Rozwód może okazać się koniecznością, gdy małżonkowie zupełnie się ze sobą nie zgadzają. Często jest także początkiem nowego, lepszego życia dla nich obojga. Oczywiście wiąże się z kosztami, postanowiliśmy więc sprawdzić, ile kosztuje rozwód i jak ten koszt pokryć.
- Rozwód – jakich kosztów się spodziewać?
- Jakie są opłaty sądowe w sprawie rozwodowej?
- Ile kosztuje pozew o podział majątku?
- Ile kosztuje pozew o eksmisję?
- Jaki jest koszt wynajęcia prawnika od rozwodów?
- Jakie są koszty przeprowadzenia dowodu?
- Kto ponosi koszty rozwodu?
- Jakie dokumenty są potrzebne do rozwodu?
- Jak wygląda sprawa rozwodowa?
- Jak sfinansować koszty rozwodu?
- Warto wiedzieć
Co roku w Polsce dokonuje się ok. 60 000 rozwodów, co stanowi ponad 33% ilości zawieranych w tym czasie małżeństw. Skoro średnio jedno na 3 małżeństwa kończy się rozwodem, warto potraktować go jako ewentualność, na którą warto się przygotować.
Rozwód – jakich kosztów się spodziewać?
Podstawowym kosztem rozwodu (choć nie koniecznie najwyższym) jest konieczność wniesienia opłaty sądowej w wysokości 600 zł. Ponadto, jeśli strony nie współpracują, należy się spodziewać dodatkowych wydatków, takich jak zatrudnienie adwokatów, powołanie biegłych, opłata sądowa za podział majątku, koszty dojazdów, mediacji między stronami, straconego czasu i nerwów.
Trudno z góry określić jaki będzie koszt rozwodu i kto będzie musiał go ponieść. Zasada jest taka, że każda ze stron ponosi związane ze swoimi roszczeniami koszty we własnym zakresie, ale jeśli rozwód zostanie określony jako wynikający z winy jednej strony, to druga strona może odzyskać koszty procesowe.
Lwią część wydatków powiązanych z rozwodem stanowią wynagrodzenia prawników. Pełnią oni rolę zastępców procesowych, ale też stanowią swoisty bufor pomiędzy stronami, które mogą nie być w stanie racjonalnie postępować podczas rozwodu. Usługi radcy prawnego lub adwokata są w tym wypadku czymś więcej niż tylko dopilnowaniem, by wnioski zostały złożone we właściwy sposób.
Trudno odpowiedzieć na pytanie, ile kosztuje rozwód, zanim postępowanie się nie zacznie, ale z pewnością osoby, które mają już dość swojego małżeństwa, nie powinny się tego kosztu obawiać.
Jakie są opłaty sądowe w sprawie rozwodowej?
Opłata za wniesienie pozwu rozwodowego wynosi 600 zł. Płaci ją osoba, która żąda rozwodu i składa pozew o rozwód. Ewentualnie druga strona zostanie zobowiązana do zwrócenia połowy tej kwoty (300 zł). Opłata sądowa może też wynikać z innych niż sam rozwód przyczyn.
To ile kosztuje rozwód przed sądem zależy od tego czy:
- Sąd będzie odpowiedzialny za podział majątku wspólnego,
- Będą powoływani biegli, świadkowie itp. Warto zauważyć, że postępowanie mediacyjne to koszt odrębny od sprawy rozwodowej przed sądem. Spotkania mediacyjne kosztują 100-150 zł. Jest to więc koszt raczej niewielki w porównaniu do kosztów adwokatów i radców.
Kosztów sądowych zasadniczo nie można uniknąć. Są one płacone po równo przez rozwodzących się. Mogą podlegać zwrotowi lub częściowemu zwrotowi gdy sąd orzeknie o winie jednego z małżonków.
Opłatę sądową należy wnieść przed złożeniem pozwu.
Ile kosztuje pozew o podział majątku?
Podzielenie majątku kosztuje 300 zł, jeśli strony zgodnie przedstawią zgodne rozwiązanie podziału, czyli powiedzą sędziemu jak ma ten majątek podzielić i zgodzą się ze sobą co do tego.
Koszt rośnie do 1000 zł, jeśli sędzia musi dokonać podziału majątku w przypadku braku zgody współmałżonków.
Zdarzają się także dodatkowe koszty w tym zakresie. Jeśli małżonkowie są właścicielami przedsiębiorstw, udziałów w spółkach giełdowych, kryptowalut i praw niematerialnych, sprawa o podział majątku może wymagać przedstawienia dowodów. Postępowanie dowodowe, wraz z opiniami biegłych na pewno podniosą koszty podziału majątku.
Wbrew stereotypowym opiniom wynikającym głównie z filmów (przeważnie amerykańskich, gdzie obowiązuje common law czyli prawo precedensów), zgodny podział majątku jest o wiele bardziej opłacalny niż walka z pomocą adwokatów i pism procesowych.
Ile kosztuje pozew o eksmisję?
Opłata od pozwu za eksmisję wynosi 200 zł. Jeśli pozew pisze adwokat lub radca prawny, prawdopodobnie doliczy kwotę w wysokości od 120 do 300 zł za napisanie pozwu. Potencjalne koszty samej eksmisji (jeśli nie zgodzi się na nią dobrowolnie) poniesie już osoba eksmitowana.
Pozew o eksmisję można złożyć w postepowaniu rozwodowym, ale też zupełnie niezależnie od niego.
Jaki jest koszt wynajęcia prawnika od rozwodów?
Koszty pomocy prawnej w sprawach rozwodowych ustalane są indywidualnie. Od adwokata lub radcy prawnego zależy ile zażąda za reprezentowanie klienta. Oczywiście faktyczna kwota zależy zarówno od zawiłości sprawy jak i renomy samej kancelarii prawnej.
Stosunkowo proste sprawy, bez orzekania o winie, prowadzone przez mało znanego adwokata czy radcę prawnego to wydatek rzędu 1000-2000 zł. Chcąc wynająć adwokata wyspecjalizowanego w zawiłych sprawach rozwodowych, trzeba liczyć się z kosztem rzędu kilku tysięcy zł, a wyjątkowo nawet ponad 10 000 zł.
Prawnika można wynająć na każdym etapie sprawy sadowej, w praktyce jednak warto udać się po pomoc prawną w dwóch momentach: przed złożeniem pozwu rozwodowego (i powierzyć całą sprawę specjaliście), albo po tym jak postępowanie mediacyjne się nie uda (i wówczas powierzyć sprawę jak wyżej).
W pierwszym wypadku przygotowanie pozwu należy do obowiązków radcy prawnego lub adwokata, co zapobiega potencjalnym pomyłkom, które mogłyby opóźnić sprawę. W drugim osoba wnosząca pozew była w stanie poradzić sobie z wymaganiami formalnymi, ale woli skorzystać z profesjonalnego wsparcia gdy widzi, że będzie ono potrzebne.
Okazjonalnie zdarzają się sytuacje, że osoba, która występowała w sprawie rozwodowej osobiście, w trakcie procesu zdecyduje się jednak na pomoc profesjonalnego pełnomocnika.
Jakie są koszty przeprowadzenia dowodu?
Koszt przeprowadzenia dowodu różni się w zależności od sytuacji. Wliczone zostaną wszystkie faktycznie poniesione przez sąd wydatki poniesione na:
- Badania laboratoryjne,
- Przeprowadzenie wywiadu środowiskowego,
- Tłumaczenia dokumentów,
- Wydanie opinii przez biegłych,
- Inne koszty przeprowadzenia dowodów.
W praktyce rozwodzący próbują często udowodnić rozkład pożycia małżeńskiego, lub dążą do zabezpieczenia roszczenia przy podziale majątku. Zabezpieczenie roszczenia może być konieczne, gdy jedna ze stron ukrywa majątek lub długi.
Kto ponosi koszty rozwodu?
Każda ze stron ponosi koszty procesu we własnym zakresie. Jeśli wynikiem rozprawy będzie rozwód bez orzekania o winie lub z winą obopólną, żadna za stron nie będzie zobowiązana do zwrotu kosztów procesowych. Jeśli jednak sąd orzeknie rozwód z winy jednej ze stron, to strona ta (winna rozwodu) będzie zobowiązana zwrócić koszty procesowe drugiej stronie.
Zwrot kosztów sądowych przysługuje tylko w granicach określonych prawem (taksa za czynności adwokackie) i zostaje określony wraz z końcowym wyrokiem.
Część kosztów sądowych dzielona jest po połowie (np. sprawa o podziale majątku) także w przypadku gdy rozwód jest orzeczony bez orzekania o winie lub z winy obojga małżonków.
Zwolnienie od kosztów sądowych przysługuje osobom, które nie są w stanie ich ponieść, bez względu na to czy rozwód został orzeczony z ich winy.
Jakie dokumenty są potrzebne do rozwodu?
Do rozwodu potrzebne są jedynie podstawowe dokumenty:
- Odpis aktu małżeństwa – może to być odpis skrócony, nawet jeśli nie masz swojego, możesz uzyskać taki w urzędzie stanu cywilnego,
- Akty urodzenia dzieci – oczywiście chodzi o wspólne dzieci małżonków,
- Do tego trzeba wylegitymować się dokumentem tożsamości.
- Kolejne dokumenty mogą być potrzebne w toku sprawy rozwodowej, lub gdy sąd określa kwestie podziału majątku.
Jak wygląda sprawa rozwodowa?
Sprawa rozwodowa przebiega zależnie od tego jak bardzo obie strony postanowią ją skomplikować. Jeśli małżonkowie chcą zgodnie rozwieść się i nie zamierzają odgrywać dramatów przed sądem, rozprawa wygląda następująco:
- Sąd sprawdzi czy obie strony lub ich uprawnieni przedstawicie stawili się na rozprawie,
- Zapyta stronę będącą powodem (wnoszącą o rozwód) o stanowisko – czyli dlaczego strona chce się rozwieść,
- Zapyta stronę będącą pozwanym (czyli żonę lub męża powoda) o stanowisko – czyli czy zgadza się rozwieść,
- Czasami sędzia próbuje jeszcze nakłonić strony do porozumienia, choć wykracza w ten sposób poza swoje kompetencje,
- Jeśli strony zgodnie chcą się rozwieść, sędzia uznaje rozwód i pozostają jedynie formalności. Jeśli jednak przynajmniej jedna ze stron zaczyna utrudniać, postępowanie rozciągnie się na kolejne posiedzenia sądu, podczas których dotychczasowi współmałżonkowie przedstawią dowody i świadków na poparcie swoich roszczeń. Ilość rozpraw zależy od stopnia zawiłości sprawy rozwodowej.
Jak sfinansować koszty rozwodu?
Rozwody potrafią być drogie, zwłaszcza jeśli obie strony uznały za swój życiowy cel przeciąganie i utrudnianie postępowania przed sądem. Najlepiej sfinansować wydatki z własnej kieszeni i bardzo ostrożnie podchodzić do wynajmowania drogich adwokatów. Europejskie postępowanie rozwodowe nie przypomina tego z amerykańskich filmów. Bardzo często sprawy zaczynają się pozwem o rozwód z jednostronnym orzeczeniem winy, a kończą uznaniem, że wina była obopólna.
Dlatego korzystać z zewnętrznego finansowania warto głównie wtedy, gdy wina jednej ze stron jest pewna, ale nie zamierza ona odpuścić. Wówczas druga strona może liczyć na to, że po wygraniu przed sądem uzyska zwrot kosztów adwokackich, oraz alimenty od strony winnej rozwodowi.
W takiej sytuacji kredyt lub pożyczka krótkoterminowa mogą być użyteczne.
Warto wiedzieć
- To ile kosztuje rozwód zależy od tego czy strony współdziałają.
- Minimalny koszt rozwodu to 600 zł – tyle wynosi opłata sądowa za samą sprawę rozwodową.
- Koszty sprawy rozwodowej są dzielone po równo, jeśli rozwód nie jest z winy tylko jednego ze współmałżonków. W takiej sytuacji każdy ponosi koszty adwokata we własnym zakresie.
- Postępowanie mediacyjne w sprawie rozwodowej nie jest przymusowe, ale pozwala znacznie skrócić postępowanie sądowe i ograniczyć koszty.
- Zwolnienie od kosztów sądowych przysługuje osobom w trudnej sytuacji materialnej.
FAQ - Najczęściej zadawane pytania
Ile kosztuje rozwód w 2023 roku?
Od 600 zł do kilku lub kilkunastu tysięcy złotych. Oczywiście nie ma pod tym względem żadnych granic, oprócz zdrowego rozsądku byłych małżonków.
Ile kosztuje rozwód za porozumieniem stron?
600 zł + ewentualnie 300 zł za podział majątku. Jeśli strony miały wcześniej podpisaną intercyzę, ten drugi koszt nie wystąpi.
Kto płaci za rozwód?
Zasadniczo każde z rozwodzących się płaci we własnym zakresie za pomoc adwokata, a koszty wspólne, płacone są po połowie. Jeśli jednak sąd orzeknie rozwód z winy tylko jednego z małżonków, to osoba winna rozwodu będzie musiała zwrócić koszty procesowe drugiej stronie.
Czy można wziąć rozwód bez adwokata?
Tak, jak najbardziej. Zwłaszcza, jeśli obie strony porozumiały się i zamierzają się rozwieźć bez toczenia ze sobą wojny, adwokat nie jest do niczego potrzebny.
Ile czasu trwa rozwód?
Rozwody trwają długo ze względu na czas oczekiwania na pierwszą rozprawę (kilka miesięcy) i ewentualnie kolejne. Jeśli strony nie współpracują sprawa rozwodowa może przeciągnąć się nawet do 3 lat.
