Kredyt konsumencki pozwoli Ci sfinansować nieprzewidziane wydatki, ale też dokonać poważnych zakupów lub skonsolidować zadłużenie w formie łatwiejszej do spłaty. Zdecydowana większość kredytów niezabezpieczonych hipoteką, z którymi się spotykasz, to właśnie kredyty konsumenckie.
- 1. Czym jest kredyt konsumencki?
- 2. Jakie są cechy kredytu konsumenckiego?
- 3. Czym różni się kredyt konsumencki od konsumpcyjnego?
- 4. Do jakiej kwoty udzielany jest kredyt konsumencki?
- 5. Kto może wziąć kredyt konsumencki?
- 6. Kto udziela kredytów konsumenckich?
- 7. Gdzie najlepiej wziąć kredyt konsumencki?
- 8. Co znajduje się w umowie o kredyt konsumencki?
- 9. Czy można spłacić kredyt konsumencki przed terminem?
- 10. Czy można odstąpić od umowy kredytu konsumenckiego?
- 11. Jakie są zalety kredytu konsumenckiego?
- 12. Jakie są wady kredytu konsumenckiego?
- 13. Czy warto zaciągnąć kredyt konsumencki?
- 14. Warto wiedzieć
Przepisy regulujące udzielanie kredytów konsumenckich zostały określone w Ustawie o Kredycie konsumenckim z 12 maja 2012 roku. W dalszej części tego artykułu odwołujemy się znajdującej się tam definicji kredytu konsumenckiego. Jest ona bardzo szeroka i obejmuje wszystkie umowy pożyczek i kredytów, w których pożyczający korzysta z ochrony konsumenckiej.
Czym jest kredyt konsumencki?
Kredyt konsumencki to pożyczka udzielana przez bank osobie fizycznej, która korzysta z dodatkowej ochrony prawnej jako konsument. Ustawa o kredycie konsumenckim dotyczy też produktów finansowych, które wykraczają poza standardowy kredyt gotówkowy. Są to:
- pożyczki pozabankowe dla osób fizycznych,
- karty kredytowe i limity kredytowe na koncie,
- kredyty samochodowe i inne kredyty celowe,
- kredyty i pożyczki konsolidacyjne,
- chwilówki.
Każda pożyczka udzielana przez firmę osobie fizycznej, która nie przekracza 255 550 zł, będzie traktowana jako kredyt konsumencki.
Kredyt konsumencki to umowa, w ramach której firma (bank, pożyczkodawca, SKOK) pożycza pieniądze osobie fizycznej (czyli konsumentowi).
Nie zaliczają się natomiast do kredytów konsumenckich:
- Kredyty hipoteczne – nawet jeśli są udzielane osobie fizycznej, korzysta ona z ochrony prawnej określonej w ramach przepisów o kredytach hipotecznych.
- Kredyty i pożyczki dla firm – osoba prowadząca jednoosobową działalność, nie może zaciągnąć kredytu konsumenckiego “na firmę”.
- Kredyty zaciągane w ramach programów państwowych i unijnych – kredyty dofinansowane zawsze są traktowane jako usługa B2B nawet jeśli otrzymuje je osoba fizyczna.
Jakie są cechy kredytu konsumenckiego?
Kredyt konsumencki jest tak szeroką kategorią produktów finansowych, że może być uznany za podstawę działania całego sektora. Obejmuje tak dużą część kredytów i pożyczek, że łatwiej wymienić cechy jakich nie może posiadać, by w dalszym ciągu kwalifikować się do tej kategorii.
Kredytem konsumenckim nazwiemy umowę, gdy:
- Osoba fizyczna pożycza pieniądze od firmy (posiadającej odpowiednie uprawnienia),
- Pożyczkobiorca zobowiązany jest do spłaty pożyczki wraz z odsetkami w formie i terminie określonym w umowie,
- Podlega ona ochronie konsumenckiej,
- Została zawarta na piśmie lub w formie elektronicznej,
- Wśród pożyczkobiorców nie ma firm, organizacji, organów administracji,
- Pożyczka/kredyt nie jest zabezpieczona hipoteką.
W sumie każdy kredyt, który nie będzie kredytem:
- firmowym,
- hipotecznym,
- korzystającym z programów pomocowych,
- przekraczającym 255 555 zł
będzie kredytem konsumenckim.
Czym różni się kredyt konsumencki od konsumpcyjnego?
Kredyt konsumpcyjny jest formą kredytu konsumenckiego. Każdy kredyt konsumpcyjny będzie jednocześnie kredytem konsumenckim, ale nie każdy konsumencki będzie kredytem konsumpcyjnym.
Nazywamy kredytami konsumpcyjnymi kredyty niemające ściśle określonego celu. Jest to nazwa potoczna używana, kiedy ktoś zaciąga kredyt, by pokryć bieżące wydatki takie jak:
- wyjazd na wakacje,
- zakup sprzętu elektronicznego/AGD,
- pokrycie kosztów wesela,
- pokrycie kosztów utrzymania,
- inne nietypowe wydatki.
Kredyt konsumpcyjny nie został zdefiniowany w żadnych przepisach, ale nazwa ta jest w powszechnym użyciu. Zazwyczaj używamy jej, gdy ktoś bierze nieprzemyślany kredyt, z którego środki posłużą raczej konsumpcji niż praktycznemu celowi. Zaciąganie kredytów konsumpcyjnych jest ryzykowne i może prowadzić do wpadnięcia w spiralę zadłużenia.
Do jakiej kwoty udzielany jest kredyt konsumencki?
Górną granicą wysokości kredytu konsumenckiego jest w Polsce 255 550 zł. Nie oznacza to, że nie można zaciągnąć kredytu na większą kwotę, a jedynie, że powyżej niej nie obowiązuje dodatkowa ochrona prawna jaką kredytobiorca otrzymuje jako konsument.
Kwota ta dawno nie była aktualizowana i stopniowo zaczyna wydawać się nieco za niska, ale większość kredytobiorców nie planuje zaciągać zobowiązań, które mogłyby ją przekroczyć.
Kredyt konsumencki nie może więc przekroczyć 255 550 zł, ale jego górna granica może też być określana przez kredytodawcę. Każdy bank czy firma pożyczkowa indywidualnie określa górną granicę, powyżej której nie jest gotowy udzielić kredytu. Typowe kredyty gotówkowe mogą mieć maksymalną kwotę ustaloną na 170-250 tysięcy zł. Kwoty mogą być inne dla kredytów celowych czy szybkich pożyczek.
Bank mógłby też udzielić kredytu konsumentowi na kwotę 300 000 zł i większą. Ustawodawca zakłada, że klient, który zaciąga tak duże zobowiązanie, nie potrzebuje ochrony konsumenckiej. Jak jednak zostało wyżej wspomniane, kwota 255 550 dawno nie była aktualizowana i stopniowo przestanie obejmować największe kredyty gotówkowe udzielane osobom fizycznym.
Kto może wziąć kredyt konsumencki?
Kredyt konsumencki przeznaczony jest oczywiście wyłącznie dla konsumenta, czyli osoby fizycznej nie działającej w ramach działalności gospodarczej lub organizacji. Konsumentem będzie więc także przedsiębiorca, który zaciąga kredyt na remont prywatnego mieszkania czy urzędnik państwowy pożyczający pieniądze na wakacje.
Ogólnie osoba nieposiadająca pełnej zdolności do czynności prawnych, np. dziecko będzie uznana za konsumenta w myśl regulujących to przepisów, ale w dalszym ciągu nie będzie mogła zaciągnąć kredytu konsumenckiego. Potrzebne będą jeszcze:
- ukończone 18 lat,
- polskie obywatelstwo,
- możliwość potwierdzenia tożsamości dowodem osobistym,
- pełna zdolność do czynności prawnych,
- zdolność kredytowa.
W niektórych wypadkach kredyt konsumencki będzie też dostępny dla obcokrajowca zarabiającego w polskiej walucie i mającego miejsce stałego pobytu w Polsce. Nie może natomiast kredytu konsumenckiego zaciągnąć podmiot profesjonalny – firma, stowarzyszenie, jednostka samorządu terytorialnego, NGOs, spółka.
Kto udziela kredytów konsumenckich?
Zgodnie z polskim prawem kredytu może udzielić jedynie bank, ale ustawa o kredycie konsumenckim ma zastosowanie także do wszystkich pożyczek konsumenckich. Oznacza to, że wśród udzielających kredyty konsumenckie znajdziemy:
- banki komercyjne (np. mBank, Pekao, Millenium, Santander Consumer Bank czy Bank Pocztowy),
- firmy pożyczkowe (np. Optima, SuperGrosz, Vivus, czy Mikrokasa),
- SKOKi (np. Kasa Stefczyka, SKOK Wisła).
Przedsiębiorstwo, które chciałoby udzielać pożyczek (traktowanych jako kredyt konsumencki) musi uzyskać wpis w Rejestrze Instytucji Pożyczkowych prowadzony przez Komisję Nadzoru Finansowego. Pozostałe firmy mogą sprzedawać swoje produkty na raty lub z opóźnionym terminem płatności, ale nie mogą udzielać pożyczek.
Uwaga: Pożyczka od osoby fizycznej nie jest traktowana jako kredyt konsumencki.
Gdzie najlepiej wziąć kredyt konsumencki?
Kredyty konsumenckie najlepiej zaciągać tam, gdzie ich całkowity koszt jest najniższy. Optymalnym sposobem na znalezienie dobrej oferty kredytowej jest skorzystanie z kalkulatora kredytu gotówkowego na stronie rankomat.pl.
Praktycznie każdy kredyt gotówkowy, który zobaczysz w wynikach kalkulacji będzie kredytem konsumenckim. Wybierz najlepszą ofertę lub poczekaj na kontakt z naszego call center – doradca zawsze chętnie udzieli Ci dodatkowych informacji.
Koszt kredytu w banku niemal zawsze jest wyraźnie niższy niż koszt pożyczki w firmie pozabankowej. Jednocześnie banki są coraz bardziej konkurencyjne pod kątem obsługi klienta – większość kredytów konsumenckich uzyskasz online, a w przypadku niewielkich kwot decyzja zostanie wydana tego samego dnia, w którym złożysz wniosek.
Najszybszy spośród banków będzie ten, w którym masz swoje główne konto, ponieważ może on w dużej mierze oprzeć decyzję kredytową na Twojej historii rachunku. Nie zawsze jednak zaoferuje Ci najlepsze warunki.
Kredyt konsumencki weź w banku komercyjnym, który oferuje najlepsze warunki kredytowania, przede wszystkim proponuje najniższy całkowity koszt kredytu.
Unikaj zaciągania zobowiązań w firmach pożyczkowych, jeśli masz taką możliwość – koszty takich zobowiązań są znacznie wyższe, czasami nawet kilkakrotnie wyższe od najlepszej oferty bankowej.
Co znajduje się w umowie o kredyt konsumencki?
Umowa kredytu konsumenckiego (a więc także pożyczki – chwilówki) powinna zawierać dane pozwalające precyzyjnie określić obie strony umowy, oraz jej przedmiot. Niezbędne elementy takiej umowy to:
- Dane kredytodawcy – nazwa firmy, adres, REGON, KRS.
- Dane kredytobiorcy – nr dowodu osobistego, PESEL, imię i nazwisko, adres.
- Miejsce i data podpisania umowy (przepisy nie wykluczają potwierdzenia zawarcia umowy online, bez jej fizycznego podpisywania).
- Okres kredytowania – od kiedy do kiedy udzielana jest pożyczka/kredyt.
- Wysokość pożyczanej kwoty.
- Podane koszty kredytu (prowizje, odsetki) lub przynajmniej sposób ich określenia (np. w przypadku limitu na karcie).
- Informacja o tym czy oprocentowanie (sposób naliczania odsetek) jest stałe czy zmienne, w tym drugim wypadku umowa powinna też zawierać informacje o tym, kiedy i w jaki sposób oprocentowanie może ulec zmianie.
- Harmonogram spłat i dotyczące ich zasady.
- Informacje o przetwarzaniu danych osobowych przez kredytodawcę.
- Warunki odstąpienia od umowy.
- Informacje dotyczące konsekwencji niespłacenia zobowiązania w terminie lub zaprzestania spłaty poszczególnych rat.
Przeważnie w umowie kredytu konsumenckiego będą też znajdować się informacje na temat rozstrzygania sporów wynikłych pomiędzy stronami umowy, możliwości w zakresie zmian w umowie i szereg załączników dotyczących np. ubezpieczenia kredytu lub zabezpieczenia jego spłaty.
Umowa kredytu konsumenckiego musi być zawarta na piśmie z tym, że przepisy dopuszczają zawarcie jej całkowicie zdalnie, bez konieczności fizycznego podpisywania dokumentów pod warunkiem, że zachowane zostaną zasady w zakresie potwierdzenia tożsamości kredytobiorcy.
Częścią umowy każdego kredytu bankowego są też tak zwane ogólne warunki umów. Jak widać umowa może być dość rozbudowana, mimo iż dotyczy stosunkowo prostej pożyczki.
Czy można spłacić kredyt konsumencki przed terminem?
Wszystkie kredyty można spłacić przed terminem. W przypadku kredytów konsumenckich jest to szczególnie opłacalne (oczywiście pod warunkiem, że kredytobiorca dysponuje nadmiarem środków).
Spłacając kredyt na kilka miesięcy lub lat przed upływem terminu, kredytobiorca:
- Zyskuje prawo do ubiegania się o zwrot części prowizji kredytowej proporcjonalny do okresu o jaki skrócił spłatę.
- Unika odsetek za pozostały okres spłaty.
- Odzyskuje pełną zdolność kredytową jako osoba niezadłużona.
Możliwość odzyskania części prowizji gwarantują przepisy o kredycie konsumenckim i prawo Unii Europejskiej. Warto jednak pamiętać, że ich brzmienie nie wymaga od banku oddania części prowizji, póki klient się o nią nie upomni. Po wcześniejszej spłacie kredytu konsumenckiego należy wnioskować o zwrot nadpłaconej prowizji.
Jeśli chcesz spłacić kredyt konsumencki przed terminem – skontaktuj się z bankiem, który Ci go udzielił. Oczywiście możesz to zrobić po prostu dokonując przelewu, ale obliczenie prawidłowej kwoty pozostałej do spłaty może nie być proste.
Pamiętaj, że możliwość odzyskania nadpłaconej prowizji nie dotyczy chwilówek i zobowiązań, które spłacasz w tym miesiącu, w którym upływa termin spłaty.
Oddzielne zasady spłaty dotyczą kart kredytowych dla osób fizycznych, do których również odnoszą się przepisy dotyczące kredytu konsumenckiego. W przypadku kart kredytowych umowa zostaje zawarta w momencie gdy środki zostają udostępnione klientowi, nawet jeśli on z nich nie skorzysta.
W każdej chwili może jednak wypowiedzieć umowę (z 30 dniowym terminem wypowiedzenia) pod warunkiem, że nie wykorzystywał limitu karty lub całkowicie go spłacił. To samo dotyczy innych limitów kredytowych i kredytów odnawialnych. Nie ma możliwości odzyskania prowizji za przyznanie karty kredytowej, ale też przeważnie nie ma takiej potrzeby, ponieważ banki nie pobierają jej za samo przyznanie karty.
Czy można odstąpić od umowy kredytu konsumenckiego?
Odstąpić od umowy kredytu konsumenckiego można w terminie 14 dni od dnia jej zawarcia. Dotyczy to zarówno pożyczek zaciąganych w firmach pożyczkowych, jak i kredytów bankowych. Także forma zawarcia umowy nie ma tu praktycznego znaczenia – zarówno umowy kredytowe zawarte online jak i w oddziale banku umożliwiają odstąpienie w ciągu 14 dni.
Warunkiem odstąpienia od umowy jest oczywiście natychmiastowa spłata wszystkich środków, które zostały już wypłacone i rezygnacja z wykorzystania tych, które pozostają do dyspozycji kredytobiorcy.
Klient banku/pożyczkodawcy, który zdecyduje się odstąpić od kredytu w ciągu 14 dni, nie musi spłacać żadnych odsetek. Umowa jest uważana za niezawartą.
Warto pamiętać, że odstąpienie od umowy może mieć krótkotrwały wpływ na zdolność kredytową – przez kilka-kilkanaście dni umowa kredytu może jeszcze widnieć w bazach danych. Nie zawsze więc uda się zaciągnąć inny kredyt natychmiast po odstąpieniu od pierwszego. W ciągu wspomnianego czasu wszystko powinno wrócić do normy.
Jakie są zalety kredytu konsumenckiego?
Zasadniczo nie ma zbyt wielu produktów, które można by porównywać z szeroko rozumianym kredytem konsumenckim. Mieszczą się w nim zarówno łatwo dostępne chwilówki, jak i kredyty gotówkowe na kwoty rzędu 200 000 zł.
Na pewno kredyt konsumencki jest mniej sformalizowany od kredytu hipotecznego czy firmowego. W wielu wypadkach umowę można zawrzeć online, nie podając jednocześnie celu w jakim zaciąga się kredyt.
Bardzo dużą zaletą kredytu konsumenckiego jest ochrona prawna jaka przysługuje w Polsce konsumentom. Osoba wprowadzona w błąd nawet tylko w reklamie takiego produktu może dochodzić odszkodowania. Ponadto ma czas na rozwiązanie umowy kredytowej, jeśli zawarła ją lekkomyślnie i nie wykorzystała udostępnionych pieniędzy.
Przepisy o ochronie konsumenta zbudowane są w taki sposób, że udzielający pożyczki musi położyć duży nacisk na przekazanie prawdziwej i jasnej informacji handlowej, natomiast klient musi jedynie umowy dotrzymać.
Jakie są wady kredytu konsumenckiego?
Główną wadą kredytów konsumenckich jest fakt, że trzeba je spłacić. Poza pojawiającymi się niekiedy pożyczkami za 0 zł, trzeba liczyć się z koniecznością zapłacenia odsetek, prowizji i kosztów ubezpieczenia kredytu.
Brak spłaty w terminie oznacza kolejne koszty i popsucie sobie zdolności kredytowej na dłużej. Dlatego przed zaciągnięciem kredytu konsumenckiego, upewnij się czy na pewno będzie on dla Ciebie najlepszym rozwiązaniem.
Czy warto zaciągnąć kredyt konsumencki?
Jeśli potrzebujesz kredytu konsumenckiego, prawdopodobnie nie znajdziesz dla niego lepszej alternatywy. To czy warto zaciągnąć kredyt wynika przede wszystkim z Twojej sytuacji finansowej. Bankowe kredyty konsumpcyjne są właściwym sposobem sfinansowania wydatków, które:
- Są niemożliwe do uniknięcia (np. koszty leczenia),
- Przyniosą Ci w przyszłości korzyści finansowe,
- Zapobiegną utracie wartości lub funkcjonalności Twojego majątku (remont domu),
- Pozwolą uniknąć przykrych konsekwencji (np. przemyślany kredyt konsolidacyjny),
- Są dla Ciebie z innego powodu kluczowe.
O ile na pewno nie warto zaciągać kredytu po to, żeby kupić nowy telewizor, albo przegrać wszystko w kasynie, o tyle wiele sytuacji życiowych wymaga dodatkowej gotówki. Wówczas z pomocą kalkulatora na stronie rankomat.pl dobrze jest wyszukać najbardziej korzystne oferty kredytowe. Jeśli nie poradzisz sobie korzystając z własnych środków, wtedy warto zaciągnąć kredyt konsumencki.
Warto wiedzieć
- Karta kredytowa, kredyt gotówkowy dla osoby fizycznej, kredyt samochodowy, pożyczka pozabankowa i chwilówka są kredytami konsumenckimi w rozumieniu polskich przepisów.
- Kredytów mogą udzielać tylko banki, ale pożyczek traktowanych jako kredyty konsumenckie, także inne firmy.
- Kredyt konsumencki zawsze jest udzielany osobie fizycznej, nigdy firmie albo organizacji.
- Kredyty konsolidacyjne też mogą być konsumenckimi, jeśli nie zabezpiecza ich hipoteka.
- Spłacając kredyt na kilka miesięcy lub lat przed upływem terminu zyskujesz prawo do ubiegania się o zwrot części prowizji kredytowej proporcjonalny do okresu, o jaki skrócił spłatę.
FAQ – najczęściej zadawane pytania
Czym różni się kredyt gotówkowy od kredytu konsumenckiego?
Kredyt gotówkowy może być udzielony zarówno firmie jak i osobie fizycznej. Z drugiej strony kredyt konsumpcyjny obejmuje także produkty inne niż kredyty gotówkowe: chwilówki, pożyczki, karty kredytowe, kredyty celowe itp.
Czy kredyt konsumencki może być zobowiązaniem hipotecznym?
Nie, kredyty hipoteczne i konsumenckie to dwie osobne kategorie produktów bankowych, podlegające pod inne przepisy.
Na ile rat można rozłożyć kredyt konsumencki?
Na tyle ile przewiduje umowa z bankiem. Większość banków jest gotowa udzielić kredytów na maksymalnie 10 lat, co oznacza 120 rat.
Na jaki cel można zaciągnąć kredyt konsumencki?
Jeśli kredyt konsumencki jest kredytem celowym (samochodowy, na fotowoltaikę, konsolidacyjny) można go zaciągnąć tylko na cel określony przez bank dla danego typu kredytów. W pozostałych wypadkach można zaciągnąć kredyt (gotówkowy, chwilówkę, zadłużenie na karcie kredytowej) na dowolny cel.
Jaki to jest kredyt konsumencki?
Kredyt konsumencki to taki, który możesz zaciągnąć jako osoba fizyczna, nie działając w ramach firmy, organizacji, ani jednostki administracyjnej.
Czy zastrzeżenie numeru PESEL blokuje możliwość wzięcia takiego kredytu?