Zgubiona lub skradziona karta płatnicza to stres, a także ryzyko utraty zgromadzonych na rachunku oszczędności. Aby uchronić się przed stratą należy niezwłocznie zastrzec utracony „plastik”.
- Na czym polega zastrzeżenie karty?
- Jak zastrzec kartę płatniczą?
- Kto może zastrzec kartę płatniczą?
- Czym jest System Zastrzegania Kart?
- Dlaczego szybkie zastrzeżenie karty jest ważne?
- Czym różni się zastrzeżenie karty od jej blokady?
- Jak działa czasowa blokada karty?
- Jak odblokować kartę?
- Kiedy bank może zablokować kartę?
- Kiedy zastrzegać kartę, a kiedy blokować?
- Utrata karty – jak zminimalizować potencjalne straty?
- Warto wiedzieć:
Jak podaje Narodowy Bank Polski, na koniec grudnia 2021 r. w portfelach Polaków znajdowało się 35,7 mln kart debetowych, czyli było ich o 622 tysięcy więcej niż kwartał wcześniej i o 1,5 mln więcej niż rok temu. Mając na uwadze wygodę transakcji bezgotówkowych, trend ten nie powinien dziwić. Z drugiej strony korzystanie z “plastików” pociąga za sobą określone ryzyka. Za jedno z głównych zagrożeń z zakresu cyberprzestępczości bankowcy uważają kradzież danych kart debetowych i kredytowych.
Proceder ten nie musi mieć jednak miejsca w internecie. Wystarczy zgubić portfel lub paść ofiarą kradzieży, aby oprócz utraty banknotów i dokumentów, przekazać osobie niepowołanej kolekcję plastików i szereg wrażliwych informacji, co tylko otwiera pole do kolejnych nadużyć. Sprawdziliśmy zatem, jak błyskawicznie zastrzec kartę płatniczą w działających obecnie na rynku bankach komercyjnych. Przygotowaliśmy również kilka rad pozwalających ograniczyć liczyć ryzyko utraty zgromadzonych na rachunku oszczędności.
Na czym polega zastrzeżenie karty?
Nadrzędną zasadą w przypadku utraty karty płatniczej, wyeksponowaną w regulaminie każdego banku, jest bezzwłoczne zgłoszenie tego faktu oraz błyskawiczne zastrzeżenie „plastiku”. Zaniedbania w tym obszarze mogą pozbawić nas możliwości odzyskania utraconych w wyniku kradzieży środków. Sposobów na zastrzeżenie karty jest kilka. W zależności od banku można to zrobić:
- dzwoniąc na wskazany numer telefonu,
- odwiedzając placówkę banku (często wymagany jest dowód osobisty),
- korzystając z systemu bankowości internetowej,
- korzystając z systemu bankowości mobilnej.
Jak zastrzec kartę płatniczą?
Mając na uwadze fakt, że najczęściej karta zostaje utracona w terenie, najszybszą i najbardziej powszechną metodą na jej zastrzeżenie jest kontakt z infolinią banku. Z tego też powodu przygotowaliśmy poniższe zestawienie, uwzględniające aktualnie działające na rynku banki. Wskazaliśmy dostępne sposoby na zastrzeżenie karty oraz numery telefonów pozwalających dokonać tej czynności. Wskazaliśmy także, która instytucja należy do systemu zastrzegania kart, który dokładnie opiszemy w dalszej części tekstu.
| Bank | Możliwości zastrzeżenia karty | Telefoniczne zastrzeżenie karty z kraju | Telefoniczne zastrzeżenie karty z zagranicy | System zastrzegania kart |
|---|---|---|---|---|
| Alior Bank | telefonicznie, poprzez bankowość internetową, w oddziale banku, przez aplikację mobilną | 12 19 502 12 370 70 00 | 48 12 19 502 48 12 370 70 00 | Nie |
| Aion Bank | w serwisie internetowym | - | - | Nie |
| Bank Pekao | telefonicznie, w oddziale banku, w aplikacji mobilnej, w serwisie internetowym | 801 365 365 (z telefonów stacjonarnych) (22) 59 12 232 (z telefonów komórkowych) | +48 (22) 59 12 232 | Tak |
| Bank Pocztowy | telefonicznie, w oddziale banku, w bankowości elektronicznej | 52 34 99 494 | 52 34 99 494 | Nie |
| BNP Paribas | telefonicznie, w oddziale banku, w bankowości internetowej, w aplikacji mobilnej | 828 828 828 | 828 828 828 | Tak |
| BOŚ Bank | telefonicznie, w oddziale banku | 801 355 455 22 543 34 34 | 48 22 543 34 34 | Tak |
| Citi Handlowy | telefonicznie, w oddziale banku, w bankowości internetowej | 22 692 24 84 | +48 22 692 24 84 | Tak |
| Credit Agricole | telefonicznie, w oddziale banku | 19 019 71 35 49 009 | +48 71 35 49 009 | Tak |
| Getin Bank | telefonicznie, w bankowości internetowej, przez aplikację mobilną, w oddziale banku | 32 604 31 61 664 919 797 | +48 32 604 31 61 | Tak |
| ING Bank Śląski | telefonicznie, poprzez bankowość internetową, w oddziale banku | 32 357 00 12 | +48 32 357 00 12 | Tak |
| Inteligo | telefonicznie, w bankowości internetowej, w aplikacji mobilnej | 81 535 66 66 | +48 81 535 66 66 | Tak |
| mBank | telefonicznie, w bankowości internetowej, w aplikacji mobilnej, w oddziale banku | 42 6 300 800 | +48 42 6 300 800 | Nie |
| Millennium Bank | telefonicznie, w bankowości internetowej, w aplikacji mobilnej, w oddziale banku | 22 598 41 14 801 331 331 | +48 22 598 41 14 +48 22 598 40 40 | Tak |
| Nest Bank | telefonicznie, w bankowości internetowej, w aplikacji mobilnej, w oddziale banku | 22 438 41 41 | +48 22 438 41 41 | Nie |
| PKO Bank Polski | telefonicznie, w bankowości internetowej, w aplikacji mobilnej, w oddziale banku | 800 302 302 | +48 81 535 60 60 | Tak |
| Plus Bank | telefonicznie, w oddziale banku | 801 44 55 66 (z telefonu stacjonarnego) 61 8 461 461 (z telefonu komórkowego) | + 48 61 8 461 461 | Tak |
| Santander | telefonicznie, w bankowości internetowej, w aplikacji mobilnej, w oddziale banku | 1 9999 | +48 61 81 19999 | Tak |
| Toyota Bank | telefonicznie, w bankowości internetowej | 801 900 700 22 488 5550 | 48 22 488 5550 | Nie |
Z zestawienia wynika, że najczęściej oferowaną metodą zastrzeżenia karty jest kontakt telefoniczny. Kolejnym rozwiązaniem jest wizyta w placówce banku. Problem w tym, że zazwyczaj kartę przechowujemy w portfelu wraz z dowodem osobistym, a ten, w formule twarzą w twarz, może być niezbędny do skutecznego zastrzeżenia plastiku. Na szczęście, niemal w każdym banku czynność tę można przeprowadzić także przez system bankowości internetowej lub mobilnej. Metoda ta jest jednak bezużyteczna, kiedy stracimy także smartfon.
Kto może zastrzec kartę płatniczą?
W większości banków kartę płatniczą może zastrzec wyłącznie jej właściciel. Niektóre banki dopuszczają jednak sytuację, gdzie zastrzeżenia karty dokonuje ktoś inny, np:
- współmałżonek właściciela karty, jego rodzic lub inny krewny – w takim wypadku należy podać wszystkie dane identyfikujące właściciela karty;
- przypadkowa osoba, która znalazła kartę płatniczą – w takiej sytuacji należy podać imię i nazwisko znalazcy oraz dane widniejące na karcie.
Czym jest System Zastrzegania Kart?
Klienci banków powinni zapamiętać, a przynajmniej mieć zapisane w pamięci telefonu, numery poszczególnych infolinii. Tyle w teorii. W praktyce bywa różnie – szczególnie w sytuacji kiedy korzystamy jednocześnie z usług kilku banków. Częściowym wyjściem z tej sytuacji jest stworzony przez Związek Banków Polskich (ZBP) System Zastrzegania Kart. Pozwala on na przeprowadzenie tej procedury pod wspólnym numerem telefonu 828 828 828. Problem w tym, że nie wszystkie banki przystąpiły do tego rozwiązania.
W przypadku utraty karty płatniczej możesz skorzystać z Systemu Zastrzegania Kart Płatniczych pod numerem 828 828 828. Infolinia dostępna jest 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu. Zastrzeżenia dokonać można w kraju i za granicą – wystarczy dodać prefiks +48. Usługa jest bezpłatna – klient ponosi jedynie koszt połączenia telefonicznego. Uwaga – system nie pyta o imię, nazwisko, ani PESEL. Należy podać tylko nazwę banku.
Dlaczego szybkie zastrzeżenie karty jest ważne?
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, właściciel utraconej karty odpowiada za transakcje do równowartości 150 euro, oczywiście jeżeli te zostały zrealizowane przed zastrzeżeniem karty. W przeciwnym wypadku bank bierze na siebie odpowiedzialność za wszystkie nieautoryzowane operacje. Jeżeli transakcje realizowane były zbliżeniowo, to do czasu zastrzeżenia karty, bank pokrywa operacje przekraczające równowartość 50 euro.
Zasady te nie obowiązują, kiedy nieautoryzowane transakcje są wynikiem naszego rażącego niedbalstwa i braku rozwagi. Przykre konsekwencje mogą spotkać osoby, które:
- nienależycie chroniły swój PIN,
- pozostawiły kartę w bankomacie,
- nie dokonały niezwłocznego zgłoszenia utraty karty,
- przekazały kartę osobom trzecim,
- nie monitorowały na bieżąco obciążeń rachunku karty.
Obowiązki, jakie stawia bank przed posiadaczem plastiku, wyszczególnione są najczęściej w regulaminie karty lub konta osobistego. Warto zatem dokładnie przyjrzeć się tym dokumentom. Osoby, które chciałby uniknąć jakichkolwiek kosztów (zakładając, że nie utraciły karty z własnej winy) skorzystać mogą z dodatkowego ubezpieczenia. Często dostępne jest ono w kilku wariantach. Te droższe oprócz ochrony od nieuprawnionego użycia karty oferują także OC w życiu prywatnym czy ubezpieczenie domu. Koszt takiej usługi waha od kilku do kilkunastu złotych miesięcznie.
Czym różni się zastrzeżenie karty od jej blokady?
Decydując się na zastrzeżenie karty musimy mieć świadomość, że w przypadku jej odzyskania, nie mamy już możliwości “przywrócenia jej do życia”. Jedynym rozwiązaniem jest zamówienie nowej.
Jeżeli jesteśmy przekonani, że plastik gdzieś się zawieruszył i powinniśmy go łatwo znaleźć, warto skorzystać z blokady, dzięki której (w odróżnieniu od zastrzeżenia) karta staje się bezużyteczna wyłącznie na pewien czas. Blokadę karty można cofnąć w dowolnym momencie.
Jak działa czasowa blokada karty?
Blokadę karty najłatwiej wykonać z poziomu bankowości elektronicznej lub aplikacji mobilnej naszego banku. Taka blokada obowiązuje zwykle do odwołania, czyli do momentu w którym zdecydujemy się odblokować kartę. Jedynie w nielicznych bankach można spotkać się z opcją blokady karty na ściśle określony czas – jeśli w tym okresie nie odblokujemy naszego plastiku, status karty z zablokowanej zmieni się na zastrzeżony.
Jak odblokować kartę?
Zablokowaną kartę płatniczą można łatwo odblokować w bankowości elektronicznej lub dzwoniąc na infolinię banku. Można to też zrobić podczas osobistej wizyty w placówce naszego banku.
Kiedy bank może zablokować kartę?
Wspomnieliśmy już, że kartę może zablokować jej właściciel lub osoba trzecia (w szczególnych przypadkach). Blokady tej może jednak dokonać także bank. Taka blokada najczęściej ma miejsce gdy:
- trzykrotnie pomyliliśmy PIN do karty,
- przekroczymy limit dostępny na karcie,
- nie spłacimy minimalnej kwoty limitu w określonym terminie,
- transakcja przeprowadzona za pomocą karty będzie podejrzana w oczach banku.
Kiedy zastrzegać kartę, a kiedy blokować?
Jeśli zgubiliśmy portfel, w którym była karta płatnicza lub jesteśmy pewni, że ktoś nam go ukradł, warto od razu zastrzec kartę. Z opcji tej powinniśmy skorzystać także wtedy, gdy nie mamy pewności, co się stało z naszą kartą.
Jeśli jednak jesteśmy pewni, że karta gdzieś się zawieruszyła i jest szansa, że za moment ją znajdziemy, możemy skorzystać z tymczasowej blokady karty. Należy przy tym pamiętać, że rozwiązanie to nie uchroni nas przed przed przejęciem przez osobę trzecią takich danych jak numer karty, kod CVC2/CVV2 i data ważności. Dzięki nim, zaraz po zdjęciu blokady, rabuś może wybrać się na zakupy w sieci.
Dlatego jeśli nie mamy pewności, co stało się z naszą kartą, warto bez zwłoki skorzystać z opcji ostatecznej. Każdy przecież wie, że w interesie banku jest, aby jak najszybciej dostarczyć nam nowy, pachnący plastik.
Utrata karty – jak zminimalizować potencjalne straty?
Z uwagi na wszędobylski pośpiech utrata karty płatniczej przytrafić się może każdemu z nas. Dmuchając na zimne przygotowaliśmy kilka wskazówek, które pozwolą zminimalizować potencjalne straty. Możliwe, że większość posiadaczy kart mimowolnie się do nich stosuje. Oto one:
- nie przechowuj kodu PIN razem z kartą ani w jej pobliżu – co ciekawe według danych ZBP 12% mężczyzn i 19% kobiet zazwyczaj nosi przy sobie zapisany PIN do karty,
- zabieraj ze sobą wyłącznie te karty, których w danym momencie potrzebujesz. Pozostałe możesz zostawić w domu – niektóre banki pozwolą ci nawet je tymczasowo zablokować. Zgodnie z badaniami ZBP 56% mężczyzn i 57% kobiet nosi przy sobie wszystkie karty płatnicze,
- zapisz w pamięci telefonu, i w podręcznym notatniku, numery telefonów wszystkich potrzebnych infolinii,
- sprawdź czy twój bank przystąpił do Systemu Zastrzegania Kart – jeżeli tak, to zapamiętaj numer 828 828 828,
- nie wkładaj karty płatniczej do etui telefonu. Może to wygodne, ale w przypadku kradzieży pozbawiasz się możliwości szybkiej reakcji. Pozostaje jeszcze podręczny notatnik, ale prawdopodobnie z niego nie korzystasz lub zostawiłeś go w domu,
- jeśli lubisz nosić przy sobie wszystkie karty płatnicze, przechowuj je w oddzielnych kieszeniach. Sprawę ułatwić mogą specjalne pokrowce i etui.
Warto wiedzieć:
- Banki pozwalają zastrzec kartę płatniczą na różne sposoby: można to zrobić z pomocą bankowości internetowej, w aplikacji mobilnej, telefonicznie lub osobiście w oddziale banku.
- Zastrzeżenie karty ma charakter nieodwracalny. Jeśli zastrzeżemy naszą kartę płatniczą, a chcemy nadal korzystać z płatności za pomocą plastikowego pieniądza, musimy wyrobić nową kartę.
- Zatrzeżenie karty a jej blokada to dwa różne rozwiązania. Zastrzeżenia karty nie można cofnąć. Blokada może zostać odwołona przez właściciela karty w dowolnej chwili (w przypadku banków, które nie narzucają terminowej blokady kart).
- Jeśli chcemy zastrzec kilka kart w różnych bankach jednocześnie, możemy skorzystać z Systemu Zastrzegania Kart. Warto jednak pamiętać, że nie wszystkie banki są jego członkami.
- Każdy użytkownik karty płatniczej powinien zapoznać się z regulaminem danego banku w zakresie postępowania w przypadku utraty karty płatniczej.
FAQ – najczęściej zadawane pytania
Czy zastrzeżenie karty anuluje subskrypcje?
Nie, każdą subskrypcję można anulować wyłącznie u jej dostawcy.
Kiedy bank ponosi pełną odpowiedzialność za utratę środków z karty płatniczej?
Bank może ponieść całkowitą odpowiedzialność za utracone przez klienta środki na karcie, jeśli wykazał się tzw. rażącym niedbalstwem, a więc:
- nie zapewnił klientowi warunków, pozwalających na szybkie zgłoszenie utraty karty np. nie poinformował na swojej stronie o sposobach zastrzeżenia karty,
- nie umożliwił opcji wyłączenia płatności zbliżeniowych oraz użytkowania karty bez tej funkcji.
Ile kosztuje zastrzeżenie karty płatniczej?
W większości banków zastrzeżenie karty płatniczej jest darmowe.
Ile trwa zastrzeżenie karty?
Jeśli zastrzegamy kartę w bankowości elektronicznej lub aplikacji mobilnej, karta przestaje być aktywna praktycznie w chwili dokonania zgłoszenia. Zastrzeżenie karty telefonicznie możemy załatwić w kilka minut.
Jak anulować zastrzeżenie karty?
Raz dokonanego zastrzeżenia karty nie można anulować. W takim przypadku pozostaje jedynie złożyć wniosek o wydanie nowej karty płatniczej.
