Rozwój gospodarczy jest nierozerwalnie związany z inwestycjami. Te często nie byłyby możliwe bez zewnętrznych źródeł finansowania. Jednym z nich jest leasing. Coraz częściej sięgają po niego nie tylko przedsiębiorcy, ale również osoby fizyczne. Chociaż leasing to usługa kierowana przede wszystkim dla właścicieli działalności gospodarczej. Jak coś wziąć w leasing? Na czym polega leasing? Na co zwrócić uwagę w przypadku umowy leasingowej? Sprawdzamy.
Usługi leasingowe miały duży wpływ na przebieg przemian ustrojowych i gospodarczych w Polsce. Wciąż są jednym z motorów napędowych inwestycji. Według danych Związku Polskiego Leasingu za 2021 rok, aktywa finansowane leasingiem (przedmiot leasingu)to: 49,2% pojazdy lekkie, 23,5% pojazdy ciężarowe, 22% maszyny i inne urządzenia, inne 4,2% i nieruchomości 1%.
Struktura klientów firm leasingowych wygląda następująco:
- 54,1% – mikro firmy (klienci o obrotach do 5 mln zł),
- 25,4% – część małych firm, firmy średnie i duże (klienci o obrotach powyżej 20 mln zł)
- 19,6% – małe firmy (klienci o obrotach od 5 do 20 mln zł),
- 0,7% – klient indywidualny.
Całkowita wartość aktywnego portfela branży leasingowej w Polsce wyniosła w 2021 roku 165,8 mln zł, i wzrosła w porównaniu do 2020 roku o 4,9%. Prognozy dla rynku leasingowego są takie, że wyraźne wzrosty finansowania oczekiwane są dla pojazdów lekkich oraz dla finansowania maszyn i IT oraz segmentów związanych z ochroną środowiska.
Czym jest leasing?
Leasing to rodzaj umowy, w której jedna strona (leasingodawca) udostępnia drugiej stronie (leasingobiorcy) określony przedmiot, np. samochód, sprzęt komputerowy czy maszyny. Leasingobiorca zobowiązuje się do regularnego płacenia określonych rat leasingowych za korzystanie z przedmiotu, ale nie staje się jego właścicielem.
W umowie leasingowej określane są warunki takie jak długość okresu leasingu, wysokość rat leasingowych, sposób i terminy płatności, zasady użytkowania przedmiotu oraz odpowiedzialność za jego stan i utrzymanie.
Leasing jest często stosowany w biznesie, gdyż umożliwia firmom pozyskanie potrzebnego sprzętu czy pojazdów bez konieczności ponoszenia dużych kosztów związanych z ich zakupem. Dodatkowo, raty leasingowe można wliczyć do kosztów uzyskania przychodów, co pozwala na zmniejszenie podstawy opodatkowania.
Czy leasing jest tylko na pojazdy?
Leasing dla wielu osób to leasing samochodu. W rzeczywistości leasing może służyć do sfinansowaniu zakupu niemal każdego przedmiotu niezbędnego do prowadzenia działalności. Przedmiotem leasingu może być szereg aktywów. Coraz częściej spotyka się również leasing konsumencki, adresowany do osób fizycznych.
Rozwijający się rynek sprawia, że pojawia się na nim coraz więcej propozycji. W praktyce leasingiem można objąć zakup niemal wszystkiego – od oprogramowania przez sprzęt biurowy na zaawansowanych maszynach przemysłowych i nieruchomościach kończąc. Wbrew pozorom leasing nie zawsze oznacza to samo, dlatego warto wybrać najbardziej opłacalny model finansowania.
Jakie są rodzaje leasingu?
Rodzaj leasingu zależy od potrzeb i możliwości finansowych leasingobiorcy, a także od specyfiki przedmiotu, który ma zostać wynajęty. Najczęściej spotykane rodzaje leasingu:
- Leasing operacyjny – polega na wynajmie przedmiotu na określony okres czasu. Po jego upływie przedmiot zostaje zwrócony do leasingodawcy lub można przedłużyć umowę. W tym rodzaju leasingu leasingobiorca nie ma opcji kupna przedmiotu po zakończeniu umowy.
- Leasing finansowy – polega na finansowaniu zakupu przedmiotu przez leasingodawcę. Leasingobiorca płaci raty leasingowe, po ich spłacie może wykupić przedmiot za określoną wartość rynkową. W tym przypadku leasingobiorca ma możliwość stania się właścicielem przedmiotu po zakończeniu umowy.
- Sale and leaseback – polega na sprzedaży posiadanej przez leasingobiorcę rzeczy, a następnie wynajęciu jej od nabywcy przez określony czas.
- Leasing zwrotny – polega na tym, że leasingobiorca jest zobowiązany do sprzedaży przedmiotu leasingodawcy po upływie okresu leasingu. Jest to korzystne dla leasingodawcy, ponieważ umożliwia mu uzyskanie przedmiotu po niższej cenie niż w przypadku zakupu nowego.
- Leasing cross-border – to leasing, który obejmuje więcej niż jedno państwo. Umowa leasingowa zawierana jest między przedsiębiorstwami z różnych krajów.
Czym jest leasing operacyjny?
Jak pokazuje praktyka, przedsiębiorcy zdecydowanie częściej wybierają właśnie ten model finansowania. Podstawową różnicą jest w tym przypadku brak przeniesienia praw własności do przedmiotu na leasingobiorcę – formalnie jego właścicielem pozostaje leasingodawca. Nie jest to wyłącznie kwestia formalna: z tego względu nie można m.in. wprowadzić go do ewidencji środków trwałych i dokonywać odpisów amortyzacyjnych.
Umowa leasingu się kończy, co wtedy? Po zakończeniu umowy leasingu leasingobiorca zachowuje prawo wykupu przedmiotu, jednak jego wysokość jest zależna od wysokości opłaty wstępnej (czynszu inicjalnego), liczby spłaconych rat oraz stawki amortyzacji.
Minimalny okres leasingu musi wynosić 40% okresu amortyzacji przedmiotu – dla samochodów osobowych przyjmuje się, że są to 24 miesiące, w przypadku bardziej zaawansowanych urządzeń może ulec jednak wydłużeniu.
W leasingu operacyjnym leasingobiorca może ująć w kosztach:
- Raty leasingowe wraz z odsetkami,
- Opłatę wstępną,
- Wydatki związane z użytkowaniem przedmiotu.
Czym jest leasing finansowy?
W przypadku leasingu finansowego leasingodawca przekazuje leasingobiorcy prawo do użytkowania majątku trwałego na ujęty w umowie okres, a po spłacie ostatniej raty ten staje się właścicielem przedmiotu. W związku z tym to leasingobiorca odpowiada za odpisy amortyzacyjne, jest jednak zobowiązany do opłacenia podatku VAT w całości za cały czas obowiązywania umowy.
W przeciwieństwie do leasingu operacyjnego, który jest traktowany jako usługa i obłożony stawką wynoszącą 23%, leasing finansowy traktowany jest jako dostawa towarów, a wysokość podatku VAT zależy od ich typu.
Decydując się na to rozwiązanie, można także skorzystać na określonych warunkach z jednorazowej amortyzacji. Ten model daje również większą dowolność określania czasu trwania umowy: zdefiniowano tylko jej minimalny wymiar, wynoszący 12 miesięcy.
Do kosztów leasingu finansowego zaliczyć można:
- Koszty amortyzacyjne,
- Część odsetkową raty.
Czym różni się leasing operacyjny od finansowego?
Łatwo zauważyć, że w rzeczywistości leasing operacyjny i finansowy bardzo się od siebie różnią. Chociaż większość przedsiębiorców (według niektórych danych 80%, a nawet 90%) wybiera pierwszy z nich, czasami może okazać się, że leasing finansowy będzie bardziej korzystny.
Dzieje się tak szczególnie w przypadku zakupu maszyn objętych obniżonym podatkiem VAT lub możliwości skorzystania z jednorazowej amortyzacji. Leasing finansowy daje również większe możliwości kształtowania długości obowiązywania umowy. Warto przyjrzeć się dokładniej plusom i minusom obu rozwiązań i dokonać kalkulacji, które pomogą wybrać właściwą opcję.
| Leasing operacyjny | Leasing finansowy | |
|---|---|---|
| Co można zaliczyć do kosztów? | Opłata wstępna, raty leasingowe wraz z odsetkami, koszty użytkowania, bez kosztów amortyzacji. | Część odsetkowa raty oraz koszty amortyzacyjne. |
| Czas trwania umowy | Nie mniej niż 40 proc. czasu amortyzacji przedmiotu leasingu | Powyżej 12 miesięcy |
| Podatek VAT | Rozłożony na poszczególne raty leasingowe; wynosi 23% | Płatny z góry; stawka uzależniona od klasyfikacji konkretnego produktu |
| Wykup | Uzależniony od czasu trwania umowy leasingowej oraz stawki amortyzacji | Automatyczny po spłaceniu leasingu |
Czym jest leasing konsumencki?
Coraz więcej firm leasingowych oferuje swoje usługi osobom prywatnym. Leasing konsumencki może stać się ciekawą alternatywą dla kredytu na samochód. Umożliwia korzystanie z pojazdu przez określony czas w zamian za regulowanie cyklicznych rat oraz wniesienie, podobnie jak w przypadku leasingu operacyjnego, wkładu własnego. Po zakończeniu umowy możliwe jest wykupienie samochodu za określoną kwotę.
Należy pamiętać o tym, że w czasie trwania leasingu to firma jest formalnie właścicielem pojazdu. Również jej dane widnieją w dowodzie rejestracyjnym i we wszystkich dokumentach. Zgoda na wyjazd za granicę lub udostępnienie auta osobom trzecim może wymagać wniesienia stosownych opłat. Często z dodatkowymi kosztami wiąże się również przekroczenie określonego w umowie limitu kilometrów, a leasingobiorca jest równocześnie zobowiązany do korzystania wyłącznie z autoryzowanych stacji obsługi.
Czym jest leasing pośredni?
Leasing pośredni, nazywany również leasingiem finansowym pośrednim, to forma leasingu, w której pośredniczy firma leasingowa. Oznacza to, że firma leasingowa działa jako pośrednik między przedsiębiorstwem, które potrzebuje środków trwałych a bankiem lub innym instytucją finansową, która udziela finansowania.
W leasingu pośrednim, firma leasingowa dzierżawi środki trwałe od producenta lub dostawcy, a następnie wynajmuje je klientowi końcowemu na określony okres. W ten sposób przedsiębiorca nie musi angażować własnych środków finansowych na zakup aktywów, ale może je wynająć na określony czas i określoną kwotę.
Leasing taki jest popularny ze względu na to, że umożliwia klientom korzystanie z różnego rodzaju środków trwałych, takich jak maszyny, pojazdy czy nieruchomości, bez ponoszenia wysokich kosztów zakupu. Ponadto, firma leasingowa oferująca leasing pośredni zwykle odpowiada za utrzymanie i naprawy wynajmowanych aktywów, co może być korzystne dla przedsiębiorców.
Leasing – o czym jeszcze pamiętać?
Wyniki odnotowywane przez branżę leasingową jasno pokazują, że zapotrzebowanie na tego typu usługi wciąż jest bardzo wysokie. Eksperci dochodzą do wniosku, że ten model finansowania inwestycji jest jednym z motorów napędowych gospodarki i narzędziem pozwalającym na rozwój przedsiębiorstw bez ponoszenia większego ryzyka finansowego.
Jednocześnie leasingodawcy dostrzegają nowe perspektywy, związane przede wszystkim z postępującą cyfryzacją usług finansowych. Zgodnie z europejską dyrektywą eIDAS już teraz najważniejsze dokumenty mogą być opatrzone jedynie podpisem elektronicznym, co daje możliwość znacznego uproszczenia i przyspieszenia całej procedury.
Podpisując umowę leasingową przeczytaj ją dokładnie i sprawdź, czy np. raty leasingu zgadzają się ze wcześniejszymi ustaleniami.
Warto wiedzieć
- Leasing to rodzaj umowy, w której jedna strona (leasingodawca) udostępnia drugiej stronie (leasingobiorcy) określony przedmiot, np. samochód, sprzęt komputerowy czy maszyny.
- Leasing operacyjny polega na wynajmie przedmiotu na określony okres czasu. W tym rodzaju leasingu leasingobiorca nie ma opcji kupna przedmiotu po zakończeniu umowy.
- Leasing finansowy polega na finansowaniu zakupu przedmiotu przez leasingodawcę. W tym przypadku leasingobiorca ma możliwość stania się właścicielem przedmiotu po zakończeniu umowy.
- Leasing konsumencki może stać się ciekawą alternatywą dla kredytu na samochód.
- Leasing pośredni, nazywany również leasingiem finansowym pośrednim, to forma leasingu, w której pośredniczy firma leasingowa.
FAQ – najczęściej zadawane pytania
O co chodzi w leasingu?
Leasing polega na wynajmie określonego aktywa przez określony czas, gdzie klient płaci comiesięczne raty za korzystanie z danego aktywa.
Czy opłaca się brać leasing?
Opłacalność leasingu zależy od indywidualnych potrzeb i sytuacji finansowej klienta, jednak leasing może być korzystną opcją dla firm lub osób, które chcą skorzystać z określonych aktywów bez ponoszenia dużych kosztów zakupu i konieczności angażowania własnych środków finansowych.
Co jest lepsze kredyt czy leasing?
Nie ma tu jednoznacznej odpowiedzi, bo wybór między kredytem a leasingiem zależy od indywidualnej sytuacji finansowej i potrzeb klienta, a obie opcje mają swoje zalety i wady. Warto porównać wysokość raty leasingowej z proponowaną ratą kredytu np. na samochód i zestawić ze sobą te koszty.
Na czym polega leasing na firmę?
Leasing na firmę polega na wynajmie określonego aktywa przez określony czas, gdzie przedsiębiorstwo płaci comiesięczne raty za korzystanie z danego aktywa, co pozwala uniknąć konieczności angażowania dużych kwot na zakup aktywów oraz umożliwia elastyczne zarządzanie flotą samochodową czy parkiem maszynowym.
Czy auto po leasingu jest moje?
Auto po leasingu może być Twoje po zakończeniu umowy, jeśli skorzystasz z opcji wykupu, która zazwyczaj polega na dodatkowej opłacie za przejęcie własności pojazdu.
Czy opłaca się leasing bez wykupu?
Opłacalność leasingu bez wykupu zależy od indywidualnych potrzeb i sytuacji finansowej klienta, jednak taka forma leasingu może być korzystna dla przedsiębiorstw, które chcą korzystać z określonego aktywa bez konieczności angażowania własnych środków finansowych, a po zakończeniu umowy nie planują przejęcia własności danego aktywa.
