Scoring kredytowy – czym jest i jak go sprawdzić?

Czym jest scoring bankowy i jak banki go obliczają? Co może pomóc, a co zaszkodzić dla naszej historii kredytowej? O czym, w kwestii zobowiązań finansowych, powinien pamiętać potencjalny kredytobiorca? Sprawdzamy!

Czy kiedykolwiek zastanawiałeś się, jak banki decydują o przyznaniu kredytu lub odrzuceniu wniosku? Kluczem do tej zagadki jest scoring bankowy, niezwykle istotny, choć często niedoceniany element w świecie finansów. Zanurzmy się w fascynujący świat oceny zdolności kredytowej, gdzie matematyka spotyka się z codzienną rzeczywistością. Dowiedz się, jak Twoje zachowanie finansowe, historia kredytowa i nawet Twoje codzienne nawyki mogą wpływać na to, jak banki Cię oceniają.

Co to jest scoring bankowy?

Scoring bankowy to punktacja, która pokazuje, jak dobrze ktoś zwraca pożyczki i jak prawdopodobne jest, że odda pieniądze w ciągu najbliższego roku. Banki i inne instytucje, które dają pożyczki, często korzystają ze scoringu, żeby zobaczyć, czy klient jest dobrym kandydatem na kredyt. Istnieje również Scoring BIK, czyli punktacja, która pokazuje jak duże jest ryzyko, że ktoś nie odda pożyczki, porównując go do innych osób, które już spłaciły swoje zobowiązania.

Powyższym systemem sprawdza się podobieństwo do osób, które nie regulują swoich długów. Warto wskazać w tym miejscu, że scoring kredytowy to nie to samo co zdolność kredytowa. Scoring kredytowy tylko ocenia, czy ktoś odda pieniądze. Jeżeli scoring kredytowy jest wysoki, to bank wie, że nie powinno być problemu problemu ze zwrotem kredytu na czas.

Posiadasz świetne zatrudnienie, konsekwentnie regulujesz zobowiązania, nie posiadasz długów, a Twoja przeszłość w Biurze Informacji Kredytowej (BIK) jest nienaganna? W teorii bank nie powinien mieć problemu w podjęciu pozytywnej decyzji kredytowej, gdyż w twoim wypadku prawdopodobieństwo spłaty zobowiązania jest większe niż u przeciętnego obywatela. Mimo to możesz spotkać się z odrzuceniem wniosków kredytowych. Przyczyną tego może być zbyt niska ocena kredytowa. To na jej podstawie banki oceniają twój potencjał w zakresie realizacji zobowiązania. Na szczęście można poprawić scoring kredytowy i zwiększyć możliwości otrzymania kredytu.

Jakie wyróżniamy rodzaje scoringu kredytowego?

Banki używają różnych sposobów oceny klientów. Przykładowe systemy ocen są następujące:

• Scoring behawioralny – tutaj bank sprawdza jak klient do tej pory korzystał z produktów finansowych (jeżeli miał kredyt lub pożyczkę).
• Scoring aplikacyjny – w tym momencie bank bada dane klienta i jego majątek, które zapisuje na specjalnym formularzu. Suma tych danych pomaga ocenić ryzyko związane z potencjalnym pożyczkobiorcą.
• Scoring kredytowy – tego typu oceny używają banki i niektóre firmy przy sprzedaży produktów na abonament.
• Scoring fraudowy – to proces oceny szansy na to, że klient może próbować oszukać bank lub złamać umowę.

Czy każdy bank ocenia klientów w ten sam sposób?

Za tworzenie tych ocen odpowiedzialni są specjaliści z różnych dziedzin, takich jak matematyka, statystyka czy psychologia. Najbardziej rozbudowane oceny mogą brać pod uwagę nawet 20 różnych czynników.

Banki używają specjalnych programów komputerowych do oceny klientów. Program może automatycznie stwierdzić, czy dany klient jest wiarygodny. Nie każda instytucja finansowa jest w stanie samodzielnie stworzyć taki system ocen, dlatego wiele z nich korzysta z pomocy specjalistycznych firm. Ważne są też zasady wewnętrzne banku i czynniki, które bierze on pod uwagę przy ocenie klienta. Co do zasady – banki biorą pod uwagę te same czynniki, jednak mogą ustanowić inny rodzaj ich hierarchii.

Jakie czynniki banki biorą pod uwagę przy ocenie?

Płacenie rachunków na czas i spłacanie długów może nie wystarczyć, aby otrzymać korzystny scoring bankowy. Przy udzielaniu kredytów banki biorą pod uwagę wiele innych czynników takich jak:

• dochody miesięczne,
• wykształcenie,
• zawód,
• stabilność i okres zatrudnienia,
• sytuacja mieszkaniowa,
• wiek,
• stan cywilny,
• liczba osób na utrzymaniu,
• ubezpieczenie na życie,
• stan kont bankowych,
• korzystanie z karty kredytowej,
• referencje bankowe,
• posiadane długi i terminowe spłacanie zobowiązań,
• umowa z telefonią komórkową.

W praktyce oznacza to, że nawet jeśli nie masz długów, to bank może Cię uważać za klienta wysokiego ryzyka i Twoja ocena bankowa będzie niska. Przykładowo – brak stabilnej pracy, czy niski dochód mogą pozbawić Cię zdolności kredytowej – nawet jeżeli już miałeś pozytywną historię kredytową.

Co może pozytywnie wpływać na wysoki scoring kredytowy?

Wiarygodność finansową klienta możesz zbudować, jeżeli:

• Nie masz żadnych długów.
• Nikogo nie utrzymujesz.
• Masz wyższe wykształcenie.
• Pracujesz w zawodzie, gdzie masz małą konkurencję.
• Masz oszczędności na koncie.

Banki cenią klientów, którzy są odpowiedzialni, płacą na czas rachunki i długi. Istnieją różne metody, które mogą pomóc Ci poprawić swój scoring kredytowy i zwiększyć szanse na otrzymanie kredytu. Jednak pamiętaj, że wynik scoringu nie zmieni się natychmiast.

Co może zaszkodzić Twojemu scoringowi kredytowemu?

Jeśli ostatnio wziąłeś dużo kredytów lub pożyczek, bank może uznać, że jesteś niewiarygodny. To może być sygnał, że masz problemy finansowe i ciężko Ci spłacić poprzednie długi. Inne rzeczy, które mogą obniżyć Twój scoring, to:

• problemy ze spłatą długów na czas w przeszłości,
• branie zbyt wielu kredytów lub pożyczek w krótkim czasie,
• wiele odrzuconych wniosków o kredyt.

Czy chwilówka może wpłynąć negatywnie na scoring bankowy?

Jeśli spłacasz chwilówkę, to będzie to miało negatywny wpływ na Twój scoring. Chwilówka, to po prostu dług, który musisz spłacić, więc obniża on Twoją ocenę. Natomiast jeśli teraz nie masz żadnych pożyczek i wszystkie poprzednie spłaciłeś na czas, to zaciągnięcie chwilówki nie powinno wpłynąć negatywnie na decyzję banku o udzieleniu Ci kredytu. Terminowe spłacanie pożyczek buduje dobrą historię kredytową i zwiększa Twoją wiarygodność.

Jak sprawdzić scoring kredytowy?

Jeśli chcesz uniknąć sytuacji, gdy bank odrzuci Twoje podanie o pożyczkę, sprawdź swoją ocenę kredytową sam. Aby upewnić się, że jest ona dobra i masz dużą szansę na zaciągnięcie zobowiązania zamów specjalny raport z Biura Informacji Kredytowej (BIK). Za ten raport musisz zapłacić 49 zł. Możesz też wybrać pakiet roczny raportów i regularnie sprawdzać swoje punkty i historię kredytową. Za 12 raportów, które dostaniesz co miesiąc przez rok, zapłacisz 129 zł.

Raport BIK pokazuje ocenę kredytową od 1 do 100 punktów. Warto także porównać swoje punkty z przeciętnym wynikiem w BIK. Punkty BIK są liczone na podstawie Twojej historii kredytowej. W praktyce oznacza to, że jeśli nigdy nie wziąłeś pożyczki, to nie można Ci dać punktów. Raport BIK będzie różnić się od scoringu bankowego, gdyż w przypadku tego drugiego – pod uwagę brane są jeszcze takie rzeczy jak stan cywilny, praca, miejsce zamieszkania i wiek.

Czy wysoki scoring bankowy gwarantuje pożyczkę?

To zależy od rodzaju pożyczki, o którą się ubiegasz. Wymagania co do punktów BIK dla osób starających się o pożyczkę gotówkową są inne niż dla tych, które chcą wziąć duży kredyt hipoteczny. Niezależnie od formy zobowiązania – warto mieć dużo punktów BIK, gdyż są one potrzebne, żeby bank zgodził się udzielić Ci kredytu. Pamiętaj jednak, że każdy bank i procedura wewnętrzna jest inna, więc może zdarzyć się sytuacja, w której pomimo posiadania punktów otrzymasz decyzję odmowną.

Czy niski scoring kredytowy przekreśla szansę na kredyt?

Jeśli kilkakrotnie spóźnisz się ze spłatą rat kredytów czy pożyczek, możesz otrzymać niską ocenę w Biurze Informacji Kredytowej (BIK). Niska ocena kredytowa i słaba zdolność do spłaty długu mogą utrudnić, a w niektórych miejscach nawet odrzucić wniosek kredytowy. Zaciągnięcie kredytu z niską oceną jest więc praktycznie niemożliwe.

Co zrobić, jeśli Twoje podanie o kredyt zostało odrzucone?

Jeśli twoje podanie zostało odrzucone, napisz list z prośbą o wyjaśnienie, dlaczego nie dostałeś kredytu. W ten sposób dowiesz się, dlaczego bank uznał, że nie jesteś wiarygodny. Bank musi podać powód, dla którego odrzucił Twoje podanie. Jeśli tego nie zrobi, masz prawo złożyć odwołanie od tej decyzji. Potem, gdy już uzyskasz dobry scoring kredytowy – możesz ponownie złożyć podanie o kredyt.

Jak możesz poprawić swoją ocenę kredytową?

Jako osoba, która bierze kredyt, masz wpływ na większość rzeczy, które bank bierze pod uwagę. Dobrą ocenę kredytową buduje się przez miesiące, a nawet lata, więc zacznij działać już teraz. Jak zwiększyć swoją wiarygodność?

• Unikaj chwilówek.
• Pozbądź się limitów na koncie i kart kredytowych.
• Nie składaj wielu podań o kredyt w różnych bankach na raz.
• Zawsze spłacaj swoje długi i płać rachunki na czas.
• Stwórz historię kredytową.
• Zadbaj o stabilną pracę.

Ile trzeba mieć punktów BIK, żeby otrzymać kredyt?

BIK (Biuro Informacji Kredytowej) ocenia twoją wiarygodność kredytową w skali od 0 do 100. Im bliżej 100, tym lepsza jest Twoja ocena, a im bliżej 0, tym gorsza. Co oznacza, gdy twój wynik oscyluje w granicy 67/100 lub 80/100? Czy to daje ci szansę na kredyt, czy wręcz przeciwnie – może sprawić, że twój wniosek zostanie odrzucony? Nie da się jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie, ile punktów BIK jest potrzebnych do uzyskania kredytu. Każdy bank może interpretować je na swój sposób.

Co więcej – na decyzję o przyznanym kredycie wpływają również inne czynniki, nie tylko punkty BIK. Poniżej prezentujemy sposób interpretacji oceny scoringu:

Liczba punktów – ocena punktowa:

• 80-100 – Doskonała,
• 78-79 – Bardzo dobra,
• 69-73 – Dobra,
• 59-68 – Umiarkowana,
• 0-58 – Niska.

Jak łatwo zauważyć, osoby z doskonałą oceną (80-100 punktów) mają największą szansę na kredyt. Ale bank może również udzielić kredytu klientowi, który ma 71 punktów, gdyż jest to ocena dobra i wystarczająca, aby przyznać kredyt.

Co jest brane pod uwagę przy scoringu bankowym?

Banki analizują takie dane jak: wiek, stan cywilny, zawód, wykształcenie, stanowisko, narodowość, typ zatrudnienia, miejsce zamieszkania, budżet domowy, ilość osób na utrzymaniu, posiadanie samochodu, konta bankowego, karty płatniczej, ubezpieczenia, jak długo pracujesz na obecnym stanowisku itp. Potem twoje punkty są porównywane z tabelą scoringową banku. Jeśli nie osiągniesz minimalnej liczby punktów, bank odmówi Ci kredytu.

Jeśli jednak zdobędziesz minimalną ilość punktów, bank może poprosić o dodatkowe zabezpieczenia lub obniżyć kwotę kredytu. Pamiętaj, że każdy bank ma swój system scoringowy. Może się więc zdarzyć, że jeden bank odmówi Ci kredytu, a inny go przyzna.

Kredyt hipoteczny – co sprawdza bank?

Kredyt hipoteczny to dla wielu osób, szczególnie młodych jest jedyną szansą na zakup własnego lokalu. Jako że bank ma zabezpieczenie w postaci hipoteki na nieruchomości, może oferować w tym wypadku kredyty na korzystnych warunkach. Nie oznacza to jednak, że bank nie sprawdzi dokładnie osób starających się o kredyt. Zastanawiasz się nad tym, jakie aspekty analizuje bank przed udzieleniem kredytu hipotecznego?

W praktyce kredyt hipoteczny to dużo więcej formalności niż np. kredyt na zakup czegoś do domu. To dlatego, że kredyt hipoteczny to długoterminowe zobowiązanie na dużą kwotę. Sytuacja zdaje się być bardziej ryzykowna – zarówno dla banku jak i pożyczkobiorcy. Oczywistym jest, że bank oprócz klasycznej oceny kredytowej sprawdzi także wiele innych rzeczy, np. ile jest warta nieruchomość, którą chcemy kupić (lub remontować) za pieniądze z kredytu.

Nie możemy sami ocenić wartości nieruchomości – musi to zrobić specjalista wybrany przez bank. Ponadto pożyczkodawca będzie prawdopodobnie chciał, żebyśmy wpłacili pewną kwotę własnych pieniędzy. Obecnie minimalny wkład własny w kredycie hipotecznym to 20% lub 10%. Kolejnym obwarowaniem jest fakt, że kredyt hipoteczny to tzw. kredyt celowy. W praktyce oznacza to, że bank może sprawdzać, na co wydajemy przyznane pieniądze.

Patryk Chodyniecki

[email protected]

Redaktor

Z wykształcenia prawnik, specjalizujący się w technologii blockchain, finansach oraz IT. Pasjonat sportu i jazdy motocyklem.

Zobacz inne wpisy tego autora

Komentarze:

Subscribe

Powiadom o

nowych dalszych komentarzachnowych odpowiedziach na moje komentarze

Label

Imię*

E-mail

Δ

Label

Imię*

E-mail

Δ

1 Komentarz

najnowszy

najstarszy oceniany

Inline Feedbacks

View all comments

Michał

2 miesięcy temu

serio już ponad 60 pkt jest widziane przez bank jako dobry scoring BIK?

0

Odpowiedz