Pomimo pandemii koronawirusa wydatki Polaków były w III kwartale 2020 r. najwyższe w Unii Europejskiej. Wyraźnie zwiększył się też nasz dochód rozporządzalny. Z drugiej strony mieliśmy najniższą stopę oszczędności spośród analizowanych krajów.
Spowolnienie gospodarcze wyraźnie wpłynęło na sposób w jaki gospodarujemy pieniędzmi. Zgodnie z badaniem „Barometr oszczędności” aż 61% Polaków ograniczyło wydatki z uwagi na pandemię koronawirusa. Z drugiej strony analiza danych Eurostatu wskazuje, że byliśmy obok Portugalii jednym z dwóch krajów, w którym wydatki konsumenckie wzrosły w ujęciu rok do roku. Zobaczmy, jak wyglądały wydatki, dochody i oszczędności Polaków na tle 13 innych krajów UE.
Stopa oszczędności gospodarstw domowych w Unii Europejskiej
Stopa oszczędności gospodarstw domowych spadła w całej Unii Europejskiej w trzecim kwartale 2020 r. Warto jednak zwrócić uwagę, że była ona nadal 4,5% wyższa niż w tym samym okresie poprzedniego roku. Głównym powodem takiej sytuacji były o 3,6% niższe wydatki konsumpcyjne gospodarstw domowych oraz 1,5% wzrost dochodu rozporządzalnego konsumentów w stosunku do III kwartału 2019 r. We wzroście dochodów zapewne swój udział miały transfery państwowe, wspierające Europejczyków w kryzysowym okresie wywołanym pandemią koronawirusa.
W III kwartale 2020 r. we wszystkich analizowanych przez Eurostat krajach stopa oszczędności wzrosła. Liderem w tym obszarze była Holandia (+7,9%) i Dania (+7,7%). Na ostatnich miejscach uplasowała się Portugalia i Polska. Warto przy okazji wspomnieć, że stopa oszczędności to najprościej rzecz ujmując pula środków finansowych, jakie możemy odłożyć w zestawieniu do naszych zarobków. Dzięki tej mierze możemy określić, jakiej części naszego dochodu nie przeznaczyliśmy na wydatki.
W Polsce najwyższa konsumpcja i dochód rozporządzalny
Z uwagi na kryzys gospodarczy, a także niepewną przyszłość spowodowaną trudnym do określenia zakończeniem pandemii koronawirusa, większość unijnych krajów widocznie ograniczyło swoje wydatki. Liderami w „zaciskaniu pasa” byli reprezentanci Europy Południowej – Hiszpania (-8,5%) i Włochy (-7,4%). Są to jednocześnie jedyne kraje, w których spadł dochód rozporządzalny brutto w stosunku do III kwartału 2019 r. Zależność ta może tłumaczyć powód, dla którego Hiszpanie i Włosi postanowili wstrzymać się z dotychczasową konsumpcją.
Najwyższy wzrost wydatków w ujęciu rok do roku miał miejsce w Polsce (+3,8%) i w Portugalii (+0,2%). Co ciekawe nasz kraj cechował także najwyższy wzrost dochodu do dyspozycji. Na kolejnych miejscach uplasowała się Holandia i Czechy. Trzeba jednak pamiętać, że kraje te w III kwartale 2020 r. mogły pochwalić się wyraźnie wyższą od Polski stopą oszczędności, co daje większy zapas na wypadek pogłębienia się kryzysu gospodarczego.
