Ubezpieczenie kredytu zabezpiecza zarówno interesy kredytobiorcy, jak i ogranicza ryzyko banku. Istnieje jednak możliwość rezygnacji z polisy i odzyskania proporcjonalnej części opłaconej składki. Sprawdzamy, w jakich sytuacjach możliwy jest zwrot ubezpieczenia kredytu.
- Czym jest ubezpieczenie kredytu?
- Czy można wnioskować o zwrot ubezpieczenia kredytu?
- Jak zrezygnować z ubezpieczenia kredytu?
- Jakie są konsekwencje związane z rezygnacją z ubezpieczenia kredytu?
- Czy możliwy jest zwrot ubezpieczenia przy wypowiedzeniu umowy kredytu?
- Ile trzeba czekać na zwrot z ubezpieczenia kredytu?
- Jak wygląda zwrot ubezpieczenia kredytu w wybranych bankach?
- Warto wiedzieć
Zaciągając kredyt trzeba zadać sobie pytanie, które i tak padnie z ust doradcy bankowego – ubezpieczać czy nie? Z jednej strony odpowiednia polisa zapewnia ochronę np. przypadku utraty pracy czy ciężkiej choroby. Z drugiej strony generuje ona dodatkowe koszty. Nie zawsze jednak koniecznie jest wykpienie ubezpieczenia kredytu. Można również zrezygnować z polisy w trakcie obowiązywania umowy kredytowej.
Czym jest ubezpieczenie kredytu?
Z perspektywy banku ubezpieczenie kredytu to dodatkowe zabezpieczenie zmniejszające ryzyko kredytowe. W szczególnych przypadkach może być alternatywą dla innych zabezpieczeń np. dla poręczenia osoby trzeciej lub weksla. Dołożona do kredytu polisa to dla banku także źródło dodatkowych przychodów. Dla kredytobiorców taka polisa to z kolei możliwość zapewnienia sobie odpłatnej ochrony na wypadek nieprzewidzianych zdarzeń. Spokój ten ma oczywiście swoją cenę, co przekłada się na wyższe koszty potencjalnego kredytu. Banki najczęściej oferują:
- ubezpieczenie na wypadek śmierci (ubezpieczenie na życie) – ubezpieczyciel dokonuje spłaty pozostałej części kredytu w przypadku zgonu kredytobiorcy,
- ubezpieczanie od trwałego inwalidztwa – ubezpieczyciel dokonuje spłaty pozostałej części kredytu w przypadku trwałego uszkodzenia ciała kredytobiorcy, które uniemożliwia dalsze wykonywanie pracy zarobkowej,
- ubezpieczenie od utraty pracy – ubezpieczyciel najczęściej spłaca kilka kolejnych rat w sytuacji, kiedy kredytobiorca straci pracę. Zwolnienie nie może jednak nastąpić z winy pracownika ani być konsekwencją dobrowolnie złożonego wypowiedzenia umowy o pracę,
- ubezpieczanie na wypadek niezdolności do pracy – rozwiązanie zbliżone do ubezpieczenia na wypadek trwałego inwalidztwa, jednak rozszerzone o niezdolność do zarobkowania w wyniku ciężkiej choroby (nie musi dojść do nieszczęśliwego wypadku).
W przypadku kredytów hipotecznych pojawiają się kolejne ubezpieczenia dopasowane ściśle do charakterystyki tego produktu. Wyróżniamy tu najczęściej:
- ubezpieczenie niskiego wkładu własnego – proponowane jest kredytobiorcom hipotecznym, którzy nie są w stanie zgromadzić wkładu własnego na poziomie 20% wartości nieruchomości. Polisa zabezpiecza brak wymaganej kwoty, przy czym kredytobiorca musi posiadać przynajmniej 10% wkład własny. Opłata za ubezpieczenie niskiego wkładu własnego wiąże się często z podwyższeniem marży kredytowej do czasu spłaty brakującej kwoty.
- ubezpieczenie nieruchomości – dom lub mieszkanie stanowi główne zabezpieczenie kredytu hipotecznego. Oznacza to konieczność ubezpieczenia nieruchomości np. od ognia i innych zdarzeń losowych. Konieczne jest również ustanowienie cesji z zawartej polisy na rzecz banku. W przypadku niechcianego zdarzenia pieniądze trafią na konto kredytodawcy.
Czy można wnioskować o zwrot ubezpieczenia kredytu?
Zdecydowanie tak. Okolicznością prowadzącą do zwrotu ubezpieczenia kredytu może być: przedterminowa spłata zobowiązania, dobrowolna rezygnacja z polisy w trakcie spłaty zadłużenia, a nawet wypowiedzenie umowy przez bank i skierowanie jej do windykacji. Jeśli składka na ubezpieczenie została pobrana jednorazowo za cały okres kredytowania podczas uruchamiania kredytu, można ubiegać się o zwrot za niewykorzystany okres ochrony – zgodnie z art. 813 Kodeksu Cywilnego.
Art. 813. § 1. Składkę oblicza się za czas trwania odpowiedzialności ubezpieczyciela. W przypadku wygaśnięcia stosunku ubezpieczenia przed upływem okresu na jaki została zawarta umowa, ubezpieczającemu przysługuje zwrot składki za okres niewykorzystanej ochrony ubezpieczeniowej.
W przypadku, gdy składka była pobierana w okresach miesięcznych, kredytobiorca ma również prawo do zwrotu, a obowiązkiem banku jest dokonanie odpowiedniego rozliczenia. Wniosek o zwrot należy złożyć w banku, który udzielił kredytu. Kredytodawca ma obowiązek przelać środki za niewykorzystaną ochronę ubezpieczeniową na konto klienta lub bezpośrednio na rachunek kredytowy, zmniejszając saldo zadłużenia pozostałego do spłaty.
Znowelizowana ustawa o kredycie hipotecznym oraz o nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami z 17 września 2022 r. zobowiązała banki do zwrotu kredytobiorcom ubezpieczenia pomostowego, kiedy nastąpi już wpis hipoteki do księgi wieczystej (ubezpieczenie pomostowe jest zabezpieczaniem umowy do momentu uzyskania przez bank wpisu hipoteki do KW nieruchomości). Bank ma 60 dni na dokonanie takiego zwrotu.
Jak zrezygnować z ubezpieczenia kredytu?
Aby zrezygnować z ubezpieczenia kredytu należy przygotować odpowiedni wniosek. Wcześniej trzeba jednak upewnić się, czy przysługuje nam zwrot ubezpieczenia kredytu. W samy wniosku warto powołać się w nim na stanowisko Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK) w tej sprawie, wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) i art. 49 ustawy o kredycie konsumenckim.
Wniosek powinien być przygotowany według określonego wzoru. Odpowiednie formularze dostępne są w sieci np. na stronach internetowych wybranych banków. We wniosku o zwrot ubezpieczenia kredytu powinny znaleźć się następujące elementy:
- określenie powodów prowadzących do zwrotu ubezpieczenia kredytu,
- dane pozwalające potwierdzić tożsamość kredytobiorcy tj. imię i nazwisko, numer PESEL, numer i serię dowodu osobistego, datę urodzenia i dane adresowe,
- numer umowy kredytowej,
- datę zawarcia umowy kredytowej,
- numer polisy ubezpieczeniowej,
- numer konta bankowego, na które przekazany będzie zwrot ubezpieczenia kredytu.
Warto zadbać o kompletność wniosku, bo braki w tym zakresie mogą wydłużyć procedurę zwrotu środków. Wniosek musi być złożony w banku, który udzielił kredytu, a nie w firmie ubezpieczeniowej. Uwaga – roszczenie o zwrot ubezpieczenia kredytu ulega przedawnieniu z upływem 3 lat.
Jakie są konsekwencje związane z rezygnacją z ubezpieczenia kredytu?
Do tej pory sytuacja wygląda następująco – zakup polisy przy kredycie nie zawsze jest obowiązkowy, rezygnacja z ubezpieczenia nastąpić może w dowolnym momencie i w różnych okolicznościach (nawet w sytuacji wypowiedzenia umowy kredytu przez bank). Czynność ta może jednak pociągać za sobą odczuwalne konsekwencje. Ich skala i zakres opisane są w zawartej z bankiem umowie kredytowej.
Do najbardziej dotkliwych konsekwencji związanych z rezygnacją z ubezpieczenia kredytu zaliczamy podwyższenie marży lub oprocentowania. Możliwe jest również zerwanie umowy kredytowej. Bank może zażądać także przedstawienia innego zabezpieczenia kredytu np. poręczenia osoby trzeciej lub zastawu na majątku trwałym. Dlatego decyzję o rezygnacji z ubezpieczenia warto przedyskutować wcześniej z doradcą bankowym oraz przekalkulować, czy rozwiązanie to jest faktycznie najkorzystniejszą opcją.
Czy możliwy jest zwrot ubezpieczenia przy wypowiedzeniu umowy kredytu?
Tak. Możliwy jest zwrot ubezpieczenia zarówno w sytuacji, kiedy umowa wypowiadana jest przez klienta, jak i przez sam bank. W pierwszym przypadku możliwość taką zapewnia art. 75a ust. 2 Prawa bankowego, który brzmi:
W przypadku gdy strony ustaliły termin spłaty kredytu dłuższy niż rok, kredytobiorca może wypowiedzieć umowę z zachowaniem terminu trzymiesięcznego.
Skorzystanie z takiej możliwości nie wymaga podawania przyczyny wypowiedzenia. Z kolei wypowiedzenie umowy kredytowej przez bank może wynikać np. z notorycznych i rażących opóźnień w spłacie lub z niewywiązania się z warunków określonych w zawartej umowie. W obu przypadkach wypowiedzenie umowy ubezpieczenia kredytu oznacza konieczność spłaty całego zadłużenia w ciągu 30 dni od takiej decyzji.
Ile trzeba czekać na zwrot z ubezpieczenia kredytu?
Czas oczekiwania na zwrot ubezpieczenia kredytu zależy od konkretnego banku, ale często mieści się w przedziale od 14 do 30 dni od momentu wypowiedzenia umowy lub od dnia wcześniejszego zakończania ochrony. Termin też w dużej mierze zależy też od okresu wypowiedzenia, który powinien być wyszczególniony w ogólnych warunkach ubezpieczenia przygotowanych przez towarzystwo ubezpieczeniowe. Na szybkość wypłaty może mieć też przeznaczenie środków – mogą one trafić na konto kredytobiorcy lub pomniejszyć saldo spłacanego kredytu.
Jak wygląda zwrot ubezpieczenia kredytu w wybranych bankach?
Zgodnie z ustawą o kredycie konsumenckim kredytobiorca, który spłaci swoje zobowiązanie przed terminem ma prawo do odzyskania proporcjonalnych części poniesionych kosztów np. ubezpieczenia kredytu czy prowizji za jego udzielenie. Zwrot nie jest zawsze realizowany automatycznie, co powoduje konieczność złożenia odrębnego wniosku. Zobaczmy, jakie procedury stosują wybrane banki (stan na 29.03.2023 r.)
W Alior Banku dyspozycje zwrotu kosztów po wcześniejszej spłacie kredytu, w tym proporcjonalnych kosztów ubezpieczenia kredytu, realizowane są w różny sposób. Jedyny kredytobiorca podsiadający w aktywny rachunek oszczędnościowo – rozliczeniowy (ROR), który dokonał całkowitej spłaty po 11.09.2019 r. otrzyma automatyczny zwrot na konto w Alior Banku do ok. 14 dni kalendarzowych po spłacie kredytu.
Osoba, która nie posiada rachunku ROR w Alior Banku, a była jedynym kredytobiorcą, może złożyć dyspozycję zwrotu kosztów w bankowości internetowej lub w aplikacji mobilnej. Wniosek można złożyć również bezpośrednio w oddziale lub przez infolinię. W przypadku kredytu zaciągniętego wspólnie zawsze wymagana jest wizyta w placówce Alior Banku.
W przypadku rozwiązania umowy ubezpieczenia kredytu gotówkowego w Santander Consumer Banku, przed terminem na jaki została zawarta, przysługuje zwrot składki za okres niewykorzystanej ochrony ubezpieczeniowej. Czynność ta jest realizowana nie później niż w ciągu 30 dni od dnia otrzymania od kredytobiorcy odstąpienia lub wypowiedzenia umowy ubezpieczenia. Zwrot nie przysługuje, jeżeli w okresie trwania polisy spełnienie świadczenia spowodowało wyczerpanie sumy ubezpieczenia.
Wcześniejsza spłata pożyczki gotówkowej zaciągniętej w Banku Pekao S.A. spowoduje rozliczenie kosztów jej udzielenia i zwrot proporcjonalnej części poniesionych kosztów (dotyczy pożyczek konsumenckich udzielonych od 18.12.2011 r., w kwocie do 255 550 zł). Bank stosuje w wyliczeniach metodę liniową, która zapewnia proporcjonalny zwrot ubezpieczenia za okres, o który skrócony został harmonogram spłaty.
Warto wiedzieć
- Dodatkowe ubezpieczenie kredytu z jednej strony zmniejsza ryzyko kredytowe banku, a z drugiej zapewnia klientowi ochronę od konkretnych zdarzeń np. utraty pracy, a co za tym idzie dochodów pozwalających na terminową spłatę kredytu.
- Zwrot ubezpieczenia kredytu przysługuje nawet w sytuacji, kiedy umowa kredytowa zostanie wypowiedziana przez bank.
- Czas oczekiwania na zwrot ubezpieczenia zależy od polityki konkretnego banku. Najczęściej mieści się w przedziale od 14 do 30 dni od momentu wypowiedzenia umowy lub od dnia wcześniejszego zakończania ochrony.
- Wniosek o zwrot ubezpieczenia kredytu powinien być złożony w banku, a nie w firmie ubezpieczeniowej.
- Zwrot ubezpieczenia kredytu może być przekazany bezpośrednio na konto klienta lub zmniejszyć saldo spłacanego kredytu.
FAQ – najczęściej zadawane pytania
Kiedy przysługuje zwrot ubezpieczenia kredytu?
Sytuacji, w których przysługuje prawo do zwrotu ubezpieczenia kredytu jest co najmniej kilka. Wśród nich możemy wymienić np. wcześniejszą spłatę kredytu, wypowiedzenie umowy kredytu przez bank lub klienta, odstąpienie od umowy ubezpieczenia kredytu i wypowiedzenie umowy ubezpieczenia kredytu.
Jak obliczyć zwrot ubezpieczenia kredytu?
Zwrot składki ubezpieczeniowej obliczany jest proporcjonalnie do czasu, w którym kredytobiorca nie korzystał z ochrony ubezpieczeniowej. Ma to miejsce w przypadku m.in. wcześniejszej spłaty kredytu, wypowiedzenia umowy przez kredytobiorcę lub wypowiedzeniem umowy przez bank.
Co z ubezpieczeniem po spłacie kredytu?
W przypadku spłaty kredytu przed terminem określonym w umowie kredytobiorcy przysługuje częściowy zwrot składki ubezpieczeniowej, który jest proporcjonalny do skróconego okresu finansowania. Jeśli bank nie dokona zwrotu automatycznie konieczne jest złożenie wniosku w tej sprawie.
Czy ubezpieczenie zwracane jest przy wcześniejszej spłacie kredytu?
Tak. Bank powinien zwrócić środki za okres niewykorzystanej ochrony ubezpieczeniowej. W tym celu często konieczne jest złożenie wniosku zgodnego z obowiązującym wzorem. Wniosek musi być złożony w banku, a nie w firmie ubezpieczeniowej.
Czy warto brać kredyt z ubezpieczeniem?
Kredyt z ubezpieczeniem to nie tylko źródło dodatkowych kosztów, ale także ochrona na wypadek wystąpienia konkretnych zdarzeń tj. utrata pracy, ciężka choroba lub śmierć. Skorzystanie z polisy może oznaczać także atrakcyjniejsze warunki kredytowania.
Czy ubezpieczenie kredytu jest obowiązkowe?
Żadne przepisy nie nakładają obowiązku ubezpieczenia kredytu, jednak brak polisy może spowodować, że bank nie zdecyduje się na udzielenie kredytu, bo będzie widział w takim przedsięwzięciu zbyt duże ryzyko. Skorzystanie z ubezpieczenia kredytu może przekładać się na korzystniejsze warunki finansowania np. niższą marżę lub brak prowizji.
Jaki jest koszt ubezpieczenia kredytu?
Wszystko zależy od rodzaju ubezpieczenia i wysokości kredytu. Składka naliczana jest najczęściej od kwoty przyznanego kredytu lub od bieżącego salda zadłużenia. Przykładowo w Santander Bank Polska miesięczna składka ubezpieczeniowa polisy „Spokojna Hipoteka” wynosi 0,035% salda zadłużenia w dniu obliczania raty kredytu.
Dzień dobry,
Czy bank powinien mnie poinformować o możliwości zwrotu ubezpieczenia po wcześniejszej spłacie kredytu?
Witam bank nie pobrał mi prowizji ale naliczył ubezpieczenie i zastrzegł że jak zrezygnuje to prowizja będzie podwyższona o 3 procent udzielonego kredytu przyznali mi 61222.92 zł co doliczyli odsetki 22238.93 i dwa ubezpieczenia jeden 6311.52 i 2429.5 całość do spłaty 83460.95 czy opłaca mi się zrezygnować z ubezpieczenia
Witam .Mama miała pożyczki w Skoku mimo braku zdolności udzielano jej pożyczek ,miała również ubezpieczenie w razie śmierci .Mama zmarła Skok nie chce wypłacić ubezpieczenia od śmierci a nam zostały długi .Jest to większą suma pieniędzy dlatego jakim prawem mając 600,700zl renty udzielano jej takich pożyczek .Proszę o odpowiedź i co robić .
W 2016r.bank wypowiedział mi umowę kredytową. Sprawa trafiła do komornika. Czy mogę starac się z banku o zwrot ubezpieczenia na poczet zadłużenia? Minęło już 6 lat a dopiero niedawno dowiedziałam się o takiej możliwości.
Mój zmarły Tata płacił co miesiąc składkę ubezpieczenia na życie jednak ubezpieczyciel odmówił wypłaty ubezpieczenia bankowi po jego śmierci. Niestety do dzisiaj nie uzyskałam oficjalnej odpowiedzi dlaczego tak się stało. Czy dobrze zrozumiałam z artykułu- mogę ubiegać się o zwrot składek ubezpieczenia ?