Choć życie bez niego jest możliwe, korzystanie z tego rozwiązania znacznie ułatwia codzienne funkcjonowanie – zwłaszcza w kwestii płatności za media czy codzienne zakupy. Rachunek bankowy, bo o nim mowa, ma ponadto wiele innych zalet wynikających z jego użytkowania. Jeśli więc jeszcze nie korzystasz z tego produktu, może warto to rozważyć?
- Co to jest rachunek bankowy?
- Do kogo należy rachunek bankowy?
- Co zawiera umowa rachunku bankowego?
- Jakie są rodzaje rachunku bankowego?
- Jakie są cechy rachunku bankowego?
- Nazwa rachunku bankowego – co to takiego?
- Czym jest Numer Rachunku Bankowego?
- Ile cyfr posiada rachunek bankowy?
- Rachunek bankowy – przykład
- Rachunek bankowy – gdzie go szukać?
- Rachunek bankowy a konto w banku
- Podstawowy rachunek bankowy – co to takiego?
- Warto wiedzieć:
Jak podaje PRnews, w II kwartale 2021 banki uniwersalne prowadziły ponad 34 mln ROR-ów czyli Rachunków Oszczędnościowo- Rozliczeniowych. Najwięcej klientów korzystających z tego produktu zgromadził PKO Bank Polski – było ich aż 8,3 mln. Na kolejnych miejscach podium znalazł się Bank Pekao z liczbą 4,4 mln rachunków oraz Santander Bank prowadzący 4 mln kont bankowych. W ogólnym rozrachunku liczba rachunków bankowych wzrosła o 235 tys. w stosunku do wcześniejszego kwartału, co może sugerować, że zainteresowanie tym rozwiązaniem wciąż jest bardzo wysokie.
Co to jest rachunek bankowy?
W literaturze finansowej można znaleźć kilka definicji pojęcia „rachunek bankowy”. Według Narodowego Banku Polskiego, rachunek bankowy to rozwiązanie stosowane przez banki w odniesieniu do konkretnego klienta, w celu rejestracji:
- rozliczeń bezgotówkowych,
- wpłat i wypłat środków finansowych,
- aktualnego stanu wkładu finansowego przekazanego do banku,
- zobowiązań wynikających z tytułu kredytów lub pożyczek.
Podstawy Współczesnej Bankowości autorstwa m.in. B. Kosińskiego podają natomiast, że rachunek bankowy to podstawowe narzędzie, jakie wykorzystują banki do zapisu należności lub zobowiązań danego klienta względem banku.
Najprostszą definicję zadaje się jednak stosować Kodeks Cywilny, zgodnie z którym rachunek bankowy służy do przechowywania środków pieniężnych należących do określonego klienta oraz do przeprowadzania rozliczeń finansowych w jego imieniu – jeśli wyrazi on taką dyspozycję. Rachunek bankowy prowadzony jest na podstawie umowy cywilnoprawnej, zawartej pomiędzy bankiem a klientem. Co ważne, stroną umowy może być zarówno jedna osoba fizyczna, jak i np. para.
Oprócz Kodeksu Cywilnego, zasady działania rachunku bankowego określa także ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe, zgodnie z którą produkt ten służy głównie do przechowywania posiadanych przez danego klienta środków finansowych.
Co ważne, rachunek bankowy może być prowadzony w polskich złotych lub w walucie obcej. Wolnymi środkami zgromadzonymi na rachunkach obraca bank, mając jednocześnie obowiązek ich zwrotu w części lub całości, jeśli zażąda tego ich właściciel.
Do kogo należy rachunek bankowy?
Jak już wspomnieliśmy, rachunek bankowy może zostać otwarty zarówno na poczet pojedynczego klienta, jak i kilku osób. Zgodnie z przepisami, posiadaczem takiego produktu mogą być wszystkie osoby prawne, a więc np. także fundacje czy spółki z.o.o. – w takim przypadku jednak umowę o prowadzenie rachunku zawiera osoba upoważniona do reprezentacji danej instytucji.
Rachunek bankowy może być ponadto prowadzony na poczet klientów nie będących osobami prawnymi, ale którym została ustawowo przyznana zdolność prawna, a więc np. dla spółek jawnych lub komandytowych.
Co zawiera umowa rachunku bankowego?
Umowa o prowadzenie rachunku bankowego każdorazowo powinna zostać zawarta na piśmie. W dokumencie tym muszą naleźć się następujące elementy:
- strony umowy – nazwa banku oraz dokładne dane klienta (w tym np. numer jego dowodu osobistego),
- czas obowiązywania umowy – zwykle umowy o prowadzenie rachunku bankowego zawierane są bezterminowo,
- typ otwieranego rachunku – np. czy ma to być klasyczny ROR czy też wyłącznie rachunek oszczędnościowy,
- waluta rachunku – rachunek bankowy może być prowadzony w walucie polskiej lub obcej,
- opłaty związane z prowadzeniem rachunku – czy bank pobiera miesięczną opłatę za posiadanie konta, jakie są warunki jej zniesienia itp.
- formy rozliczeń dostępne w ramach rachunku – np. rodzaje obsługiwanych przelewów,
- oprocentowanie rachunku – jeśli bank takie oferuje,
- zasady wypowiedzenia/rozwiązania umowy – np. stosowany przez bank okres wypowiedzenia,
- zakres odpowiedzialności banku co do terminowości i poprawności realizacji zleconych przez transakcji,
- wysokość odszkodowania – jeśli bank nie wywiąże się ze swoich zobowiązań,
- podpisy stron – jeśli umowa została zawarta stacjonarnie.
Jakie są rodzaje rachunku bankowego?
Wspomnieliśmy już, że w umowie o prowadzenie rachunku bankowego należy określić jaki dokładnie produkt zostanie uruchomiony na poczet danego klienta. Rachunek bankowy może bowiem przyjąć postać rachunku:
- rozliczeniowego (w tym bieżącego i pomocniczego),
- oszczędnościowego,
- oszczędnościowo-rozliczeniowego (ROR),
- powierniczego,
- lokaty terminowej,
Rachunek rozliczeniowy to podstawowy produkt bankowy służący do gromadzenia środków finansowych oraz wykonywania różnorakich operacji finansowych.
Rachunek oszczędnościowy służy głównie do gromadzenia oszczędności. W odróżnieniu od rachunku rozliczeniowego posiada wyższe oprocentowanie, które pozwala pomnażać zgromadzony na takim rachunku kapitał
Rachunek oszczędnościwo-rozliczeniowy (ROR) łączy w sobie zadania rachunków rozliczeniowego oraz oszczędnościowego.
Rachunek powierniczy to z kolei produkt który służy do rozliczeń pomiędzy deweloperem a klientem, który np. kupuje mieszkanie. Na numer rachunku powierniczego klient regularnie wpłaca transze na poczet nabycia danej nieruchomości, a bank wypłaca środki deweloperowi adekwatnie do postępu prac budowlanych.
Rachunki lokaty terminowej służą natomiast do przechowywania środków wpłaconych przez klienta na wybraną lokatę.
Jakie są cechy rachunku bankowego?
Rachunek bankowy posiada swoiste cechy, które pozwalają odróżnić go do innych produktów oferowanych przez daną instytucję finansową.
- Posiadacz rachunku bankowego może swobodnie dysponować zgromadzonymi na rachunku środkami. Może więc np. w dowolnym momencie wpłacać bądź wypłacać pieniądze albo przelać je na inne konto.
- Wszystkie dokonywane w ramach rachunku transakcje są zapisywane w historii operacji, do której klient korzystający z bankowości elektronicznej ma dostęp w każdym momencie. Co więcej, bank co miesiąc może przygotować dla klienta tzw. wyciąg z konta w formie papierowej lub elektronicznej, zawierający spis wszystkich transakcji wykonanych na koncie w ostatnich 30-31 dniach.
- Posiadając rachunek bankowy z dostępem do bankowości elektronicznej można łatwo wnioskować także o inne produkty bankowe lub załatwić niektóre sprawy urzędowe, np. złożyć wniosek o świadczenie 500+.
- Posiadacze rachunków bankowych z opcją bankowości online często mogą liczyć na spersonalizowaną ofertę kredytu, stworzoną na podstawie widocznych na koncie wpływów i wydatków.
- Wniosek o otwarcie konta można złożyć online lub osobiście w oddziale banku.
- Zamknięcie konta następuje najczęściej na wniosek właściciela i musi odbyć się z zachowaniem okresu wypowiedzenia narzuconym przez bank. Szczegółowy opis procesu likwidacji rachunku powinien zostać uwzględniony w umowie zawartej z bankiem.
Nazwa rachunku bankowego – co to takiego?
Każdy rachunek bankowy powinien posiadać swoją nazwę. Zazwyczaj nazwa rachunku jest tożsama z nazwą jego posiadacza. Teoretycznie właściciel rachunku może nadać mu wybraną przez siebie nazwę. W praktyce jednak nazwą rachunku będzie najczęściej imię i nazwisko jego właściciela.
Czym jest Numer Rachunku Bankowego?
Numer Rachunku Bankowego (NRB) to obowiązujący w Polsce sposób identyfikacji kont bankowych. NRB pozwala przypisać dany rachunek do konkretnej osoby lub instytucji.
Dzięki temu, środki finansowe przekazywane np. w formie przelewu trawią dokładnie do tego adresata, dla którego miały być przeznaczone. Stanie się tak jednak wyłącznie wtedy, kiedy nadawca wprowadzi poprawny Numer Rachunku Bankowego.
Ile cyfr posiada rachunek bankowy?
Każdy rachunek bankowy posiada swój indywidualny numer. Numer ten składa się z 26 cyfr.
Numer Rachunku Bankowego zapisywany jest jako ciąg cyfr bez myślników i spacji. Aby zapis ten był bardziej czytelny, każdy numer rachunku bankowego zapisywany jest w schemacie:
AA BBBO CCCD XXXX XXXX XXXX XXXX
gdzie:
- AA (2 cyfry) to suma kontrolna całego numeru rachunku, określona na podstawie pozostałych cyfr ciągu.
- BBBO CCCD (8 cyfr) to numer rozliczeniowy banku lub jego placówki, pozwalający na wskazanie konkretnej instytucji.
- XXXX XXXX XXXX XXXX (16 cyfr) to indywidualny numer rachunku danego klienta.
Rachunek bankowy – przykład
Zobaczmy teraz na przykładzie jak wygląda konstrukcja numeru nadawanego rachunkom bankowym. Do analizy wykorzystamy rachunek o numerze: 27 1010 1212 0011112230000000
Dwie pierwsze cyfry tego numeru, czyli 27, to suma kontrolna wyznaczana przez algorytm.
Cyfry 1010 wskazują, że powyższy rachunek prowadzony jest przez Narodowy Bank Polski.
Kolejne cztery cyfry – 1212 – określają konkretny oddział banku – w przedstawionym przykładzie będzie to Oddział Okręgowy w Katowicach.
Ostatnie 16 cyfr (0011112230000000) to indywidualny numer losowo przypisany do danego klienta.
Rachunek bankowy – gdzie go szukać?
Numer rachunku bankowego można sprawdzić na kilka sposobów:
- logując się do bankowości internetowej,
- korzystając z aplikacji mobilnej,
- odczytując z wyciągu bankowego,
- zerkając do umowy o prowadzenie rachunku osobistego,
- dzwoniąc na infolinię banku,
- odwiedzając najbliższy oddział swojego banku.
Rachunek bankowy a konto w banku
Pojęcie „rachunek bankowy” zwykle bywa stosowane jako synonim wyrażenia „konto bankowe”. Warto jednak pamiętać, że z technicznego punktu widzenia konto bankowe to pojęcie o wiele szersze niż rachunek bankowy.
- Konto bankowe może składać się z kilku rachunków bankowych, nie posiada oprocentowania i nie wymaga posiadania karty płatniczej.
- Rachunek bankowy natomiast wiąże się nie tylko z oprocentowaniem, ale także z użytkowaniem karty płatniczej.
Podstawowy rachunek bankowy – co to takiego?
Podstawowy rachunek bankowy to narzędzie, które ma zapewnić bezpłatny dostęp do podstawowych usług bankowych osobom, które nie posiadają żadnego aktywnego konta w banku. W ramach takiego rachunku klient może więc np. dokonywać wpłat i wypłat środków, zlecać przelewy bądź korzystać z karty płatniczej. Więcej na temat podstawowego rachunku bankowego piszemy w artykule: Podstawowy Rachunek Płatniczy – jak to działa?
Warto wiedzieć:
- Rachunek bankowy to podstawowe narzędzie służące do zarządzania własnymi finansami. Dzięki niemu można np. dokonywać płatności online bądź transakcji bezgotówkowych z wykorzystaniem karty płatniczej.
- Rachunki bankowe występują pod kilkoma postaciami. Najczęściej spotykanym rozwiązaniem jest jednak ROR czyli Rachunek Oszczędnościowo-Rozliczeniowy.
- Rachunek bankowy uruchamiany jest na podstawie umowy zawartej z bankiem. Dokument umowy określa szczegółowe zasady korzystania z tego produktu oraz dostępne w ramach rachunku usługi.
- Rachunki bankowe prowadzone są w oparciu o przepisy Kodeksu Cywilnego oraz ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe.
- Każdy rachunek bankowy posiada swoją spersonalizowaną nazwę oraz indywidualny numer.
FAQ – najczęściej zadawane pytania
Czy do zamknięcia konta bankowego potrzebna jest zgoda wszystkich właścicieli?
Zgodnie z prawem o zamknięciu wspólnego konta może zdecydować jeden z właścicieli. Ma to miejsce jednak wyłącznie wtedy, gdy umowa zawarta z bankiem nie zawiera innych postanowień w tym temacie.
Czy mogę posiadać więcej niż jedno konto bankowe w tym samym banku?
Tak, nie ma przepisu który zabraniałby prowadzenia kilku kont w tym samym banku.
Ile wynosi okres wypowiedzenia w przypadku zamknięcia konta w banku?
Okres wypowiedzenia w takim wypadku standardowo wynosi 30 dni, jednak w umowie o prowadzenie konta, bank może zastrzec sobie inny termin.
Czy zamknięcie konta w banku wiąże się z jakimiś opłatami?
Nie, usługa zamknięcia konta jest darmowa.
Czy mogę zamknąć aktualne konto i skorzystać z Podstawowego Rachunku Płatniczego?
Tak, Podstawowy Rachunek płatniczy przeznaczony jest dla osób, które nie posiadają aktualnie żadnego konta w banku, prowadzonego w polskiej walucie.
Co to znaczy rachunek bankowy?
Rachunek bankowy to jeden z najpopularniejszych produktów finansowych oferowanych przez bank. Rachunek bankowy to inaczej konto bankowe, prowadzone przez bank na podstawie umowy rachunku bankowego zawartej z jego posiadaczem (albo posiadaczami, gdyż rachunek bankowy może być prowadzony także dla kilku osób).
Czym się rożni rachunek od konta?
Rachunek nie różni się niczym od konta, bo jest to ten sam produkt finansowy. Są różne rodzaje rachunków/kont bankowych: rachunki rozliczeniowe, w tym bieżące i pomocnicze; rachunki oszczędnościowe, rachunki oszczędnościowo-rozliczeniowe oraz rachunki terminowych lokat oszczędnościowych; rachunki powiernicze.
Kto może prowadzić rachunek bankowy?
Rachunek bankowy mogą prowadzić podmioty prawa cywilnego, czyli osoby fizyczne, które nie prowadzą lub prowadzą działalność gospodarczą. Mogą to również być osoby prawne, tj. spółki akcyjne, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółdzielnie, fundacje, stowarzyszenia, itd.
