Zapewne wiele osób pomnażających oszczędności na lokatach bankowych zauważyło, że wypłacane odsetki są niższe niż wynikałoby to z oferowanego oprocentowania depozytu. Wszystko to za sprawą dodatkowego obciążenia, zwanego podatkiem Belki. W poniższym tekście wyjaśniamy, czym jest ten podatek, kiedy trzeba go odprowadzać i w jaki sposób rozliczyć go przed urzędem skarbowym.
- Co to jest podatek Belki?
- Kiedy trzeba zapłacić podatek od zysków kapitałowych?
- Ile wynosi podatek od zysków kapitałowych w 2021 roku?
- Jak obliczyć wysokość podatku Belki?
- Jak odprowadzić podatek od zysków kapitałowych?
- Kiedy trzeba samodzielnie odprowadzić podatek Belki?
- Podatek Belki a IKE i IKZE
- Czy można uniknąć podatku Belki?
- Warto wiedzieć:
Osoby, które kiedykolwiek posiadały lokatę bankową lub gromadziły pieniądze na koncie oszczędnościowym, z pewnością zetknęły się z dodatkowym obciążeniem w postaci podatku Belki. Jest to powszechnie stosowane określenie zryczałtowanego 19% podatku od dochodów kapitałowych. Potoczną nazwę daniny zawdzięczamy jego pomysłodawcy: Markowi Belce, który wprowadził ją w 2002 roku jako ówczesny minister finansów w rządzie Leszka Millera.
Co to jest podatek Belki?
Podatek od zysków i dochodów kapitałowych (czyli tzw. podatek Belki) jest to zryczałtowany podatek dochodowy od osób fizycznych.
Przedmiotem opodatkowania są przychody z kapitałów pieniężnych obejmujące m.in.:
- odsetki od lokat i kont oszczędnościowych,
- odsetki od obligacji,
- przychody z tytułu zbycia akcji,
- przychody z tytułu wypłaconej dywidendy,
- przychodów z tytułu udziału w funduszach inwestycyjnych,
- przychodów z tytułu zbycia instrumentów pochodnych.
Każda osoba fizyczna, pomnażająca środki finansowe na lokatach, kontach oszczędnościowych czy obligacjach, musi liczyć się z koniecznością, przekazania na rzecz państwa części wypracowanego zysku. Podatku nie unikną również inwestorzy dokonujący transakcji na rynku kapitałowym. Z kolei strata wynikająca np. ze spadku ceny nabytych wcześniej akcji nie skutkuje naliczeniem podatku.
Kiedy trzeba zapłacić podatek od zysków kapitałowych?
Podatek Belki jest obowiązkowy wyłącznie od kwoty uzyskanego zysku. Oznacza to, że obowiązek zapłaty podatku Belki powstaje w momencie uzyskania przychodu z inwestycji bądź oszczędności.
Ile wynosi podatek od zysków kapitałowych w 2021 roku?
W pierwszych latach obowiązywania, podatek Belki wynosił 20%. W 2004 roku jego wartość uległa jednak zmianie. Na mocy nowelizacji ustawy, podatek został obniżony i aktualnie pochłania niezmiennie 19% wypracowanego zysku.
Jak obliczyć wysokość podatku Belki?
Choć podatek Belki zwykle oblicza i potrąca w naszym imieniu bank badź inna instytucja do tego upoważniona, wysokość tej daniny bardzo łatwo można obliczyć samodzielnie. Wystarczy postępować według poniższych kroków:
Krok 1. Ustalamy podstawę opodatkowania, a więc dokładny zysk z odsetek.
Krok 2. Odsetki brutto z lokaty zaokrągalmy do jednego grosza w górę. Przykładowo, jeśli odsetki wynoszą 15,123 zł, kwotę tę zaokrąglamy do wartości 15,13 zł.
Krok 3. Zaokrągloną kwotę odsetek mnożymy przez 0,19, czyli 19% stawkę podatku.
Krok 4. Uzyskany wynik ponownie zaokrąglamy do jednego grosza w górę i w ten sposób otrzymujemy dokładną wartość podatku, jaka zostanie potrącona z osiągniętych przez nas zysków
Jak odprowadzić podatek od zysków kapitałowych?
Jak już wspomnieliśmy, podatek Belki jest pobierany i przekazywany fiskusowi przez płatnika, którym zazwyczaj jest podmiot wypłacający odsetki np. bank lub fundusz inwestycyjny. Jeśli więc w dniu zakończenia lokaty zgłosimy się do banku po odbiór pieniędzy, otrzymamy wpłacony wcześniej kapitał i odsetki pomniejszone już o 19-procentowy podatek.
Kiedy trzeba samodzielnie odprowadzić podatek Belki?
Do osobistego rozliczenia podatku Belki z urzędem skarbowym zobowiązane są osoby samodzielnie inwestujące na giełdzie. Wspomnianego rozliczenia należy dokonać poprzez wypełnienie deklaracji podatkowej PIT 38.
Podatek Belki a IKE i IKZE
W przypadku IKE lub IKZE podatek Belki nie będzie naliczany, o ile posiadacze tych produktów spełnią określone warunki.
- Pieniądze zgromadzone w ramach IKE będą zwolnione z podatku od zysków kapitałowych, o ile wypłata środków nastąpi nie wcześniej niż po ukończeniu 60 roku życia przez posiadacza Indywidualnego Konta Emerytalnego lub 55 roku życia w przypadku wcześniejszego nabycia uprawnień emerytalnych. Dodatkowo, wpłaty do IKE muszą być dokonywane co najmniej przez 5 dowolnych lat kalendarzowych lub ponad połowa wpłat musi zostać zrealizowana nie później niż 5 lat przed złożeniem wniosku o wypłatę środków.
- W przypadku IKZE, jego właściciel nie zapłaci podatku Belki a jedynie zryczałtowany podatek dochodowy w wyskości 10%. Warunkiem skorzystania z tej opcji jest wypłata środków zgromadzonych na IKZE dopiero po 65 roku życia i dokonywanie wpłat na to konto co najmniej przez 5 lat.
Czy można uniknąć podatku Belki?
Przed 2012 rokiem istniała możliwość uniknięcia podatku od zysków kapitałowych. Pozwalały na to lokaty jednodniowe z dzienną kapitalizacją odsetek. Dzięki korzystnej dla podatników regule matematycznej, kwota podatku zaokrąglana była do pełnych złotych. Jeśli zatem podatek wynosił mniej niż 50 gr, jego wartość zostawała zaokrąglana do zera. Niestety po nowelizacji ordynacji podatkowej furtka ta została na dobre zamknięta. Aktualnie podatek Belki zaokrąglany jest do pełnych groszy, uniemożliwiając jego ominięcie.
Mimo że lokaty jednodniowe przestały pełnić funkcję ochrony zysku przed dodatkowym obciążeniem, konsumenci w dalszym ciągu mogą pomnażać oszczędności bez podatku Belki. Jest to możliwe za sprawą IKE, czyli indywidualnych kont emerytalnych. Niestety zwolnieniu z opodatkowania podlegają tylko kwoty ograniczone limitem rocznych wpłat. Aktualnie maksymalna kwota wpłaty została ustalona na poziomie 15 777 zł.
Warto wiedzieć:
- Podatek Belki to podatek od dochodów i zysków kapitałowych, którego wysokość wynosi 19%.
- W większości przypadków podatek Belki naliczany jest i potrącany przez bank lub inną instytucję finansową. Konsument nie musi więc opłacać go samodzielnie.
- W przypadku IKZE lub IKE podatek nie będzie naliczany, o ile właściel tych kont spełni określone warunki.
- Osoby samodzielnie inwestujące na giełdzie muszą rozliczyć podatek Belki za pomocą formularza PIT 38
- Podatek Belki można obliczyć samodzielnie, zaokrąglając kwotę odsetek brutto do jednego grosza w górę i mnożąc przez 0,19.
FAQ – najczęściej zadawane pytania
Czy wysokość podatku Belki jest zawsze stała?
Pierwotnie podatek Belki wynosił 20%. Od 2004 roku jego wartość spadła do 19% i według takiej stawki naliczany on jest obecnie w każdym przypadku.
Czy w przypadku konta oszczędnościowego również muszę zapłacić podatek Belki?
Tak, w przypadku kont oszczędnościowych podatek Belki również jest potrącany.
Czy bank sam odprowadza podatek Belki?
Tak, bank sam odprowadza podatek Belki od produktów w swojej ofercie.
Jak sprawdzić, czy podatek Belki został naliczony poprawnie?
Aby sprawdzić, czy podatek Belki został naliczony poprawnie należy ustalić podstawę opodatkowania, a więc wysokość odsetek brutto, zaokrąglić ją do jednego grosza w górę a następnie pomnożyć przez 0,19.
Do jakiego urzędu skarbowego odprowadzany jest podatek Belki?
Podatek Belki odprowadzany jest do właściwego dla danego klienta urzędu skarbowego.
