Wcześniejsza spłata kredytu konsumenckiego, a zwrot części opłat i prowizji

Zgodnie ze stanowiskiem Rzecznika Finansowego i Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów wcześniejsza spłata kredytu powinna skutkować zwrotem części pobranych przez bank opłat i prowizji. Warto o tym pamiętać rozliczając swoje zobowiązanie przed terminem.

Banki uciekają się do wyszukanych sposobów, aby zaskarbić sobie uwagę potencjalnych klientów. Przykładem takiego działania mogą być kredyty gotówkowe z zerowym oprocentowaniem. Na pierwszy rzut oka rozwiązanie doskonałe, jednak po dokładniejszej analizie okazuje się, że obarczone wysoką, płatną z góry opłatą (przygotowawczą, administracyjną). Czy oznacza to zatem, że przedwczesna spłata kredytu konsumenckiego wiąże się z całkowitą utratą opłaconej na starcie prowizji?

Wspólne stanowisko Rzecznika Finansowego i Prezesa UOKiK

W omawianym zakresie oba organy są zgodne – wcześniejsza spłata kredytu powinna pociągać za sobą konieczność zwrotu proporcjonalnej części kosztów poniesionych w ramach prowizji przygotowawczej czy innych opłat administracyjnych. Stanowisko to oparte zostało o interpretację art. 49 ustawy o kredycie konsumenckim, którego treść brzmi następująco:

Zgodnie z przyjętym poglądem, powyższy przepis obejmuje swoim zakresem całkowity koszt kredytu, na który według przepisów składają się: “odsetki, opłaty, prowizje, podatki i marże jeżeli są znane kredytodawcy oraz koszty usług dodatkowych w przypadku, gdy ich poniesienie jest niezbędne do uzyskania kredytu – z wyjątkiem kosztów opłat notarialnych ponoszonych przez konsumenta”.

Na czym polega wcześniejsza spłata kredytu gotówkowego?

Każda osoba decydująca się na zaciągnięcie kredytu gotówkowego, zobowiązuje się do zwrotu pożyczonego kapitału powiększonego o odsetki i inne opłaty w wyznaczonym w umowie terminie. Spłata zobowiązania odbywa w miesięcznych ratach. Najczęściej są to raty równe, a na ich wysokość wpływa oprocentowanie, prowizja (o ile została doliczona do kwoty kredytu) i koszt ewentualnego ubezpieczenia. Spłata następuje według ustalonego z góry harmonogramu.

Niewykluczone, że w trakcie spłaty zobowiązania kredytobiorca pozyska dodatkowe środki, które pozwolą mu na całkowitą spłatę zaciągniętego kredytu. Dzięki temu pojawi się możliwość obniżenia kosztów i uwolnienia od niepotrzebnego długu. O ile wcześniejsza spłata kredytu gotówkowego jest możliwa, to podczas podpisywania umowy należy sprawdzić, czy bank za taką czynność nie przewiduje dodatkowych opłat. Jeśli wyszczególniona jest prowizja w tym zakresie, to wynosi ona najczęściej od 1 do 3% od kwoty spłaconego kapitału.

Przepisy a wcześniejsza spłata kredytu gotówkowego

Prawo do wcześniejszej spłaty kredytu gotówkowego zapewnia Ustawa z dnia 12 maja 2011 roku o kredycie konsumenckim. Tu pojawia się pytanie – czy każdy kredyt gotówkowy jest kredytem konsumenckim? Aby tak było zobowiązanie powinno być:

Wybierz dogodny sposób na wcześniejszą spłatę kredytu gotówkowego

Wcześniejsza spłata kredytu gotówkowego przeważnie kojarzy się z całkowitą spłatą zaciągniętego zobowiązania. Takie rozwiązanie jest najbardziej opłacalne dla kredytobiorcy, ale nie jest jedynym z dostępnych. Inną metodą jest nadpłacanie kredytu gotówkowego polegające na spłacanie rat wyższych niż wynika to z harmonogramu. Dzięki temu kapitał będzie spłacany szybciej, co pozwoli na pozbycie się zaciągniętego zobowiązania przed czasem.

Wcześniejsza spłata kredytu gotówkowego a zwrot prowizji

Zwrot prowizji przy wcześniejszej spłacie kredytu gotówkowego jest największym ogniskiem sporów na linii bank-kredytobiorca. Banki są zobowiązane do zwrotu prowizji w wysokości proporcjonalnej do okresu i ilości rat, o jakie zostanie skrócona umowa. Zakładając, że kredyt gotówkowy zaciągnięty został na 60 miesięcy i bank pobrał z tego tytułu 1.000 zł prowizji, to spłata po 30 miesiącach powinna skutkować zwrotem 500 zł. Banki starały się jednak udowodniać, że nie ma korelacji pomiędzy kwotą pobranej prowizji a okresem finansowania.

Warto przy okazji wspomnieć, że zwrot opłat za ubezpieczenie kredytu gotówkowego odbywa się na takich samych zasadach, jak w przypadku zwrotu prowizji.

Spłata kredytu przed terminem – analiza przypadku

Aby zobrazować sytuację wpisującą się w tego typu scenariusz, posłużymy się prostym przykładem. Klient zaciągnął kredyt gotówkowy w kwocie 30 000 zł na okres 12 miesięcy. Oprocentowanie kredytu wynosi 8%, a prowizja za jego udzielenie 15% (4 500 zł). Do każdej raty doliczana jest również składka tytułem ubezpieczenia kredytu. W wyniku nagłego polepszenia sytuacji finansowej kredytobiorcy zobowiązanie spłacone zostało po 6 miesiącach od dnia podpisania umowy.

Zgodnie z interpretacją przepisów, klient “zamykający” kredyt nie będzie musiał ponosić już kosztów tytułem odsetek i opłacać kolejnych składek ubezpieczeniowych, a do tego powinien otrzymać proporcjonalny zwrot pobranej z góry prowizji. Z uwag na fakt, że kredyt spłacony został w połowie okresu umownego, bank powinien zwrócić 2 250 zł. Niestety w dalszym ciągu zdarza się, że instytucje finansowe nie kwapią się do zwrotu części problematycznej prowizji.

Istotna wskazówka dla uczestników rynku finansowego

Kredytobiorcy planujący przedterminową spłatę kredytu konsumenckiego muszą pamiętać, że nie wszystkie koszty związane z zaciągnięciem zobowiązania podlegać będą zwrotowi. Do tej grupy zaliczyć można m.in. opłaty notarialne czy opłaty związane z ustanowieniem odpowiednich zabezpieczeń. Wspólne stanowisko Rzecznika Finansowego i Prezesa UOKiK jest jednak jasnym sygnałem, po czyjej stronie stoją urzędy w obliczu potencjalnego sporu na linii klient-kredytodawca. Warto także pamiętać, że:

Powiązane tematy