Czy możesz korzystać z konta bankowego w trakcie egzekucji komorniczej? Odpowiedź zależy od sytuacji, w której się znajdujesz i Twoich dotychczasowych działań. Może się okazać, że sytuacja nie jest taka znowu beznadziejna.
- Konto z komornikiem – popularne błędy, fakty i mity
- Czy komornik wie w jakim banku dłużnika ma konto?
- Czy komornik wie o kontach zagranicznych?
- Czy komornik może zająć konto współmałżonka?
- Kto oprócz komornika może zająć konto?
- Jak wygląda procedura zajęcia konta przez komornika?
- Czy z zajętego konta można korzystać?
- Czy komornik może zająć wszystkie środki na koncie?
- Czego nie może zająć komornik?
- Jaką część wynagrodzenia może zająć komornik?
- Co się dzieje gdy dłużnik ma kilka postępowań komorniczych?
- Kiedy komornik zwalnia konto bankowe?
- Czy istnieją “konta wolne od komornika”?
- Czemu nie warto oszukiwać komornika?
- Podsumowanie
- Warto wiedzieć
Aktualnie blisko 90% dorosłych Polaków posiada konta bankowe, z tego 80% korzysta z nich aktywnie. Nic zatem dziwnego, że właśnie one stają się pierwszym obiektem zainteresowania komorników po rozpoczęciu postępowania egzekucyjnego.
Rozpoczęcie windykacji od konta pozwala też często ograniczyć postępowanie komornicze do komunikacji drogą elektroniczną.
Konto z komornikiem – popularne błędy, fakty i mity
Mimo tysięcy postępowań egzekucyjnych (komornicznych) przeprowadzanych co roku, wiedza większości dłużników nie jest dostateczna w tym temacie. Po sieci krążą niesprawdzone opowieści, wyrwane z kontekstu informacje i zupełnie fałszywe relacje. Na ten chaos informacyjny nakłada się paraliżująca nieraz dłużników panika. Wiele osób popełnia błędy takie jak:
- Bierność, czekanie na to co będzie – Nie podejmowanie żadnych działań kończy się w przypadku spraw finansowych bardzo źle. Gdy rozpoczęło się postępowanie komornicze, trzeba działać i to w sposób przemyślany.
- Brak komunikacji – Dłużnik, który boi się rozmawiać z wierzycielami i komornikiem wiele straci. W każdej sytuacji warto rozmawiać choćby po to, by dowiedzieć się jakie są dostępne możliwości. Komornik ma obowiązek udzielić wyjaśnień dotyczących swojej pracy.
- Szukanie cudownego środka – Jeśli narobiło się długów, to trzeba je spłacić. Większość cudownych sposobów na uniknięcie komornika to oszustwa mające wyciągnąć ostatnie pieniądze od naiwnego dłużnika.
- Przepisywanie “na żonę” w ostatniej chwili – Darowizny dokonane do 2 lat przed egzekucją komorniczą mogą zostać unieważnione. Ponadto jest to przestępstwo – działanie na szkodę wierzyciela.
Zamiast błądzić po omacku i podejmować przypadkowe decyzje, warto dowiedzieć się jak wygląda postępowanie komornicze. W dalszej części artykułu postaramy się rozwiać wątpliwości i obalić mity, które rodzi konto z komornikiem. Odpowiemy kolejno na pytania:
Czy komornik wie w jakim banku dłużnik ma konto? – Tak, może sprawdzić w każdej chwili.
Czy komornik wie o kontach zagranicznych? – Nie, ale w niektórych sytuacjach może się dowiedzieć.
Czy komornik może zająć konto współmałżonka? – Tak, jeśli małżonkowie nie mają podpisanej wcześniej rozdzielności majątkowej.
Kto oprócz komornika może zająć konto? – Krajowa Administracja Skarbowa (KAS), Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) i Urząd Celny mogą zająć konto dłużnika.
Jak wygląda procedura zajęcia konta przez komornika? – Najpierw na żądanie komornika bank blokuje środki na 7 dni, dopiero później przelewa je na konto komornicze.
Czy z zajętego konta można korzystać? – Częściowo tak, ale jest to silnie ograniczone.
Czy komornik może zająć wszystkie środki na koncie? – Nie, zasadniczo na jednym z kont dłużnika powinna zostać kwota odpowiadająca minimalnemu wynagrodzeniu netto.
Czego nie może zająć komornik? – Komornik nie może zająć świadczeń socjalnych i społecznych jakie otrzymuje dłużnik.
Jaką część wynagrodzenia może zająć komornik? – Komornik może zająć od 25% (emerytury), przez 50% (wynagrodzenia), aż po 100% wpływów na konto.
Co się dzieje gdy dłużnik ma kilka postępowań komorniczych? – Sprawą kieruje komornik który wszczął postępowanie jako pierwszy, trwa ono do spłaty wszystkich zobowiązań.
Kiedy komornik zwalnia konto bankowe? – Po odzyskaniu całości długu (wraz z odsetkami, kosztami sądowymi itp.) lub w wyniku wyroku sądowego.
Czy istnieją “konta wolne od komornika”? – Zgodnie z prawem nie ma takich kont, próby obejścia systemu w ostatniej chwili raczej nie będą udane.
Czemu nie warto oszukiwać komornika? – Ukrywanie majątku przed komornikiem grozi odpowiedzialnością karną, a sam komornik jest specjalistą w swojej dziedzinie.
Czy komornik wie w jakim banku dłużnika ma konto?
Komornik nie musi znać konta dłużnika w momencie rozpoczęcia egzekucji. Wystarczy, że wyśle do banków zapytanie za pośrednictwem systemu OGNIVO i otrzyma listę kont bankowych, które przypisane są do danej osoby lub firmy. Przeważnie zwrócenie się do banków o wykaz kont dłużnika jest jedną z pierwszych czynności podejmowanych przez komorników. Komornicy zaczynają od kont bankowych ponieważ jest to najprostszy sposób na odzyskanie należności. Przeważnie dopiero po sprawdzeniu kont zaczynają szukać innych składników majątku dłużnika.
Zakładanie nowych kont już po zajęciu przynajmniej jednego konta na poczet zaległości, także nic nie da – komornik zostanie poinformowany o założeniu takiego konta jeśli wcześniej składał zapytanie dotyczące tego samego dłużnika.
Czy komornik wie o kontach zagranicznych?
Konta zagraniczne należące do dłużnika nie mogą zostać zajęte przez polskiego komornika. Przynajmniej nie może on dokonać zajęcia bezpośrednio. Jeśli Polska ma z danym krajem podpisaną odpowiednią umowę, komornik może skontaktować się ze swoim odpowiednikiem w innym kraju, który dokona właściwego zajęcia. Dodatkowo właściciel konta zostanie wówczas obciążony znacznymi kosztami zagranicznej egzekucji komorniczej.
W praktyce polski komornik przeważnie nie wie o zagranicznych kontach dłużnika wobec którego prowadzi postępowanie i jeśli nie chodzi o milionowe kwoty, nawet nie zaczyna ich szukać.
Z pewnością jednak dowie się o zagranicznym koncie gdy dłużnik przelewał na nie swoje wynagrodzenie, lub środki z konta, które zostało zajęte.
Warto również pamiętać, że konta prowadzone w Polsce, ale w walucie obcej, bez problemu zostaną zajęte przez komornika.
Czy komornik może zająć konto współmałżonka?
Małżonkowie, którzy nie wnieśli o rozdzielność majątkową, traktowani są w wielu wypadkach jako jeden podmiot gospodarczo-finansowy. Ich zarobki i zakupione wspólnie przedmioty czy nieruchomości należą do tak zwanej wspólnej masy majątkowej. Można z niej prowadzić egzekucję komorniczą dotyczącą któregokolwiek z małżonków. Komornik nie może zająć jedynie kont, które są wyłączną własnością jednej ze stron, np. są to fundusze uzbierane przed zawarciem małżeństwa.
Warto pamiętać również o tym, że jeśli dłużnik przekaże aktywa współmałżonkowi w terminie do 2 lat przed postępowaniem komorniczym, to sąd taką darowiznę (przekazanie) unieważni i pozwali komornikowi ściągnąć należność z współmałżonka.
Kto oprócz komornika może zająć konto?
Krajowa Administracja Skarbowa (KAS) ma prawo zająć konto przedsiębiorcy:
- Bez podania przyczyny;
- Bez informowania właściciela konta;
- Nie dając żadnego terminu na przygotowanie się do sytuacji
- Na podstawie jedynie podejrzenia, że konto było użyte w nielegalnym celu.
W dodatku KAS może zająć prywatne konta osób prowadzących działalność gospodarczą lub będących wspólnikami spółek z o.o.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych ma prawo zająć konto firmowe w przypadku gdyby przedsiębiorca nie zapłacił składek ZUS od pracowników. Podobnie jak KAS, ZUS najpierw blokuje konto, a dopiero potem wysyła powiadomienie. Bywa, że robi to zdecydowanie po terminie.
Urząd Celny zajmuje konta w wypadku niezapłaconej akcyzy, lub cła. Może też zrobić to w przypadku podejrzenia przestępstwa transgranicznego.
Jak wygląda procedura zajęcia konta przez komornika?
W typowym postępowaniu egzekucyjnym (komorniczym) możemy założyć następujący ciąg wydarzeń:
- Komornik wysyła żądanie zablokowania konta do banku, jednocześnie wysyła powiadomienie do dłużnika;
- Bank blokuje środki jednocześnie informując swojego klienta;
- Klient banku/dłużnik ma 7 dni na wniesienie sprzeciwu wobec zajęcia konta co będzie skuteczne np. gdy dług był przedawniony.
- Dopiero po upływie 7 dni, pieniądze z konta są przelewane komornikowi.
- Jeśli dłużnik wniósł sprzeciw, środki są zablokowane, ale nie przekazywane komornikowi do wyjaśnienia sprawy.
Zajęcie konta oznacza, że wpływające na nie nowe środki lub ich część też są blokowane. Konto z komornikiem jest więc w znacznym stopniu wyłączone z użytkowania. W dalszym ciągu istnieje jednak możliwość korzystania z części wpływających na nie środków.
Czy z zajętego konta można korzystać?
Zasadniczo komornik blokuje środki, które już znajdowały się na koncie i część z nich też można odblokować. Nie ma natomiast prawa zajmować całego wynagrodzenia z tytułu umowy o pracę, emerytury itp.
Oznacza to, że bank powinien udostępnić takie rozwiązanie, które umożliwi korzystanie z niezajętej części środków. Aktualnie oznacza to przeważnie blokadę części środków i możliwość skorzystania z pozostałej części. Historycznie bywały także wydzielone subkonta.
Dłużnik będący posiadaczem konta może też korzystać ze wszystkich powiązanych z nim usług bankowych, o ile regulamin banku nie stanowi inaczej. Na konto mogą wpływać środki z zewnątrz (zostaną zablokowane, ale wpłynąć mogą). Na konto można się zalogować i wykorzystać je np. do:
- zalogowania się profilem zaufanym;
- skorzystania z kafeterii (jak w Citi Handlowy);
- kontaktu z bankiem (np. renegocjacja umowy kredytowej);
- wypłacenia nie zajętej części środków w kasie banku.
Konto z komornikiem nie jest całkowicie wyjęte z użytkowania.
Czy komornik może zająć wszystkie środki na koncie?
Jeśli w momencie zajęcia konta dłużnik ma środki na koncie, to komornik ma obowiązek pozostawić mu z nich równowartość minimalnego wynagrodzenia netto. Aktualnie kwota ta wynosi 2062 złote. Przepis ten zapobiega pozostawieniu dłużnika bez środków do życia.
Kwota wolna od zajęcia liczona jest jedynie w momencie zajmowania konta przez komornika, późniejsze wpłaty rozliczane są już zgodnie z przepisami regulującymi co i w jakim stopniu może zająć komornik.
Czego nie może zająć komornik?
W bardzo wielu wypadkach konto z komornikiem wciąż działa, ponieważ komornik nie ma prawa zająć wszystkich znajdujących się na nim środków. Bank dokonuje wówczas częściowej blokady środków.
Komornik co do zasady nie może zająć środków pochodzących z:
- Alimentów,
- Świadczeń rodzinnych,
- Zasiłków dla opiekunów,
- Świadczeń z pomocy społecznej.
Ponadto występują przypadki gdy konto należy do więcej niż jednej osoby, np. do wspólników spółki cywilnej. Wówczas należy ustalić udział procentowy właścicieli konta, a komornik może zająć jedynie te środki, które należą do dłużnika. Wyjątkiem jest wspólnota małżeńska, w której komornik może zajmować konta współmałżonka bez ograniczeń.
Żeby uniknąć całkowitego zajęcia konta, należy poinformować komornika o stanie faktycznym i wyszczególnić jakie kwoty wpływają z jakiego źródła. Obowiązek informacyjne leży po stronie dłużnika, więc nie można zasłonić się niewiedzą.
Warto pamiętać o sytuacji gdy jednocześnie część wynagrodzenia i konto bankowe ulegają zajęciu. W takiej sytuacji część wynagrodzenia niepodlegająca zajęciu nie powinna być blokowana także po trafieniu na konto bankowe.
Jaką część wynagrodzenia może zająć komornik?
Konto z komornikiem oznacza, że wpływające na nie środki są od razu blokowane. W praktyce jednak faktycznej blokadzie i egzekucji podlega tylko część wpływów z niektórych źródeł.
Komornik może zająć:
- 50% wynagrodzenia z tytułu umowy o pracę;
- 60% wynagrodzenia z tytułu umowy o pracę jeśli chodzi o dług alimentacyjny;
- 25% otrzymywanej emerytury lub renty.
- 100% wynagrodzenia z tytułu umowy zlecenia.
Zasadniczo komornik może zająć też 100% wpływów z innych źródeł, ale od tej reguły są liczne wyjątki, częściowo przedstawione w powyższym akapicie.
Co się dzieje gdy dłużnik ma kilka postępowań komorniczych?
Zbieg postępowań komorniczych (egzekucyjnych) może wystąpić w sytuacji gdy dłużnik ma kilka niepowiązanych ze sobą zobowiązań, np. niespłacony kredyt, niezapłacone faktury i zaległości podatkowe jednocześnie. W takiej sytuacji obowiązują przepisy o pierwszeństwie wierzytelności (np. z nieruchomości najpierw ściągana jest hipoteka). Dla samego dłużnika nie ma wielkiej różnicy, ponieważ komornicy zasadniczo nie prowadzą oddzielnych postępowań tylko “podłączają” się pod postępowanie, które zostało rozpoczęte najwcześniej. W dobie komunikacji elektronicznej, komornicy stosunkowo dobrze radzą sobie ze współpracą zawodową.
Kiedy komornik zwalnia konto bankowe?
Zajęcie komornicze konta zostaje zakończone w momencie gdy przestaje być aktualny powód jego zajęcia. Przeważnie konto zostaje odblokowane po spłaceniu zobowiązania, które było przyczyną zajęcia wraz z odsetkami i kosztami procesowymi.
Konto może też zostać odblokowane decyzją sądu, który np. uzna orzeczenie na podstawie którego prowadzono egzekucję za niezgodne z prawem.
Konto może zostać też odblokowane na życzenie wierzyciela, np. w sytuacji gdy dłużnik podpisał dokumenty dotyczące planu spłat lub spłacił dług w inny sposób.
Mimo iż konto powinno zostać odblokowane automatycznie, może się zdarzyć, że trzeba będzie zwrócić się o to do banku.
Czy istnieją “konta wolne od komornika”?
Mityczne stworzenia takie jak jednorożce, uczciwi politycy i konta wolne od komornika to raczej życzenie tych, którzy ich poszukują niż prawda. Zawsze istnieje jakiś sposób na to, by obejść standardowe procedury i postępowania komornicze, ale:
- Jest to nielegalne i grozi więzieniem;
- Jeśli Ty potrafisz znaleźć sposób w internecie, to asystent komornika też to zrobi;
- Jak się wyda, możesz zapomnieć o współpracy z bankami, zresztą i tak nie dostaniesz kredytu póki nie spłacisz zobowiązań;
- Prawdopodobnie magiczny sposób służy wyłudzeniu od Ciebie pieniędzy, które jeszcze masz.
Zamiast szukać konta wolnego od komornika, zacznij negocjacje z wierzycielami i ustal realny dla Ciebie plan spłat.
Czemu nie warto oszukiwać komornika?
Szukając pod hasłem “konto z komornikiem” można natrafić na wiele, czasami zupełnie oderwanych od rzeczywistości i sprzecznych z prawem sposobów na omijanie komornika. Łatwo w ten sposób narobić sobie problemów. O ile za długi nikt w Polsce do więzienia nie poszedł, to za powiązane z nimi matactwa już tak. Naruszyć można między innymi przepisy dotyczące:
- Ochrony praw wierzyciela – działanie na szkodę wierzyciela grozi maksymalnie 3 latami więzienia.
- Oszustwa – spowodowanie niekorzystnego rozporządzenia swoim majątkiem przez osobę trzecią w wyniku oszustwa może grozić nawet 8-letnim wyrokiem.
- Uchylanie się od alimentów – uporczywe uchylanie się od spełniania obowiązku alimentacyjnego należy potraktować jako przestępstwo.
Ponadto pracodawca, który zgodziłby się płacić “pod stołem” pracownikowi naraża się na odpowiedzialność karną, łącznie z karą więzienia za nieodprowadzanie składek ZUS.
Oceniając swoje szanse na oszukanie komornika warto wziąć też pod uwagę, że jest on wykwalifikowanym specjalistą w swojej dziedzinie, dobrze znającym prawo i korzystającym ze wsparcia banków oraz instytucji państwowych.
Zdecydowana większość osób, które próbowały oszukać komorników popadła z tego powodu w większe kłopoty, a ostatecznie i tak musiała spłacić dług.
Podsumowanie
Zajęcie konta przez komornika nie jest końcem świata, choć na pewno nie należy do przyjemnych sytuacji. Jeśli już dopuściło się sprawę do takiego momentu, warto raczej współpracować z komornikiem niż próbować go oszukać. Komornik nie może zająć całego wynagrodzenia czy emerytury, nie powinien też blokować środków należących do wspólnika, albo wynikających ze świadczeń socjalnych.
Warto wiedzieć
- Komornik może łatwo dowiedzieć się o wszystkich kontach dłużnika,
- Komornik nie zajmuje konta w całości – pozostawia kwotę wolną od zajęcia;
- Dłużnik ma 7 dni na wniesienie sprzeciwu;
- ZUS i KAS zajmują konta w sposób dużo bardziej uciążliwy niż komornik;
Cóż moje konto komornik zajął w całości razem z 500+ co miesiąc muszę prosić bank o ściągnięcia blokady mimo iż 500+ nie może być blokowane
Jak to wygląda z blokadą, czy jest ona tylko do kwoty wskazanej przez komornika czy też w całości oprócz kwoty wolnej?