanej kwoty odsetek. Po zakończeniu okresu obowiązywania umowy lokaty bank wypłaci Ci zatem Twój kapitał wraz z wypracowanym zyskiem pomniejszonym o tzw. podatek Belki (19%). Samodzielnie nie musisz odprowadzać żadnego dodatkowego podatku.
Jak uniknąć opodatkowania zysków z lokaty terminowej?
Obecnie nie można uniknąć opodatkowania zysków z lokaty podatkiem Belki. Wszystkie lokaty są opodatkowane, nawet wtedy, gdy należna kwota podatku jest niewielka. W przeszłości możliwe było uniknięcie opodatkowania na krótkoterminowych lokatach typu overnight, ale w związku z uszczelnieniem przepisów, od 2012 roku nie jest to już możliwe.
Jedyne produkty inwestycyjne, które pozwalają uniknąć opodatkowania podatkiem Belki, to indywidualne konta emerytalne (IKE) oraz indywidualne konta zabezpieczenia emerytalnego (IKZE). Podatku nie zapłacisz także, korzystając z tzw. funduszy parasolowych.
Na co zwrócić uwagę, wybierając lokatę terminową?
Najważniejszym parametrem lokaty terminowej jest oczywiście oprocentowanie. Im wyższe, tym więcej zarobisz. Ważna jest jednak również kapitalizacja odsetek – jeśli odbywa się częściej, doliczane odsetki będą rosnąć szybciej. Ponadto na rynku znajdziesz różne rodzaje lokat terminowych o specyficznych właściwościach (np. lokaty strukturyzowane łączące bezpieczne oszczędzanie z nieco bardziej ryzykownym inwestowaniem czy lokaty progresywne, w których wysokość oprocentowania rośnie z czasem). Ułatwia to znalezienie produktu, który będzie odpowiadał Twoim potrzebom.
Czy da się stracić na lokacie?
Ogromnym atutem lokat bankowych jest bezpieczeństwo. Są one objęte Bankowym Funduszem Gwarancyjnym, dzięki czemu nie da się na nich stracić. Nawet jeśli bank ogłosi upadłość lub będzie mieć innego rodzaju problemy, odzyskasz swój kapitał. Gwarancja obowiązuje do równowartości 100 000 euro (łącznie dla wszystkich depozytów w danym banku).
Preferencje polegające na wyższym oprocentowaniu lokat powinny być dla klientów, którzy od dawna mają np. w PKO BP ROR, a nie dla nowych.