Skorzystaj z pomocy jednego z 200 naszych Konsultantów.
Finanse
Pracujemy:
pn. - pt. 9:00 - 19:00
Zadzwoń 22 270 00 00
Konta

Śmierć właściciela konta – co ze środkami zgromadzonymi na rachunku?

W dobie bankowości elektronicznej trudno liczyć, że w mieszkaniu zmarłego znajdziemy dokumenty świadczące o zdeponowanych oszczędnościach, posiadanych akcjach czy innych papierach wartościowych. Śmierć właściciela konta to dla spadkobierców bardzo często wyzwanie. Jak postępować ze środkami zgromadzonymi na rachunku? Jak sprawdzić, ile rachunków miał zmarły i jak uniknąć komplikacji?

Szacuje się, że w Polsce na kontach bankowych i w Otwartych Funduszach Emerytalnych znajduje się kilkanaście miliardów złotych, które są „niczyje”. Ich deponenci zmarli lub najwyraźniej zapomnieli o swoich środkach, bo od wielu lat nie zgłosili się po nie. Wspomniane szacunki wydają się realne, bo kiedy przed kilku laty w Finlandii dokonano dokładnej analizy „zapomnianych” kont, to okazało się, że znajduje się nich 80 mln euro.

Jak bank dowiaduje się o śmierci klienta?

O śmierci klienta bank najczęściej dowiaduje się od najbliższych osób. Krewni zwykle chcą uregulować sprawy spadkowe, więc informują różne instytucje, w tym bank o śmierci swojego bliskiego. Pamiętajmy, że postępowanie z rachunkami osób zmarłych regulują przepisy: Ustawa – Prawo bankowe oraz regulaminy prowadzenia rachunków w bankach. Co do zasady umowa rachunku bankowego osoby fizycznej wygasa z dniem śmierci posiadacza rachunku.

Co, jeśli nikt nie poinformuje banku o śmierci właściciela konta osobistego? W takim wypadku instytucja nadal będzie prowadzić rachunek. Według prawa będzie on aktywny przez 5 lat – czas liczony jest od wykonania ostatniej operacji bankowej. Po tym czasie, za pomocą weryfikacji numeru PESEL, bank sam sprawdzi, czy właściciel konta nadal żyje.

Jak spadkobierca może dowiedzieć się o rachunkach zmarłego?

Nie zawsze spadkobiercy wiedzą, ile rachunków bankowych miał założonych zmarły. Śmierć właściciela konta bywa nagła. Do niedawna w takich sprawach trzeba było wysyłać dziesiątki pism do wszystkich banków działających na terenie Polski, ale teraz sprawa jest zdecydowanie prostsza. Centralna informacja o rachunkach bankowych to narzędzie, które ułatwi starania spadkobierców posiadających tytuł prawny do pieniędzy zgromadzonych na kontach nieżyjących już osób. Centralna informacja umożliwia dostęp do informacji o rachunkach w każdym banku i SKOK-u.

Jak wypłacić pieniądze po śmierci właściciela konta?

Pierwszym krokiem jest zgłoszenie w banku śmierci właściciela konta. Tu niezbędny jest oryginał aktu zgonu, który będzie także potrzebny przy innych formalnościach. Dokument może doręczyć także osoba niespokrewniona z klientem. Dopiero po zgłoszeniu śmierci właściciela konta można rozpocząć procedurę, która umożliwi wypłacić pieniądze zmarłego.

Posiadacz rachunku zmarł – zgłoszenie tego faktu w banku:

  • Online – niezbędny jest oryginał aktu zgonu.
  • W placówce – oryginał aktu zgonu lub inny dokument potwierdzający śmierć.

Czy wypłaty z konta po śmierci właściciela są nielegalne?

Niektórzy klienci, otwierając rachunek w banku, udzielają upoważnienia osobom trzecim. Te osoby mogą np. zlecać przelewy lub wypłacać pieniądze z bankomatów. Takie pełnomocnictwo nie działa po śmierci właściciela kota – wygasa automatycznie z datą zgonu. Ani upoważniona, ani żadna inna osoba nie ma prawa realizować żadnych transakcji. Wypłaty z konta po śmierci właściciela są nielegalne. Wypłata środków z rachunku bankowego po śmierci posiadacza rachunku możliwa jest jedynie wtedy, gdy ustaleni są spadkobiercy lub dyspozycja na wypadek śmierci, o której piszemy na końcu tego tekstu.

Po otrzymaniu informacji o śmierci klienta bank blokuje konto. Niemożliwe jest dokonanie na rachunku bankowym jakichkolwiek transakcji. Bliscy uzyskają dostęp do pieniędzy zmarłego dopiero po okazaniu dokumentu potwierdzającego ich status spadkobiercy:

  • postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku,
  • postanowienia o dziale spadku,
  • aktu poświadczenia dziedziczenia.

Warto pamiętać, że dziedziczenie gotówki odbywa się na podstawie przepisów Kodeksu cywilnego, ale już dziedziczenie oszczędności z rachunku bankowego regulują zapisy Prawa Bankowego. Właśnie dlatego konto zostaje zablokowane po śmierci właściciela rachunku bankowego.

Nieco inaczej wygląda sytuacja, jeśli na rachunku bankowym zmarłego jest uruchomiona dyspozycja na wypadek śmierci – o niej piszemy w dalszej części artykułu.

Jak wygląda składanie dyspozycji o śmierci posiadacza rachunku w banku?

Złożenie dyspozycji o śmierci posiadacza rachunku nie jest trudne. Przede wszystkim potrzebny jest oryginał aktu zgonu, aby powiadomić bank o śmierci klienta. Dokument może doręczyć także osoba niespokrewniona z klientem. Akt zgonu jest niezbędny, żeby załatwić pozostałe formalności.

Wysokość wypłaty, zależy od proporcji właściwej do nabytego udziału spadkowego. W tym celu musi odbyć się postępowanie spadkowe w sądzie złożone na wniosek o stwierdzenie nabycia spadku (np. na podstawie testamentu). W chwili, kiedy wszystkie sprawy notarialne są już załatwione, a spadkobiercy ustaleni, można rozpocząć procedurę wypłaty pieniędzy z konta zmarłego. Wypłaty można dokonać, odwiedzając placówkę banku z wymaganymi dokumentami:

  • postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku z klauzulą prawomocności (oryginał do wglądu) lub akt poświadczenia dziedziczenia od notariusza (oryginał do wglądu) – wszyscy spadkobiercy muszą przyjść razem,
  • sądowy dział spadku lub notarialny dział spadku (oryginały do wglądu) – spadkobiercy nie muszą być razem.

Kto może wypłacić pieniądze z rachunku bankowego zmarłej osoby?

Pieniądze z rachunku bankowego zmarłej osoby mogą wypłacić spadkobiercy wskazani w testamencie. W przypadku, jeśli testament nie jest sporządzony, otrzymanie pieniędzy z konta bankowego zmarłej osoby następuje według zasad dziedziczenia ustawowego w następującej kolejności:

  1. dzieci i małżonek – partner zmarłego według prawa musi otrzymać przynajmniej 25% całości spadku,
  2. rodzice,
  3. rodzeństwo,
  4. dziadkowie,
  5. pasierbowie i pasierbice,
  6. w przypadku braku osób uprawnionych do dziedziczenia, pieniądze przejmuje gmina, w której mieszkał zmarły.

Nieco inaczej wygląda sprawa rachunków objętych wspólnotą majątkową małżonków. Jeżeli jest to rachunek wspólny i na konto zmarłego wpływało wynagrodzenie, pozostający przy życiu małżonek może żądać wypłaty połowy środków. Pozostała kwota podlega dziedziczeniu i jest wypłacana po przedstawieniu dokumentów spadkowych.

Spadkobiercy będą mieć też dostęp do historii dziedziczonego konta bankowego, bo wstępują w sferę praw i obowiązków majątkowych zmarłego. Wszelkie prawa i obowiązki właściciela konta bankowego wynikające z umowy rachunku bankowego przechodzą na spadkobierców. Dlatego sprawdzenie historii transakcji jest możliwe w takim zakresie, w jakim uprawniony był do tego zmarły.

Śmierć właściciela konta – czy długi zmarłego podlegają dziedziczeniu?

Nie zapominajmy także długach zmarłego, które mogą podlegać dziedziczeniu na takich samych zasadach, jak ma miejsce nabywanie aktywów spadkowych. Powołany do spadku nie odpowiada za długi tak długo, jak długo nie nabył skutecznie tytułu spadkobiercy – nie przyjął spadku poprzez złożenie stosownego oświadczenia lub wskutek upływu 6 miesięcy od dnia dowiedzenia się o tytule swojego powołania do spadku. Nabycie spadku oznacza wzięcie odpowiedzialności za długi zmarłego – do pełnej ich wysokości, gdy jest proste lub do ograniczonej wysokości, gdy następuje z dobrodziejstwem inwentarza.

Pieniądze na pogrzeb – jak je wypłacić z konta zmarłej osoby?

Z konta zmarłej osoby można wypłacić pieniądze na pokrycie kosztów pogrzebu, jednak należy spełnić kilka warunków. Zgodnie z art. 55 Prawa bankowego, osoba, która zorganizuje pogrzeb, może żądać od banku zwrotu poniesionych z tego tytułu wydatków. Kwota wypłacona tytułem poniesionych kosztów pogrzebu nie wchodzi też do masy spadkowej. Warto także pamiętać, że bank nie zwróci kosztów pogrzebu, jeśli zostały one pokryte z innych źródeł, np. z zasiłku pogrzebowego. Jeżeli zasiłek pozwolił na częściowe pokrycie kosztów, bank wypłaci różnicę.

Warunki wypłaty pieniędzy na pogrzeb są następujące:

  • Należy przygotować własny dokument tożsamości, dane osoby zmarłej (m.in. PESEL i datę zgonu), akt zgonu lub inny dokument potwierdzający zgon, jeśli śmierć nie została jeszcze zgłoszona.
  • Należy przygotować oryginały faktur lub rachunków związanych z kosztami pogrzebu – paragon nie wystarczy. Na fakturze lub rachunku muszą być widoczne: imię i nazwisko zmarłego oraz imię i nazwisko osoby, która ponosi koszty pogrzebu.
  • Kwota wypłacona nie może przekroczyć kosztów urządzenia pogrzebu zgodnie ze zwyczajami przyjętymi w danym środowisku.
  • Wniosek o wypłatę poniesionych kosztów pogrzebu można zwykle złożyć poprzez bankowość elektroniczną lub w placówce bankowej.

Jak uniknąć komplikacji przy wypłacie pieniędzy z konta zmarłej osoby?

Najlepszym sposobem, aby uniknąć komplikacji przy wypłacie pieniędzy z konta zmarłej osoby, jest stosowanie się do przepisów prawa i uzbrojenie się w cierpliwość. Pobranie pieniędzy z konta zmarłego możliwe jest bowiem dopiero wtedy, kiedy potwierdzeni są wszyscy spadkobiercy lub może nastąpić realizacja testamentu. Zwykle następuje to po postępowaniu spadkowym w sądzie.

Ile bank zabiera pieniędzy po śmierci właściciela?

Bank nie zabiera żadnych pieniędzy po śmierci posiadacza rachunku. Konto będzie zamknięte, ale środki na nim zostaną. Co więcej, bank nie będzie naliczał żadnych opłat do momentu rozstrzygnięcia postępowania spadkowego. Pieniądze uzbierane na koncie będą czekać, aż zgłoszą się po nie spadkobiercy zmarłej osoby.

Czy można zabezpieczyć swoje konto na wypadek śmierci?

Posiadacz rachunku bankowego może zabezpieczyć swoje pieniądze po śmierci. Mowa o dyspozycji wkładem na wypadek śmierci, którą reguluje art. 56. Prawa bankowego. Posiadacz rachunku oszczędnościowego, rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowego lub rachunku terminowej lokaty oszczędnościowej może polecić pisemnie bankowi dokonanie – po swojej śmierci – wypłaty z rachunku wskazanym przez siebie osobom: małżonkowi, wstępnym, zstępnym lub rodzeństwu określonej kwoty. Ta kwota nie może być wyższa niż dwudziestokrotne przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku.

Warto pamiętać, że nie da się objąć dyspozycją dowolnej osoby spoza zapisów określonych w Prawie bankowym. Natomiast można Posiadacz przygotować zapis bankowy na rzecz wielu osób lub ograniczyć się do jednego członka rodziny.

Składanie dyspozycji na rachunku bankowym wiąże się zwykle ze złożeniem wniosku w placówce banku lub poprzez bankowość elektroniczną. Banki mają gotowe formularze. We wniosku należy podać dane osobowe własne i osoby/osób, które mają być beneficjentami dyspozycji oraz dane rachunków bankowych, z których ma być wykonana dyspozycja. W niektórych bankach czynności związane z przyjęciem, zmianą oraz odwołaniem dyspozycji są zwolnione z opłat. Jednak najczęściej trzeba być gotowym na opłaty.

Czy spadkobiercy mogą podważyć dyspozycję na wypadek śmierci?

Dyspozycja na rachunku bankowym na wypadek śmierci jest wyłączona ze spadku. Zapisy testamentu lub dziedziczenie ustawowe nie ma pierwszeństwa przed dyspozycją na wypadek śmierci. Spadkobiercy mogą otrzymać resztę pieniędzy zmarłego, które nie są objęte dyspozycją. Oczywiście, jeśli z jakiegoś powodu beneficjent otrzyma wyższą kwotę niż ta określona w art. 56. Prawa bankowego, spadkobiercy mają prawo wnioskować o zwrot nadwyżki.

Przed dokonaniem wypłaty w ramach dyspozycji, bank sprawdza, czy nie ma konieczności pobrania środków tytułem zwrotu świadczeń z ubezpieczeń i zabezpieczeń społecznych, które nie były już należne z racji śmierci właściciela rachunku bankowego. Przykładem może być ostatnia emerytura, kiedy zmarły otrzymał ją w całości za cały miesiąc, więc trzeba odjąć od niej proporcjonalną kwotę.

Warto wiedzieć

  1. O śmierci klienta bank najczęściej dowiaduje się od najbliższych osób.
  2. Wypłata pieniędzy z konta zmarłej osoby jest możliwa po zakończeniu postępowania spadkowego lub bezpośrednio po śmierci, jeśli zmarły pozostawił dyspozycję na wypadek śmierci.
  3. Z konta zmarłej osoby można wypłacić pieniądze na pokrycie kosztów pogrzebu, ale dopiero po spełnieniu niezbędnych warunków.
  4. Bank nie zabiera żadnych pieniędzy po śmierci właściciela konta.
  5. Dyspozycja na wypadek śmierci jest wyłączona ze spadku i pomaga na szybsze wypłacenie pieniędzy z konta po śmierci.

FAQ – najczęściej zadawane pytania

  1. Co grozi za wypłacenie pieniędzy z konta po śmierci właściciela?

    Za wypłacenie pieniędzy z konta po śmierci właściciela można zostać posądzonym o kradzież lub wyłudzenie. Nawet w przypadku posiadania pełnomocnictwa lub upoważnienia do korzystania z rachunku bankowego, tego rodzaju wypłata jest niezgodna z prawem.

  2. Jak odzyskać pieniądze z konta zmarłej osoby?

    Odzyskanie pieniędzy z konta zmarłej osoby wymaga przedstawienia w banku przez spadkobiercę poświadczenia dziedziczenia sporządzonego przez notariusza lub postanowienia sądu stwierdzającego nabycie spadku.

  3. Skąd bank wie o śmierci właściciela konta?

    Bank dowiaduje się o śmierci właściciela konta najczęściej od rodziny, wykonawcy testamentu, lub reprezentanta prawnego zmarłego, którzy dostarczają odpowiednie dokumenty, takie jak akt zgonu.

  4. Kto i kiedy może odzyskać pieniądze z konta zmarłej osoby?

    Odzyskać pieniądze z konta zmarłej osoby mogą spadkobiercy lub osoba, na którą została wystawiona dyspozycja na wypadek śmierci. Spadkobiercy mogą wypłacić pieniądze po stwierdzeniu nabycia spadku. Dyspozycję na wypadek śmierci można zrealizować od razu po śmierci właściciela konta.

  5. Co się dzieje z kontem bankowym po śmierci właściciela?

    Konto zostanie zamknięte, ale zgromadzone środki na nim pozostaną. Co do zasady umowa rachunku bankowego osoby fizycznej wygasa z dniem potwierdzenia zgonu.

  6. Ile bank zabiera pieniędzy po śmierci?

    Bank nie zabiera żadnych pieniędzy po śmierci. Do momentu zakończenia postępowania spadkowego pieniądze czekają na koncie lub część z nich zostanie wypłacona w ramach dyspozycji na wypadek śmierci.

  7. Kto informuje bank o śmierci właściciela konta?

    Informowanie banku o śmierci właściciela konta to zwykle zadanie dla najbliższych zmarłego – członków rodziny lub wykonawcy testamentu. Zgłoszenie takie powinno być złożone jak najszybciej po śmierci, aby uniknąć ewentualnych problemów finansowych.

PORÓWNAJ KONTA
Adam Rogoz
Oceń artykuł
4.9

Komentarze:

Subscribe
Powiadom o
guest

10 komentarzy
najnowszy
najstarszy oceniany
Inline Feedbacks
View all comments
Paweł
Paweł
9 miesięcy temu

Nie prawda.Konto bankowe zostaje zablokowane w momencie wydania aktu zgonu z usc.

Anna
Anna
9 miesięcy temu

santander od 4 miesięcy po dostarczeniu poświadczenia dziedziczenia nie wypłaca środków. czy jest jakiś ustawowy termin na wypłatę

Eliza
Eliza
1 rok temu

Witam. Zmarła moja mama rok temu. Na koncie duża suma pieniędzy, do konta był upoważniony tylko brat. Miał podzielić się że mną pieniędzmi. Przez rok nie założył sprawy tylko zbywa!!! O co mu chodzi??? Czy jest jakiś termin na złożenie sprawy o podział majątku? Proszę o odp..

Jaro
Jaro
1 rok temu

Mimo, iż prawo zezwala na wypłatę środków na pokrycie kosztów pogrzebu nawet osobie nie będącej spadkobiercą, bank (w moim przypadku Santander) robi wszystko, by wypłatę utrudnić. Po śmierci syna zmuszony byłem do odbycia kilku wizyt w oddziale. Nie dano wiary, że jako ojciec jestem uprawniony, zmuszono do notarialnego poświadczenia prawa dziedziczenia. Obecnie etap złożenia skargi do rzecznika finansowego. Wszystko o kilkaset ..max tysiąc złotych z ostatniej wypłaty syna :/

Michalina
Michalina
2 lat temu

Polecam firmę jaki spadek pl, pomogli mi w znalezieniu kont po zmarłym tacie i dzięki temu mogłam odzyskać pieniądze, które tam były