Skorzystaj z pomocy jednego z 200 naszych Konsultantów.
Finanse
Pracujemy:
pn. - pt. 9:00 - 19:00
Zadzwoń 22 270 00 00
Budżet domowy

Wraca VAT na żywność – co to oznacza dla naszych portfeli?

Od 1 kwietnia 2024 zerowa stawka VAT na żywność przestaje obowiązywać. O ile wzrosną podstawowe produkty spożywcze? Dlaczego Ministerstwo Finansów postanowiło wrócić do 5% stawki VAT na żywność? Czy możemy się spodziewać wysokiego wzrostu cen żywności? Przeczytaj nasz tekst.

To nie primaaprilisowy żart, zerowa stawka podatku VAT na podstawowe produkty spożywcze nie zostanie przedłużona od 1 kwietnia 2024 roku – Ministerstwo Finansów uznało, że nie ma już takiej konieczności.

Dlaczego rząd nie przedłuży zerowej stawki VAT na podstawowe produkty spożywcze?

Obniżona stawka VAT ma zniknąć, bo temu przede wszystkim mają sprzyjać spadkowe tendencje cen.

Wypowiedź eksperta

W związku z najnowszymi odczytami inflacji oraz prognozami dynamiki cen podstawowych produktów spożywczych objętych przejściową stawką VAT 0%, Ministerstwo Finansów podjęło decyzję o nieprzedłużaniu po 31.03.2024 roku okresowego obniżenia stawki VAT na podstawowe produkty spożywcze.
Ministerstwo Finansów

Przypomnijmy, że obniżona stawka VAT na podstawowe produkty spożywcze obowiązywała od 01 lutego 2022 roku. Została wprowadzona przy odczycie inflacji za styczeń 2022 roku na poziomie 9,2% (r/r). Wtedy tempo wzrostu cen żywności było znacznie wyższe niż dziś.

Ministerstwo swoją decyzję argumentuje także tym, że według wstępnych danych GUS inflacja w styczniu br. obniżyła się do 3,9% (r/r) i było to najniższe tempo wzrostu cen konsumpcyjnych w tym ujęciu od marca 2021 roku. Spadło również roczne tempo wzrostu cen żywności i napojów bezalkoholowych – do 4,9% w styczniu br. (tj. najniżej od września 2021 roku).

Warto dodać, że na światowych rynkach rolnych ceny żywności również spadają, jak informuje Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) w swoim raporcie FAO Food Price Index* (FFPI).

Indeks cen żywności

Dodatkowym argumentem jest fakt, że rząd potrzebuje pieniędzy na realizację obietnic wyborczych. Podniesienie VAT na żywność to dla budżetu państwa dodatkowe 12–13 mld zł rocznie.

Produkty, które od 1 kwietnia znów będą mieć 5% stawki VAT:

  • mięso i ryby oraz przetwory z nich,
  • mleko i produkty mleczarskie,
  • jaja,
  • miód naturalny,
  • orzechy,
  • warzywa i owoce oraz ich przetwory,
  • tłuszcze zwierzęce i roślinne jadalne,
  • zboża i przetwory ze zbóż, w tym pieczywo i pieczywo cukiernicze,
  • określone preparaty i mleko do żywienia niemowląt i dzieci oraz dietetyczne środki spożywcze specjalnego przeznaczenia medycznego.

O ile wzrosną ceny, kiedy wróci 5% VAT na żywność?

Obliczyliśmy, jaki może być wzrost cen żywności od 1 kwietnia – ceny poszczególnych artykułów sprawdziliśmy w serwisie dlahandlu.pl. Przeanalizowaliśmy podstawowe produkty spożywcze, których łączna średnia cena w marcu wynosi 171,45 zł, a w kwietniu będzie to prawdopodobnie 180,05 zł. 

vat na żywność

Wzrosty nie wydają się duże, ale trzeba pamiętać, że dotkną przede wszystkim najuboższych Polaków. Wzrost cen żywności może oznaczać, że najbiedniejsze rodziny będą musiały przeznaczać większą część swojego budżetu na jedzenie, co może ograniczyć ich możliwości zakupu innych niezbędnych produktów, takich jak odzież, leki czy środki czystości.

Wypowiedź eksperta

Marzec przyniesie nam zdecydowanie inflacyjne minimum w tym roku. Zarówno przez efekt bazy, jak i właśnie wygaszenie obniżonego VAT. Samo przywrócenie stawki od kwietnia będzie skutkowało skokowym wzrostem inflacji o około 0,9 pkt. proc. Biorąc pod uwagę, że żywność ma duże znaczenie w koszyku GUS, ale też w rzeczywistości stanowi znaczną część naszych wydatków (27%), zmiana będzie odczuwalna dla obywateli, szczególnie tych mniej zarabiających. Jednocześnie właśnie ceny żywności przyczyniały się w ostatnim czasie do wyhamowywania inflacji. Do tego dołóżmy umocnienie złotego, które osłabia efekt drożejących produktów spożywczych oraz, a może przede wszystkim zwiększenie wynagrodzeń realnych. Z tego przepisu wychodzi nam, że nie ma lepszego momentu na zdjęcie tarczy antyinflacyjnej z żywności, niż jest obecnie.
Mariusz Zielonka, ekspert ekonomiczny Lewiatana

Czy ceny w sklepach rzeczywiście wzrosną?

Od kwietnia nie będzie obniżonych stawek VAT, ale czy rzeczywiście możemy się spodziewać wzrostu cen żywności? Odpowiedzi warto szukać w sklepach. ALDI informuje, że rozpoczyna akcję Bierzemy VAT na siebie i w kwietniu ceny produktów w ramach podstawowego koszyka zakupowego w sklepach tej sieci nie zostaną podniesione o podatek VAT.

Wypowiedź eksperta

ALDI jest niezawodnym dostawcą żywności na każdą kieszeń - bez kompromisu dla jakości. Decyzja o niepodnoszeniu cen o podatek VAT na tak szeroką gamę produktów, to kolejny krok naszej sieci w stronę ułatwiania oszczędzania Polakom. To nasz priorytet, dlatego niezmiennie monitorujemy sytuację rynkową i zawsze stoimy na straży dobrych cen.
Łukasz Janota, dyrektor ds. Wsparcia Zarządzania Kategoriami ALDI Polska

W podobnym tonie wypowiada się polski Lidl. Czy jednak ceny rzeczywiście pozostaną na swoim poziomie? O tym najpewniej przekonamy się w niedalekiej przyszłości.

Wypowiedź eksperta

Klienci dalej kupią ponad 1600 podstawowych produktów spożywczych w niskich cenach. Oferowanie niskich cen to jedno z naszych działań, które podejmujemy, aby chronić budżety polskich gospodarstw domowych.
Aleksandra Robaszkiewicz, Head of Corporate Affairs and CSR w Lidl Polska

Ile wydamy na Wielkanoc 2024?

Przy okazji wzrostu cen żywności od początku kwietnia warto sprawdzić, ile Polacy planują wydać na Wielkanoc w 2024 roku. Na zorganizowanie świąt wielkanocnych Polacy chcą przeznaczyć średnio 568,8 zł, czyli o 30 zł mniej niż w ubiegłym roku, wynika z badania Barometr Providenta.

Najczęstszym sposobem na obniżenie świątecznych jest wybór tańszych zamienników – mistrzami tej metody oszczędzania są osoby w wieku 45-55 lat (62%), a także mężczyźni – wykorzystuje ją 45,7% z nich w porównaniu do 15% kobiet

Wypowiedź eksperta

Według najnowszej edycji cyklicznego Barometru Providenta, łącznie 56,3% osób planuje utrzymać koszty tegorocznej Wielkanocy na niższym lub takim samym poziomie jak w poprzednich latach. Wśród nich, 31,4% zaoszczędzi, kupując tańsze zamienniki, 30% skorzysta z promocji, natomiast 32,4% (dokładnie tyle samo co w 2023 r.) nie kupi wszystkich potrzebnych produktów. Prawie co piąty badany ograniczy wydatki celebrując w mniejszym gronie.
Karolina Łuczak, rzeczniczka Provident Polska

Źródła:

  1. Ministerstwo Finansów
  2. Główny Urząd Statystyczny
  3. Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa
PORÓWNAJ KREDYTY
Wojciech Piesta
Oceń artykuł
5

Komentarze:

Subscribe
Powiadom o
guest

0 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments