Skorzystaj z pomocy jednego z 200 naszych Konsultantów.
Finanse
Pracujemy:
pn. - pt. 9:00 - 19:00
Zadzwoń 22 270 00 00
Kredyty

Prowizja za udzielenie kredytu – na czym to polega?

Prowizja od kredytu to obok oprocentowania jeden z głównych kosztów kredytowych. Zdarzają się oferty z prowizją na poziomie 0 zł, ale wtedy zawsze warto sprawdzić czy bank nie rekompensuje sobie kosztów udzielenia finansowania w inny sposób. Czym jest prowizja od kredytu i jak jest naliczana?

Poszukując najbardziej korzystnej oferty kredytowej najczęściej bierzemy pod uwagę koszty. W centrum zainteresowania jest głównie wysokość oprocentowania, ale warto również sprawdzić wysokość prowizji. Finalnie ocena, która oferta kredytu jest najlepsza powinna również uwzględniać szacunkową wysokość raty.

Czym jest prowizja za udzielenie kredytu?

Prowizja to jeden z podstawowych kosztów, który pojawia się zarówno przy kredytach konsumpcyjnych czy mieszkaniowych. Patrząc na moment naliczenia opłaty można wymienić:

  • Prowizję z tytułu udzielenia kredytu – czyli opłatę, którą bank naliczy w momencie udzielenia finansowania. Najczęściej określona  jest jako procent od kwoty kredytu. W zależności od oferty może wynieść od 0 % do około 15 % przy kredytach konsumpcyjnych i do około 2 – 3% przy kredytach hipotecznych.   
  • Prowizja z tytułu wcześniejszej spłaty kredytu – zgodnie z przepisami ustawy o kredycie konsumenckim i ustawy o kredycie hipotecznym oraz nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami, konsument ma prawo w każdym czasie spłacić całość lub część kredytu przed terminem określonym w umowie. Bank w takiej sytuacji może naliczyć prowizję z tytułu wcześniejszej spłaty kredytu w wysokości określonej umową, liczoną zgodnie z zasadami określonymi w przepisach.  W przypadku kredytu hipotecznego bank może pobrać rekompensatę tylko, jeśli kredyt został spłacony w terminie do 36 miesięcy od dnia zawarcia umowy (przy oprocentowaniu zmiennym), a jej wysokość nie może przekroczyć 3% wartości spłacanej kwoty kredytu.
  • Prowizja za rozpatrzenie wniosku – to opłata, jaką bank pobiera za rozpatrzenie wniosku kredytowego. Ten rodzaj kosztów najczęściej dotyczy zobowiązań udzielanych przedsiębiorcom i wynosi od 0 zł do kilkuset złotych. Przy kredytach dla klientów indywidualnych tego rodzaju prowizja występuje rzadko. 

Jak naliczana jest prowizja za udzielenie kredytu?

Można wyróżnić dwie metody naliczania prowizji z tytułu udzielenia kredytu bankowego. Pierwszy sposób polega na odjęciu prowizji od wypłacanej kwoty kredytu co oznacza, że kredytobiorca otrzyma niższy przelew na konto. 

Przykład:

Dla kredytu w wysokości 10.000 zł prowizja została ustalona w wysokości 5% czyli wyniesie 500 zł. Kwota kredytu przekazana przez bank na konto klienta wyniesie 9.500 zł. 

Drugi sposób polega na doliczeniu prowizji do kwoty kredytu i spłata w ramach comiesięcznych rat. W tej sytuacji klient otrzyma przelew w pełnej wysokości, o którą złożył wniosek, ale jego miesięczne raty będą wyższe. 

Ile może wynieść prowizja za udzielenie kredytu konsumenckiego?

Prowizje bankowe są zaliczane do kosztów pozaodsetkowych, których maksymalną wysokość reguluje ustawa o kredycie konsumenckim. W myśl przepisów koszty pozaodsetkowe dla kredytów o okresie spłaty nie krótszym niż 30 dni obliczane są według wzoru:

𝑀𝑃𝐾𝐾 = (𝐾 × 10%) + (𝐾 × 𝑛/𝑅 × 10%)

gdzie:

  • 𝑀𝑃𝐾𝐾 – oznacza maksymalną wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu,
  • 𝐾 – całkowitą kwotę kredytu,
  • 𝑛 – okres spłaty wyrażony w dniach
  • R- liczbę dni w roku.

Przykład:

Dla kredytu gotówkowego w wysokości 10.000 zł z okresem spłaty 12 miesięcy, maksymalny poziom kosztów pozaodsetkowych nie może być wyższy od 2.000 złotych.

(10.000 zł x 10%) + (10.000 zł x 1 x 10%) = 1.000 zł + 1.000 zł = 2.000 zł

Gdyby okres spłaty wyniósł 2 lata, to koszty pozaodsetkowe ograniczone byłyby do kwoty 3.000 zł.

(10.000 zł x 10%) + 10.000 zł x (10.000 zł x 2 lata x 10%) = 1.000 zł + 2.000 zł = 3.000 zł

Natomiast maksymalną wysokość kosztów pozaodsetkowych dla zobowiązań, których okres spłaty jest krótszy niż 30 dni oblicza się według wzoru:

MPKK = K x 5%

Gdzie:

  • 𝑀𝑃𝐾𝐾 – oznacza maksymalną wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu
  • K – całkowitą kwotę kredytu

Dodatkowo warto pamiętać, że pozaodsetkowe koszty kredytu nie mogą być wyższe niż 45% całkowitej kwoty kredytu.

Warto wspomnieć, że koszty pozaodsetkowe to nie tylko prowizja, ale też inne opłaty np. składki za ubezpieczenie, które klient musi ponieść z tytułu uzyskania kredytu.

Jaka może być wysokość prowizji z tytułu udzielenia kredytu hipotecznego?

Dla kredytów hipotecznych prowizja pobierana przez bank z tytułu udzielenia finansowania, będzie niższa niż przy kredycie gotówkowym. Powodów takiej sytuacji jest kilka. Przede wszystkim dzięki ustanowieniu zabezpieczenia spłaty kredytu w drodze hipoteki na nieruchomości, bank ponosi mniejsze ryzyko i w związku z tym może zaproponować niższe koszty.

Dodatkowo klient może liczyć na niższą prowizję lub obniżenie oprocentowania w przypadku kupna polisy na życie czy na wypadek utraty pracy – ubezpieczenie również zmniejsza ryzyko braku spłaty zobowiązania w sytuacji kryzysowej. Ponadto nawet niewielka prowizja przy kredycie hipotecznym, przekłada się na wysokie obciążenie dla klienta. 

Przykład:

Przy kredycie hipotecznym w kwocie 300.000 zł prowizja określona na poziomie 3 % przekłada się na kwotę 15.000 zł. 

Prowizja z tytułu udzielenia kredytu – oferty banków

Polityka banków w zakresie ustalenia wysokości prowizji jest kształtowana dowolnie z poszanowaniem zasad rynkowych i tych określonych w ustawie. Porównanie kosztów i wybór najbardziej atrakcyjnej pod kątem kosztów oferty ułatwi porównywarka kredytów gotówkowy. Przykładowe koszty prowizji aktualne na dzień 20 lutego 2024 r. prezentujemy poniżej:

  • PKO BP – oferuje pożyczkę gotówkową z oprocentowaniem stałym 10,99% i prowizją 0 zł
  • Millennium Bank – proponuje kredyt gotówkowy do 40.000 zł bez prowizji z tytułu udielenia finansowania
  • MBank – oferuje kredyt gotówkowy do 200.000 zł z kodem SLALOM bez prowizji
  • Santander Bank Polska – pozwala bez prowizji pożyczyć kwotę do 15.000 zł

Kredyty bez prowizji 

Prowizja od kredytu stanowi jedno ze źródeł dochodów banku, jednak nie jest to obowiązkowy koszt kredytu. Dlatego na rynku produktów finansowych można znaleźć oferty z prowizją za 0 zł. Czasem są to oferty promocyjne, ograniczone czasowo, a niekiedy obowiązujące w banku bez dodatkowych warunków. 

Przykładem oferty stałej, może być kredyt gotówkowy Credit Agricole dla nowych klientów z RRSO na poziomie 0 %. Oferta przygotowana przez bank jest wyjątkowo atrakcyjna, bo klient nie poniesie żadnych kosztów z tytułu udzielonego kredytu: zarówno prowizja, jak i oprocentowanie wyniesie w tym przypadku 0 %. Minusem jest niska kwota dostępnego finansowania – maksymalnie tylko 3.000 zł. Produkt jest dostępny tylko “na powitanie” dla nowych klientów, którzy nie korzystali w banku z innego kredytu.

Promocję kredytu gotówkowego z prowizją za 0 zł ma w swojej ofercie bank Millennium.

Promocja “Zimowe okazje edycja II” trwa do 26 kwietnia 2024 r. Jednym z elementów oferty, które gwarantują promocyjne warunki, jest ubezpieczenie pożyczki od utraty pracy czy choroby. Wniosek o finansowanie można złożyć przez internet. Maksymalna kwota pożyczki to 40.000 zł. RRSO 12,01%.

Oferty aktualne na dzień 20.02.2024 r.

Zwrot prowizji z tytułu wcześniejszej spłaty kredytu

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, w przypadku wcześniejszej spłaty kredytu, konsument ma prawo do zwrotu części poniesionych kosztów: nie tylko prowizji, ale także odsetek czy kosztów ubezpieczenia (bez względu na to, czy koszty te były płatne jednorazowo przy uruchomieniu kredytu czy doliczane do comiesięcznej raty).

Taką interpretację potwierdza wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE z 11 września 2019 r., jak i stanowisko wyrażone przez Rzecznika Finansowego i Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z 16 maja 2016 r. Proporcjonalny zwrot kosztów, w tym prowizji, dotyczy zarówno wcześniejszej spłaty kredytu gotówkowego, jak i hipotecznego. 

Szacunkową wartość zwrotu można obliczyć za pomocą kalkulatora udostępnionego na stronie Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumenta (UOKiK)

Do wyliczenia wysokości zwrotu potrzebne będą następujące dane:

  • Wysokość wszystkich kosztów pozaodsetkowych
  • Data uruchomienia kredytu
  • Data spłaty ostatniej raty według harmonogramu
  • Data wcześniejszej spłaty kredytu

Przykład:

Załóżmy, że:

  • wszystkie koszty pozaodsetkowe wynoszą 2000 zł,
  • kredyt został uruchomiony 01.01.2023 r.
  • według harmonogramu ostatnia rata miała zostać spłacona 30.06.2024 r.
  • wcześniejsza spłata nastąpiła 20.02.2024 r.

Według wyliczenia orientacyjna kwota do zwrotu dla konsumenta wyniesienie 479,85 zł.

Przy wcześniejszej spłacie zobowiązania warto też mieć na uwadze, że bank w określonych przypadkach może naliczyć prowizję, która ma mu zrekompensować krótszy okres kredytowania. Dlatego wcześniej warto sprawdzić w którym momencie taka operacja najbardziej się opłaca. 

Źródła:

  • https://finanse.uokik.gov.pl/kalkulator-wczesniejszej-splaty/
  • https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20111260715
  • https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20170000819

Warto wiedzieć

  1. Oferta kredytu bez prowizji brzmi interesująco, jednak przed podjęciem decyzji zawsze dobrze jest policzyć inne koszty lub sprawdzić dodatkowe warunki, które trzeba spełnić aby uzyskać finansowanie.  
  2. Bank rezygnuje z prowizji czyli z części swojego wynagrodzenia, zawsze w określonym celu i czasem może zrekompensować sobie brak dochodu w tym zakresie, podwyższeniem innych kosztów.  
  3. W każdym przypadku podjęcie decyzji czy wybrać kredyt z prowizją czy bez, ułatwi porównanie kilku ofert kredytowych. 
  4. Ustawa o kredycie konsumenckim określa maksymalne koszty pozaodsetkowe zarówno dla kredytów z okresem spłaty wynoszącym co najmniej 30 dni i dodatkowe zasady dla kredytów, które trzeba spłacić w okresie krótszym niż 30 dni (chodzi tu przede wszystkim o tzw. Chwilówki). 
  5. Bank może naliczyć dodatkową prowizję z tytułu wcześniejszej spłaty kredytu tylko zgodnie z zasadami określonymi w przepisach, co również powinno znaleźć odzwierciedlenie w samej umowie kredytu.  

FAQ - najczęściej zadawane pytania

  1. Kiedy płaci się prowizje od kredytu?

    W zależności od oferty bank może wymagać prowizji w ramach realizacji jednorazowej płatności na rachunek wskazany przez kredytodawcę. Drugi wariant to możliwość skredytowania prowizji czyli doliczenia jej do pożyczonego kapitału i realizację płatności w ratach. 

  2. Czy prowizja od kredytu jest zwrotna?

    Tak. Zwrot jest możliwy w przypadku wcześniejszej spłaty kredytu. Bank na podstawie przepisów art. 49 ustawy o kredycie konsumenckim, powinien zwrócić konsumentowi prowizję w wysokości wprost proporcjonalnej do pozostałego okresu spłat, który wynika z zawartej umowy.    

  3. Czy bank musi oddać prowizję?

    Tak. Zgodnie z przepisami i stanowiskiem Rzecznika Finansowego, bank powinien zwrócić kredytobiorcy część prowizji. Zwrot części kosztów kredytowych jest uzasadniony wcześniejszą spłatą kredytu. 

  4. Czy prowizja to odsetki?

    Nie. Prowizja to koszt kredytu naliczany obok odsetek. W zależności od oferty bank może, ale nie musi naliczyć prowizję z tytułu udzielenia finansowania.  

  5. Od czego liczy się prowizję?

    Najczęściej prowizja ustalana jest jako określony procent od kwoty udzielonego kredytu. Bank może również wskazać minimalną kwotę, którą trzeba zapłacić (“nie mniej niż”).  

PORÓWNAJ KREDYTY
Izabela Stachura-Adamczyk
Oceń artykuł
4.9

Komentarze:

Subscribe
Powiadom o
guest

2 komentarzy
najnowszy
najstarszy oceniany
Inline Feedbacks
View all comments
Bożena
Bożena
1 rok temu

Witam serdecznie proszę o pomoc czy banki mogą pobrać prowizje dwa razy jeden bank już pobrał a teraz drugi gdzie ma być przelana pożyczka chce też wpłatę drugą co mam zrobić

robert
robert
1 rok temu

Dzień dobry, Pani Izabelo mogę zadać Pani pytanie związane z artykułem? Pozdrawiam Robert.