Od 1 kwietnia 2024 zerowa stawka VAT na żywność przestaje obowiązywać. O ile wzrosną podstawowe produkty spożywcze? Dlaczego Ministerstwo Finansów postanowiło wrócić do 5% stawki VAT na żywność? Czy możemy się spodziewać wysokiego wzrostu cen żywności? Przeczytaj nasz tekst.
To nie primaaprilisowy żart, zerowa stawka podatku VAT na podstawowe produkty spożywcze nie zostanie przedłużona od 1 kwietnia 2024 roku – Ministerstwo Finansów uznało, że nie ma już takiej konieczności.
Słuszna decyzja o końcu tymczasowego obniżenia VAT na żywność (od kwietnia). Budżet nie jest z gumy. Inflacja spadła, a przed nami wyzwania w zakresie wydatków zbrojeniowych, edukacyjnych i zdrowotnych i procedura nadmiernego deficytu.
Chciałbym przypomnieć, że rząd @MorawieckiM…
— Sławomir Dudek (@DudSlaw) March 12, 2024
Dlaczego rząd nie przedłuży zerowej stawki VAT na podstawowe produkty spożywcze?
Obniżona stawka VAT ma zniknąć, bo temu przede wszystkim mają sprzyjać spadkowe tendencje cen.
Wypowiedź eksperta
Przypomnijmy, że obniżona stawka VAT na podstawowe produkty spożywcze obowiązywała od 01 lutego 2022 roku. Została wprowadzona przy odczycie inflacji za styczeń 2022 roku na poziomie 9,2% (r/r). Wtedy tempo wzrostu cen żywności było znacznie wyższe niż dziś.
Ministerstwo swoją decyzję argumentuje także tym, że według wstępnych danych GUS inflacja w styczniu br. obniżyła się do 3,9% (r/r) i było to najniższe tempo wzrostu cen konsumpcyjnych w tym ujęciu od marca 2021 roku. Spadło również roczne tempo wzrostu cen żywności i napojów bezalkoholowych – do 4,9% w styczniu br. (tj. najniżej od września 2021 roku).
Warto dodać, że na światowych rynkach rolnych ceny żywności również spadają, jak informuje Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) w swoim raporcie FAO Food Price Index* (FFPI).
Dodatkowym argumentem jest fakt, że rząd potrzebuje pieniędzy na realizację obietnic wyborczych. Podniesienie VAT na żywność to dla budżetu państwa dodatkowe 12–13 mld zł rocznie.
Produkty, które od 1 kwietnia znów będą mieć 5% stawki VAT:
- mięso i ryby oraz przetwory z nich,
- mleko i produkty mleczarskie,
- jaja,
- miód naturalny,
- orzechy,
- warzywa i owoce oraz ich przetwory,
- tłuszcze zwierzęce i roślinne jadalne,
- zboża i przetwory ze zbóż, w tym pieczywo i pieczywo cukiernicze,
- określone preparaty i mleko do żywienia niemowląt i dzieci oraz dietetyczne środki spożywcze specjalnego przeznaczenia medycznego.
O ile wzrosną ceny, kiedy wróci 5% VAT na żywność?
Obliczyliśmy, jaki może być wzrost cen żywności od 1 kwietnia – ceny poszczególnych artykułów sprawdziliśmy w serwisie dlahandlu.pl. Przeanalizowaliśmy podstawowe produkty spożywcze, których łączna średnia cena w marcu wynosi 171,45 zł, a w kwietniu będzie to prawdopodobnie 180,05 zł.
Wzrosty nie wydają się duże, ale trzeba pamiętać, że dotkną przede wszystkim najuboższych Polaków. Wzrost cen żywności może oznaczać, że najbiedniejsze rodziny będą musiały przeznaczać większą część swojego budżetu na jedzenie, co może ograniczyć ich możliwości zakupu innych niezbędnych produktów, takich jak odzież, leki czy środki czystości.
VAT na żywność ↗️ do 5%
Dla budżetu państwa to ok 12 mld zł dodatkowych wpływów w skali rokuDla gospodarstw domowych rocznie to koszt ok 800-1000 zł
Koniec zerowego VAT
Koniec Wakacji Kredytowych
Koniec złudzeń o likwidacji podatku BelkiKoniec miękkiej polityki https://t.co/ACn2A0NWnF
— Rafał Mundry (@RafalMundry) March 12, 2024
Wypowiedź eksperta
Czy ceny w sklepach rzeczywiście wzrosną?
Od kwietnia nie będzie obniżonych stawek VAT, ale czy rzeczywiście możemy się spodziewać wzrostu cen żywności? Odpowiedzi warto szukać w sklepach. ALDI informuje, że rozpoczyna akcję Bierzemy VAT na siebie i w kwietniu ceny produktów w ramach podstawowego koszyka zakupowego w sklepach tej sieci nie zostaną podniesione o podatek VAT.
Wypowiedź eksperta
W podobnym tonie wypowiada się polski Lidl. Czy jednak ceny rzeczywiście pozostaną na swoim poziomie? O tym najpewniej przekonamy się w niedalekiej przyszłości.
Wypowiedź eksperta
Ile wydamy na Wielkanoc 2024?
Przy okazji wzrostu cen żywności od początku kwietnia warto sprawdzić, ile Polacy planują wydać na Wielkanoc w 2024 roku. Na zorganizowanie świąt wielkanocnych Polacy chcą przeznaczyć średnio 568,8 zł, czyli o 30 zł mniej niż w ubiegłym roku, wynika z badania Barometr Providenta.
Najczęstszym sposobem na obniżenie świątecznych jest wybór tańszych zamienników – mistrzami tej metody oszczędzania są osoby w wieku 45-55 lat (62%), a także mężczyźni – wykorzystuje ją 45,7% z nich w porównaniu do 15% kobiet
Wypowiedź eksperta
Źródła:
- Ministerstwo Finansów
- Główny Urząd Statystyczny
- Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa