Pieniądze zgromadzone w ramach Pracowniczych Planów Kapitałowych są Twoją prywatną własnością, a decyzję o ich wypłacie możesz podjąć w dowolnym momencie. Jeśli zdecydujesz się na taki krok przed 60. rokiem życia, to musisz liczyć się z potrąceniami. Są jednak sytuacje, w których możesz wypłacić pieniądze z PPK na preferencyjnych warunkach.
- Czy możliwa jest wcześniejsza wypłata środków z PPK?
- Jakie są potrącenia podczas zwrotu PPK przed 60. rokiem życia?
- Kiedy można liczyć na wypłatę środków z rachunku PPK na preferencyjnych warunkach?
- Jak działa wcześniejsza wypłata środków z PPK w związku z poważnym zachorowaniem?
- Jak działa wcześniejsza wypłata środków z PPK na pokrycie wkładu własnego?
- Jak wygląda wypłata środków z PPK po 60. roku życia?
- Jak sprawdzić stan konta w PPK?
- Warto wiedzieć
Pracownicze Plany Kapitałowe (PPK) są powszechnym, dobrowolnym oraz prywatnym systemem wspierającym oszczędzanie długoterminowe pracowników. Zgromadzone oszczędności mają zwiększać bezpieczeństwo finansowe uczestników programu. Rachunek PPK zasilany jest nie tylko wpłatami własnymi. Zachętą mają być dodatkowe wpłaty od pracodawcy oraz dopłaty od państwa. Zgodnie z danymi z Biuletynu PPK w Pracowniczych Planach Kapitałowych uczestniczy 3,42 mln osób i 321 tys. podmiotów a partycypacja w programie wynosi 46,07% (stan na 31.01.2024 r.).
Czy możliwa jest wcześniejsza wypłata środków z PPK?
Odkładanie pieniędzy na emeryturę to najczęściej bieg długodystansowy. Wieloletni horyzont czasowy pozwala lepiej wykorzystać magię procentu składanego oraz głębiej zastanowić się nad doborem rozwiązań inwestycyjnych i oszczędnościowych, których proporcje w portfelu mogą zmieniać się na przestrzeni czasu.
Może się jednak zdarzyć sytuacja, która zmusi Cię do wcześniejszej wypłaty środków. Oszczędzając w ramach PPK możesz wypłacić pieniądze w dowolnym momencie, jednak w większości przypadków musisz liczyć się z potrąceniami. Wyjątkami są wypłaty na pokrycie wkładu własnego przy kredycie hipotecznym oraz w związku z poważnym zachorowaniem.
Wcześniejsza wypłata środków z PPK – zwana „zwrotem” – pozwala na wycofanie zgromadzonych środków przed osiągnięciem przez uczestnika PPK 60. roku życia. Prawo to gwarantuje Ustawa z dnia 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych.
Jakie są potrącenia podczas zwrotu PPK przed 60. rokiem życia?
Jeśli zdecydujesz się na wypłacić pieniądze z PPK przed 60. rokiem życia, na inny cel niż wkład własny lub na wypadek poważnego zachorowania (dotyczy to również małżonka i dziecka uczestnika PPK), to nie otrzymasz pełnej kwoty zgromadzonych środków. Przygotuj się zatem na następujące potrącenia:
- nie otrzymasz wpłaty powitalnej i dopłat rocznych przekazanych przez państwo;
- 30% środków wpłaconych przez pracodawcę zostanie przekazana do ZUS jako składka na ubezpieczenie emerytalne;
- od zysków kapitałowych wypracowanych przez środki zgromadzone na rachunku PPK zapłacisz 19% podatek od zysków kapitałowych, czyli tzw. podatek Belki.
Uwaga!
Przykład
Pani Joanna po 6 latach odkładania pieniędzy na rachunku PPK zdecydowała się na ich wypłatę przed 60. rokiem życia. Każdego miesiąca na konto PPK przekazywała 2% swojego wynagrodzenia brutto, a jej pracodawca dokładał kolejne 1,5% wynagrodzenia. Pani Joanna spełniała również warunki uprawniające do otrzymywania dopłat od państwa. Saldo rachunku przed zwrotem zamykało się w kwocie 21.172 zł. Na tę sumę składało się:
- 10.080 zł wpłat własnych;
- 7.560 zł wpłat od pracodawcy;
- 1.690 zł dopłat od państwa;
- 1.842 zł wypracowanego zysku przez kapitał zgromadzony na rachunku PPK.
Po zrealizowaniu dyspozycji zwrotu środków z PPK pani Joanna otrzyma:
- 10.080 zł wpłat własnych;
- 5.292 zł wpłat od pracodawcy, co stanowi 70% pierwotnej kwoty – pozostałe 30% (2.268 zł) zostanie przekazane do ZUS na poczet przyszłej emerytury;
- 1.492,02 zł tytułem zysku wypracowanego przez zgromadzony kapitał – po pomniejszeniu o 19% podatek Belki (349,98 zł).
Ostatecznie pani Joanna może liczyć na wypłatę jednorazową na poziomie 16.864.02 zł. Dodatkowo 2.268 zł z wpłat pracodawcy przekazane zostanie na konto w ZUS jako składka emerytalna. Niestety pani Joanna nie może liczyć na zwrot środków dopłaconych przez państwo – ani w ramach wpłaty powitalnej (250 zł), ani w ramach dopłat rocznych (240 zł).
Możesz zlecić wypłatę środków z PPK dowolną liczbę razy, a operacje tego typu nie są jednoznaczne z rezygnacją z dalszego oszczędzania w ramach Pracowniczych Planów Kapitałowych. Na Twój rachunek PPK nadal będzie trafiać zadeklarowana część Twojego wynagrodzenia, wypłaty od pracodawcy i dopłaty roczne od państwa (jeśli spełnisz warunki).
Kiedy można liczyć na wypłatę środków z rachunku PPK na preferencyjnych warunkach?
Obowiązujące przepisy prawa dopuszczają dwie sytuacje, w których możesz wypłacić środki zgromadzone na rachunku PPK na preferencyjnych warunkach. Dzięki temu w szczególnych sytuacjach możesz skorzystać z odłożonych środków bez obaw o utratę bonusów przyznanych jako zachęta do długoterminowego oszczędzania. Możesz liczyć na specjalne traktowanie:
- w przypadku, kiedy poważnie zachorujesz – dotyczy to również Twojego małżonka lub dziecka;
- jeśli planujesz zaciągnąć kredyt hipoteczny, a środki z PPK mają służyć pokryciu wkładu własnego.
Jak działa wcześniejsza wypłata środków z PPK w związku z poważnym zachorowaniem?
Poważne zachorowanie jest jednym z dwóch powodów, które pozwolą Ci na wcześniejszą wypłatę środków z PPK na preferencyjnych warunkach. Dotyczy to zarówno Ciebie, Twojego małżonka oraz Twojego dziecka (od poczęcia do osiągnięcia pełnoletności). W takiej sytuacji masz prawo wypłaty do 25% pieniędzy zgromadzonych na rachunku PPK. To Ty decydujesz, czy ma być to 10%, 20%, czy właśnie 25% zgromadzonych środków.
Możesz zdecydować się na wypłatę jednorazową lub w ratach – dogodny dla siebie wariant wskaż we wniosku. Jeśli posiadasz kilka rachunków PPK, to limit wypłaty do 25% zgromadzonych środków stosowany jest dla każdego z nich z osobna. Decydując się na wypłatę z PPK w związku z poważnym zachorowaniem nie poniesiesz żadnych kosztów z tego tytułu – w tym nie zapłacisz podatku Belki. Nie musisz też zwracać tych pieniędzy do PPK.
Uwaga!
Przytoczona wcześniej ustawa o Pracowniczych Planach Kapitałowych określa, co mieści się w pojęciu poważnego zachorowania. Jest ono definiowane jako:
- całkowita niezdolność do pracy;
- umiarkowany lub znaczny stopień niepełnosprawności;
- niepełnosprawność osoby, która nie ukończyła 16 lat;
- zdiagnozowanie u dziecka i osoby dorosłej jednostek chorobowych, które wymienione są w art. 2, ust. 1, pkt. 23, lit. d i e.
Uwaga!
Jak działa wcześniejsza wypłata środków z PPK na pokrycie wkładu własnego?
Wypłata środków z PPK w celu pokrycia wkładu własnego przy kredycie hipotecznym również pozwala skorzystać z preferencyjnych warunków. Zasady jednak różnią się od stosowanych w przypadku poważnego zachorowania. W takim wariancie możesz wypłacić nawet 100% środków zgromadzonych na rachunku PPK. Dotyczy to jednak tylko uczestników, którzy nie ukończyli jeszcze 45. roku życia.
Wypowiedź eksperta
Izabela Stachura, Redaktor
Pamiętaj, że masz obowiązek zwrotu pełnej kwoty wypłaconej z PPK na pokrycie wkładu własnego. Zgodnie z art. 98 ust. 4 pkt. 3 ustawy o PPK termin zwrotu:
- nie może rozpocząć się później niż 5 lat od dnia wypłaty środków,
- nie może trwać dłużej niż 15 lat od dnia wypłaty środków.
Jeśli nie zwrócisz środków, wypłaconych z PPK na poczet wkładu własnego, w terminie umownym, to musisz pogodzić się z koniecznością zapłaty 19% podatku od zysków kapitałowych. W takiej sytuacji podstawą opodatkowania będzie kwota niezwrócona w terminie, a obowiązek rozliczenia z fiskusem spoczywa na Twoich barkach.
Pamiętaj, że instytucja finansowa prowadząca Twój rachunek uczestnika PPK nie może pobierać żadnych opłat i prowizji za zwrot środków w celu pokrycia wkładu własnego przy kredycie hipotecznym.
Jak wygląda wypłata środków z PPK po 60. roku życia?
Docelowy scenariusz zakłada, że uczestnik PPK przekona się do oszczędzania długoterminowego i sięgnie po zgromadzone środki dopiero po ukończeniu 60. roku życia. Premią za cierpliwość jest zwolnienie z konieczności zapłaty podatkowego oraz brak potrąceń towarzyszących zwrotowi z PPK na dowolny cel. Możesz skorzystać ze swoich oszczędności bez względu na to, czy nadal pracujesz, czy też nie.
Uwaga!
Wypłata środków zgromadzonych na rachunku PPK po 60. roku życia może być realizowana w dwóch wariantach:
- 25% środków jednorazowo, a 75% w co najmniej 120 miesięcznych ratach,
- 100% środków w co najmniej 120 miesięcznych ratach.
Decydując się na jedną z powyższych proporcji unikniesz konieczności zapłaty podatku dochodowego (wynika to z art. 21 ust. 1 pkt 58c lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Możliwe jest zmniejszenie liczby rat, ale w takim wariancie pojawi się obowiązek rozliczenia z fiskusem. Twoje środki zapisane na rachunku PPK zostaną wypłacone jednorazowo, jeśli wysokość pierwszej raty jest mniejsza niż 50 zł.
Przykład
Jak sprawdzić stan konta w PPK?
Oszczędzając w PPK masz stały dostęp online do swojego prywatnego rachunku. Dzięki czemu możesz wygodnie sprawdzić, jakie jest bieżące saldo Twojego konta. Sposób logowania się do systemu różni się w zależności od instytucji finansowej, która prowadzi i zarządza PPK. Szczegóły znajdziesz na stronie internetowej konkretnego podmiotu lub w pakiecie informacyjnym przygotowanym przez instytucję finansową dla uczestników PPK. Aktualnie rachunki PPK oferuje 18 podmiotów (stan na 15.03.2024 r.):
- Nationale-Nederlanden Powszechne Towarzystwo Emerytalne S.A.
- Millennium Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A.
- Santander Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A.
- Goldman Sachs Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A.
- Generali Investments Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A.
- Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych Allianz Polska S.A.
- UNIQA Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A.
- Skarbiec Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A.
- PFR Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A.
- Pekao Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A.
- BNP Paribas Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A.
- Compensa Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. Vienna Insurance Group
- Pcztylion – Arka Powszechne Towarzystwo Emerytalne S.A.
- ESALIENS Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A.
- Allianz SFIO PPK
- PKO Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A.
- Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych PZU S.A.
- Investors Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A.
Innym sposobem na sprawdzenie stanu konta w PPK jest skorzystanie z serwisu MojePPK. Logowanie w tym wariancie możliwe jest przez profil zaufany lub za pośrednictwem konta założonego w serwisie. Jest to rozwiązanie przydatne szczególnie w sytuacji, kiedy posiadasz kilka rachunków PPK. Można sobie nawet wyobrazić, że w ciągu kilkudziesięciu lat aktywności zawodowej, założyłeś kilkanaście kont tego typu. Po zalogowaniu w serwisie MojePPK możesz:
- sprawdzić sumę oszczędności zgromadzonych na wszystkich Twoich rachunkach PPK;
- zweryfikować wysokość wpłat w rozbiciu na wpłaty własne, wpłaty od pracodawców i dopłaty od państwa;
- szczegółowe dane wszystkich Twoich rachunków PPK.
Korzystając z serwisu MojePPK możesz również wygenerować raport zawierający dane o Twoich rachunkach i zgromadzonej kwocie oszczędności. Pamiętaj jednak, że przez serwis nie złożysz żadnych dyspozycji dotyczących zgromadzonych środków. Wszystkie prezentowane dane dotyczące Twoich rachunków PPK mają charakter czysto informacyjny.
Źródła:
- https://www.mojeppk.pl/aktualnosci/biuletyn_0224.html
- https://www.mojeppk.pl/
- https://www.mojeppk.pl/kalkulator.html
- https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20180002215
- https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=wdu19910800350
Warto wiedzieć
- Pracownicze Plany Kapitałowe (PPK) to program wspierający ideę prywatnego i długoterminowego oszczędzania mający poprawić bezpieczeństwo finansowe jego uczestników. Wpłaty na rachunek realizowane są zarówno przez uczestnika PPK, jak i jego pracodawcę oraz państwo.
- W przypadku kredytu hipotecznego można dokonać wcześniejszej wypłaty do 100% środków zgromadzonych w PPK na pokrycie wkładu własnego. Aby uniknąć podatku pieniądze te trzeba zwrócić na rachunek PPK w terminie określonym w umowie.
- Wcześniejsza wypłata na dowolny cel lub realizowana w szczególnych sytuacjach życiowych nie oznacza rezygnacji z dalszego oszczędzania w programie. W rezultacie rachunek uczestnika PPK nadal będzie zasilany wpłatami własnymi, pracodawcy oraz dopłatami państwa.
- Składając wniosek o zwrot środków z PPK trzeba wskazać numer rachunku bankowego, na który zostaną przelane pieniądze.
FAQ – najczęściej zadawane pytania
Gdzie złożyć wniosek o wypłatę oszczędności zgromadzonych w PPK?
Zarówno w sytuacji, kiedy chcesz wypłacić środki z PPK po 60. roku życia, jak i dokonać przedterminowego zwrotu, wniosek w tym zakresie złóż bezpośrednio w instytucji, która prowadzi Twój rachunek PPK. Wniosku nie składasz u swojego pracodawcy. Jeśli zależy Ci na czasie, to złóż dyspozycję online – po zalogowaniu się na swoje konto w instytucji finansowej, która prowadzi Twój rachunek PPK.
Jak długo trzeba czekać na zwrot środków zgromadzonych na rachunku PPK?
Na zwrot środków z PPK przed 60. rokiem życia czeka się do 7 dni, które liczone są od momentu złożenia wniosku. Wypłata w związku z poważnym zachorowaniem realizowana jest w terminie do 14 dni od momentu złożenia wniosku.
Czy wypłata z PPK na wkład własny może dotyczyć kilku nieruchomości?
Nie. Jeśli masz mniej niż 45 lat, to możesz wypłacić do 100% środków zgromadzonych na rachunku PPK na poczet wkładu własnego przy kredycie hipotecznym. Zwrot tego typu może dotyczyć wyłącznie jednej inwestycji – nawet jeśli masz więcej rachunków PPK. Środki wypłacone na ten cel musisz zwrócić w okresie do 15 lat od momentu ich wypłaty.
Czy dostanę dopłatę roczną po rozpoczęciu wypłat z PPK po 60. roku życia?
Nie. Bez względu na liczbę posiadanych rachunków PPK stracisz prawdo do dopłaty rocznej, kiedy rozpoczniesz wypłaty z PPK po ukończeniu 60. roku życia.
Czy dokonując zwrotu z PPK można wypłacić określoną kwotę?
Nie. Jeśli zdecydujesz się na wypłatę pieniędzy z PPK przed ukończeniem 60. roku życia (zwrot), to otrzymasz pełną kwotę zgromadzoną na rachunku. Nie ma możliwości zwrotu tylko części środków. Jeśli nie złożysz rezygnacji z dalszego oszczędzania, to na Twój rachunek PPK przekazywane będą nowe wpłaty.
Kto może złożyć wniosek o wypłatę z PPK w przypadku poważnego zachorowania?
Wniosek o wypłatę pieniędzy z PPK w związku z poważną chorobą może złożyć wyłącznie uczestnik PPK – nawet jeśli zwrot związany jest z chorobą małżonka lub dziecka. Żadna inna osoba nie może złożyć wniosku o zwrot środków.
Tylko jaki ma sens wypłacanie gotówki w konta oszczednosciowego wczesniej? O to przecież chodzi w oszczedzaniu, żeby te oszczednosci na siebie pracowały i za 30 lat, żeby mozna było wyciągnąc z konta ppk 60 tys. zł albo i więcej