Zawarcie umowy kredytu to zobowiązanie na kilka lub kilkanaście lat. Na szczęście przepisy gwarantują możliwość odstąpienia od umowy pod warunkiem dotrzymania określonego terminu i zwrotu pożyczonych pieniędzy.
- Odstąpienie od umowy kredytu – podstawowe informacje
- Dlaczego odstępować od umowy kredytowej?
- Jak odstąpić od umowy kredytowej?
- Kiedy można odstąpić od umowy kredytowej?
- Jakie są koszty odstąpienia od umowy kredytowej?
- Czy istnieje wzór odstąpienia od umowy kredytu?
- Od jakich kredytów można odstąpić?
- Odstąpienie od umowy kredytu hipotecznego
- Odstąpienie od umowy kredytu konsolidacyjnego
- Odstąpienie od umowy kredytu samochodowego
- Odstąpienie od umowy kredytu odnawialnego
- Odstąpienie od umowy kredytu w banku Credit Agricole
- Odstąpienie od umowy kredytu w Alior Banku
- Odstąpienie od umowy kredytu w mBanku
- Odstąpienie od umowy kredytu w banku PKO BP
- Podsumowanie
- Warto wiedzieć
Pozytywna decyzja kredytowa to szansa na realizację planów: tych większych – jak budowa domu czy mniejszych – jak zakup telewizora. Co jednak zrobić w przypadku znalezienia tańszej oferty finansowania czy uzyskania dodatkowych środków z innego źródła, już po podpisaniu umowy kredytu? W takiej sytuacji można skorzystać z odstąpienia od umowy kredytu – trzeba się jednak spieszyć, bo czas na zmianę decyzji jest dość krótki.
Odstąpienie od umowy kredytu – podstawowe informacje
Umowa kredytowa należy do umów cywilnoprawnych i kredytobiorca może odstąpić od niej, ale tylko w ściśle określonych warunkach.
Od umowy kredytowej można odstąpić wyłącznie:
W terminie przewidzianym ustawą – W ciągu 14 dni od zawarcia umowy można odstąpić od kredytów hipotecznych i kredytów gotówkowych do kwoty 255 550 zł (wartość aktualna w kwietniu 2022). Bank może w umowie zagwarantować dłuższy termin na odstąpienie od kredytu, ale raczej nie ma powodu, by to robić.
Jeśli nie wykorzystało się środków lub niezwłocznie je zwróciło – Od umowy kredytowej można odstąpić tylko jeśli faktycznie nie skorzystało się z kredytu. Jeśli pieniądze były wypłacone na konto klienta, bank może zażądać odsetek za okres kiedy były one do dyspozycji klienta.
W formie przewidzianej w umowie – na ogół odstąpić od umowy kredytowej można w formie pisemnej, bank może zezwolić na odstąpienie w formie elektronicznej, za pomocą aplikacji lub infolinii.
Wszystko to oznacza, że decyzję o odstąpieniu od umowy kredytowej trzeba podejmować bardzo szybko.
Dlaczego odstępować od umowy kredytowej?
Odstąpienie od umowy kredytowej to furtka pozostawiona przez ustawodawcę jako “wyjście bezpieczeństwa” dla kredytobiorcy. Jego użyteczność ogranicza się do sytuacji, gdy kredytobiorca sądził, że potrzebuje kredytu, ale już po podpisaniu umowy okazało się, że jednak go nie potrzebuje.
Ponieważ korzystanie z kredytów wiąże się z kosztami (odsetki, prowizje, ubezpieczenia), to odstąpienie od umowy kredytowej jest sposobem na ich uniknięcie.
Przeważnie przyczyną odstąpienia od umowy kredytu jest albo nagła zmiana sytuacji materialnej, albo zmiana decyzji co do samej użyteczności pożyczanych środków.
Przykładowo pan Antoni potrzebował 20 000 zł na remont, ale już po podpisaniu umowy kredytowej otrzymał darowiznę od rodziny. Decyduje się odstąpić od kredytu, ponieważ będzie to rozwiązanie tańsze niż wcześniejsza spłata tego lub spłacenie kredytu w wynikającym z umowy terminie.
Odstąpić można bez podania przyczyny. Teoretycznie kredytobiorca, który już zawarciu umowy skorzystał z porównywarki kredytów rankomat.pl i znalazł tańszy kredyt dla siebie, mógłby odstąpić od jednego kredytu, by zaraz zaciągnąć drugi. Niestety nie będzie miał możliwości zaciągnięcia go natychmiastowo, ponieważ pierwszy kredyt (ten od którego odstępuje) będzie jeszcze przez jakiś czas ograniczał jego zdolność kredytową. Oczywiście nie będzie mieć na nią wpływu długoterminowo, ale 2-3 tygodnie od odstąpienia pewnie tak.
Jak odstąpić od umowy kredytowej?
Odpowiedzi na pytanie jakie warunki należy spełnić, żeby zrezygnować z zaciągniętego zobowiązania, można znaleźć w:
- ustawie o kredycie konsumenckim (art. 53 ustawy) – dla kredytów gotówkowych do wysokości 255.550 zł,
- ustawie o kredycie hipotecznym oraz o nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami (art. 42 ustawy) – dla kredytów zabezpieczonych hipoteką.
Obie ustawy określają zasady odstąpienia od kredytu przez konsumenta czyli osobę fizyczną dokonującą z przedsiębiorcą czynności prawnej bezpośrednio niezwiązanej z jej działalnością gospodarczą lub zawodową. Informacje o terminie, sposobie i skutkach odstąpienia konsumenta od umowy kredytu, a także warunki zwrotu otrzymanych środków i odsetek powinny znaleźć się również w treści umowy.
Procedura i zasady dotyczące odstąpienia od umowy kredytu są podobne zarówno w przypadku kredytu gotówkowego jak i hipotecznego. Osoba, która zaciągnęła zobowiązanie nie musi nawet podać powodu swojej decyzji – wystarczy, że złoży oświadczenie o odstąpieniu od umowy. Dokument należy złożyć w placówce banku lub odesłać na adres korespondencyjny.
Kiedy można odstąpić od umowy kredytowej?
Czas na rezygnację z kredytu jest ograniczony: to tylko 14 dni od dnia zawarcia umowy czyli złożenia podpisu pod umową. W razie wątpliwości datę zawarcia umowy można sprawdzić w treści umowy. Termin jest zachowany, jeżeli konsument przed jego upływem złoży oświadczenie o odstąpieniu od umowy kredytu – w przypadku korzystania z usług Poczty Polskiej decyduje data stempla pocztowego. Korespondencję warto wysłać listem poleconym lub za zwrotnym potwierdzeniem odbioru.
Wówczas w razie wątpliwości potwierdzenie nadania stanowi dowód dochowania terminu złożenia oświadczenia. Jeśli klient decyduje się na osobistą wizytę w oddziale, wówczas pracownik banku czy pośrednik kredytowy przyjmujący oświadczenie powinien wydać pisemne potwierdzenia jego złożenia.
Drugim etapem procedury odstąpienia od umowy kredytu jest zwrot kwoty uruchomionego finansowania. Tu również czas na działanie jest ograniczony terminem: to 30 dni od dnia złożenia oświadczenia o odstąpieniu. Za dzień spłaty kredytu uznaje się dzień, w którym środki pieniężne zostały przekazane przez kredytobiorcę do banku.
Jakie są koszty odstąpienia od umowy kredytowej?
Osoba, która postanowiła zrezygnować z umowy kredytu nie ponosi żadnych dodatkowych kosztów swojej decyzji. Bank nie może żądać od klienta innych opłat w tym zakresie, dla rekompensaty kosztów własnych. Wyjątek stanowią odsetki za okres od dnia uruchomienia środków do dnia spłaty kredytu – czyli dnia przekazania środków pieniężnych przez kredytobiorcę do banku.
Kredytodawca jest natomiast zobowiązany zwrócić klientowi wszystkie poniesione przez niego koszty związane z udzielonym kredytem – czyli również prowizję z tytułu udzielenia finansowania. Wyjątek stanowią tu niektóre koszty okołokredytowe – np. opłaty notarialne w przypadku kredytu hipotecznego i inne ewentualne koszty poniesione na rzecz organów administracji publicznej.
Czy istnieje wzór odstąpienia od umowy kredytu?
Zgodnie z przepisami bank lub pośrednik kredytowy jest zobowiązany przekazać kredytobiorcy na trwałym nośniku wzór oświadczenia o odstąpieniu od umowy kredytu. Zwykle jest to jeden z załączników do umowy. Odpowiedni formularz można również znaleźć na stronie internetowej banku. Stosowne oświadczenie można także napisać samodzielnie.
Nie istnieje jeden uniwersalny wzór odstąpienia od umowy kredytu, choć można wyróżnić elementy, które powinny się w takim oświadczeniu znaleźć:
- dane identyfikujące kredytobiorcę
- imię i nazwisko
- adres
- numer PESEL
- dane identyfikujące umowę kredytu
- numer i nazwa umowy kredytowej
- data zawarcia umowy
- oświadczenie woli kredytobiorcy o odstąpieniu od umowy
- numer rachunku, na który bank ma zwrócić poniesione przez klienta koszty związane z uruchomieniem kredytu – np. prowizję
- własnoręczny podpis kredytobiorcy pod oświadczeniem.
Można również podać podstawę prawną złożenia oświadczenia – tu warto odwołać się do przepisów ustawy albo wskazać punkt umowy kredytowej, który reguluje kwestie rezygnacji z zaciągniętego zobowiązania. Najlepiej skorzystać z wzoru oświadczenia dołączonego do umowy kredytu, który zawiera wszystkie wymagane przez kredytodawcę informacje.
Kredytobiorca nie musi podawać powodu rezygnacji z kredytu. Czasem bank może poprosić o podanie przyczyny odstąpienia od umowy np. dla celów badania jakości obsługi klienta – ale kredytobiorca nie ma obowiązku udzielenia informacji w tym zakresie.
Od jakich kredytów można odstąpić?
Ustawa przewiduje możliwość odstąpienia od kredytu hipotecznego i gotówkowego, odrębne przepisy regulują kredyty samochodowe i konsolidacyjne. Specyfika kredytów odnawialnych sprawia, że można je wypowiedzieć z miesięcznym terminem wypowiedzenia, więc nie ma trudności z rozwiązaniem umowy w dowolnym terminie.
Odstąpienie od umowy kredytu gotówkowego
Od kredytu gotówkowego można odstąpić na standardowych warunkach. Nie zmieniają się one, jeśli umowa kredytowa została zawarta np. przez internet, za pośrednictwem aplikacji banku. Konsument zawsze ma prawo odstąpić od umowy zawartej przez internet w ciągu 14 dni i taki sam limit czasowy przewiduje dla kredytów gotówkowych ustawa, jeśli chodzi o odstąpienie.
Odstąpienie od umowy kredytu hipotecznego
Wszystkie powyższe informacje dotyczą odstąpienia od umowy kredytu hipotecznego. Można odstąpić w ciągu 14 dni bez względu na wysokość kredytu pod warunkiem zachowania formy pisemnej. Wzory odstąpienia są dodawane jako załączniki do umów.
Warto jednak pamiętać, że odstąpienie od umowy kredytu hipotecznego nie pozwoli na odstąpienie np. od umowy deweloperskiej czy umowy kupna mieszkania. Nawet jeśli ich zawarcie było uzależnione od uzyskania kredytu, to kredytobiorca kredyt uzyskał tylko z sobie znanych powodów już go nie chce.
Odstąpienie od umowy kredytu konsolidacyjnego
Kredyt konsolidacyjny można traktować jak gotówkowy (jeśli nie jest zabezpieczony hipoteką) lub jak hipoteczny (jeśli jest). Oznacza to możliwość odstąpienia od umowy w ciągu 14 dni na określonych wyżej warunkach.
Jeśli jednak środki zostały już przelane, a spłata skonsolidowanych zobowiązań zaksięgowana, nie ma możliwości odstąpienia od kredytu konsolidacyjnego, chyba że kredytobiorca natycohmiastow go spłaci z własnych środków.
Odstąpienie od umowy kredytu samochodowego
W przypadku kredytów celowych samochodowych obowiązują znacznie ostrzejsze zasady dotyczące odstąpienia od kredytu niż w przypadku kredytów gotówkowych i hipotecznych.
Przede wszystkim krótszy jest termin odstąpienia od umowy, który wynosi 10 dni. Odstąpić od takiej umowy może jedynie konsument (więc firma już nie).
Ponadto odstąpić można jedynie od umów kredytowych na 80 000 zł lub mniej.
Przeważnie banki zezwalają na odstąpienie od umowy kredytu samochodowego w terminie 14 dni i nie stosują limitu kwotowego, ale warunki zależne są w tym wypadku od określonych w umowie kredytowej.
Odstąpienie od umowy kredytu odnawialnego
Umowę kredytu odnawialnego można wypowiedzieć w każdej chwili z miesięcznym terminem wypowiedzenia. To samo dotyczy kart kredytowych.
Ponadto od umowy karty kredytowej konsument ma prawo odstąpić na tych samych zasadach co w przypadku kredytu gotówkowego.
Odstąpienie od umowy kredytu w banku Credit Agricole
Oświadczenie o odstąpieniu od umowy kredytu można złożyć w ciągu 14 dni od otrzymania umowy kredytowej:
- online – wypełniając formularz dostępny na stronie banku,
- listownie,
- osobiście w placówce banku,
- listownie lub osobiście w sklepie, w którym został kupiony kredytowany towar
W pisemnym oświadczeniu powinny znaleźć się następujące informacje:
- imię i nazwisko kredytobiorcy
- numer umowy kredytowej
- czytelny podpis
Odstąpienie od umowy kredytu w Alior Banku
W celu złożenia oświadczenia o odstąpieniu od umowy kredytu trzeba skontaktować się z placówką banku, partnerem handlowym lub infolinią banku pod numerem tel. 19 502 (tylko w przypadku kredytów i pożyczek ratalnych). Samo oświadczenie można również przesłać listem poleconym na adres korespondencyjny banku:
ul. Postępu 18B
02-676 Warszawa
Oświadczenie można złożyć na druku załączonym do umowy kredytowej, pobrać ze strony internetowej banku lub napisać odręcznie. Jeśli odstąpienie dotyczy uruchomionego już zobowiązania, spłaty kredytu wraz naliczonymi odsetkami trzeba standardowo dokonać w terminie 30 dni od złożenia oświadczenia.
Odstąpienie od umowy kredytu w mBanku
Osoba, która chce złożyć oświadczenie o odstąpieniu od umowy kredytu powinna wypełnić druk dostępny na stronie mBanku lub wykorzystać wzór dołączony do umowy a następnie podpisać go i wysłać na adres korespondencyjny banku. Oświadczenie można również złożyć na adres pośrednika kredytowego, który został wskazany w umowie kredytu.
Odstąpienie od umowy kredytu w banku PKO BP
Druk oświadczenia o odstąpieniu od umowy kredytu można pobrać ze strony banku. Wzór odstąpienia dołączony jest również do umowy kredytu. Wypełnione i podpisane oświadczenie należy złożyć w dowolnym oddziale banku PKO BP lub przesłać na adres korespondencyjny banku.
Podsumowanie
Zawarcie umowy kredytu to zobowiązanie do zwrotu pieniędzy wraz z odsetkami w terminie określonym w harmonogramie spłaty. Jednak nieprzemyślaną decyzję można zmienić. Wystarczy złożyć oświadczenie o odstąpieniu od umowy kredytu i zwrócić uruchomione środki wraz z odsetkami naliczonymi za okres, kiedy kredyt był oddany do dyspozycji klienta.
Bank ma obowiązek przekazać informację zarówno o tym, w jaki sposób i kiedy należy złożyć oświadczenie o odstąpieniu od umowy, a także przekazać klientowi wzór takiego oświadczenia. Dla skutecznej rezygnacji z umowy konieczne jest tylko zachowanie określonych prawem terminów, a z odstąpieniem od umowy nie wiążą się żadne dodatkowe koszty.
Źródła:
- https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20111260715
- https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20170000819
Warto wiedzieć
- Kredyt odnawialny możesz wypowiedzieć z miesięcznym terminem wypowiedzenia. To samo dotyczy kart kredytowych.
- Bank lub pośrednik kredytowy jest zobowiązany przekazać kredytobiorcy na trwałym nośniku wzór oświadczenia o odstąpieniu od umowy kredytu.
- Możesz w ciągu 14 dni od zawarcia umowy odstąpić od kredytów hipotecznych i kredytów gotówkowych do kwoty 255 550 zł.
- Przyczyną odstąpienia od zawartej umowy kredytu może być np. niespodziewana zmiana sytuacji materialnej.
- Druk oświadczenia o odstąpieniu od umowy kredytu można często pobrać ze strony internetowej banku.
FAQ – najczęściej zadawane pytania
Czy od każdego kredytu można odstąpić?
Pod warunkiem zachowania terminu i zwrotu środków, można odstąpić od każdego kredytu konsumenckiego. Należy przy tym pamiętać, że może pojawić się konieczność zapłaty odsetek od pożyczonych środków za okres o udzielenia finansowania do wypowiedzenia umowy.
Czy odstąpienie jest równoznaczne z zerwaniem umowy?
Nie. Zerwać umowę można, jeśli druga strona się z niej nie wywiązuje. Odstąpić można bez powodu i jest to rozwiązanie zgodne z prawem.
Czy trzeba podawać przyczynę odstąpienia od umowy kredytowej?
Obowiązujące przepisy pozwalają na odstąpienie od umowy większości kredytów w terminie 14 dni od jej zawarcia. Do tego kredytobiorca nie ma obowiązku podawania przyczyny swojej decyzji. Motywacji zmiany decyzji może być wiele – od znalezienia lepszej oferty po nagłą zmianę sytuacji materialnej.
Czy jest możliwe odstąpienie od umowy pożyczki?
Masz prawo odstąpić od zawartej umowy pożyczki w okresie 14 dni od jej podpisania. Nie ma znaczenia, czy zrobisz to po godzinie czy po 13 dniach. Jeśli przekroczysz ten termin odstąpienie od umowy pożyczki nie będzie możliwe.
Czy odstąpienie od umowy kredytowej jest płatne?
Odstępując od umowy kredytowej nie poniesiesz żadnych opłat związanych z tą czynnością. Banki nie mają prawa obciążać Cię żadnymi kosztami z tego tytułu. Mało tego, kredytodawca zobowiązany jest do zwrócenia opłat pobranych podczas zawierania umowy. Mowa tu o kosztach występujących bezpośrednio na linii klient-bank np. prowizji za udzielenie finansowania.
