Kredyt konsumpcyjny jest rozwiązaniem pozwalającym na sfinansowanie dowolnych potrzeb kredytobiorcy. Sprawdzamy, co dokładnie kryje się pod tym terminem i kto może skorzystać z tej formy finansowania.
- Czym jest kredyt konsumpcyjny?
- Rodzaje kredytów konsumpcyjnych
- Kredyt konsumpcyjny – dla kogo?
- Na jaki cel można zaciągnąć kredyt konsumpcyjny?
- Czym różni się kredyt konsumpcyjny od konsumenckiego?
- Jakie jest maksymalne oprocentowanie kredytu konsumpcyjnego?
- Jak wybrać najlepszy kredyt konsumpcyjny?
- Jakie dokumenty potrzebne są przy składaniu wniosku o kredyt konsumpcyjny?
- Jakie elementy musi zawierać umowa kredytu konsumpcyjnego?
- Czy można odstąpić od umowy kredytu konsumpcyjnego?
Powołując się na raport Związku Banków Polskich InfoKREDYT we wrześniu 2020 r. wartość udzielonych kredytów konsumpcyjnych wynosiła 180,3 mld zł. To o 1% więcej w ujęciu rok do roku. Kwota ta jest wyraźnie niższa od wartości udzielonych kredytów mieszkaniowych (473,8 mld zł), jednak to zupełnie inny produkt, o jasno określonym celu finansowania, wymagający zabezpieczenia spłaty zobowiązania na nieruchomości i zaciągany na wysokie kwoty.
Z kolei kredyt konsumpcyjny może być przeznaczony na dowolny cel, zazwyczaj bez konieczności przedstawiania zabezpieczeń o charakterze rzeczowym. I tak 36% ankietowanych wskazało, że kredyt konsumpcyjny przeznaczyli na zakup sprzętu RTV, AGD lub samochodu, 35% sfinansowało w ten sposób zakup lub remont mieszkania, a 15% zaciągnęło zobowiązanie tego typu z uwagi na zdarzenia losowe lub potrzebę uzupełnienia budżetu. Sprawdźmy zatem z czego wynika popularność tego rozwiązania?
Czym jest kredyt konsumpcyjny?
Pojęcie „kredyt konsumpcyjny” nie jest ściśle zdefiniowane w przepisach, a zrozumienie tego rozwiązania utrudnia fakt, że rozróżniamy kilka rodzajów kredytu konsumpcyjnego. Pojęcie to ma jednak kilka elementów wspólnych:
- kredyt konsumpcyjny przeznaczony jest wyłącznie dla osób fizycznych, które zaciągają zobowiązanie na cel niezwiązany bezpośrednio z działalnością gospodarczą lub zawodową,
- swoboda w wydatkowaniu otrzymanych od banku środków, gdyż zazwyczaj nie trzeba wskazywać celu na jaki przeznaczone zostaną pieniądze pochodzące z kredytu,
- osoba ubiegająca się o kredyt konsumencki musi poddać się procedurze oceny zdolności kredytowej. W wyniku tej weryfikacji oceniana jest kondycja finansowa kredytobiorcy i zapada decyzja dotycząca warunków finansowania (tj. wysokość zobowiązania i termin spłaty) lub następuje odrzucenie wniosku,
- zabezpieczeniem kredytów konsumpcyjnych są zazwyczaj dochody kredytobiorcy. Rzadziej stosowane jest poręczenie osoby trzeciej lub zabezpieczenia rzeczowe,
- kredyt konsumpcyjny udzielany jest wyłącznie przez banki.
Rodzaje kredytów konsumpcyjnych
Kredyty konsumpcyjne dzielimy głównie na gotówkowe i bezgotówkowe. Jak same nazwy wskazują, warianty te różnią się sposobem przekazywania środków przez bank. W pierwszym przypadku pieniądze przelewane są na wskazany przez wnioskodawcę rachunek osobisty lub bezpośrednio do ręki w kasie banku. Wariant drugi związany jest z opłacaniem towarów i usług zakupionych wcześniej przez kredytobiorcę, w związku z tym pieniądze trafiają bezpośrednio na konto sprzedawcy.
Kredyty konsumpcyjne występują w postaci różnych produktów bankowych. Nie powoduje to jednak, że rozwiązanie to zmienia swoją kluczową zaletę – pieniądze nadal można przeznaczyć na dowolny cel. Kredyt konsumpcyjny może występować pod postacią:
- kredytu gotówkowego – najbardziej popularna forma finansowania pozwalająca zaspokoić bieżące potrzeby konsumpcyjne tj. zakup sprzętu elektronicznego, wyposażenia domu, samochodu czy opłacenie kursu językowego,
- kredytu ratalnego – używanego najczęściej do sfinansowania zakupów sprzętu RTV i AGD. Rozwiązanie to często cechuje się uproszczonymi procedurami oceny wniosku,
zobowiązania zaciągniętego w ramach limitu karty kredytowej – pozwala na elastycznie sfinansowanie bieżących potrzeb, - kredytu na rachunku bieżącym – rozwiązanie pozwalające, aby w określonym czasie saldo konta osobistego pozostawało ujemne. Każdy wpływ na konto w pierwszej kolejności spłaca kredyt,
- kredytu studenckiego – adresowany do osób uczących się pozwalający na sfinansowanie bieżących wydatków w okresie pobierania nauki.
Kredyt konsumpcyjny – dla kogo?
Kredyt konsumpcyjny adresowany jest do osób fizycznych poszukujących szybkiego sposobu na sfinansowanie dowolnego celu. Środki pochodzące z kredytu nie mogą zostać jednak przeznaczone na zaspokojenie potrzeb związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej lub zawodowej. I tak osoba prowadząca działalność gospodarczą, może zaciągnąć kredyt konsumpcyjny na remont swojego mieszkania, ale nie może wykorzystać go na modernizację swojego biura czy zakup środków obrotowych w swojej firmie.
Oczywiście to niejedyny warunek niezbędny do zaciągnięcia tego typu zobowiązania. Niezbędna jest także odpowiednia zdolność kredytowa. W tym celu bank sprawdzi wysokość, jakość i częstotliwość osiąganych przez wnioskodawcę dochodów, a następnie obniży je sumę comiesięcznych kosztów wynikających m.in. z konieczności utrzymania gospodarstwa domowego, utrzymania samochodu czy spłaty innych kredytów i pożyczek. Warto pamiętać, że pod uwagę brane są także limity kredytowe w pełnej kwocie. Nawet jeśli w momencie analizy zdolności kredytowej nie są one wykorzystywane.
Ważnym elementem wpływającym na decyzję banku jest także historia kredytowa wnioskodawcy. W tym celu weryfikowane są rejestry Biura Informacji Kredytowej (BIK). Jeżeli w przeszłości dochodziło do częstych i rażących opóźnień w spłacie dotychczasowych zobowiązań to potencjalny kredytobiorca musi liczyć się z odrzuceniem wniosku lub zaostrzeniem warunków finansowania np. z koniecznością zapłaty wyższej prowizji lub przedstawienia dodatkowego zabezpieczenia.
Na jaki cel można zaciągnąć kredyt konsumpcyjny?
Niewątpliwą zaletą kredytu konsumpcyjnego jest swoboda w wydatkowaniu środków otrzymanych od banku. Można przeznaczyć je na opłacenie edukacji, zakup sprzętu sportowego, wakacyjny wyjazd czy zakupy spożywcze. To duże udogodnienie w stosunku do kredytów celowych takich jak kredyt samochodowy czy hipoteczny. Oczywiście przeznaczenie kredytu konsumpcyjnego na zakup lub gruntowny remont nieruchomości nie będzie tak opłacalne, jak skorzystanie z kredytu mieszkaniowego.
Czym różni się kredyt konsumpcyjny od konsumenckiego?
Zdarza się, że pomiędzy kredytem konsumenckim a kredytem konsumpcyjnym stawiany jest znak równości. W rzeczywistości to zupełnie inne pojęcia. Kredyt konsumencki został zdefiniowany w Ustawie o kredycie konsumenckim z 12 maja 2011 roku. Zgodnie z tym aktem prawnym kredyt konsumencki:
- ma wartość mniejszą lub równą 255.550 zł albo równowartość tej kwoty w walucie obcej,
- może być zaciągany tylko przez osoby fizyczne,
- nie może być przeznaczony na sfinansowanie działalności gospodarczej i zawodowej kredytobiorcy,
- może być udzielany przez banki, SKOK-i i pozabankowe firmy pożyczkowe.
Z kolei definicja kredytu konsumpcyjnego nie mieści się w obowiązujących przepisach. Produkt ten może być utożsamiany z pożyczką lub kredytem, który spożytkować można na dowolny cel konsumpcyjny. Potencjalny kredytobiorca może zaciągnąć kredyt konsumpcyjny w najbardziej interesującej go formie – od klasycznego kredytu gotówkowego, przez kredyt w rachunku bieżącym, a na kredycie studenckim kończąc. Maksymalna kwota kredytu konsumpcyjnego ograniczona jest konkretną ofertą i wynikiem zdolności kredytowej.
Jakie jest maksymalne oprocentowanie kredytu konsumpcyjnego?
Pod pojęciem kredytu konsumpcyjnego kryją się różne rodzaje finansowania tj. kredyt gotówkowy, ratalny czy limit w koncie. Maksymalne oprocentowanie kredytu konsumpcyjnego nie może przekraczać dwukrotności odsetek ustawowych określonych w kodeksie cywilnym. Limit oprocentowania wyliczany jest zgodnie z poniższym wzorem:
2 x (stopa referencyjna NBP + 3,5%)
Aktualnie stopa referencyjna NBP wynosi 0,1%, dlatego maksymalne oprocentowanie kredytu konsumenckiego nie może być wyższe niż 7,20%. Większość dostępnych na rynku ofert oprocentowanych jest właśnie na tym poziomie.
Jak wybrać najlepszy kredyt konsumpcyjny?
Banki oferują bardzo szeroki wachlarz kredytów konsumpcyjnych, co utrudnia szybkie i bezproblemowe znalezienie najlepszej propozycji. Oprócz oprocentowania nominalnego, które obecnie nie może być wyższe niż 7,20%, należy zwrócić uwagę na inne opłaty wpływające na całkowity koszt kredytu.
Ważnym elementem jest prowizja za udzielenie finansowania. Jest ona płatna jednorazowo lub rozłożona na cały okres kredytowania i doliczana jest do każdej miesięcznej raty. Analizując oferty można trafić na pewną zależność – im niższe oprocentowanie tym wyższa prowizja i na odwrót. Tłumaczy to poniekąd, dlaczego kredyty z oprocentowaniem nominalnym 0% nie są wcale darmowe. Wynika to z faktu, że oferty tego typu obarczone są często ponadprzeciętnie wysoką prowizją.
Kolejnym parametrem, na który należy zwrócić uwagę jest Rzeczywista Roczna Stopa Oprocentowania (RRSO). Ten procentowo wyrażony integruje większość kosztów związanych z daną ofertą, jak prowizja czy ubezpieczenie. Porównywanie ofert z uwzględnieniem RRSO staje się prostsze i bardziej czytelne. Analizę RRSO warto uzupełnić o weryfikacje całkowitej kwoty do spłaty i wysokości miesięcznej raty, co pozwala lepiej wyobrazić sobie, jak kolejne zobowiązanie wpłynie na całkowity koszt kredytu.
Ważne jest, aby porównywać ze sobą oferty na tę samą kwotę i z tym samym okresem kredytowania. Sam wybór najlepszego kredytu ułatwić mogą dostępne w sieci rankingi i porównywarki ofert. Dzięki takim narzędziom można w łatwy sposób zawęzić obszar poszukiwań i wybrać najlepszą propozycję.
Jakie dokumenty potrzebne są przy składaniu wniosku o kredyt konsumpcyjny?
Ubiegając się o kredyt konsumpcyjny trzeba pamiętać, że w pierwszej kolejności bank będzie chciał potwierdzić naszą tożsamość oraz ocenić naszą zdolność kredytową. Aby przeprowadzić wszystkie te czynności wymagane będzie przedstawienie wybranych dokumentów. Zazwyczaj to:
- dowód osobisty lub inny dokument potwierdzającego tożsamość,
- dokument potwierdzającego wysokość i częstotliwość osiąganych dochodów. Może być to np.:
- zaświadczenie od pracodawcy,
- decyzja o przyznaniu renty lub emerytury,
- deklaracja podatkowa np. PIT-36
- wyciąg z konta osobistego, na które przelewane jest wynagrodzenie.
Istnieje sposób na zaciągnięcie kredytu konsumpcyjnego bez przedstawiania dodatkowych dokumentów, jednak nie jest to rozwiązanie wolne od wad. Wystarczy skorzystać z oferty banku prowadzącego nasze główne konto. Nie ma wówczas konieczności przedstawiania dowodu osobistego, gdyż nasza tożsamość potwierdzona została podczas zakładania konta, a analiza uznań i obciążeń rachunku pozwala zweryfikować zdolność kredytową.
Podczas oceny kredytobiorcy sprawdzana jest również jego historia kredytowa w BIK, jednak czynność ta nie wymaga załączania dodatkowych dokumentów. Każdy bank kieruje się swoimi procedurami i może się zdarzyć, że poprosi o wgląd w inne „papiery’, dlatego przed złożeniem wniosku warto zweryfikować wymagania w tym zakresie.
Jakie elementy musi zawierać umowa kredytu konsumpcyjnego?
Mając na uwadze, że pod pojęciem kredyt konsumencki kryje się kilka produktów bankowych, to trudno jest ujednolicić konstrukcję umowy kredytowej. Jest jednak kilka elementów, które muszą zostać wyeksponowane w takim dokumencie. Jest to m.in.:
- imię i nazwisko,
- numer PESEL,
- numer i serię dowodu osobistego,
- adres zameldowania,
- kwota kredytu,
- okres finansowania.
- oprocentowanie kredytu i zasady jego ustalania,
- wysokość RRSO,
- informacje o kosztach okołokredytowych,
- szczegółowy harmonogram spłaty kredytu,
- sposób zabezpieczenia spłaty kredytu,
- konsekwencje związane opóźnieniami lub zaprzestaniem spłaty kredytu,
- informacje związane z wcześniejszą spłatą kredytu,
- klauzulę informacyjną o możliwości odstąpienia od kredytu.
Umowa kredytu konsumpcyjnego musi zostać sporządzona na piśmie w dwóch egzemplarzach – po jednym dla każdej ze stron. Obowiązkiem kredytobiorcy, jest wnikliwa analiza umowy i wszystkich załączników.
Czy można odstąpić od umowy kredytu konsumpcyjnego?
Odstąpienie od umowy kredytu konsumpcyjnego zazwyczaj jest możliwe w terminie 14 dni od podpisania umowy. Aby odstąpić od umowy należy złożyć do banku odpowiedni wniosek zawierający m.in. dane osobowe kredytobiorcy, dane adresowe, numer pozwalający zidentyfikować umowę kredytową, numer rachunku bankowego, na który bank powinien zwrócić kwotę równą poniesionym kosztom związanym z zaciągnięciem kredytu. Bank musi poinformować klienta o możliwości odstąpienia od umowy i załączyć do niej stosowny wzór, pozwalający na rezygnację z kredytu.
FAQ - najczęściej zadawane pytania
Ile wynosi kredyt konsumpcyjny?
Wysokość kredytu konsumpcyjnego zależy od oferty banku i jest ograniczona zdolnością kredytową wnioskodawcy.
Co to jest kredyt konsumpcyjny?
Kredyt konsumpcyjny to zobowiązanie, które można przeznaczyć dowolny cel konsumpcyjny. Kredytem konsumpcyjnym możemy nazwać zarówno klasyczny kredyt gotówkowy, ale również pożyczkę czy debet w rachunku bieżącym.
Kto może otrzymać kredyt?
Kredyt może otrzymać osoba pełnoletnia, która posiada odpowiednio wysoką zdolność kredytową oraz dobrą historię kredytową. Kredyt to oferta skierowana zarówno dla nowych, jak i obecnych klientów banku.
Na co przeznaczony jest kredyt konsumpcyjny?
Kredyt konsumpcyjny można przeznaczyć na dowolny cel konsumpcyjny niezwiązany z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Kto udziela kredytu konsumpcyjnego?
Kredyt konsumpcyjny znajduje się w ofercie większości banków komercyjnych. Poszczególne propozycje mogą różnić się wysokością dostępnej kwoty, okresem spłaty czy wysokością kosztów, a także nazwą – może to być typowy kredyt gotówkowy, kredyt w rachunku bieżącym, pożyczka czy kredyt studencki.
Czym się różni kredyt konsumencki od konsumpcyjnego?
Kredyt konsumencki regulowany jest ustawą o kredycie konsumenckim, która wskazuje główne cechy takiego zobowiązania. Przepisy określają maksymalną kwotę kredytu, która nie może przekroczyć 255.550 zł lub równowartości tej kwoty w złotówkach. Ponadto z takiego zobowiązania może skorzystać tylko osoba fizyczna. Kredyt konsumencki mają w swojej ofercie zarówno banki, SKOKi, jak i pozabankowe firmy pożyczkowe. Kredyt konsumpcyjny nie jest odrębnie regulowany przepisami. Pod tym pojęciem rozumiemy różne rodzaje zobowiązań (np. kredyt gotówkowy, pożyczka, kredyt studencki), które mogą być przeznaczone na dowolny cel konsumpcyjny.
Jaka jest maksymalna kwota kredytu konsumenckiego?
Zgodnie z definicją zawartą w prawie konsumenckim, maksymalna kwota kredytu konsumenckiego wynosi 255 550 złotych, lub równowartość tej kwoty w innej walucie niż waluta polska. Oznacza to, że jakikolwiek kredyt udzielany konsumentowi przez kredytodawcę działającego w ramach swojej działalności gospodarczej, o wartości nie przekraczającej podanej kwoty, jest traktowany jako kredyt konsumencki.
W jakim celu bierze się kredyt konsumencki?
Kredyt konsumencki jest zazwyczaj zaciągany w celu pokrycia wydatków związanych z różnymi aspektami życia codziennego. Może to obejmować zakup towarów, takich jak meble, sprzęt elektroniczny, pojazdy, a także usługi, na przykład remont domu, wakacje czy edukację.
