Dywidenda to dla inwestora namacalna korzyść wynikająca z posiadania akcji. Jednak aby skutecznie inwestować w spółki dywidendowe, warto poznać zasady ustalania dywidendy, termin jej wypłaty a także warunki, które trzeba spełnić aby uzyskać prawo do jej otrzymania.
Tylko niektóre z notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych spółek wypłacają dywidendę regularnie. Część z nich nie dzieli się zyskiem z inwestorami, tylko przeznacza go na inne cele własne. W 2021 r. decyzję o wypłacie dywidendy podjęła m.in. Dębica S.A. Ten największy polski producent opon samochodowych wypłaci w tym roku dywidendę w wysokości 3,72 zł na akcję. Zyskiem z akcjonariuszami podzieli się też największy w Polsce ubezpieczyciel: spółka PZU. Inwestorzy, którzy posiadają akcje tej spółki otrzymają dywidendę w wysokości 3,5 zł na akcję.
Dla podejmowania samodzielnych i świadomych decyzji inwestycyjnych warto wiedzieć na czym polega dywidenda i kiedy warto kupić akcje spółki dywidendowej. Informacje o wypłacie dywidendy można znaleźć na stronie internetowej spółki, ale też na portalach związanych z inwestycjami na giełdzie.
Co to jest dywidenda?
Dywidenda to udział w zysku, który może otrzymać posiadacz akcji w spółce akcyjnej lub wspólnik spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Zasady dotyczące dywidendy w spółce akcyjnej stosuje się odpowiednio do spółki komandytowo-akcyjnej.
Nie wszystkie spółki wypłacają dywidendę. Niektóre cały osiągnięty zysk przeznaczają na dalszy rozwój działalności, niektóre na pokrycie wcześniejszych strat. Decyzja w tym zakresie należy do władz spółki. Dywidenda wypłacana przez spółki akcyjne jest najczęściej zachętą do zachowania akcji przez akcjonariuszy i długoterminowej inwestycji.
Kto wypłaca dywidendę?
Dywidendę wypłacają spółki akcyjne, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i spółki komandytowo – akcyjne. W przypadku spółki akcyjnej uprawnionym do otrzymania dywidendy jest akcjonariusz, który posiada akcje spółki w dniu dywidendy. Natomiast w przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością uprawnionymi do dywidendy są wspólnicy, którym przysługiwały udziały w dniu powzięcia uchwały o podziale zysku. Umowa spółki z o.o. może upoważnić zgromadzenie wspólników do określenia innego dnia, w którym ustala się listę wspólników spółki uprawnionych do dywidendy za dany rok obrotowy.
Jak obliczyć dywidendę?
Kwota przeznaczona na dywidendę stanowi część zysków wypracowanych przez spółkę w danym roku obrotowym. Przepisy określają jej górną wysokość. W przypadku spółki akcyjnej kwota przeznaczona do podziału między akcjonariuszy nie może przekraczać zysku za ostatni rok obrotowy, powiększonego o niepodzielone zyski z lat ubiegłych oraz kwoty przeniesione z utworzonych z zysku kapitałów zapasowego i rezerwowych. Dodatkowo kwotę tę należy pomniejszyć o niepokryte straty a także akcje własne oraz kwoty, które zgodnie z przepisami ustawy lub statutu powinny być przeznaczone z zysku za ostatni rok obrotowy na kapitał zapasowy lub rezerwowe. Chodzi o to aby wypłata dywidendy nie wiązała się ze szkodą na rzecz spółki i nie hamowała jej dalszego rozwoju. Nawet w przypadku osiągnięcia zysku spółka może, ale nie musi wypłacić dywidendy. Jeśli spółka chce podzielić się zyskiem z akcjonariuszami, na wypłatę dywidendy może przeznaczyć tylko część zysku, a pozostałą część przeznaczyć np. na kapitał zapasowy.
Jak obliczyć wysokość dywidendy? Uchwała zwyczajnego walnego zgromadzenia powinna określać kwotę przeznaczoną na wypłatę dywidendy i kwotę jaka przypada na jedną akcję. Wysokość dywidendy dla poszczególnych akcjonariuszy zależy od ilości posiadanych przez nich akcji.
Przykład:
Zwyczajne Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy postanowiło przeznaczyć część wypracowanego zysku w kwocie 3.000.000 zł na wypłatę dywidendy. Kwota przypadająca na jedną akcję to 5 zł. Akcjonariusz posiadający pakiet 100 akcji otrzyma dywidendę w wysokości 500 zł, a ten który posiada 30 akcji – 150 zł.
Jak wygląda proces ustalania i wypłaty dywidendy?
Decyzję o przeznaczeniu całości lub części zysku na dywidendę w spółce akcyjnej podejmuje zwyczajne walne zgromadzenie akcjonariuszy, które powinno odbyć się w terminie 6 miesięcy po zakończeniu roku obrotowego. Jeśli rok obrotowy w spółce pokrywa się z rokiem kalendarzowym, posiedzenie odbywa się zwykle w okolicach czerwca. Walne zgromadzenie akcjonariuszy podejmuje decyzję o wypłacie dywidendy po zapoznaniu się z dokumentami finansowymi spółki i wnioskiem zarządu w zakresie podziału zysku lub pokrycia straty oraz opinią rady nadzorczej w tym zakresie.
Dywidendę wypłaca się w dniu określonym w uchwale walnego zgromadzenia albo w terminie ustalonym przez radę nadzorczą spółki, jeśli uchwała nie wskazała takiego terminu. Jeśli żaden z tych organów nie określił daty wypłaty dywidendy, wówczas powinna ona nastąpić niezwłocznie po dniu dywidendy.
Czym jest dzień dywidendy?
Dzień dywidendy to ważny termin dla każdego inwestora grającego na giełdzie. Zgodnie z kodeksem spółek handlowych to dzień według którego ustala się listę osób uprawnionych do wypłaty dywidendy.
W przypadku spółek niepublicznych, których akcje zarejestrowane są w rejestrze akcjonariuszy, uprawnionymi do dywidendy są akcjonariusze, którym akcje przysługiwały w dniu podjęcia uchwały o podziale zysku. Statut spółki może upoważnić walne zgromadzenie do ustalenia innego dnia według którego ustala się listę akcjonariuszy uprawnionych do dywidendy.
Dzień dywidendy w spółce publicznej czyli takiej, której akcje są dopuszczone do obrotu na Giełdzie Papierów Wartościowych lub w alternatywnym systemie obrotu (NewConnect) i spółce niebędącej spółką publiczną, której akcje są złożone w depozycie papierów wartościowych, określa uchwała walnego zgromadzenia akcjonariuszy. Termin, zgodnie z przepisami, należy ustalić nie wcześniej niż pięć dni i nie później niż trzy miesiące od dnia powzięcia uchwały o podziale zysku. Jeśli uchwała walnego zgromadzenia nie określa dnia dywidendy, wówczas przypada on na pięć dni od dnia powzięcia uchwały o podziale zysku.
Akcjonariusz, który posiada akcje danej spółki w dniu dywidendy, jest uprawniony do jej otrzymania. W praktyce oznacza to, że kupno akcji spółki nawet dzień przed wyznaczonym dniem dywidendy daje możliwość dodatkowego zysku
Czy dywidendę można otrzymać w formie rzeczowej?
Dywidenda zwykle ma postać gotówkową (choć faktycznie środki przekazywane są na konto bankowe a nie wypłacane w gotówce). Taką formę wypłaty może przybrać każdy rodzaj dywidendy:
- regularnej – czy wypłacanej co pewien czas, najczęściej raz w roku, ale też np. co kwartał czy co pół roku,
- nieregularnej – bez określonego z góry terminu, co jakiś czas,
- dodatkowej – może być wypłacona np. w razie osiągnięcia wyjątkowo dużego zysku przez spółkę,
- specjalnej – wypłacanej w szczególnych okolicznościach,
- likwidacyjnej – wypłacanej w momencie zakończenia działalności spółki.
Wypłata dywidendy nie zawsze musi mieć jednak postać gotówki. Spółka może również wypłacić dywidendę pod postacią dodatkowych akcji lub podniesienia nominalnej wartości dotychczasowych akcji. Takie rozwiązanie firmy stosują m.in. w przypadku kłopotów z zachowaniem płynności finansowej, kiedy chcą podzielić się zyskiem, ale nie dysponują odpowiednią gotówką, którą mogą przeznaczyć na wypłatę dywidendy. Dywidenda pod postacią podniesienia nominalnej wartości akcji jest korzystna zarówno dla akcjonariusza, jak i spółki. Pozwala poprawić płynność firmy i zachować wizerunek spółki dywidendowej, a tym samym zachęcić do utrzymania posiadania jej akcji przez inwestora.
Dywidenda a podatek
Dywidenda jako przychód z zysków kapitałowych jest obciążona podatkiem, którego stawka z tytułu udziału w zyskach osób prawnych mających siedzibę lub zarząd na terytorium Polski ustalony został w wysokości 19%. Rozliczeniem z urzędem skarbowym zajmuje się spółka a nie beneficjent dywidendy. Płatnikiem podatku jest spółka.
Podsumowanie
Strategie inwestycyjne są różne. Choć obligacje skarbowe uważane są za jeden z bezpieczniejszych sposobów inwestycji, to przy aktualnie obowiązujących w Polsce niskich stopach procentowych i wysokiej inflacji wiążą się co najwyżej z ochroną kapitału a czasem nawet stratą. Rynek akcji daje większe możliwości zarobku indywidualnym inwestorom. Znalezienie i zakup akcji spółki dywidendowej, która dzieli się wypracowanym zyskiem regularnie, może być sposobem na całkiem bezpieczny sposób na dodatkowe dochody co rok.
Najczęściej zadawane pytania:
Jak często możliwa jest wypłata dywidendy?
Wypłata dywidendy zależy od praktyki danego przedsiębiorstwa oraz regulacji prawnych obowiązujących w danym kraju. Niemniej jednak, w ogólnych zarysach:
Dywidenda roczna: W wielu krajach, w tym w Polsce, najczęściej dywidenda jest wypłacana raz do roku po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego za dany rok obrachunkowy. Sprawozdanie to prezentuje zyski i straty spółki, a zgromadzenie wspólników lub akcjonariuszy podejmuje decyzję o podziale zysku, w tym o wypłacie dywidendy.
Dywidenda kwartalna: W niektórych krajach, zwłaszcza w Stanach Zjednoczonych, duże spółki giełdowe często wypłacają dywidendy kwartalnie. Jest to praktyka wynikająca z tradycji i oczekiwań inwestorów na rynku amerykańskim.
Dywidenda miesięczna: Niektóre spółki, zwłaszcza fundusze inwestycyjne w niektórych krajach, mogą wypłacać dywidendy nawet miesięcznie, choć jest to mniej typowe.
Dywidenda nadzwyczajna: Oprócz regularnych wypłat dywidendy, spółka może zdecydować się na wypłatę dywidendy nadzwyczajnej, kiedy ma nadmiar gotówki lub osiągnęła znaczne zyski, które nie były przewidywane.
Jak sprawdzić czy spółka wypłacą dywidendę?
Aby dowiedzieć się, czy dana spółka wypłaci dywidendę, możesz podjąć kilka kroków:
Sprawdź oficjalne komunikaty spółki: Spółki notowane na giełdzie mają obowiązek informowania o ważnych decyzjach, w tym o wypłacie dywidend. Wyszukaj oficjalne komunikaty spółki na stronie giełdy papierów wartościowych lub na oficjalnej stronie internetowej spółki w sekcji dla inwestorów.
Raporty roczne i kwartalne: W raportach finansowych spółki często znajdują się informacje o polityce dywidendowej oraz o zamiarach wypłaty dywidend w przyszłości.
Zgromadzenie akcjonariuszy: Decyzje dotyczące wypłaty dywidendy są zwykle podejmowane podczas walnego zgromadzenia akcjonariuszy. Protokoły z tych spotkań, które są publikowane, powinny zawierać informacje na ten temat.
Strony internetowe analizujące rynek: Istnieją różne strony i serwisy internetowe, które analizują spółki giełdowe i podają informacje o wypłatach dywidend, ich wysokości, a także historycznych wypłatach.
