Podstawowym obowiązkiem kredytobiorcy jest terminowe regulowanie rat. Czy jednak wiesz, że czasami istnieje możliwość odroczenia spłaty w czasie? Odpowiada za to karencja kredytu. Dowiedz się, czym dokładnie jest oraz kiedy można z niej skorzystać. Wyjaśniamy także, jakie zalety i wady ma karencja spłaty kredytu.
- 1. Czym jest karencja kredytu?
- 1.1. Karencja a prolongata kredytu
- 1.2. Karencja w spłacie kredytu hipotecznego a wakacje kredytowe
- 2. Kiedy można skorzystać z karencji w spłacie kredytu?
- 3. Karencja w spłacie kredytu: jak ją otrzymać?
- 4. Karencja w spłacie kredytu: wady i zalety
- 5. Czy warto skorzystać z karencji kredytu?
- 6. Jeśli nie karencja kredytu, to co?
Karencja spłaty kredytu to rozwiązanie, które może się okazać bardzo pomocne. Stosuje się je standardowo w pewnych sytuacjach, a czasami także na wniosek kredytobiorcy. Warto jednak wiedzieć, z czym dokładnie wiąże się karencja kredytu oraz czym różni się od innych podobnych rozwiązań.
Czym jest karencja kredytu?
Karencja w spłacie kredytu to czasowe zawieszenie obowiązku spłacania rat kapitałowych, najczęściej stosowane w przypadku kredytu hipotecznego. W praktyce oznacza to, że przez określony czas nie musisz spłacać pełnych rat kredytu, a jedynie ich część – same odsetki.
Dzięki temu zobowiązanie finansowe staje się mniej obciążające, co może być pomocne np. w przypadku nagłych trudności finansowych, takich jak utrata pracy, problemy zdrowotne czy inne nieprzewidziane sytuacje. Karencja może trwać od 1 miesiąca do 5 lat.
Warto jednak pamiętać, że karencja nie oznacza całkowitego zawieszenia spłaty kredytu, a jedynie części kapitałowej raty. Bank wciąż wymaga, abyś opłacał odsetki od kredytu, co może stanowić znaczącą część raty (szczególnie w pierwszych latach regulowania np. kredytu hipotecznego).
Uwaga!
Karencja a prolongata kredytu
Karencja kredytowa często jest mylona z prolongatą kredytu, jednak są to dwa odrębne pojęcia. W tym przypadku zawieszenie spłaty dotyczy całej raty kredytowej – zarówno części kapitałowej, jak i części odsetkowej. Prolongata oznacza, że nie płacisz niczego przez ustalony okres, co może wydawać się korzystniejsze.
Jednak w tym przypadku mogą być naliczane dodatkowe koszty. Spłata rat jest również odłożona w czasie, co oznacza wydłużenie okresu spłaty kredytu. Prolongatę można stosować przy kredycie hipotecznym, gotówkowym i innych rodzajach zobowiązań.
Karencja w spłacie kredytu hipotecznego a wakacje kredytowe
Karencja nie jest również tym samym co wakacje kredytowe. Jest to kolejne pojęcie, które może wywoływać pewne zamieszanie, zwłaszcza w kontekście kredytu hipotecznego. Wakacje kredytowe, podobnie jak prolongata, oferują czasowe zawieszenie spłaty rat w całości.
Osoby spłacające kredyty hipoteczne w polskich złotych mają możliwość skorzystania z wakacji kredytowych na podstawie Ustawy o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom. O wakacjach kredytowych mowa jest w art. 73 tego aktu prawnego.
3. Zawieszenie spłaty kredytu przysługuje konsumentowi w okresie:
1) od dnia 1 sierpnia 2022 r. do dnia 30 września 2022 r. – w wymiarze dwóch miesięcy;
2) od dnia 1 października 2022 r. do dnia 31 grudnia 2022 r. – w wymiarze dwóch miesięcy;
3) od dnia 1 stycznia 2023 r. do dnia 31 grudnia 2023 r. – w wymiarze miesiąca w każdym kwartale;
4) od dnia 1 czerwca 2024 r. do dnia 31 sierpnia 2024 r. – w wymiarze dwóch miesięcy;
5) od dnia 1 września 2024 r. do dnia 31 grudnia 2024 r. – w wymiarze dwóch miesięcy.
3a. Zawieszenie spłaty kredytu w okresach, o których mowa w ust. 3 pkt 4 i 5, przysługuje konsumentowi, w przypadku, gdy wartość udzielonego kredytu, o którym mowa w ust. 1, nie przekracza 1 200 000 zł oraz:
1) średnia arytmetyczna wartości wskaźnika RdD w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 9 października 2015 r. o wsparciu kredytobiorców, którzy zaciągnęli kredyt mieszkaniowy i znajdują się w trudnej sytuacji finansowej (Dz. U. z 2022 r. poz. 2452 oraz z 2024 r. poz. 696) za okres ostatnich trzech miesięcy poprzedzających miesiąc złożenia wniosku, o którym mowa w ust. 5, przekracza 30 %, lub
2) na dzień złożenia wniosku, o którym mowa w ust. 5, ma na utrzymaniu co najmniej troje dzieci, o których mowa w art. 4 ust. 2 pkt 3 ustawy z dnia 5 grudnia 2014 r. o Karcie Dużej Rodziny (Dz. U. z 2023 r. poz. 2424 oraz z 2024 r. poz. 858), spełniających warunki, o których mowa w art. 4 ust. 2b tej ustawy.
Oznacza to, że w 2024 roku można skorzystać z wakacji kredytowych łącznie w wymiarze 4 miesięcy, ale tylko przy spełnieniu dodatkowych warunków.
Co mówi prawo?
Kiedy można skorzystać z karencji w spłacie kredytu?
Karencja kredytu jest rozwiązaniem dostępnym w określonych sytuacjach. Karencja w spłacie kredytu hipotecznego bywa jego standardowym elementem. Dzieje się tak np. przy zaciąganiu kredytu na budowę domu. Wówczas kwota kredytu wypłacana jest w transzach wraz z postępem prac, a przez cały okres budowy trwa karencja spłaty kredytu hipotecznego – w związku z tym musisz płacić tylko odsetki.
Podobnie jest w przypadku zakupu mieszkania od dewelopera w nieskończonej inwestycji – wówczas spłata pełnych rat kapitałowo-odsetkowych rozpoczyna się dopiero po odbiorze nieruchomości.
Banki oferują też czasami karencję w spłacie kredytu hipotecznego w momentach, kiedy kredytobiorca ma trudności finansowe, ale jego sytuacja nie jest na tyle poważna, aby wpłynąć na całościową zdolność kredytową.
Najczęstsze sytuacje, w których można wnioskować o karencję, to:
- utrata pracy – brak stałych dochodów może znacząco wpłynąć na zdolność do spłaty kredytu; karencja może pomóc w przetrwaniu trudniejszego okresu;
- problemy zdrowotne – choroba lub długotrwała rekonwalescencja mogą uniemożliwić uzyskiwanie regularnych dochodów;
- inne nieprzewidziane wydatki – nagłe, duże koszty spowodowane np. przez awarię samochodu, remont mieszkania czy inne niespodziewane sytuacje, mogą wymagać czasowego odciążenia budżetu.
Warto zaznaczyć, że w powyższych sytuacjach bank nie ma obowiązku zgodzić się na karencję i odroczenie spłaty kapitału. Decyzja ta jest uzależniona od wewnętrznych regulaminów i polityki banku, a także od oceny Twojej sytuacji finansowej. Szczegóły dotyczące warunków zawieszenia spłaty mogą być zawarte w Twojej umowie kredytowej, dlatego trzeba ją koniecznie przeczytać.
Dobrze również wiedzieć, że o karencję w spłacie kredytu można wnioskować przy różnych typach zobowiązania finansowego – może to być kredyt hipoteczny, ale też np. kredyt gotówkowy, samochodowy i inne.
Karencja w spłacie kredytu: jak ją otrzymać?
Proces uzyskania karencji w spłacie kredytu różni się w zależności od banku, ale zazwyczaj obejmuje kilka kroków:
- Kontakt z bankiem – pierwszy krok do uzyskania karencji spłaty kredytu to zgłoszenie swojego problemu do instytucji, w której masz kredyt; zwykle możesz to zrobić telefonicznie, mailowo lub osobiście w oddziale.
- Złożenie wniosku – formalny wniosek o karencję jest konieczny, aby bank mógł rozpatrzyć Twoją prośbę; we wniosku musisz przedstawić swoją sytuację finansową oraz uzasadnić potrzebę czasowego zawieszenia spłaty kapitału.
- Przegląd dokumentacji – bank może zażądać dodatkowych dokumentów, takich jak zaświadczenia o utracie pracy, dokumentacja medyczna czy inne dowody potwierdzające Twoją sytuację.
- Ocena zdolności kredytowej – bank musi zbadać Twoją zdolność kredytową, aby ocenić, czy przerwa w spłacie kapitału nie jest zbyt ryzykowna; sprawdzi też ponownie Twoją historię kredytową na podstawie danych Biura Informacji Kredytowej.
- Rozpatrzenie wniosku – po analizie bank podejmuje decyzję o przyznaniu lub odrzuceniu wniosku; w przypadku pozytywnej decyzji bank określi warunki, czyli np. konkretny okres karencji kredytu czy dodatkowe koszty (np. związane z koniecznością podpisania aneksu do umowy kredytowej), oraz przedstawi nowy harmonogram spłaty zobowiązania.
Pamiętaj, że warunki karencji mogą się różnić w zależności od oferty banku. Warto dokładnie je przeanalizować, aby uniknąć nieprzyjemnych niespodzianek.
Karencja w spłacie kredytu: wady i zalety
Jak każde rozwiązanie, karencja w spłacie kredytu ma swoje wady i zalety. Przed podjęciem decyzji warto dokładnie przeanalizować obie strony medalu, aby zrozumieć, czy jest to odpowiednia opcja dla Ciebie.
Do głównych zalet karencji kredytu należą:
- czasowe odciążenie osobistego budżetu – przerwa w spłacie zobowiązania pozwala na zmniejszenie obciążenia kredytobiorcy, co może pomóc w stabilizacji finansowej w trudnym momencie;
- elastyczność – to rozwiązanie dostępne w różnych sytuacjach, gdy pojawią się trudności ze spłatą rat;
- utrzymanie pozytywnej historii kredytowej – komunikacja z bankiem i zawieszenie spłaty kapitału mogą uchronić Cię przed windykacją i negatywnym wpisem w BIK czy nawet wpisaniem do Krajowego Rejestru Długów i innych baz dłużników.
Natomiast do jej wad można zaliczyć:
- zwiększenie całkowitego kosztu kredytu – mimo czasowego odciążenia, karencja zazwyczaj powoduje wydłużenie okresu spłaty kredytu, a co za tym idzie – wzrost całkowitych kosztów;
- konieczność spłaty odsetek – mimo zawieszenia spłaty części kapitałowej, nadal musisz spłacać odsetki, co w przypadku wysokich kredytów może nadal stanowić duże obciążenie;
- wydłużenie okresu kredytowania – zaciągnięte zobowiązanie będziesz spłacać dłużej, co może wpłynąć na Twoje przyszłe plany finansowe.
Spróbuj tego
Czy warto skorzystać z karencji kredytu?
Decyzja o skorzystaniu z karencji kredytu powinna być dokładnie przemyślana. Karencja może być ratunkiem w trudnych momentach. Jednak należy pamiętać, że jest to tylko tymczasowe rozwiązanie, które w dłuższej perspektywie może zwiększyć koszty zobowiązania.
Ponadto karencja spłaty kredytu nie zawsze jest opłacalna. Przykładowo w przypadku kredytów hipotecznych lub innych dużych zobowiązań rata kapitałowa może być niższa niż rata odsetkowa – szczególnie w pierwszych latach spłaty.
W takim przypadku karencja kredytu hipotecznego tak naprawdę nie przynosi dużej ulgi w zakresie odciążenia budżetu domowego. Karencja jest najbardziej opłacalna, gdy rata kapitałowa jest wysoka, a odsetki stosunkowo niskie.
Karencja może być właściwym wyborem, jeśli masz pewność, że Twoja sytuacja finansowa ulegnie poprawie w stosunkowo krótkim czasie. Jeżeli natomiast widzisz, że kłopoty finansowe mogą się przedłużać, karencja może jedynie odłożyć problem na później, a nie go rozwiązać.
Jeśli nie karencja kredytu, to co?
Pamiętaj, że bank może odmówić karencji kredytu. Jeśli jednak się tak stanie, lub jeśli uznasz, że karencja nie do końca odpowiada Twoim potrzebom, możesz zastosować inne rozwiązania. Jeżeli spłata obecnego zobowiązania Cię przytłacza, rozważ jego refinansowanie.
Polega to na przeniesieniu kredytu do innego banku, który oferuje atrakcyjniejsze warunki. Kredyt refinansowy pozwoli Ci zatem zmniejszyć ratę bez konieczności wydłużenia okresu spłaty i ponoszenia związanych z tym kosztów.
FAQ - najczęściej zadawane pytania
Jaki jest maksymalny okres karencji kredytu?
Maksymalny okres karencji kredytu to 5 lat. Każdy bank może jednak ustalić własną politykę w tym zakresie. Ponadto decyzja o przyznaniu kredytobiorcy karencji na wskazany okres jest zawsze podejmowana indywidualnie.
Czy bank może odmówić przyznania karencji kredytu?
Tak, bank podejmuje decyzję o przyznaniu karencji spłaty kredytu indywidualnie. Bierze przy tym pod uwagę szereg czynników, w tym aktualną zdolność kredytową i historię kredytową. Dokładne zasady przyznawania karencji są jednak różne w poszczególnych bankach.
Czy możliwe jest skrócenie okresu karencji kredytu hipotecznego?
W przypadku budowy domu lub zakupu mieszkania z rynku pierwotnego skrócenie okresu karencji jest bardzo proste i możliwe bez dodatkowych kosztów – wystarczy udokumentować zakończenie budowy. W innych przypadkach może to być trudne lub niemożliwe, ale czasami podczas trwania okresu karencji możliwa jest nadpłata kredytu.
Źródła
https://sip.lex.pl/akty-prawne/dzu-dziennik-ustaw/finansowanie-spolecznosciowe-dla-przedsiewziec-gospodarczych-i-pomoc-19260717
Dzięki, bardzo pomocne informacje, oby więcej takich konkretnych ludzi i artykułów ułatwiających życie, gorąco pozdrawiam