Cesja to rozwiązanie, z którym możesz spotkać się podpisując umowę o kredyt hipoteczny, choć to tylko jedno z zastosowań tej umowy. Sprawdź jak działa cesja, kogo dotyczy i jakie konsekwencje wiążą się z podpisaniem umowy cesji wierzytelności.
- Na czym polega cesja wierzytelności?
- Forma cesji wierzytelności
- Rodzaje cesji
- Czym jest cesja wierzytelności?
- Czy możliwa jest cesja kredytu hipotecznego?
- Czym jest zabezpieczenie przy umowie cesji i jak działa?
- Co to jest cesja ubezpieczenia?
- Czym jest cesja leasingu?
- Jakie są strony cesji wierzytelności?
- Co może być przedmiotem cesji?
- Ile kosztuje cesja?
- Kiedy potrzebna jest cesja wierzytelności?
- Umowa cesji wierzytelności krok po kroku
- Umowa cesji
- Rodzaje faktoringu
- Kiedy bank może wymagać cesji wierzytelności?
- Co jeszcze warto wiedzieć o cesji wierzytelności?
- Warto wiedzieć
Według organizacji zbierających informacje o dłużnikach, zadłużenie Polaków rośnie w sposób ciągły. W 2022 roku ponad 2,68 miliona osób miało długi, a raport o zaległym dłużniku był generowany co półtorej sekundy. Niektórzy wierzyciele ze względu na brak czasu lub zasobów nie są w stanie wyegzekwować swoją wierzytelność, dlatego też często decydują się na jej sprzedaż za pośrednictwem umowy cesji. Ważne jest, że z tego rozwiązania mogą korzystać zarówno osoby prywatne, jak i podmioty biznesowe.
Na czym polega cesja wierzytelności?
Cesja, słowo pochodzące z łaciny („cessio”, co oznacza „ustąpienie”) jest rodzajem umowy cywilnoprawnej, która umożliwia przeniesienie praw do wierzytelności z jednej osoby na inną.
Podstawą prawną takiego działania jest art. 509 § 1 kodeksu cywilnego o treści:
- ,,wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania”.
Należy również zaznaczyć, że zgodnie z treścią § 2 przywołanego przepisu:
- „wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki”.
Wskazany przepis oznacza, że dotychczasowy wierzyciel, nazywany cedentem, poprzez umowę cesji przekazuje należne mu świadczenie (dług) innej osobie lub firmie, zwanej cesjonariuszem. Nowy wierzyciel, po podpisaniu odpowiedniej umowy, zdobywa prawo do ściągnięcia długu od danego dłużnika na swój rachunek.
Na mocy umowy cesji firma lub osoba prywatna, której jest winien dłużnik, przekazuje swoje uprawnienia związane z tym długiem do innego podmiotu gospodarczego lub osoby prywatnej. Rezultatem tego jest to, że nowy właściciel długu jest odpowiedzialny za jego odzyskanie i przejmuje wszystkie zobowiązania związane z tym długiem, takie jak na przykład prawo do naliczanych odsetek.
Forma cesji wierzytelności
Umowa cesji wierzytelności musi posiadać odpowiednią formę prawną. Kwestię tę regulują przepisy kodeksu cywilnego, tj. art. 511 kodeksu cywilnego, który stanowi, iż:
- ,,jeżeli wierzytelność jest stwierdzona pismem, przelew tej wierzytelności powinien być również pismem stwierdzony”.
Zachowanie właściwej formy wywołuje również skutki na przyszłość. Wskazać bowiem należy, że w myśl art. 514 kodeksu cywilnego, jeżeli wierzytelność jest stwierdzona pismem, zastrzeżenie umowne, iż przelew nie może nastąpić bez zgody dłużnika, jest skuteczne względem nabywcy tylko wtedy, gdy pismo zawiera wzmiankę o tym zastrzeżeniu, chyba że nabywca w chwili przelewu o zastrzeżeniu wiedział.
Rodzaje cesji
Najczęściej cesja umowy jest postrzegana jako uprawnienie, które umożliwia cesjonariuszowi nabywanie długów i czerpanie z tego korzyści finansowych. Jednak prawo przewiduje również inną możliwość, jaką jest przeniesienie wierzytelności w formie powierniczej. W tym przypadku, cesjonariusz zawierając umowę cesji wierzytelności, zobowiązuje się do odzyskania długu we własnym imieniu, ale na korzyść cedenta. Na razie jednak skoncentrujemy się na podstawowych informacjach i rodzajach cesji, z którymi można się spotkać na co dzień.
Czym jest cesja wierzytelności?
Wcześniej wyjaśniliśmy, czym jest cesja – teraz czas zdefiniować wierzytelność. Jest to prawo do żądania zapłaty (lub innego świadczenia) od dłużnika. W przypadku osób fizycznych, najczęściej wierzytelność powstaje na skutek zaciągania kredytów hipotecznych, gotówkowych, pożyczek czy zawierania umów ubezpieczenia. W przypadku firm, lista ta może zostać rozszerzona o takie przypadki jak faktoring czy leasing.
Cesja wierzytelności następuje, gdy wierzyciel rezygnuje z przysługującego mu prawa do zapłaty i przekazuje je innemu podmiotowi, na przykład firmie windykacyjnej. W ten sposób cesjonariusz może domagać się nie tylko zwrotu całej należności, ale i odsetek. Z drugiej strony, przejmuje również ryzyko, że dłużnik może okazać się niewypłacalny. Takie ryzyko pojawi się na przykład wtedy, gdy dłużnik nie posiada żadnego majątku.
Czy możliwa jest cesja kredytu hipotecznego?
Określenie stron stosunku prawnego w umowie cesji wierzytelności jest rzeczą niezbędną, niezależnie od rodzaju cesji. Nie ulega wątpliwości, że kredyt hipoteczny jest specyficznym produktem finansowym pod wieloma względami. Poza stronami zobowiązania, tj. bankiem i kredytobiorcą, występuje w nim jeszcze trzeci element – nieruchomość zakupiona za pożyczone środki.
Cesja kredytu hipotecznego jest rozumiana jako przeniesienie praw na inną osobę. Zdarza się to, gdy dłużnikami są małżonkowie, którzy w trakcie spłaty decydują się na rozwód. Wówczas jedna z osób przenosi prawa i obowiązki kredytobiorcy na drugą. Niestety, często takie cesje są dokonywane bez wiedzy kredytodawcy, co może w przyszłości przynieść niekorzystne konsekwencje.
Cesja kredytu hipotecznego może też nastąpić w innych okolicznościach np. gdyby bank anulował lub zmienił warunki umowy dotyczące na przykład cesji mieszkania. Co to oznacza i kiedy możesz się z tym spotkać? Takie sytuacje mogą mieć miejsce, gdy zadłużeni występują do banku z propozycją cesji kredytu hipotecznego na inną nieruchomość. Powodem do złożenia takiego wniosku może być chęć zmiany mieszkania na większe lub zakup mieszkania w innej miejscowości.
Czym jest zabezpieczenie przy umowie cesji i jak działa?
Mówiąc o cesji, trzeba również wspomnieć o funkcji zabezpieczającej, którą pełni cesja na rzecz banku. Wysokość kredytu hipotecznego często dochodzi do kilkuset tysięcy złotych, a spłata jest rozłożona na kilkanaście lat. Przez taki czas wiele może się zdarzyć, dlatego wierzyciel, który dostarczył środki na zakup nieruchomości, stara się jak najlepiej zabezpieczyć swoje interesy na przyszłość m.in. nakłada na dłużnika obowiązek ubezpieczenia domu lub mieszkania. W ten sposób, gdyby doszło do zniszczenia budynku np. w wyniku pożaru, towarzystwo ubezpieczeniowe wypłaciłoby odszkodowanie bezpośrednio instytucji finansowej. Podstawą takiego rozwiązania byłaby tzw. cesja ubezpieczenia.
Co to jest cesja ubezpieczenia?
Już wcześniej spotkaliśmy się z cesją ubezpieczenia, gdy mówiliśmy o przenoszeniu kredytu hipotecznego. Ale może być ona także stosowana do zabezpieczenia kredytu na zakup samochodu czy leasingu.
Cesja ubezpieczenia przenosi prawa z umowy ubezpieczenia, która zobowiązuje ubezpieczyciela do wypłaty odszkodowania lub jego części, na określoną osobę trzecią lub podmiot. Najczęściej uprawnionymi do otrzymania takiego świadczenia są banki lub firmy leasingowe.
Aby ustanowić cesję praw z umowy ubezpieczenia, należy poinformować o tym ubezpieczyciela podczas zawierania polisy lub złożyć odpowiedni wniosek w czasie jej trwania. Może to dotyczyć ubezpieczenia domu czy mieszkania odnoszącego się do nieruchomości lub Autocasco w przypadku samochodów.
Czym jest cesja leasingu?
Leasing jest popularnym sposobem na zdobycie środków trwałych, szczególnie wśród przedsiębiorców. Jest to sposób na pozyskanie sprzętu niezbędnego do rozpoczęcia działalności lub rozwoju firmy. Przyjrzyjmy się temu na przykładzie cesji samochodu. Co to oznacza dla osoby, która korzysta z pojazdu?
Umowa leasingu jest zawsze zawierana na określony czas, podczas którego leasingobiorca ma obowiązek regularnie płacić raty za korzystanie z samochodu dostarczonego przez leasingodawcę – zazwyczaj firmę leasingową.
Cesja leasingu polega na tym, że leasingobiorca przenosi swoje prawa i obowiązki na inną osobę lub podmiot, który chce przejąć samochód. W tej sytuacji aktualny użytkownik staje się cedentem, a osoba, która przejmuje samochód, staje się cesjonariuszem.
Aby jednak taka transakcja mogła się odbyć, aktualny właściciel pojazdu musi nie tylko znaleźć kogoś, kto jest chętny do przejęcia leasingu, ale także musi wystąpić do leasingodawcy, aby wyraził zgodę na cesję. Dopiero po jej uzyskaniu umowa leasingu będzie dotyczyła nowego leasingobiorcy na mocy umowy cesji firma lub osoba prywatna, której jest winien dłużnik, przekazuje swoje uprawnienia związane z tym długiem do innego podmiotu gospodarczego lub osoby prywatnej. W rezultacie nowy właściciel długu jest odpowiedzialny za jego odzyskanie i przejmuje wszystkie zobowiązania związane z tym długiem, takie jak na przykład prawo do naliczanych odsetek.
Jakie są strony cesji wierzytelności?
Wyróżnić możemy dwie strony cesji:
- Cedent – wierzyciel, który rezygnuje z prawa do egzekwowania długu,
- Cesjonariusz – trzecia osoba, która przejmuje prawa i ryzyka związane z tym długiem.
W kontekście cesji często wspomina się również o dłużniku. Niemniej jednak, dłużnik nie jest stroną tego kontraktu i zazwyczaj nie jest wymagana jego zgoda, aby mogło dojść do przeniesienia praw na cesjonariusza. W większości przypadków nie ma także obowiązku informowania dłużnika o zmianie wierzyciela, co jednak może mieć pewne konsekwencje.
Co może być przedmiotem cesji?
Przedmiotem cesji wierzytelności może być w zasadzie dowolna wierzytelność. Oznacza to, że możliwe jest przekazanie nawet wierzytelności przedawnionej lub jej części (jeśli świadczenie jest podzielne, na przykład gotówkowe). Można również cedować wierzytelność, która jest obciążona w postępowaniu egzekucyjnym, chociaż nie będzie to skuteczne wobec wierzyciela egzekwującego dług. Przeniesienie wierzytelności warunkowych lub terminowych jest również możliwe.
Nie ma znaczenia źródło powstania wierzytelności. Może więc być cedowana nie tylko wierzytelność wynikająca z umowy, ale również te, które powstają w wyniku innych zdarzeń prawnych (na przykład z deliktu czy bezpodstawnego wzbogacenia).
Możliwe jest również przeniesienie wierzytelności wynikających z umów wzajemnych, ale to nie oznacza, że nabywca wierzytelności przejmuje długi cedenta. Cedent (poprzedni właściciel wierzytelności) nadal pozostaje dłużnikiem drugiej strony umowy wzajemnej, choć przestaje być jej wierzycielem. Nie ma żadnych ograniczeń w przenoszeniu wierzytelności wynikających z umów wzajemnych.
Cesja jest również możliwa, gdy istnieje solidarność dłużników lub wierzycieli w stosunku zobowiązaniowym. Przeniesienie może okazać się skuteczne wobec dłużników w różnym czasie, w zależności od momentu, w którym dowiedzieli się o nim. Można także cedować roszczenie o zawarcie umowy. Co więcej, cesja może obejmować nie tylko pojedynczą wierzytelność, ale również zestaw wierzytelności. Możliwa jest również cesja wierzytelności przyszłych, na co wskazuje fragment wyroku Sądu Najwyższego z dnia 20 lutego 2008 r., sygn. akt II CSK 445/07 o treści:
- „przedmiotem przelewu mogą być zindywidualizowane części wierzytelności przyszłej”.
Ile kosztuje cesja?
Ile kosztuje cesja wierzytelności w najpopularniejszych bankach? Koszty cesji zostały przedstawione w poniżej tabeli:
| Leasingodawca | Usługa | Koszt |
|---|---|---|
| PKO Leasing | Sporządzenie cesji praw z polisy ubezpieczeniowej z tytułu roszczeń odszkodowawczych | 100 zł |
| PKO Leasing | Zmiana Klienta (w tym cesja umowy, wystąpienie jednego ze wspólników, zmiana nazwy Klienta, zmiana formy prawnej Klienta, itd.) | 350 zł |
| Alior Leasing | Rozpatrzenie wniosku o cesję | 300 zł |
| Alior Leasing | Cesja umowy | 700 zł |
| Millennium Leasing | Zmiana korzystającego | 1.000 zł |
Kiedy potrzebna jest cesja wierzytelności?
Cesja może obejmować różne rodzaje wierzytelności, zarówno pieniężne, jak i niepieniężne, niezależnie od tego, czy są one zaległe czy nie.
- Według art. 509 Kodeksu cywilnego, wierzyciel może przekazać wierzytelność osobie trzeciej bez zgody dłużnika, chyba że prawo, postanowienie umowy lub charakter zobowiązania temu przeczy.
Niektóre prawa, które są niezbywalne, nie mogą jednak być przeniesione. Są to na przykład wynagrodzenie za pracę, alimenty, roszczenia odszkodowawcze za szkody na osobie (np. renta od sprawcy wypadku), a także prawo odkupu, prawo pierwokupu, służebność osobista i dożywotnie prawo do użytkowania.
Jeżeli umowa między wierzycielem, a dłużnikiem zawiera klauzulę zabraniającą cesji, to przekazanie wierzytelności jest również niemożliwe.
Warto również wskazać, że przepis art. 517 kodeksu cywilnego wyklucza możliwość dokonania cesji w stosunku do wierzytelności związanych z dokumentem na okaziciela lub z dokumentem zbywalnym przez indos. Zdarza się jednak dłużnicy wprowadzają zastrzeżenie, że ewentualna cesja wierzytelności wymaga ich zgody. W takim przypadku, przed przeprowadzeniem cesji, należy uzyskać ich zgodę.
Szczególnym przypadkiem jest umowa deweloperska dotycząca przyszłych zobowiązań. Często podczas jej zawierania obiekt, który jest jej przedmiotem, jeszcze nie istnieje. Jest to więc umowa cywilnoprawna, dwustronnie zobowiązująca, w której deweloper zobowiązuje się do oddania nieruchomości (np. mieszkania lub garażu) w określonym terminie, a nabywca do zapłaty określonej kwoty.
W przypadku, gdy zdecydujemy się sprzedać nasze przyszłe mieszkanie (wierzytelność) przed zakończeniem inwestycji, cesja umowy deweloperskiej będzie wymagać zgody dewelopera. Deweloper może wyrazić zgodę na cesję z góry, wprowadzając odpowiednią klauzulę do umowy, lub poprzez wydanie osobnego oświadczenia, ale może to też nastąpić dopiero przy sporządzaniu umowy cesji wierzytelności.
Umowa cesji wierzytelności krok po kroku
Cesja wierzytelności dotyczy długu, który Twój partner biznesowy (dłużnik) ma wobec Ciebie, ale poinformowanie dłużnika, nie należy do Twoich obowiązków, co więcej jego zgoda na realizację umowy cesji nie jest wymagana. Dłużnik nie jest bowiem stroną umowy cesji wierzytelności – jeżeli zatem Twoja umowa z kontrahentem nie zawiera specjalnego zastrzeżenia co do wymaganej zgody na cesję wierzytelności, zgodnie z polskim prawem kontrahent nie musi wyrażać zgody na cesję wierzytelności. Zamiast tego, jest o niej jedynie informowany.
Jest to tzw. faktoring jawny – najbardziej popularna i najmniej kosztowna forma usługi faktoringowej w Polsce. Niestety, zdarza się, że dłużnik zastrzegł w umowie, iż bez jego zgody nie można dokonać cesji wierzytelności. Jeśli Twoja umowa z kontrahentem zawiera takie postanowienie, cesja wierzytelności przeprowadzona bez jego zgody może być nieważna.
Umowa cesji
Umowa o przekazaniu praw związanych z wierzytelnością powinna być sformułowana na piśmie i zawierać:
- przedmiot cesji oraz prawne podstawy, z której wynika – to znaczy wartość faktury, osoba, której została wystawiona, oraz usługa / produkt, za który została wystawiona;
- datę wymagalności zobowiązania – czyli termin płatności faktury;
- opcjonalnie – określenie, która strona i kiedy ma obowiązek poinformować dłużnika o przejęciu praw przez nowego wierzyciela.
Rodzaje faktoringu
W przypadku faktoringu jawnego, najczęściej to cedent (czyli Ty jako przedsiębiorca) ma obowiązek poinformować swojego kontrahenta, np. o zmianie numeru konta bankowego na nowe konto przypisane Ci przez firmę oferującą usługi faktoringowe. Zgodnie z rodzajem zawartej umowy o przeniesieniu wierzytelności oraz strony, która ponosi ryzyko ewentualnej niespłacalności długu, możemy wyróżnić dwa typy faktoringu.
- Pełny faktoring, inaczej faktoring bez regresu – w momencie zawarcia umowy o pełnym faktoringu, ryzyko niezapłaconej faktury przechodzi na firmę faktoringową. Jest to typ faktoringu dość kosztowny, ponieważ dodatkowo faktor musi posiadać ubezpieczenie na wypadek niewypłaconych zobowiązań.
- Niepełny faktoring, czyli faktoring z regresem – w tej sytuacji firma faktoringowa nabywa Twoje zobowiązania, ale bez przejęcia ryzyka niewypłacalności Twoich kontrahentów. To tańsza alternatywa, która jest często wykorzystywana przez średnie i małe firmy. Jeżeli Twój kontrahent nie zapłaci za fakturę na czas, musisz zwrócić firmie faktoringowej kwotę zaliczki, którą otrzymałeś z tytułu nabycia wierzytelności. Zazwyczaj faktor daje Ci dodatkowy czas na spłatę – od 14 do nawet 60 dni.
Przeniesienie praw do wierzytelności staje się coraz bardziej popularne jako metoda finansowania codziennej działalności. To dobre rozwiązanie dla Twojej firmy, jeśli jej głównym problemem są opóźnienia w płatnościach.
Kiedy bank może wymagać cesji wierzytelności?
Jeśli planujesz zakup nieruchomości na kredyt hipoteczny, powinieneś mieć na uwadze, że wiele instytucji bankowych zobowiązuje do zakupienia dodatkowego ubezpieczenia nieruchomości z przeniesieniem praw do odszkodowania na bank udzielający kredytu. Jest to swego rodzaju dobrowolna transakcja, polegająca na przeniesieniu praw do potencjalnej rekompensaty na bank, z którym podpisujesz umowę kredytową.
Cesja na bank w ramach kredytu hipotecznego jest umową cywilnoprawną, która jest zawierana między kredytobiorcą (czyli właścicielem lub właścicielami nieruchomości, tzw. cedentem), a bankiem (tzw. cesjonariuszem). W sytuacji, gdy dojdzie do otrzymania odszkodowania od firmy ubezpieczeniowej, określona kwota nie trafia do kredytobiorcy, lecz do cesjonariusza, którym jest bank. Jednakże obowiązek spłaty kredytu nadal pozostaje po stronie podmiotu, który otrzymał pożyczkę.
Co jeszcze warto wiedzieć o cesji wierzytelności?
- Co do zasady – cesja może obejmować dowolną wierzytelność, chyba że jest to sprzeczne z prawem, umową lub naturą zobowiązania.
- Prawa do odkupu oraz pierwokupu nie mogą być przedmiotem cesji, jako że są one nieprzenoszalne i niepodzielne.
- Zważywszy na fakt, że przekazanie przedmiotu dzierżawy w poddzierżawę lub do użytkowania wymaga zgody dzierżawcy, cesja na niekorzyść dzierżawcy jest niedopuszczalna.
- Jeżeli chodzi o wierzytelność zabezpieczoną hipoteką, możliwe jest jej przeniesienie, ale tylko razem z hipoteką, która ją zabezpiecza.
- Cesja jest sprzeczna z naturą zobowiązania, gdy zmiana wierzyciela powodowałaby zmianę charakteru zobowiązania, oraz gdy jej efektem byłaby zmiana istoty świadczenia. Nie jest również dozwolone przeniesienie wierzytelności z tytułu alimentów lub majątkowego prawa do renty.
- Należy również pamiętać o treści art. 58 § 2 kodeksu cywilnego, zgodnie z którym ,,nieważna jest czynność prawna (czyli umowa cesji także) sprzeczna z zasadami współżycia społecznego”.
Źródła:
- Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny.
- Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 lutego 2008 r., sygn. akt II CSK 445/0.
- Wyrok TSUE z 27 października 2011 r. (sygn. C-93/10)
- Uchwał NSA z 19 marca 2012 r. (I FPS 5/11)
Warto wiedzieć
- Cesja to rodzaj umowy cywilnoprawnej, która oznacza przeniesienie praw do wierzytelności z jednej osoby na drugą.
- Cesja może być wykorzystywana zarówno w umowach pomiędzy osobami fizycznymi, jak i firmami.
- Bank może wymagać zawarcia umowy cesji ubezpieczenia nieruchomości od kradzieży, pożaru i innych zdarzeń losowych.
- W umowie cesji wyróżniamy dwie strony: cedenta i cesjonariusza.
- Przedmiotem cesji wierzytelności może być w zasadzie dowolna wierzytelność.
FAQ - najczęściej zadawane pytania
Czy cesja jest płatna?
Zdobywanie wierzytelności (umowa kupna-sprzedaży) jest obciążone podatkiem od czynności cywilnoprawnych na mocy art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy o PCC, gdzie Spółka, jako kupujący, ponosi obowiązek podatkowy, a stawka podatkowa wynosi 1%. W przypadku cesji nie mamy do czynienia z wyjątkiem, o którym mówi art. 2 pkt 4 ustawy o PCC, co oznacza, że cesja, która nie podlega VAT, jest objęta podatkiem od czynności cywilnoprawnych.
Kiedy można dokonać cesji?
Ogólnie rzecz biorąc, cesja może obejmować wszelkiego rodzaju wierzytelności, chyba że jest to sprzeczne z prawem, umową lub charakterem zobowiązania. Prawo odkupu oraz pierwokupu nie mogą być przedmiotem cesji, jako że są one niezbywalne i nienadające się do podziału. Poza tymi przypadkami oraz wyłączeniem umownym – cesji można dokonać zawsze.
Kto może dokonać cesji?
W umowie cesji uczestniczą dwie podmioty: cedent – to jest wierzyciel, który rezygnuje ze swojego prawa do wierzytelności, oraz cesjonariusz – to jest osoba trzecia, która przejmuje prawa i ryzyka związane z wierzytelnością.
Kiedy cesja wierzytelności jest potrzebna?
Umowa cesji wierzytelności jest wymagana, kiedy wierzyciel chce przenieść swoje roszczenie na inną jednostkę. To rozwiązanie jest często wykorzystywane, gdy cedent chce przyspieszyć proces odzyskania swoich funduszy lub gdy nie jest w stanie samodzielnie dochodzić swoich należności od dłużnika.
Kiedy trzeba zrobić cesję na rzecz banku?
W teorii, ubezpieczenie mieszkania nie jest wymagane, jednakże, jeśli kupujesz dom lub mieszkanie za pośrednictwem kredytu, bank na pewno zażąda od Ciebie przedstawienia takiego dokumentu.
