Umocowanie osoby trzeciej do działania w naszym imieniu pod postacią pełnomocnictwa to wygodne rozwiązanie, z którego mogą korzystać zarówno osoby fizyczne, jak i przedsiębiorcy. Sprawdzamy w jakich sytuacjach wystarczy upoważnienie, a kiedy potrzebne będzie udzielenie pełnomocnictwa oraz czym różnią się te dwa terminy.
- Upoważnienie i pełnomocnictwo – czy to jest ten sam dokument?
- Czym jest pełnomocnictwo?
- Kto może być naszym pełnomocnikiem?
- Rodzaje pełnomocnictwa
- Pełnomocnictwo do rejestracji pojazdu
- Upoważnienie a pełnomocnictwo. Porównanie
- Dokument pełnomocnictwa. Wzór pisma
- Czym jest upoważnienie?
- Dokument upoważnienia – co powinno się w nim znajdować?
- Upoważnienie. Wzór pisma
- Podsumowanie
Pełnomocnictwo znajduje szerokie zastosowanie w życiu prywatnym, jak i w biznesie. Sprawdza się zarówno wtedy, kiedy nie mamy czasu na załatwienie wszystkich formalności, jak i wówczas, kiedy brakuje nam wiedzy potrzebnej do sporządzenia wymaganych dokumentów. Choć często osoba pełnomocnika kojarzona jest z adwokatem lub radcą prawnym w postępowaniu przed sądem, to umocowanie do działania w naszym imieniu można udzielić znacznie większej liczbie osób.
Upoważnienie i pełnomocnictwo – czy to jest ten sam dokument?
Podział na pełnomocnictwo i upoważnienie jest raczej konsekwencją praktyki niż przepisów prawnych. Oba terminy odnoszą się do udzielenia osobie trzeciej umocowania do działania w naszym imieniu. Przy czym upoważnienie w praktyce będzie dotyczyło raczej czynności faktycznych np. złożenia dokumentów w określonym miejscu w naszym imieniu. Natomiast pełnomocnictwo obejmuje upoważnienie do składania oświadczeń woli przez pełnomocnika w imieniu mocodawcy. Przepisy określają też jakie elementy powinno zawierać pełnomocnictwo, kiedy można je odwołać, w jakiej formie powinno być sporządzone oraz co się stanie jeśli pełnomocnik przekroczy zakres swojego umocowania.
Choć czasem oba terminy bywają stosowane zamiennie, to jednak formalnie w określonych okolicznościach dla załatwienia określonej sprawy, w szczególności urzędowej, wymagany będzie dokument spełniający wszystkie warunki określone w przepisach dla pełnomocnictwa.
Czym jest pełnomocnictwo?
Pełnomocnictwo to upoważnienie do działania w imieniu mocodawcy udzielone innej osobie. Udzielenie pełnomocnictwa jest jednostronnym wyrażeniem woli mocodawcy. Pełnomocnictwo znajduje szerokie zastosowanie zarówno dla osób fizycznych w sferze prywatnej, jak i dla przedsiębiorców.
Udzielenie pełnomocnictwa oznacza, że oświadczenia woli składane przez pełnomocnika w zakresie danego umocowania, będą wywoływały skutki bezpośrednio dla mocodawcy: umowa podpisana przez pełnomocnika, będzie miała takie skutki jakby mocodawca podpisał ją osobiście.
Kto może być naszym pełnomocnikiem?
Pełnomocnictwo można udzielić każdej osobie fizycznej, która ma co najmniej ograniczoną zdolność do czynności prawnych, czyli ukończyła co najmniej 13 lat. Pełnomocnikiem może być członek rodziny, ale także osoba obca. W sprawach urzędowych udzielenie pełnomocnictwa osobie najbliżej (np. żonie lub bratu) daje dodatkowe korzyści – jest zwolnione z konieczności wniesienia opłaty skarbowej.
Rodzaje pełnomocnictwa
Kodeks cywilny określa trzy rodzaje pełnomocnictwa:
- ogólne – obejmuje najszerszy zakres umocowania: do dokonywania w imieniu mocodawcy czynności zwykłego zarządu czyli czynności zwykłych, standardowych, które mają miejsce każdego dnia. Pełnomocnictwo ogólne musi być zawarte w formie pisemnej pod rygorem nieważności.
- rodzajowe – obejmuje umocowanie do dokonywania czynności prawnych określonego rodzaju – np. do podpisywania umów o pracę z pracownikami w imieniu pracodawcy,
- szczególne – obejmuje umocowanie do dokonania ściśle określonej czynności prawnej – np. zawarcia określonej umowy, na określoną kwotę, z określonym kontrahentem.
Pełnomocnictwo do rejestracji pojazdu
Pełnomocnictwo do rejestracji pojazdu jest udzielane na piśmie. Standardowo należy wskazać wszystkie dane identyfikujące osobę mocodawcy i pełnomocnika, a oprócz tego określić stopień pokrewieństwa pomiędzy nimi. W przypadku spraw urzędowych od pełnomocnictwa pobierana jest opłata skarbowa. Z opłaty skarbowej zwolnione są pełnomocnictwa udzielane małżonkowi, wstępnemu, zstępnemu lub rodzeństwu. Dodatkowo trzeba szczegółowo określić zakres umocowania.
Treść pełnomocnictwa do rejestracji pojazdu można przygotować samodzielnie, ale najprościej jest pobrać wzór dokumentu ze strony urzędu, do którego należy się zgłosić w celu załatwienia sprawy. Pełnomocnik w urzędzie oprócz samego pełnomocnictwa musi mieć ze sobą dowód osobisty lub inny dokument potwierdzający tożsamość oraz wszystkie dokumenty wymagane do rejestracji auta.
Upoważnienie a pełnomocnictwo. Porównanie
| Pełnomocnictwo | Upoważnienie |
Podstawa prawna | Kodeks cywilny | Brak |
Zakres | – do dokonania określonej czynności prawnej | – zwykle do dokonania określonej czynności faktycznej |
Forma | – ustna lub pisemna – pełnomocnictwo ogólne pod rygorem nieważności musi być zawarte na piśmie – dla dokonania czynności, która wymaga zachowania formy szczególnej (np. aktu notarialnego) pełnomocnictwo również musi być udzielone w tej samej formie | – zwykle pisemna |
Rodzaje | – ogólne – rodzajowe – szczególne – procesowe | – brak podziału |
Dokument pełnomocnictwa. Wzór pisma
Pełnomocnictwo powinno zawierać następujące elementy:
- miejsce i datę sporządzenia dokumentu,
- dane identyfikujące osobę udzielającą pełnomocnictwa: imię i nazwisko, PESEL, numer dowodu osobistego, adres zamieszkania,
- nazwę dokumentu: “Pełnomocnictwo”,
- w treści pisma należy wskazać informację komu udzielone jest pełnomocnictwo (imię i nazwisko, PESEL, numer dowodu osobistego, adres zamieszkania) i zakres pełnomocnictwa ze wskazaniem czy jest to pełnomocnictwo ogólne, rodzajowe czy szczególne,
- okres obowiązywania pełnomocnictwa – można wskazać ściśle określony termin (datę) albo wskazać, że pełnomocnictwo obowiązuje do czasu odwołania,
- własnoręczny podpis osoby dającej pełnomocnictwo.
Czym jest upoważnienie?
W drodze upoważnienia można umocować osobę trzecią do dokonania określonej czynności w imieniu mocodawcy. Treść upoważnienia zwykle będzie tożsama z wymogami określonymi dla pełnomocnictwa. W praktyce zdarza się też, że upoważnienie traktowane jest jako umocowanie do dokonania określonej czynności faktycznej – np. odebrania dokumentów w określonym miejscu, bez możliwości składania oświadczenia woli przez osobę upoważnioną.
Dokument upoważnienia – co powinno się w nim znajdować?
Treść upoważnienia nie jest określona przepisami prawa, jednak jak każde pismo formalne powinno obejmować kilka elementów. Przede wszystkim należy wskazać:
- osobę, która daje upoważnienie do określonego działania,
- osobę upoważnioną i zakres upoważnienia.
Zakres informacji zawartych w upoważnieniu jest praktycznie taki sam jak ten, wymagany dla pełnomocnictwa. W sprawach urzędowych do dokonania określonych czynności w imieniu mocodawcy zwykle będzie obowiązywał wzór dokumentu.
Upoważnienie. Wzór pisma
Upoważnienie powinno zawierać następujące elementy:
- miejsce i datę sporządzenia dokumentu,
- dane identyfikujące osobę udzielającą upoważnienia: imię i nazwisko, PESEL, adres zamieszkania, telefon kontaktowy,
- nazwę dokumentu,
- w treści należy wskazać osobę upoważnioną (imię i nazwisko, PESEL lub nr dowodu osobistego lub innego dokumentu) i czynność do której została ona upoważniona (np. do odbioru kompletu dokumentów z firmy X dotyczących sprawy Y),
- własnoręczny podpis osoby udzielającej upoważnienia.
Linki:
- https://www.infor.pl/prawo/pozwy/informacje-ogolne/685595,Co-warto-wiedziec-o-pelnomocnictwie.html
- https://sip.lex.pl/akty-prawne/dzu-dziennik-ustaw/kodeks-cywilny-16785996/ks-1-tyt-4-dz-6-roz-2
Podsumowanie
- Potocznie terminy pełnomocnictwo i upoważnienie są stosowane zamiennie i rozumiane jako umocowanie do działaniu w imieniu mocodawcy.
- W praktyce oba dokumenty będą podobne w treści, choć przepisy prawne określają wymagania tylko w stosunku do pełnomocnictwa.
- Niekiedy upoważnienie może być traktowane jako dokument dający możliwość realizacji określonej czynności faktycznej.
