W niniejszej publikacji wyjaśnimy kwestie związane z kosztami pozaodsetkowymi. Wskażemy, jaka jest maksymalna wysokość kosztów pozaodsetkowych kosztów kredytu konsumenckiego oraz odpowiemy na wiele innych pytań, które z praktycznego punktu widzenia pojawiają się w odniesieniu do kosztów pozaodsetkowych.
- Jakie są maksymalne pozaodsetkowe koszty kredytu?
- Czym są pozaodsetkowe koszty kredytu?
- Czym są pozaodsetkowe koszty kredytów udzielanych przez instytucje pożyczkowe, banki i SKOK-i?
- Co składa się na pozaodsetkowe koszty kredytu?
- Jakie są maksymalne koszty pozaodsetkowe?
- Jak obliczyć koszty pozaodsetkowe?
- Jaka jest maksymalna wysokość kosztów pozaodsetkowych?
- Jakie czynniki wpływają na wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu?
- Tarcza Antykryzysowa – koszty pozaodsetkowe dla zobowiązań długoterminowych
- RRSO a pozaodsetkowe koszty kredytu
- Tarcza Antykryzysowa a zapisy maksymalnych kosztów pozaodsetkowych
- Maksymalne koszty pozaodsetkowe — ustawa i nowe limity
- Jak wyliczyć pozaodsetkowe koszty kredytu?
- Co zrobić, żeby nie przepłacić na kosztach pozaodsetkowych?
- Warto wiedzieć
Jakie są maksymalne pozaodsetkowe koszty kredytu?
W pierwszej kolejności powinniśmy skupić się na wykazaniu, że kwestia maksymalnej wysokości pozaodsetkowych kosztów kredytu wynika z aktualnie obowiązujących przepisów prawa. Dodatkowo należy podkreślić, że Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów – dalej „UOKiK”, wielokrotnie poruszał przedmiotową kwestię.
Jak czytamy w oświadczeniu UOKiK – „Koszty pozaodsetkowe maksymalnie mogą wynieść 10 proc. całkowitej kwoty kredytu plus 10 proc. za każdy rok kredytowania, jednak nie więcej niż 45 proc. całkowitej kwoty kredytu.”.
Należy przypomnieć, że w chwili obecnej obowiązują ogólne zasady wynikające z przepisów. Zgodnie z art. 36a ust. 2 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (Dz. U. z 2023 r. poz. 1028) – dalej „ustawa o kredycie konsumenckim” – pozaodsetkowe koszty kredytu nie mogą być wyższe od 45% całkowitej kwoty kredytu.
Czym są pozaodsetkowe koszty kredytu?
W tym miejscu warto jest odwołać się do przepisów obowiązującego prawa. Zgodnie z art. 5 pkt 6a ustawy o kredycie konsumenckim – są to wszystkie koszty, które konsument ponosi w związku z umową o kredyt konsumencki, z wyłączeniem odsetek – tzw. koszty pozaodsetkowe kredytu.
Zatem pozaodsetkowe koszty kredytu to zbiór wszystkich możliwych kosztów, które zobowiązany jest zapłacić konsument w związku z zaciągniętym kredytem konsumenckim.
Czym są pozaodsetkowe koszty kredytów udzielanych przez instytucje pożyczkowe, banki i SKOK-i?
Pozaodsetkowe koszty kredytu konsumenckiego udzielanego przez instytucje pożyczkowe, banki oraz SKOK-i to wszystkie wszystkie koszty, które konsument ponosi w związku z umową o kredyt konsumencki, z wyłączeniem odsetek. Wyjaśnić należy również, że całkowita kwota do zapłaty przez konsumenta to suma całkowitego kosztu kredytu i całkowitej kwoty kredytu.
Co składa się na pozaodsetkowe koszty kredytu?
Na pozaodsetkowe koszty kredytu składają się wszystkie koszty, które zobowiązany jest ponieść konsument w związku z zawarciem umowy kredytu konsumenckiego, do których to kosztów nie zalicza się tylko odsetek. Definicja kosztów pozaodsetkowych wynika z ustawy o kredycie konsumenckim.
Zaliczamy do nich m.in.:
- prowizje;
- opłaty za obsługę kredytu;
- ubezpieczenia kredytu;
- opłaty za wcześniejszą spłatę kredytu czy pożyczki;
- oraz inne dodatkowe opłaty, które mogą być zawarte w umowie kredytowej lub umowie pożyczki.
Jakie są maksymalne koszty pozaodsetkowe?
Należy powtórzyć za ustawodawcą, że zgodnie z art. art. 36a ust. 2 ustawy o kredycie konsumenckim – pozaodsetkowe koszty kredytu nie mogą być wyższe od 45% całkowitej kwoty kredytu. W tym miejscu należy wskazać, że powyższa regulacja związana jest m.in. w celu przeciwdziałania lichwie (czyli zawyżone, zbyt wysokie odsetki i koszty udzielonego kredytu lub pożyczki).
Jak obliczyć koszty pozaodsetkowe?
Aby obliczyć pozaodsetkowe koszty kredytu należy dodać do siebie wszystkie wartości wynikające z umowy kredytowej lub umowy pożyczki. Najprościej jest skorzystać z ogólnodostępnych kalkulatorów kosztów pozaodsetkowych.
Jaka jest maksymalna wysokość kosztów pozaodsetkowych?
Należy przypomnieć, że zgodnie z art. 36a ust. 2 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (Dz. U. z 2023 r. poz. 1028) – dalej „ustawa o kredycie konsumenckim” – pozaodsetkowe koszty kredytu nie mogą być wyższe od 45% całkowitej kwoty kredytu – tzw. całkowita kwota kredytu. Nie mogę one przekroczyć całkowitej kwoty kredytu powyżej 45%.
Zatem maksymalną wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu ustala ustawodawca. Są to ustawowe limity. Ważne jest, aby kredytodawca nie mógł naliczyć kosztów pozaodsetkowych, które przewyższą powyższą wartość (do tego właśnie służy maksymalna wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu).
Jakie czynniki wpływają na wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu?
Na wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu wpływają takie czynniki jak m.in.:
- okres kredytowania (długość okresu kredytowania ma w zasadzie decydujące znaczenie zaraz obok wysokości zaciągniętego zobowiązania finansowego);
- opłaty dodatkowe wynikające z umowy kredytowej lub umowy pożyczki;
- dodatkowe koszty;
- sytuacja finansowa kredytobiorcy (dodatkowe ubezpieczenia kredytu lub pożyczki);
- marża banku;
- wysokości pożyczonej kwoty (zależy od wartości udzielonego finansowania);
- posiadane inne kredyty np. kredyt hipoteczny;
- opłata przygotowawcza.
Tarcza Antykryzysowa – koszty pozaodsetkowe dla zobowiązań długoterminowych
Tarcza antykryzysowa zmieniła wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu dla zobowiązań długoterminowych. W chwili obecnej (stan na dzień 28 listopada 2023 r.), regulacje te już nie obowiązują.
RRSO a pozaodsetkowe koszty kredytu
W tym miejscu należy wskazać, że RRSO (rzeczywista roczna stopa oprocentowania) uwzględnia wszystkie koszty kredytu lub pożyczki, w tym koszty dodatkowe. Natomiast pozaodsetkowe koszty kredytu lub pożyczki to wszystkie koszty bez uwzględniania odsetek.
Tarcza Antykryzysowa a zapisy maksymalnych kosztów pozaodsetkowych
Tarcza antykryzysowa zmieniła regulacje prawne odnośnie maksymalnych kosztów pozaodsetkowych.
Maksymalne koszty pozaodsetkowe — ustawa i nowe limity
Należy przypomnieć, że kwestię maksymalnych kosztów pozaodsetkowych regulują przepisy ustawy o kredycie konsumenckim, które jednocześnie wprowadzają ustawowe limity w tym zakresie. Zgodnie z ustawą pozaodsetkowe koszty kredytu nie mogą być wyższe od 45% całkowitej kwoty kredytu. Jest to zatem górna granica (limit kosztów pozaodsetkowych), który narzucany jest przez ustawodawcę.
Pierwszy przypadek, który warto jest opisać i przedstawić wzór – Maksymalną wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu dla kredytów o okresie spłaty nie krótszym niż 30 dni oblicza się według wzoru:
MPKK = (K x 10%) + (K x n/R x 10%)
w którym poszczególne symbole oznaczają:
- MPKK – maksymalną wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu;
- K – całkowitą kwotę kredytu;
- n – okres spłaty wyrażony w dniach;
- R – liczbę dni w roku.
Drugi przypadek, który warto jest opisać i przedstawić wzór – Maksymalną wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu dla kredytów o okresie spłaty krótszym niż 30 dni oblicza się według wzoru:
MPKK = K x 5%
w którym poszczególne symbole oznaczają:
- MPKK – maksymalną wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu;
- K – całkowitą kwotę kredytu.
Jak wyliczyć pozaodsetkowe koszty kredytu?
Aby wyliczyć koszty pozaodsetkowe warto jest skorzystać z ogólnodostępnych kalkulatorów kosztów. Dodatkowo można we własnym zakresie dokonać takiej analizy na podstawie warunków wynikających z treści umowy kredytu lub pożyczki. W tym miejscu należy wyjaśnić, że koszty te muszą być zawarte w umowie kredytu lub pożyczki – w tym zakresie wystarczy wnikliwa analiza postanowień umownych i dokonanie kalkulacji.
Co zrobić, żeby nie przepłacić na kosztach pozaodsetkowych?
W pierwszej kolejności należy wnikliwie sprawdzić warunki oferty, którą jesteśmy wstępnie zainteresowani. Dobrze jest uzyskać wcześniej finalną kalkulację, z której będą wynikać wszystkie koszty pozaodsetkowe. Takiej informacji może udzielić pracownik banku lub innej instytucji finansowej.
Zarówno banki oraz instytucje finansowe są zobowiązane do tego, aby na prośbę kredytobiorcy lub pożyczkobiorcy przedstawić miarodajne informacje odnośnie finalnego kosztu danego instrumentu finansowego.
Warto wiedzieć
- Warto jest wcześniej sprawdzić finalne koszty kredytu lub pożyczki. W tym zakresie należy poprosić o taką informację pracownika banku lub innej instytucji finansowej.
- W chwili obecnej maksymalne pozaodsetkowe koszty kredytu nie mogą być wyższe od 45% całkowitej kwoty kredytu (maksymalna wysokość).
- Pozaodsetkowe koszty kredytu obejmują wszystkie możliwe koszty związane z kredytem, oprócz odsetek.
- Podstawowym aktem prawnym, który reguluje kwestię kosztów pozaodsetkowych jest ustawa z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (Dz. U. z 2023 r. poz. 1028).
- Decydujący wpływ na wysokość kosztów pozaodsetkowych mają m.in.: długość kredytowania, wysokość zaciągniętego zobowiązania finansowego, niezbędność wykupu dodatkowego ubezpieczenia etc.
Najczęściej zadawane pytania:
Od kiedy obowiązuje aktualny limit kosztów pozaodsetkowych?
W tym miejscu należy wyjaśnić, że aktualne limity obowiązują od dnia 18 grudnia 2022 r.
Jakie są maksymalne koszty pozaodsetkowe w procentach?
Maksymalne koszty pozaodsetkowe w chwili obecnej nie mogą być wyższe od 45% całkowitej kwoty kredytu (jest to tzw. maksymalna wysokość kosztów pozaodsetkowych kredytu lub pożyczki).
Co wchodzi w skład kosztów pozaodsetkowych?
W skład kosztów pozaodsetkowych wchodzą wszystkie koszty, które wynikają z umowy kredytu lub pożyczki. Do kosztów tych nie zaliczamy natomiast odsetek. Zgodnie z art. 5 pkt 6a ustawy o kredycie konsumenckim – są to wszystkie koszty, które konsument ponosi w związku z umową o kredyt konsumencki, z wyłączeniem odsetek.
Jakie przepisy regulują kwestię kosztów pozaodsetkowych?
Do takich przepisów zaliczamy ustawę z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (Dz. U. z 2023 r. poz. 1028).
Czy krótszy okres spłaty ma wpływ na wysokość kosztów pozaodsetkowych?
Tak. Krótszy okres spłaty ma wpływ na wysokość kosztów pozaodsetkowych.
Czy wcześniejsza spłata kredytu lub pożyczki korzystnie wpłynie na koszty pozaodsetkowe?
Tak. Wcześniejsze spłacenie zobowiązania finansowego wpływa na zmniejszenie kosztów pozaodsetkowych. Należy o tym pamiętać i jeżeli taka sytuacja jest możliwa do wystąpienia – warto jest skorzystać z wcześniejszej spłaty zaciągniętego kredytu lub pożyczki.
Czy firmy pożyczkowe muszą stosować się do limitów kosztów pozaodsetkowych?
Tak. Firmy pożyczkowe muszą stosować się do limitów kosztów pozaodsetkowych.
Kto ponosi koszty pozaodsetkowe?
W tym miejscu należy wyjaśnić, że koszty pozaodsetkowe ponoszone są przez konsumenta. To właśnie konsument ponosi ciężar ich uregulowania.
