Skorzystaj z pomocy jednego z 200 naszych Konsultantów.
Finanse
Pracujemy:
pn. - pt. 9:00 - 19:00
Zadzwoń 22 270 00 00
Poradnik kredytowy

Okres kredytowania – Co to jest i jaki wybrać?

Getty Images

Spłacasz kredyt, ale rata jest zbyt wysoka lub przeciwnie – możesz zwracać bankowi wyższą kwotę? Masz prawo wydłużyć lub skrócić okres kredytowania – zmieni to wysokość raty, ale i wpłynie na całkowity koszt kredytu. Sprawdź szczegóły.

Aż 58,45% Polaków zaciągających kredyt hipoteczny, zawiera umowę na 25 do 35 lat. Tak wynika z raportu AMRON-SARFiN na temat kredytów mieszkaniowych udzielonych w drugim kwartale 2024 r. Jednak popisanie umowy na wskazany okres kredytowania nie oznacza, że trzeba się go ściśle trzymać. Okres spłaty zobowiązania można wydłużyć lub skrócić w zależności od możliwości finansowych kredytobiorcy. Niesie to odmienne konsekwencje związane z wysokością raty i całkowitą kwotą do spłaty.

Co to jest okres kredytowania?

Okres kredytowania to czas w którym, jako kredytobiorca, zobowiązujesz się do spłaty kredytu. Jest on liczony od momentu wypłacenia środków przez bank do chwili spłacenia pożyczonej kwoty z należnymi odsetkami i innymi opłatami. Okres kredytowania powinien zostać wskazany w umowie kredytowej.

Mówiąc prościej – okresem kredytowania nazywamy czas, przez jaki spłacamy zaciągnięty kredyt.

Nie wszystkie kredyty wypłacane są jednorazowo. Niektóre (przede wszystkim kredyty hipoteczne) banki udostępniają w transzach. W takim przypadku spłata rozpoczyna się zazwyczaj po wypłacie ostatniej transzy, ale nie jest to reguła.

Długość okresu kredytowania wpływa bezpośrednio na Twoją zdolność kredytową. Bank wylicza wysokość miesięcznej raty na podstawie wybranego okresu kredytowania i zestawia ją z Twoimi dochodami i wydatkami.

Jeżeli rata będzie zbyt wysoka, jak na Twoje możliwości finansowe, bank odmówi Ci udzielenia kredytu. Ratunkiem w takiej sytuacji jest wydłużenie okresu kredytowania – zmniejszy się wtedy wysokość raty i być może bank uzna, że będziesz w stanie ją spłacać i pożyczy Ci wnioskowaną kwotę.

Od czego zależy długość okresu kredytowania?

Długość okresu kredytowania zależy od:

  • przepisów – kredyt hipoteczny może być udzielony na maksymalnie 35 lat, w przypadku kredytu gotówkowego nie ma ścisłych wytycznych, ale aktualnie nie ma banku, który udzieliłby go na więcej niż 10 lat (o dziesięciu i pięciu latach przeczytamy w art. 45 ust. 3 ustawy o kredycie konsumenckim),
  • regulaminu banku – instytucje finansowe mogą wprowadzać własne, niższe niż to regulują przepisy, limity okresu kredytowania (w praktyce większość banków stosuje limity przewidziane prawem),
  • umowy kredytowej zawartej z bankiem.

Maksymalny okres kredytowania, to jak sama nazwa wskazuje, najdłuższy dostępny czas spłaty zobowiązania. Jeżeli masz ochotę i Twoja zdolność kredytowa na to pozwala, możesz wybrać krótszy okres kredytowania.

Musisz wiedzieć jednak, że okres kredytowania to nie tylko czas, w którym zobowiązany będziesz spłacać należność. Od okresu kredytowania zależy, ile pieniędzy oddasz bankowi.

Okres kredytowania a koszty kredytu

Na koszty kredytu składają się odsetki i inne opłaty, ale te pierwsze mają kluczowe znaczenie. Bank w każdym miesiącu nalicza odsetki od kapitału, który pozostał do całkowitej spłaty kredytu. Im dłuższy okres kredytowania tym wyższe odsetki, a więc droższy kredyt.

Potwierdzenie znajdujemy w ofercie Alior Banku S.A. Biorąc pożyczkę internetową na kwotę 30 000 zł, rata wyniesie:

  • 1 382,96 – przy okresie kredytowania 24 miesiące (łącznie oddasz bankowi: 33 109,04 zł),
  • 665,82 zł – w przypadku rozłożenia kredytu na 60 miesięcy (do oddania: 39 949,20 zł).

Uwaga!

Wniosek - jeżeli wybierzesz krótszy okres kredytowania, będziesz miał niższą ratę, ale w ogólnym rozrachunku zwrócisz więcej pieniędzy bankowi.

Jaki okres kredytowania jest „lepszy”? To zależy od Twojej zdolności kredytowej (bank może uznać, że będziesz w stanie spłacać wysokich rat) i od Twoich preferencji.

Jedni wolą szybciej pozbyć się zobowiązania, płacąc przy tym wyższą ratę, a innym zależy na niewielkiej racie kosztem droższego kredytu i dłuższego okresu kredytowania.

Okres kredytowania a wiek kredytobiorcy

Większość banków w regulaminie określa maksymalny wiek kredytobiorcy w dniu spłaty ostatniej raty kredytu. Jest to zazwyczaj 70-75 lat. Oznacza to, że kredytobiorca może wybrać okres kredytowania do momentu ukończenia tylu lat, na ile wskazuje limit.

W przypadku kredytobiorców, którzy wiekiem zbliżają się do limitu, wiąże się to z niewystarczającą zdolnością kredytową w sytuacji ubiegania się o kredyt hipoteczny lub gotówkowy w wyższej kwocie. Osoba, która ma 60 lat w momencie zaciągania kredytu hipotecznego, nie otrzyma go na 25 czy 30 lat.

Przykład

Małgorzata, 64-latka z zarobkami 8 000 zł miesięcznie, chce starać się o kredyt mieszkaniowy w wysokości 400 000 zł. Bank, w którym złożyła wniosek przewiduje limit wieku kredytobiorcy na 70 lat, więc maksymalny okres kredytowania dla Małgorzaty to 6 lat. W takim wypadku miesięczna rata wynosiłaby ok. 6 700-6 800 zł, co przekracza jej zdolność kredytową.

Ile wynosi maksymalny okres kredytowania?

Maksymalny okres kredytowania zależy od oferty banku. Zdecydowana większość instytucji dopuszcza spłatę zobowiązania przez okres przewidziany przepisami, tj. do:

  • 35 lat – dla kredytów hipotecznych,
  • 10 lat – dla kredytów gotówkowych.

Nieliczne banki posiadające w ofercie kredyty gotówkowe na niższą kwotę skracają maksymalny okres kredytowania adekwatnie do dostępnej sumy pożyczki. Przykładowo: Santander Consumer Bank S.A. aktualnie (stan na wrzesień 2024) oferuje Kredyt gotówkowy online. Najwyższa dostępna kwota to 100 000 zł, a maksymalny okres spłaty – 84 miesiące.

Oprócz maksymalnego okresu funkcjonuje też minimalny okres kredytowania. Jest to najkrótszy odcinek czasu na który można podpisać umowę kredytową. W przypadku kredytów hipotecznych wynosi on 5-6 lat, a gotówkowych – kilka miesięcy.

Jaki bank oferuje najdłuższy okres kredytowania?

Znaczna część banków dopuszcza okres spłaty kredytu taki, na jaki zezwalają przepisy. Jest to w ich interesie. Jeżeli wnioskodawca ma zdolność kredytową na 35 lat i interesuje go taki okres kredytowania, to dlaczego by mu nie pożyczyć na taki czas? Dla banku to czysty zarobek.

O udzielenie kredytu hipotecznego na 35 lat możesz się starać m.in. w:

Z kolei jednym z nielicznych banków z krótszym maksymalnym okresem kredytowania, jest Santander Bank Polska S.A. Regulamin tej instytucji zezwala na spłatę kredytu hipotecznego przez najwyżej 30 lat.

Podobnie sytuacja ma się w przypadku kredytów gotówkowych – większość można rozłożyć na okres do 10 lat.

Jaki okres kredytowania wybrać?

Okres kredytowania wpływa na Twoją zdolność kredytową i wysokość raty.

Wybierając krótszy czas na spłatę zobowiązania musisz liczyć się z tym, że:

  • bank odmówi Ci kredytu, ponieważ uzna, że nie masz wystarczającej zdolności kredytowej,
  • w przypadku decyzji pozytywnej, rata kredytu będzie wyższa.

Mierz zatem siły (a właściwie: dochody) na zamiary. Jeżeli Twoje zarobki obiektywnie są nieduże, nie porywaj się na krótki okres kredytowania. Istnieje ryzyko, że bank odmówi Ci kredytu lub będziesz miał trudności w spłacie rat.

Nie chcesz wybierać długiego okresu spłaty ze względu na wyższy całkowity koszt kredytu? Pamiętaj, że możesz zdecydować się na wcześniejszą spłatę zobowiązania, jeżeli Twoja sytuacja finansowa się poprawi lub uznasz, że jesteś w stanie spłacać wyższe raty, niż przewiduje to harmonogram. Bank w takiej sytuacji ma obowiązek obniżenia kosztów kredytu proporcjonalnie do okresu spłaty.

Uwaga!

Wcześniejsza spłata kredytu to opcja, którą gwarantują przepisy. Bank nie może odmówić przyjęcia nadpłaconej kwoty. Ma za to prawo naliczyć rekompensatę za wcześniejszą spłatę. Jej wysokość określają przepisy.

Jaki okres kredytowania wybrać przy kredycie gotówkowym?

Wybierz taki okres, który pozwoli Ci spłacać ratę bez uszczerbku na innych Twoich zobowiązaniach i przesadnym zaciskaniu pasa. Weź pod uwagę czynniki, o których bank nie wie przy składaniu wniosku, a Ty jesteś ich świadomy.

Może Twoje dziecko wkrótce wyjedzie na studia do innego miasta i zamierzasz w początkowym okresie całkowicie je utrzymywać? Może chcesz zmienić zawód na mniej płatny, ale taki, który jest Twoim marzeniem? Takie sprawy wpłyną na Twoją zdolność do spłacania rat.

Spróbuj tego

Pamiętaj, że decydując się na dłuższy okres kredytowania nic nie tracisz. Gdy finanse pozwolą, możesz wcześniej spłacić zobowiązanie, a bank ponownie je przeliczy.

Jaki okres kredytowania wybrać przy kredycie hipotecznym?

Maksymalny okres kredytowania w przypadku kredytu hipotecznego był przedmiotem dyskusji w Komisji Nadzoru Finansowego (KNF). Skutkiem tego jest jeden z zapisów Rekomendacji S wydanej przez KNF.

Instytucja wskazała tam optymalny okres kredytowania wynoszący do 25 lat. Choć ten sam dokument dopuszcza okres spłaty kredytu mieszkaniowego do 35 lat, jednocześnie zaleca bankom, aby rekomendowali swoim klientom zaciąganie kredytów na maksymalnie 25 lat.

Czy można zmienić długość okresu kredytowania?

Bierzesz kredyt, wybierasz okres kredytowania, ale nie wiesz, jak Twoja sytuacja finansowa będzie wyglądała za kilka miesięcy? Może poprawi się na tyle, że będziesz w stanie spłacać wyższą ratę lub na odwrót – pogorszy się i problemem stanie się regulowanie rat w dotychczasowej kwocie?

Niemal wszystkie banki zezwalają na zmianę warunków umowy w momencie jej trwania. Oznacza to, że dają Ci możliwość dopasowania wysokości raty do Twoich aktualnych możliwości. Co więcej – opcję wcześniejszej spłaty, a więc skrócenia okresu kredytowania, gwarantuje Ci prawo.

Czy można skrócić okres kredytowania?

Większość instytucji finansowych akceptuje skrócenie okresu kredytowania. Poprzedzone jest to jednak ponownym badaniem Twojej zdolności kredytowej. Skrócenie czasu spłaty automatycznie podwyższa ratę, więc bank musi się upewnić, czy będziesz w stanie co miesiąc zwracać wyższą kwotę. W przypadku pozytywnej decyzji, bank przygotowuje aneks do umowy, a Ty spłacasz należność zgodnie z nowym harmonogramem.

Co zrobić, kiedy bank uzna, że nie masz zdolności kredytowej na wyższą ratę i odmówi skrócenia okresu kredytowania? Czy musisz spłacać raty, tak jak uzgodnione jest w umowie?

Nie. Jak już pisaliśmy przepisy w gwarantują Ci prawo do spłaty kredytu (zarówno hipotecznego, jak i gotówkowego) w dowolnym momencie. Oznacza to, że mimo braku zgody na skrócenie okresu kredytowania, możesz spłacić kredyt wcześniej. Bank ma obowiązek ponownie przeliczyć zobowiązanie w oparciu o faktyczny okres spłaty, a nie ten zapisany w umowie.

Przykład

Państwu Nowakom pozostało do spłaty kredytu hipotecznego jeszcze 120 rat. Małżeństwo otrzymało spadek i postanowiło przeznaczyć go na wcześniejszą spłatę zobowiązania. Skontaktowali się z bankiem i złożyli wniosek o skrócenie okresu kredytowania. Bank, po przeanalizowaniu ich zdolności kredytowej, uznał, że jest ona niewystarczająca i odmówił pozytywnego rozpatrzenia wniosku. Państwo Nowakowie, mimo to wpłacili środki ze spadku na poczet rat, a bank przeliczył ponownie kredyt.

Czy można wydłużyć okres kredytowania?

Wydłużenie okresu kredytowania jest możliwe, o ile obecna umowa kredytowa została zawarta na krótszy czas niż dopuszczają przepisy lub regulamin banku. Jeżeli zatem masz kredyt hipoteczny na 35 lat, nie wydłużysz już go.

W innych sytuacjach instytucje finansowe na ogół godzą się na wydłużenie okresu kredytowania, ponieważ im dłużej kredytobiorca go spłaca, tym bank więcej zarabia na odsetkach.

Czy warto skrócić okres kredytowania?

Skrócenie okresu kredytowania ma co najmniej trzy zalety:

  • szybciej pozbywasz się zobowiązania,
  • szybciej zyskujesz większą zdolność kredytową (w okresie kredytowania Twoja zdolność kredytowa jest pomniejszona o spłacane zobowiązanie),
  • oddajesz do banku mniejszą kwotę.

Zatem na skrócenie okresu kredytowania warto zdecydować zawsze, kiedy pozwalają na to możliwości finansowe. Szczególnie dotyczy to osób, które w niedalekiej przyszłości chcą ubiegać się o kolejny kredyt. Wcześniejsza spłata zobowiązania pozwoli zaciągnąć następny kredyt na wyższą kwotę.

Przykład

Marek ma kredyt gotówkowy rozłożony na 48 miesięcy, a do spłaty pozostało mu jeszcze 15 rat. Mężczyzna chce wkrótce złożyć wniosek o kredyt hipoteczny, ale obawia się, że bieżące zobowiązanie zbyt mocno nadwyręża jego budżet i tym samym obniża zdolność kredytową. Marek zdecydował się więc wziąć nadgodziny w pracy, aby spłacić aktualny kredyt w ciągu pół roku (zamiast 15 miesięcy) i po tym zawnioskować o kredyt mieszkaniowy jako osoba bez aktywnych zobowiązań kredytowych.

Kiedy opłaca się wydłużyć okres kredytowania?

Wydłużenie okresu kredytowania zmniejsza ratę do spłaty. Wobec tego jest to rozwiązanie, które uratuje Twój budżet, kiedy Twoja sytuacja finansowa ulegnie pogorszeniu. Jednocześnie dłuższy okres kredytowania oznacza wyższy całkowity koszt kredytu – pamiętaj o tym, zanim złożysz wniosek do banku.

W razie trudności ze spłatą rat, zawsze kontaktuj się z bankiem i wspólnie szukajcie wyjścia. Instytucja, oprócz wydłużenia okresu kredytowania, może Ci zaproponować karencję, czyli czasowe zawieszenie spłacania rat. Nigdy nie podejmuj samodzielnie decyzji o zmniejszeniu rat czy zmianie terminu płatności. Może to skutkować wypowiedzeniem przez bank umowy kredytowej i wpisaniem Cię na listy nierzetelnych dłużników.

Warto wiedzieć:

  1. Okres kredytowania to czas przewidziany umową, w którym klient spłaca raty kredytowe. Maksymalny okres kredytowania przy kredytach hipotecznych to 35 lat a gotówkowych – 10 lat.
  2. Krótszy okres kredytowania oznacza wyższe raty przy niższym całkowitym koszcie kredytu.
  3. Można złożyć wniosek o skrócenie lub wydłużenie okresu spłaty. W przypadku wcześniejszej spłaty nie jest wymagana na to zgoda banku.

FAQ - najczęściej zadawane pytania

  1. Czy lepiej skrócić okres kredytowania czy zmniejszyć ratę?

    Skrócenie okresu kredytowania i zmniejszenie raty to dwie sprzeczne ze sobą czynności. Skrócenie okresu spłaty wiąże się automatycznie ze zwiększeniem raty. Z kolei zmniejszenie raty powoduje wydłużenie okresu kredytowania. To, którą procedurę wdrożyć, zależy od sytuacji wnioskodawcy. Jeżeli może płacić wyższą ratę, powinien skrócić okres spłaty. W przypadku kłopotów ze spłatą raty w aktualnej wysokości odpowiednim działaniem jest wydłużenie okresu spłaty.

  2. Jak skrócić okres kredytowania?

    Należy skontaktować się z bankiem i złożyć stosowny wniosek. Skrócenie okresu spłaty kredytu może wiązać się z ponownym obliczeniem zdolności kredytowej. W przypadku braku zdolności kredytobiorca i tak może wcześniej spłacić zobowiązanie. Gwarantują mu to przepisy prawa.

  3. Jak wydłużyć okres kredytowania?

    Wydłużenie okresu kredytowania, tak samo jak skrócenie, wiąże się z koniecznością skontaktowania z bankiem i złożenia wniosku. Instytucje finansowe na ogół zgadzają się na wydłużenie okresu spłaty. Przygotowują wtedy aneks do umowy i nowy harmonogram spłat.

ŹródłaBibliografia

  1. https://www.amron.pl/strona.php?tytul=raporty-amron-sarfin

  2. https://www.knf.gov.pl/knf/pl/komponenty/img/Rekomendacja_S_nowelizacja_czerwiec_2023_82872.pdf

  3. https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20111260715/U/D20110715Lj.pdf

Oceń artykuł
4.8

Komentarze:

Subscribe
Notify of
guest

3 Comments
Newest
Oldest Most Voted
Inline Feedbacks
View all comments
wera
wera
1 year ago

Tylko ze regularnie nadplacajac kredyt i tak splaci sie go wczesniej, wiec nie ma sensu oficjalnie skracac czasu kredytowania jezeli mozna miec nizsze raty miesieczne…

Dan
Dan
2 years ago

Czy trzeba uzyskać zgodę banku na wcześniejszą częściową spłatę kredytu i skrócenie okresu kredytowania?” – tak trzeba, za pomocą aneksu, z decyzją banku i co więcej płaci się z tego tytułu prowizję – ok. 0,5%

Maro
Maro
2 years ago
Reply to  Dan

Dokładnie tak przynajmniej tak jest w PKOBP. Pytanie jak to się ma do wspomnianej w artykule ustawy ?