Rozwód to proces, który wiąże się ze sporą liczbą formalności i kosztami. Oprócz wydatków na profesjonalnego pełnomocnika dochodzą jeszcze inne opłaty. Sprawdzamy ile kosztuje rozwód i na jakie opłaty trzeba się przygotować, a jakich można uniknąć.
Według wstępnych szacunków Głównego Urzędu Statystycznego w Polsce w 2020 r. rozwiodło się około 51 tysięcy par małżeńskich. To co prawda mniej o około 14 tysięcy niż rok wcześniej, ale trzeba pamiętać, że zeszły rok był wyjątkowy z uwagi na COVID-19, lockdown i wprowadzone w związku ze stanem epidemicznym ograniczenia w działalności różnych instytucji, w tym również sądów. W 2020 r. spadła również liczba orzeczonych przez sądy separacji między małżonkami. Według szacunków GUS liczba separacji dotknęła około 0,7 tysięcy małżeństw (w poprzednich latach separację orzekano w stosunku do około 1,5 tysiąca małżeństw rocznie). Tylko nielicznym parom pozostającym w separacji udaje się uratować małżeństwo. Najczęściej prawna separacja kończy się późniejszym wniesieniem pozwu o rozwód.
Koszty rozwodu – na jakie trzeba się przygotować?
Podobnie jak w przypadku innych spraw, w których potrzebne jest rozstrzygnięcie sądu, również sprawa rozwodowa wiąże się z opłatami sądowymi. Osoba, która wnosi pozew o rozwód musi liczyć się z opłatą stałą w wysokości 600 zł. Połowa tej kwoty zostanie powodowi zwrócona, jeśli sprawa zakończy się brakiem orzekania o winie. W trakcie prowadzonego postępowania mogą pojawić się dodatkowe koszty: np. w związku z koniecznością wydania opinii przez biegłych sądowych np. dotyczących małoletnich dzieci (około 500 zł – 1.000 zł) czy prowadzenia mediacji między stronami (łączny koszt nie powinien przekroczyć około 500 zł). Inne koszty to te związane z prowadzeniem sprawy przez profesjonalnego pełnomocnika a także opłata sądowa od wniosku o podział majątku.
Rozwód a podział majątku
Opłata od wniosku o sądowy podział majątku kosztuje 1.000 zł. Taniej będzie jeśli strony przedstawią wspólny, zgodny projekt takiego podziału. Wówczas opłata od wniosku wynosi tylko 300 zł. Sąd rozpozna wniosek o podział majątku w postępowaniu rozwodowym, jeśli nie spowoduje to nadmiernej zwłoki w postępowaniu, w szczególności jeśli strony dojdą do porozumienia w tym zakresie. W innym przypadku konieczne będzie wszczęcie odrębnego postępowania w sprawie.
Rozwód a koszty adwokata
Pomoc profesjonalnego pełnomocnika może przydać się w szczególności przy okazji skomplikowanej sprawy rozwodowej czy o podział majątku. Kiedy skłóceni małżonkowie nie mogą dojść do porozumienia, poprowadzenie sprawy przez adwokata czy radcę prawnego będzie miało duże znaczenie. Wiadomo, że skrajne emocje, szczególnie te negatywne, bywają zwykle złym doradcą. Dlatego w takiej sytuacji warto wesprzeć się doświadczeniem i wiedzą prawnika. Trzeba jednak pamiętać, że wiąże się to z dodatkowymi kosztami.
Honorarium prawnika jest ustalane indywidualnie i zależy od stopnia skomplikowania sprawy a także rodzaju wykonywanych przez niego czynności. Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych, minimalne wynagrodzenie w sprawach o rozwód czy unieważnienie małżeństwa wynosi 720 zł. Jednak w praktyce stawka pełnomocnika może być znacznie wyższa i wynosić pomiędzy 1.500 zł a 6.000 zł lub więcej. Różnice mogą też dotyczyć sposobu rozliczeń: może to być z góry określona stawka ryczałtowa obejmująca całościowe poprowadzenie sprawy, albo stawka za poszczególne czynności np. za przygotowanie pisma procesowego czy udział w każdej rozprawie lub stawka godzinowa.
Jak obniżyć koszty rozwodu?
Przede wszystkim można starać się o zwolnienie z kosztów sądowych. Wniosek w tej sprawie trzeba złożyć do sądu razem z pozwem o rozwód lub wcześniej. Jednak o zwolnienie może ubiegać się tylko osoba, która wykaże, że nie jest w stanie ponieść opłat sądowych bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny albo jeśli poniesienie tych kosztów narazi ją na taki uszczerbek. Sąd sprawdzi czy wniosek jest zasadny m.in. w oparciu o oświadczenie wnioskodawcy, w którym osoba ubiegająca się o zwolnienie musi podać szczegółowe informacje w zakresie stanu rodzinnego, posiadanym majątku, wysokości i źródłach osiąganych dochodów.
Innym rozwiązaniem, które pomoże obniżyć koszty rozwodu, będzie zgodna wola obu stron i samodzielne dojście do porozumienia w sprawach o podział majątku czy kwestii opieki nad dziećmi. Zgodny wniosek małżonków o podział majątku to oszczędność 700 zł. Wspólne ustalenie kwestii spornych dotyczących rozwodu oszczędza nie tylko pieniądze, ale również czas. Jeśli małżonkowie szybko dojdą przed sądem do porozumienia, wówczas orzeczenia rozwodu też można spodziewać się szybciej. W takiej sytuacji nie będzie też konieczne korzystanie z usług adwokata czy radcy prawnego lub ograniczenie jego udziału w postępowaniu do minimum, dzięki czemu koszty procesu również będą niższe.
Ile czeka się na rozwód?
To sprawa indywidualna, która zależy od wielu czynników. Najkrócej na orzeczenie rozwodu będą czekać pary, które zgodnie wnoszą o zakończenie małżeństwa bez orzekania o winie a w związku nie pojawiły się dzieci. Dłużej trwają postępowania jeśli małżonkowie są skłóceni albo sąd musi wziąć pod uwagę dobro małoletnich dzieci, a co za tym idzie pojawi się konieczność wydania opinii przez biegłych sądowych czy przeprowadzenia mediacji, co wydłuży sprawę.
Podsumowanie
Rozwód to oprócz trudnych emocji również koszty. Osoby znajdujące się w trudnej sytuacji materialnej mogą złożyć w sądzie wniosek o zwolnienie z opłat sądowych. Oszczędności przyniesie również zgodna wola stron w zakresie ustalenia planu podziału majątku czy decyzja o samodzielnym prowadzeniu sprawy bez pomocy profesjonalnego pełnomocnika. Z uwagi na emocjonalne zaangażowanie stron, sprawy rozwodowe mogą mieć jednak trudny charakter, a wtedy udział prawnika może okazać się niezbędny, a sam proces kosztowny.
Warto wiedzieć
- Pozew o rozwód wiąże się z koniecznością wniesienia do sądu opłaty stałej w wysokości 600 zł.
- Opłata stała od wniosku o podział majątku wynosi 1.000 zł. Jeśli strony dojdą do porozumienia i przedstawią zgodny projekt podziału majątku wówczas opłata jest niższa i wynosi 300 zł.
- Udział adwokata czy radcy prawnego w sprawie rozwodowej nie jest obowiązkowy, ale przydaje się zwłaszcza w przypadku skomplikowanych spraw, kiedy strony nie mogą dojść do porozumienia.
- Koszty prowadzenia sprawy rozwodowej przez profesjonalnego pełnomocnika zależą od stopnia jej skomplikowania i zaangażowania prawnika, a także miejsca prowadzenia sprawy. Rozwód w większym mieście będzie droższy, bo stawki radcy prawnego czy adwokata będą wyższe.
FAQ – najczęściej zadawane pytania
Ile kosztuje rozwód 2023 rok?
Osoba, która zdecyduje się na wniesienie pozwu o rozwód, zobowiązana jest na uiszczenie opłaty sądowej w wysokości 600 złotych.
Czy można obliczyć koszty rozwodu przed wniesieniem sprawy?
Policzyć można jedynie standardowe opłaty sądowe. Można więc określić koszt rozwodu z góry jeśli małżonkowie współdziałają (nie potrzebują adwokatów, nie walczą o majątek).
Kto ponosi koszty rozwodu?
W pierwszej chwili koszty ponosi powód (osoba, która chce się rozwieźć), ale ostatecznie są one w zależności od orzeczonej winy. Jeśli sąd nie orzeknie o winie, koszty dzielone są po połowie.
Czy można być zwolnionym z kosztów rozwodu?
Można uzyskać zwolnienie z kosztów sądowych. Pozostałe trzeba pokryć we własnym zakresie.
Ile kosztuje napisanie pozwu o rozwód?
Koszt napisania pozwu o rozwód zależy od wielu czynników, w tym od tego, czy korzystasz z usług adwokata. Jeżeli zdecydujesz się na skorzystanie z pomocy prawnej, koszt może wynieść od kilkuset do nawet kilku tysięcy złotych, w zależności od skomplikowania sprawy i stawek danego adwokata.
