Instrumenty płatnicze takie jak karta kredytowa czy karta debetowa, choć podobne z wyglądu, zdecydowanie różnią się funkcjonalnościami. Sprawdzamy, czym charakteryzują się oba te rozwiązania.
- Karta debetowa a kredytowa – podstawowe informacje
- Podobieństwa i różnice pomiędzy kartą debetową a kredytową
- Jak odróżnić kartę debetową od kredytowej?
- Koszty związane z kartą debetową oraz kredytową
- Karta kredytowa lub debetowa – warunki otrzymania kart?
- Jak założyć kartę debetową lub kredytową?
- Karta debetowa i kredytowa – oferty banków?
- Karta debetowa czy kredytowa – co wybrać?
- Warto wiedzieć
Według danych Narodowego Banku Polskiego (NBP) w Polsce na koniec marca 2021 r. w obiegu znajdowało się ponad 44 mln kart płatniczych. Największy udział, bo aż 36,2 mln sztuk, miały karty debetowe. Drugie miejsce wśród najbardziej popularnych kart płatniczych zajęły karty kredytowe – ich łączna liczba wyniosła 5,405 mln sztuk, choć na przestrzeni I kwartału 2021 r. ich liczba spadła o 11,7 tys. w stosunku do poprzedniego okresu.
Osoby posiadające kartę płatniczą w pierwszych trzech miesiącach 2021 użyły jej średnio 37 razy. Średnia wartość transakcji opłaconej za pomocą karty wyniosła natomiast 121 zł. W przypadku płatności zbliżeniowych było to z kolei 60 zł.
Choć płatności bez użycia karty stają się coraz bardziej popularne, powyższe dane pozwalają sądzić, że plastikowe karty płatnicze wciąż mają się dobrze.
Karta debetowa a kredytowa – podstawowe informacje
Zarówno karta debetowa, jak i kredytowa zaliczane są do kart płatniczych. Oznacza to, że za ich pomocą możesz dokonywać transakcji gotówkowych, jak i bezgotówkowych. W praktyce zarówno posiadacz karty kredytowej, jak i debetowej może zapłacić za zakupy w sklepie czy wypłacić gotówkę z bankomatu.
Karta debetowa może zostać wydana do każdego rachunku osobistego prowadzonego w banku.
- Dzięki karcie debetowej możesz płacić środkami zgromadzonymi na swoim koncie, zarówno za usługi czy zakupy stacjonarne, jak i te oferowane online.
- Karta debetowa umożliwia wypłatę funduszy zgromadzonych na rachunku osobistym np. bankomacie.
- Z pomocą karty debetowej możesz także wpłacić pieniądze na swoje konto – wystarczy skorzystać z wpłatomatu.
Co ważne, posiadacz karty debetowej korzysta wyłącznie z pieniędzy, które zostały zgromadzone na jego koncie bankowym tzw. rachunku rozliczeniowo-oszczędnościowym (ROR). Wyjątek stanowi debet w rachunku czyli limit udostępniony przez bank, z którego można skorzystać w momencie wyczerpania własnych środków na koncie. Z uwagi na to, karta o której mowa określana jest właśnie mianem debetowej.
Karta kredytowa z kolei przeznaczona jest dla osób, które potrzebują dodatkowej gotówki.
- Możesz ją uzyskać, jeśli posiadasz odpowiednią zdolność kredytową.
- Karta kredytowa nie jest w żaden sposób powiązana z twoim rachunkiem osobistym.
- Bank po wcześniejszych ustaleniach z tobą, uruchomi dla ciebie odpowiedni limit zadłużenia.
Z użytkowaniem karty kredytowej nierozerwalnie wiąże się pojęcie okresu bezodsetkowego. W zależności od oferty, zwykle wynosi on od 50 do 60 dni i dzieli się na:
- okres rozliczeniowy
- okres spłaty zadłużenia
Okres rozliczeniowy zwykle trwa 30 dni. Jest to czas, w którym możesz korzystać ze środków w ramach przyznanego limitu
Okres spłaty zadłużenia to czas, kiedy bank podsumowuje twoje wydatki dokonane kartą i daje ci czas na spłatę zadłużenia – zwykle jest to około 20-30 dodatkowych dni.
Jeśli spłacisz swoje zadłużenie w trakcie okresu bezodsetkowego, bank nie naliczy ci odsetek za skorzystanie z dodatkowych pieniędzy. Można więc powiedzieć, że skorzystasz z darmowego kredytu. Poniesiesz jednak opłatę z tytułu użytkowania karty – o czym szerzej powiemy w dalszej części artykułu.
Jeżeli swoje zadłużenie spłacisz po upłynięciu okresu bezodsetkowego, odsetki od wykorzystanej kwoty zostaną ci naliczone za każdy dodatkowy dzień.
Niektóre banki ustalają kwotę minimalną, jaką musi spłacić klient. Oznacza to, że w okresie bezodsetkowym nie musisz regulować całego zadłużenia, a jedynie jego część (np.10%), a pozostałą kwotę do spłaty rozłożyć na raty. Pamiętaj jednak, że w przypadku spłaty zadłużenia w ratach, często naliczane jest także oprocentowanie równe czterokrotności stopy lombardowej NBP.
Podobieństwa i różnice pomiędzy kartą debetową a kredytową
Wśród podobieństw pomiędzy kartą debetową i kredytową można wskazać praktycznie taki sam wygląd plastiku, możliwość płatności zbliżeniowych oraz wspomniany wcześniej rodzaj realizowanych transakcji: gotówkowych i bezgotówkowych. Wiesz już jednak, że te dwa produkty działają na zupełnie innych zasadach.
Różnice widać także w kwestii kosztów związanych z użytkowaniem obu kart: wypłata pieniędzy z bankomatu przy pomocy karty kredytowej wiąże się zwykle z dodatkową prowizją, nawet w przypadku korzystania z urządzenia należącego do banku – wystawcy karty. Przy takiej samej transakcji kartą debetową, jedyna opłata wiąże się zwykle z korzystaniem przez klienta z bankomatów obcych.
W tabelce poniżej przedstawiamy natomiast podstawowe różnice pomiędzy kartą debetową i kredytową.
| Rodzaj karty | Karta debetowa | Karta kredytowa |
|---|---|---|
| Rodzaj wykonywanych transakcji | - gotówkowe - bezgotówkowe | - gotówkowe - bezgotówkowe |
| Koszty przy realizowaniu transakcji gotówkowych (wypłata pieniędzy z bankomatu) | - brak prowizji - opłata za korzystanie z bankomatów (zwykle obcych) | - prowizja - brak okresu bezodsetkowego, co oznacza, że odsetki z tytułu wykorzystanych środków zostaną naliczone od dnia wypłaty gotówki z bankomatu |
| Wysokość transakcji | - do wysokości środków własnych zgromadzonych na koncie lub przyznanej przez bank linii debetowej | - do wysokości limitu przyznanego przez bank |
| Warunki wydania karty | - do rachunku osobistego - bez konieczności badania zdolności kredytowej klienta | - niezależnie od posiadanego rachunku osobistego - podstawą jest posiadanie zdolności kredytowej na odpowiednio wysokim poziomie |
| Własność środków finansowych | - klient korzysta z pieniędzy własnych zgromadzonych na rachunku bankowym | - posiadacz karty korzysta ze środków udostępnionych (pożyczonych) przez bank |
| Wpływ na zdolność kredytową | - brak | - obniża zdolność kredytową |
Jak odróżnić kartę debetową od kredytowej?
Karta kredytowa i karta debetowa z wyglądu są do siebie bardzo podobne. Na obu znajdziesz takie elementy jak:
- numer karty
- imię i nazwisko jej właściciela
- datę ważności karty
- nazwę banku, do którego karta jest przypisana
- logo wydawcy karty
Kiedyś karty kredytowe wyróżniały się wypukłymi napisami. Obecnie wypukłe napisy stosowane są obu typach kart płatniczych. Karta debetowa i kredytowa mogą mieć także napisy płaskie. Nie jest to już zatem czynnik pozwalający rozróżnić te dwa środki płatnicze.
Jak zatem najszybciej sprawdzić, z jaką kartą masz do czynienia? Wystarczy, że sprawdzisz jaki napis na niej widnieje.
Na karcie debetowej musi widnieć napis „debit”, a na kredytowej „credit”.
W przeszłości banki często pozwalały na korzystanie z kart debetowych do kont osobistych zupełnie za darmo. Co więcej, darmowe karty debetowe były jednym z głównych wyznaczników atrakcyjności danego rachunku bankowego. A jeżeli już pojawiały się jakieś opłaty, to albo były one symboliczne, albo można było bardzo łatwo je obejść, spełniając warunki banku, takie jak np. określona liczba transakcji kartą w miesiącu lub płatności na określoną kwotę. Aktualnie banki oferujące konta osobiste z darmową kartą debetową, nie obwarowaną żadnymi warunkami, należą do rzadkośći. Tego typu propozycję można znaleźć np. w Citi Banku, otwierając Citi Konto.
Koszty związane z kartą debetową oraz kredytową
Użytkowanie zarówno karty debetowej, jak i kredytowej wiąże się z konkretnymi opłatami.
W pozostałych przypadkach korzystanie z karty debetowej kosztować będzie od 3 do 8 zł miesięcznie. Opłat tych można uniknąć spełniając warunki narzucone przez bank:
- Bank Santander (Konto Jakie Chcę) – opłaty możesz uniknąć, zapewniając wpłatę na rachunek w wysokości min. 500 zł oraz dokonując przynajmniej jednej transakcji kartą (zasady te dotyczą wyłącznie osób powyżej 26 roku życia).
- Millennium Bank (Konto 360) – na konto musi wpłynąć min. 1000 zł, a użytkownik rachunku musi wykonać przynajmniej jedną transakcję kartą.
- Alior Bank (Konto Jakże Osobiste) – do zniesienia opłaty za kartę debetową wymagane są przynajmniej jedna płatność kartą oraz zapewnienie min. 300 zł wpływu na rachunek.
- PKO BP (Konto za Zero) – aby nie ponosić kosztów użytkowania karty debetowej, wystarczy dokonać 5 płatności kartą w miesiącu.
- Bank Pekao (Konto Przekorzystne) – w celu uniknięcia opłaty powinieneś zapewnić jednorazowy wpływ na rachunek w wysokości 500 zł oraz dokonać jednej płatności kartą.
*dane aktualne na dzień 27.08.2021
Nieco inaczej sytuacja wygląda w przypadku kart kredytowych. Wśród najczęściej stosowanych przez banki opłat związanych z kartą kredytową można wymienić:
- opłatę za wydanie karty,
- opłatę roczną pobierana po zakończeniu każdego roku używania karty głównej,
- odsetki z tytułu spłaty zadłużenia po upływie okresu bezodsetkowego,
- a także dodatkowo prowizję z tytułu wypłaty gotówki z bankomatu czy dokonania przelewu z rachunku przypisanego do karty kredytowej.
A jak w praktyce wyglądają opłaty za posługiwanie się kartą kredytową? Przeanalizujmy to na przykładzie karty kredytowej Visa od ING:
Opłaty dotyczące karty kredytowej VISA od ING
| Usługa | Koszt |
|---|---|
| Wydanie karty | 0 zł |
| Opłata za kartę | 0 zł / 35 rocznie (opłaty za kartę można uniknąć wykonując transakcje bezgotówkowe na min. 2400 zł w ciągu roku) |
| Wypłata z bankomatów w Polsce | bankomaty własne - 2% wypłacanej kwoty (min 5 zł) bankomaty obce - 3% wypłacanej kwoty (min. 9 zł) |
| Wypłata z bankomatów za granicą | 3% wartości kwoty, min. 9 zł |
| Płatność kartą za granicą | brak prowizji |
| Wydanie karty dodatkowej | 0 zł |
Jak widać, koszty użytkowania karty kredytowej nie należą do najniższych. Szczególną uwagę należy zwrócić na opłaty za korzystanie z bankomatów. 20 zł prowizji w przypadku, gdy wypłacamy przykładowo 100 zł, to ogromna strata pieniędzy. W takim wypadku zdecydowanie powinno korzystać się z karty debetowej, gdzie wypłaty są dużo tańsze, a przeważnie nawet i darmowe.
Karta kredytowa lub debetowa – warunki otrzymania kart?
Z karty debetowej może skorzystać każda osoba posiadająca rachunek bankowy. Musi ona jedynie wypełnić odpowiedni wniosek. Zazwyczaj bank wysyła kartę debetową pocztą na adres właściciela konta. Powinieneś więc otrzymać ją już po kilku dniach od zawarcia umowy. Co ciekawe, w wielu bankach możesz sam wybrać, jak będzie wyglądała twoja karta debetowa. Niektóre banki dopuszczają także możliwość jej zaprojektowania.
Aby otrzymać kartę kredytową należy z kolei posiadać regularne dochody. Zwykle nie ma w tym przypadku dolnej granicy dochodu, poniżej której wniosek klienta o wydanie “kredytówki” zostałby odrzucony. Trzeba się jednak liczyć z tym, że banki przed udostępnieniem karty kredytowej bardzo poważnie podejdą do oceny zdolności kredytowej klienta.
Jak założyć kartę debetową lub kredytową?
Wydanie karty debetowej wiąże się z posiadaniem rachunku osobistego w banku.
- Wniosek o wydanie takiej karty można złożyć w momencie otwarcia rachunku bankowego lub później, jeśli klient z niej wcześniej nie korzystał.
- Wydanie pierwszej karty debetowej jest najczęściej bezpłatne, natomiast koszty miesięcznej obsługi są zależne od oferty banku – tak, jak już wspomnieliśmy, zwykle przy spełnieniu kilku prostych warunków, bank również nie naliczy dodatkowych opłat.
Chodzi przede wszystkim o aktywne korzystanie z konta, wykonywanie płatności realizowanych przy pomocy karty debetowej, a czasem także zapewnienie miesięcznych wpływów w wysokości określonej przez bank. Można posiadać kilka kart debetowych – zarówno po jednej do każdego otwartego rachunku bankowego, jak i np. dwie do tego samego konta, choć zamówienie więcej niż jednej może wiązać się z dodatkowymi kosztami.
Z kolei uzyskanie karty kredytowej jest niezależne od posiadania rachunku bankowego.
- Głównym warunkiem stawianym przez bank jest posiadanie zdolności kredytowej na odpowiednio wysokim poziomie.
- Choć procedura związana z uzyskaniem karty kredytowej jest prostsza niż przy kredycie gotówkowym, to trzeba liczyć się ze sprawdzeniem przez bank dotychczasowej historii kredytowej klienta, a także koniecznością przedstawienia dokumentów potwierdzających wysokość osiąganych dochodów i rodzaj zatrudnienia.
Jedna osoba może posiadać więcej niż jedną kartę kredytową, jednak trzeba pamiętać, że wiąże się to za każdym razem z obniżeniem zdolności kredytowej. Bank na wniosek klienta może wydać również dodatkową kartę kredytową, obok tej głównej.
Karta debetowa i kredytowa – oferty banków?
Użytkowanie karty debetowej nierozerwalnie wiąże się z posiadaniem rachunku osobistego. Poniżej przedstawiamy kilka propozycji kont osobistych, gdzie warunki korzystania z “elektronicznego pieniądza” mogą być dla ciebie atrakcyjne:
Jeśli natomiast poszukujesz karty kredytowej, oto krótki przegląd aktualnie dostępnych na rynku propozycji:
Karty kredytowe oferowane przez banki
| Karta Kredytowa | Bank | Miesięczny koszt | Miesięczny koszt Warunek zwolnienia z opłaty | Okres bezodsetkowy |
|---|---|---|---|---|
| Motokarta CitiBank BP | Citi Handlowy | 0 zł | - | 56 dni |
| Mastercard Standard | BNP Paribas | 9 zł | wykonanie transakcji bezgotówkowej na min. 1000 zł w poprzednim okresie rozliczeniowym | 56 dni |
| Visa TurboKarta | Santander Consumer Bank | 6,90 zł | wykonanie transakcji bezgotówkowej na min. 1000 zł w danym miesiącu. | 54 dni |
| Citi Simplicity | Citi Handlowy | 12 zł | wykonanie transakcji bezgotówkowej na min. 1000 zł w poprzednim okresie rozliczeniowym. | 56 dni |
| Impresja | Millennium Bank | 7,99 zł | wykonanie min. 5 transakcji kartą w poprzednim miesiącu. | 51 dni |
Karta debetowa czy kredytowa – co wybrać?
Wybór karty płatniczej zależy od potrzeb i sposobu korzystania z pieniędzy.
Karta debetowa przede wszystkim umożliwia łatwe korzystanie z pieniędzy zgromadzonych na koncie osobistym, bez konieczności noszenia przy sobie gotówki.
Karta kredytowa daje możliwość pożyczenia pieniędzy i korzystania z nich przez cały okres jej posiadania bez większych kosztów. Kluczową rolę odgrywa tu tzw. okres bezodsetkowy – jeśli klient spłaci zadłużenie na karcie w określonym terminie, nie musi płacić odsetek od wykorzystanych środków. Na okres bezodsetkowy składa się miesięczny okres rozliczeniowy (28 – 31 dni) i czas na spłatę zadłużenia, który w zależności od oferty banku wynosi około 20 do 25 dni.
Dodatkowo posiadanie i korzystanie z karty kredytowej daje możliwość wypracowania pozytywnej historii kredytowej, którą banki biorą pod uwagę m.in. przy udzielaniu kredytu gotówkowego czy hipotecznego.
Warto również wspomnieć, że obie karty, zarówno debetowa jak i kredytowa, dają możliwość skorzystania z usługi chargeback.
Procedura reklamacyjna jest dostępna dla osób korzystających z kart płatniczych i pozwala odzyskać pieniądze m.in. w przypadku błędnej autoryzacji płatności, obciążenia kosztami usługi, która nie była zamówiona przez klienta, pobrania kwoty dwukrotnie z konta za tą samą transakcję, a także w razie niedostarczenia zamówionego produktu lub usługi – np. odwołanego koncertu, kiedy organizator wydarzenia nie rozliczy się z przekazanych pieniędzy.
Podsumowując, karta debetowa przyda się na co dzień i ułatwi korzystanie z własnych środków zgromadzonych na koncie bankowym.
Karta kredytowa zapewni nie tylko na dodatkową gotówkę, bez konieczności składania wielu wniosków o przyznanie kredytu, ale także pomoże zbudować dobrą historię kredytową potrzebną do zaciągnięcia większego zobowiązania np. na zakup domu czy mieszkania. Oczywiście wszystko pod warunkiem terminowej spłaty pożyczonych pieniędzy.
Źródła:
https://www.nbp.pl/systemplatniczy/karty/q_01_2021.pdf
https://www.ing.pl/wiem/pozyczanie/jak-dziala-karta-kredytowa
https://magazyn.citibank.pl/136270-czym-rozni-sie-karta-kredytowa-od-debetowej-i-dlaczego-warto-ja-posiadac
https://businessinsider.com.pl/poradnik-finansowy/karta-kredytowa-a-debetowa-czym-sie-roznia/5tjdt91
Warto wiedzieć
- Karta debetowa przypisana jest do konkretnego rachunku osobistego w banku. Dla karty kredytowej bank otwiera limit zadłużenia, w ramach którego klient może korzystać z udostępnionych środków finansowych.
- Karta debetowa i karta kredytowa to środki płatnicze, którymi można np. wypłacać pieniądze z bankomatu. W przypadku karty kredytowej opłaty za tego typu usługi będą jednak dużo wyższe.
- W przypadku karty kredytowej ważny jest tzw. okres bezodsetkowy. Jest to czas, w którym klient powinien spłacić zaciągnięte na karcie zadłużenie. Jeśli tego nie zrobi, bank zacznie naliczać mu odsetki od wykorzystanych środków.
- Aby odróżnić kartę debetową od kredytowej, wystarczy spojrzeć na napis umieszczony na karcie. Na karcie debetowej widnieje napis „debit”, a na kredytowej „credit”.
FAQ – najczęściej zadawane pytania
Ile zapłacę za użytkowanie karty debetowej?
Za użytkowanie karty debetowej banki zwykle naliczają opłątę w wysokości od 3 zł do 8 zł. Można jej jednak, spełniając określone warunki. Najczęściej jest to konkretna liczba transakcji w miesiącu bądź płatności na wskazaną kwotę. Szczegóły dotyczące zniesienia opłat można znaleźć np. na stronie internetowej banku, w którym prowadzisz konto.
Czy z posiadaniem karty kredytowej wiążą się jakieś stałe opłaty?
Każdy posiadacz karty kredytowej ponosi stałą, miesięczną opłatę za jej użytkowanie – zwykle w kwocie od 6 zł do 12 zł. Dodatkowe koszty mogą zostać naliczone np. w momencie wypłaty środków z bankomatu.
Jak sprawdzić, czy moja karta jest debetowa czy kredytowa?
Obie karty na pierwszy rzut oka wyglądają tak samo. Aby odróżnić jedną od drugiej, należy sprawdzić jaki napis znajduje się na każdej z nich. W przypadku karty debetowej będzie to „debit”, a kredytowej „credit”.
Czym jest okres bezodsetkowy?
Jest to czas, w którym należy spłacić zadłużenie zaciągnięte na karcie, aby nie ponosić opłat w postaci odsetek. Zwykle wynosi on od 51 do 56 dni.
Co zrobić, aby otrzymać kartę kredytową?
Aby otrzymać taką kartę kredytową musisz przede wszystkim złożyć wniosek w banku. Następnie bank przeanalizuje twoją zdolność kredytową i ustali odpowiedni dla ciebie limit zadłużenia na karcie.
Czym różni się karta kredytowa od debetowej?
Karta debetowa jest zawsze powiązana z kontem osobistym. Karta kredytowa nie jest powiązana z kontem osobistym. Do karty kredytowej jest przypisany inny rachunek. To rachunek, do którego klienta ma dostęp tylko za pośrednictwem karty, więc np. nie może z niego dokonać standardowego przelewu.
Czy karta debetowa i płatnicza to to samo?
Obie karty są zaliczane są do kart płatniczych. Za ich pomocą możesz dokonywać transakcji gotówkowych i bezgotówkowych. W praktyce kartą kredytową oraz debetową możesz zapłacić za zakupy w sklepie lub wypłacić gotówkę z bankomatu. Na karcie debetowej musi widnieć napis „debit”, a na kredytowej „credit”.
Czy karta kredytowa to to samo, co karta płatnicza?
Karta kredytowa może być kartą płatniczą. Możesz z niej korzystać w ten sam sposób, w jaki korzystasz z karty debetowej, czyli np. płacąc za zakupy w sklepie. Różnica jest taka, że podczas płacenia korzystasz nie ze swojej gotówki, ale z pieniędzy banku. Karta kredytowa nie jest powiązana z Twoim kontem osobistym.
