Ubiegając się o kredyt masz najczęściej styczność z doradcą kredytowym. Jego rolą jest przede wszystkim wskazanie oferty najlepiej dopasowanej do Twoich potrzeb i sytuacji finansowej. Jednak zanim bank pożyczy Ci pieniądze, Twój wniosek oceni analityk kredytowy. Sprawdź, czym dokładnie zajmuje się taki specjalista i czy może samodzielnie podejmować decyzje kredytowe.
- Kim jest analityk kredytowy?
- Jakie są obowiązki analityka kredytowego?
- Czym różni się analityk kredytowy od doradcy kredytowego?
- Czym różni się analityk kredytowy w banku od analityka kredytowego w firmie?
- Jakie są cechy dobrego analityka kredytowego?
- Ile zarabia analityk kredytowy?
- W jakim kierunku analityk kredytowy może rozwijać karierę?
- Warto wiedzieć
Składając wniosek kredytowy najpewniej oczekujesz uproszczonych procedur, błyskawicznej decyzji i możliwości załatwienia wszystkich formalności przez internet. W przypadku drobnych zobowiązań zaciąganych na krótszy okres jest to możliwe, ponieważ Twój wniosek zostanie oceniony algorytmy bankowe – bez udziału człowieka. W pozostałych przypadkach sprawą zajmie się analityk kredytowy, którego rolą jest przede wszystkim prawidłowa ocena ryzyka, jakie ze sobą niesie udzielenie Ci finansowania.
Kim jest analityk kredytowy?
Składając wniosek kredytowy pamiętaj, że w pierwszej kolejności bank zweryfikuje Twoją sytuację finansową i oceni, czy rodzaj zobowiązania, jego kwota, okres spłaty zadłużenia czy proponowane zabezpieczenia w wystarczający ograniczają ryzyko związane z udzieleniem finansowania. Przy kredytach na niższe kwoty oceną zdolności kredytowej zajmują się najczęściej automaty. Kiedy oczekiwana kwota finansowania jest wyższa lub pojawiają się wątpliwości związane z przedstawioną dokumentacją, do akcji wkracza analityk kredytowy.
Analityk kredytowy jest pracownikiem banku, który działając w ramach określonych procedur i przyjętej polityki ryzyka, zajmuje się weryfikacją wniosków kredytowych. W zależności od doświadczenia oraz zasad przyjętych w danym banku, osoba zatrudniona na takim stanowisku może podejmować decyzję samodzielnie lub musi przekazać wniosek, wraz ze swoją opinią, do rozpatrzenia przez np. dyrektora oddziału lub kilkuosobowy komitet kredytowy.
Załóżmy, że analityk kredytowy z uwagi na swoje doświadczenie zawodowe i wieloletni staż pracy może podejmować samodzielnie decyzje w obszarze kredytów gotówkowych do kwoty 70.000 zł. Jeśli otrzyma on wniosek na kwotę przekraczającą wskazany limit, to ostateczna decyzja o udzieleniu finansowania zostanie podjęta na wyższym szczeblu. Rolą analityka kredytowego jest ocena wniosku i potencjalnego ryzyka oraz wydanie swojej rekomendacji.
Analityk kredytowy ma często znacznie szerszy wybór niż odrzucenie lub akceptacja wniosku. Analityk kredytowy może również wydać tzw. decyzję warunkową. Oznacza to, że opiniuje wniosek pozytywnie, ale pod określonymi warunkami np. zastosowania dodatkowego zabezpieczenia lub obniżenia wnioskowanej kwoty. Jeśli ze złożonych w banku dokumentów wynika jednoznacznie, że nie posiadasz zdolności kredytowej, to analityk może taki wniosek samodzielnie odrzucić.
Rola analityka kredytowego nie zawsze kończy się z chwilą udzielenia kredytu. Zgodnie postanowieniami umowy kredytowej klient może być zobowiązany do wywiązywania się z dodatkowych warunków w trakcie spłaty zobowiązania. W przypadku klientów firmowych może pojawić się konieczność cyklicznego dostarczania dokumentów np. przedsiębiorca zobowiązuje się, że co kwartał będzie przedstawiać sprawozdania finansowe swojej firmy. W takim scenariuszu obowiązkiem analityka kredytowego jest regularne monitorowanie sytuacji finansowej kredytobiorcy.
Choć zgodnie z przepisami kredytów mogą udzielać wyłącznie banki, to stanowisko analityka kredytowego spotykane jest również w firmach pożyczkowych i leasingowych oraz podmiotach udzielających pomocy publicznej.
Jakie są obowiązki analityka kredytowego?
Na pierwszy rzut oka zakres obowiązków analityka kredytowego może wydawać się ograniczony. W końcu wyobrażasz sobie, że to osoba, która wyłącznie weryfikuje wnioski kredytowe i podejmuje decyzje. Rzeczywistość jest jednak bardziej skomplikowana. Do najczęściej spotykanych obowiązków analityka kredytowego zaliczyć można:
- weryfikację wniosków kredytowych w oparciu o procedury, politykę ryzyka banku i obowiązujące przepisy,
- weryfikację dokumentów pod kątem ich oryginalności i zgłaszanie ewentualnych nieprawidłowości,
- ocenę zdolności kredytowej wnioskodawcy,
- sporządzenie listy dokumentów do uzupełniania i pytań związanych ze złożonym wnioskiem (o ile pojawi się taka potrzeba),
- weryfikację ryzyka związanego z udzieleniem finansowania na warunkach określonych we wniosku,
- określenie warunków pozwalających zaciągnąć kredyt np. konieczność przedstawienia dodatkowego zabezpieczenia,
- monitoring sytuacji finansowej klienta, jeśli był to warunek opisany w umowie kredytowej,
- przygotowywanie rekomendacji, jeśli np. kwota zobowiązania, specyficzny przedmiot finansowania lub rodzaj kredytu wymaga podjęcia decyzji na wyższym szczeblu np. przez dyrektora oddziału lub zarządu banku.
W zależności od banku zakres obowiązków analityka kredytowego może się różnić. Przykładowo mogą pojawić się inne wymagania np. konieczność archiwizacji wydanych decyzji, księgowanie zawartych transakcji lub przygotowywanie projektów umów kredytowych. Cześć analityków kredytowych ma również obowiązek kontaktowania się w klientem, aby np. wyjaśnić nieścisłości lub przedstawić stanowisko banku.
Czym różni się analityk kredytowy od doradcy kredytowego?
Poszukując kredytu najczęściej spotkasz się pojęciem doradcy kredytowego. To naturalne, bo właśnie doradca kredytowy odpowiedzialny jest za bezpośredni kontakt z klientem, pomoc w wyborze najlepszej oferty i utrzymywanie poprawnych relacji biznesowych. W większości przypadków analityk kredytowy będzie dla Ciebie postacią anonimową, a o jego obecności w procesie przekonasz się, kiedy pojawi się konieczność przedstawienia dodatkowych dokumentów lub złożenie wyjaśnień.
Możesz jednak trafić na doradcę kredytowego, którego wiedza i doświadczenie pozwali mu wstępnie ocenić Twoją sytuację finansową i na tej podstawie zaproponować szereg możliwych rozwiązań. Mówimy tu jednak tylko o przewidywaniach, bo pewność zyskasz dopiero po pełnej weryfikacji wniosku przez analityka. Doświadczony doradca kredytowy może również na podstawie zadawanych pytań i przedstawionych dokumentów ocenić, czy w ogóle widzi sens składania wniosku.
Czym różni się analityk kredytowy w banku od analityka kredytowego w firmie?
Stanowisko analityka kredytowego najczęściej kojarzy się z pracą w banku, ale nie zawsze jest to jedyny słuszny trop. Specjalista tego typu może pojawiać się również w firmach. Dotyczy to przede wszystkim większych przedsiębiorstw, które mają duże zapotrzebowanie na finansowanie zewnętrzne i w związku z tym potrzebują osoby lub nawet zespołu odpowiedzialnych za ten ważny obszar.
Analityk kredytowy w firmie odpowiedzialny jest m.in. za monitorowanie odpowiedniego poziomu zadłużenia, wybór rozwiązań najlepiej dopasowanych potrzeb przedsiębiorstwa oraz weryfikację opłacalności ofert przedstawionych przez banki. Doświadczony analityk kredytowy w firmie może być mocnym ogniwem pozwalającym wynegocjować korzystniejsze warunki finansowania.
Analityk kredytowy może być również zatrudniony w podmiocie, który nie jest bankiem, ale zajmuje się udzielaniem finansowania z funduszy unijnych w ramach dostępnych projektów.
Jakie są cechy dobrego analityka kredytowego?
Choć praca analityka kredytowego w poszczególnych bankach może być zorganizowana w różny sposób, to można wyróżnić szereg cech wspólnych, które powinna posiadać osoba na takim stanowisku. Aby zostać dobrym analitykiem kredytowym należy posiadać następujące cechy i umiejętności:
- zdolność analitycznego myślenia i łączenia faktów,
- odporność na stres,
- umiejętność nieulegania naciskom,
- umiejętność podejmowania trudnych decyzji.
Analitycy kredytowi powinni być również dokładni, sumienni, wnikliwi i terminowi. Badając wiarygodność kredytową wnioskodawców trzeba być gotowym na niespotykane wcześniej scenariusze i szukać rozwiązań, które będą zadowalające zarówno dla potencjalnego kredytobiorcy, jak i dla banku.
W przypadku analityków kredytowych, którzy kontaktują się bezpośrednio z klientem (bez udziału doradcy kredytowego), oczekiwane jest również posiadanie umiejętności miękkich tj. łatwość nawiązywania kontaktów i utrzymywania relacji czy łatwość w przekazywaniu informacji.
Ile zarabia analityk kredytowy?
Rozpiętość zarobków analityków kredytowych jest bardzo szeroka i zależy od m.in. dotychczasowego doświadczenia zawodowego, wykształcenia kierunkowego, unikalnych umiejętności, znajomości języków obcych (pozwala na obsługę klientów międzynarodowych) i zakresu obowiązków. Każdy bank kieruje się też własną polityką wynagrodzeń. W efekcie osoba zatrudniona na stanowisku młodszego analityka kredytowego, może otrzymywać różne wynagrodzenie.
Przeglądając zamieszczone w sieci oferty pracy, osoba zaczynająca karierę zawodową na stanowisku analityka kredytowego może liczyć średnio na zarobki około 6.000 zł brutto. Oczywiście pojawiają się ogłoszenia z miesięcznym wynagrodzeniem poniżej 5.000 zł brutto, jak i przekraczające poziom 7.000 zł brutto. Doświadczony analityk kredytowy może już liczyć na średnie wynagrodzenie w okolicach 8.500 zł brutto.
W jakim kierunku analityk kredytowy może rozwijać karierę?
Kariera w zawodzie analityka kredytowego może mieć swój początek podczas praktyk studenckich odbywanych w wybranym banku. Taki ruch pozwoli odpowiednio wcześnie odpowiedzieć na pytania: czy zajęcie tego typu jest źródłem satysfakcji i jakie niedogodności wiążą się z analizą wniosków kredytowych. Zdobyte doświadczenie z pewnością ułatwi znalezienie pracy na stanowisku młodszego analityka kredytowego.
Rozwój kompetencji w zakresie m.in. analizy finansowej, interpretacji wskaźników, zasad rachunkowości i znajomości specyficznych procedur pozwala zamienić analizę zdolności kredytowej klientów indywidualnych na weryfikację wniosków małych i średnich przedsiębiorstw, a nawet dużych korporacji. Zarówno w analizie detalicznej, jak i firmowej można również awansować pionowo. W zależności od banku może być to kolejno:
- Młodszy analityk kredytowy.
- Analityk kredytowy.
- Starszy analityk kredytowy.
- Ekspert.
Praca w charakterze analityka kredytowego nie oznacza, że zdobyte doświadczenie nie przyda się w rozwoju kariery poza sektorem. Umiejętności w zakresie m.in. analizy finansowej, zrozumienie zasad rachunkowości i biegła obsługa arkuszy kalkulacyjnych mogą utorować drogę do pracy w m.in. dziale księgowości, analizie ryzyka czy wycenie przedsiębiorstw.
Warto wiedzieć
- Osoba zatrudniona na stanowisku analityka kredytowego musi być gotowa do dokonywania analiz dokumentów finansowych oraz do oceny ryzyka potencjalnej transakcji.
- Analityk zajmuje się rozpatrywaniem wniosków kredytowych złożonych zarówno przez klientów indywidualnych, jak i klientów firmowych. W przypadku prostych kredytów na niewielkie kwoty wnioski ocenianie są przez algorytmy bankowe.
- Analityk kredytowy może być zatrudniony także w innej instytucji udzielającej finansowania np. powiązanej z dystrybucją środków z funduszy Unii Europejskiej.
- Wniosek kredytowy wraz z wymaganymi dokumentami najczęściej przekazuje analitykowi doradca kredytowy zatrudniony w tym samym banku.
- W zależności od umiejętności i posiadanego doświadczenia, analitycy kredytowi mogą podejmować decyzje samodzielnie. Szczegółowe wytyczne w tym zakresie określa każdy bank z osobna.
FAQ – najczęściej zadawane pytania
Jak zostać analitykiem kredytowym?
W podjęciu pracy na stanowisku analityka pomocne jest wykształcenie wyższe związane z m.in. analizą finansową, oceną ryzyka, rachunkowością, statystyką i matematyką. Atutem będzie również biegła znajomość arkuszy kalkulacyjnych, umiejętność analitycznego myślenia oraz dotychczasowe doświadczenie np. odbyte praktyki studenckie.
Na czym polega praca analityka kredytowego?
Praca analityka kredytowego w banku może wiązać się z szeregiem różnych obowiązków. Do najpopularniejszych z nich zaliczyć można weryfikację zdolności kredytowej wnioskodawców, ocenę kompletności złożonych dokumentów, analizę ryzyka potencjalnej transakcji, podejmowanie samodzielnych decyzji, przygotowywanie rekomendacji dla decydentów wyższego szczebla, przygotowywanie umów kredytowych i monitoring sytuacji finansowej kredytobiorców.
Kto podejmuje decyzję kredytową w banku?
Wiele zależy od m.in. rodzaju kredytu, jego kwoty, okresu kredytowania i sytuacji finansowej osoby lub podmiotu składającego wniosek. W zależności od wewnętrznych procedur i polityki ryzyka banku w określonych sytuacjach decyzję kredytową może podjąć sam analityk. Mogą pojawić się również wyższe szczeble decyzyjne, jak np. dyrektor oddziału, dyrektor regionu, komitet ryzyka, a nawet zarząd banku.
Czy analityk może podejmować decyzje kredytowe samodzielnie?
Wszystko zależy od procedur i polityki ryzyka danego banku. Aby usprawnić i przyspieszyć proces, analitycy kredytowi mogą pod pewnymi warunkami podejmować decyzje samodzielnie np. dla kredytów gotówkowych do kwoty 50.000 zł z okresem spłaty nie dłuższym niż 60 miesięcy.
Czy bank może podjąć decyzję bez analityka kredytowego?
W przypadku kredytów konsumpcyjnych na niewielkie kwoty, zaciąganych na krótszy okres, decyzje kredytowe mogą być podejmowane automatycznie przez algorytmy bankowe. Jeśli wykryte zostaną jakieś nieścisłości to system odrzuci wniosek lub zostanie on skierowany do ponownej weryfikacji – tym razem z udziałem analityka kredytowego.
W jaki sposób bank sprawdza zdolność kredytową?
Ocena zdolności kredytowej jest procesem wielowątkowym, który skupiony jest przede wszystkim na analizie wysokości i jakości miesięcznych przychodów oraz przypadających na ten sam okres kosztów. W ramach oceny sprawdzana jest również historia kredytowa zarejestrowana przez Biuro Informacji Kredytowej. Natomiast jakościowa weryfikacja zdolności kredytowej skupia się na aspektach tj. wiek, wykształcenie, stan cywilny, status mieszkaniowy czy liczba osób na utrzymaniu.
