Upadłość konsumencka jest sformalizowanym uznaniem niewypłacalności osoby fizycznej. Nie jest rozwiązaniem łatwym, ale w niektórych wypadkach jedynym rozsądnym. Co warto o niej wiedzieć i czy warto ją ogłosić?
- Czym jest upadłość konsumencka?
- Jakie są zasady upadłości konsumenckiej w 2023 roku?
- Jakie są szczegółowe zasady bankructwa osobistego?
- Kto może ogłosić upadłość konsumencką?
- Kto nie może ogłosić upadłości konsumenckiej?
- Jak przygotować wniosek o upadłość konsumencką?
- Gdzie złożyć wniosek o upadłość konsumencką?
- Kiedy sąd może oddalić wniosek o upadłość konsumencką?
- Jakie są konsekwencje ogłoszenia upadłości?
- Kto dowie się o ogłoszeniu upadłości?
- Jakie są koszty upadłości konsumenckiej?
- Ile trwa proces ogłoszenia upadłości konsumenckiej?
- Czy po ogłoszeniu upadłości mam szansę na kredyt?
- Czy warto ogłaszać upadłość konsumencką?
- Warto wiedzieć
Jaki był rok 2022 w kwestii upadłości konsumenckiej? W całym 2022 roku upadłość konsumencką ogłoszono wobec 15,6 tys. W drugiej połowie roku było ich 8283, czyli więcej niż w pierwszej połowie roku.
Prezes Krajowego Rejestru Długów Biura Informacji Gospodarczej Adam Łącki, powiedział, że zadłużenie Polaków w KRD rośnie w miliardowej skali. Kolejne miesiące mogą przynieść jeszcze większą liczbę bankructw.
Czym jest upadłość konsumencka?
Upadłość konsumencka, inaczej bankructwo konsumenckie, to stan oficjalnej niewypłacalności osoby fizycznej. Oznacza, że osoba nie jest w stanie uregulować swojego dotychczasowego zadłużenia poza harmonogramem spłat. Nie mogą być wobec niej prowadzone postępowania komornicze w związku z poprzednimi długami, a zakończeniu określonych przez sąd spłat, ktoś taki uwalnia się od dotychczasowych długów.
Konsument, który ogłosił upadłość ma w praktyce zerową zdolność kredytową, ale może zacząć od czystego konta, co przy wysokim zadłużeniu ma duże znaczenie.
Jakie są zasady upadłości konsumenckiej w 2023 roku?
Upadłość konsumencka ma być szybkim, nieskomplikowanym i przejrzystym postępowaniem prowadzącym do Twojego oddłużenia. Dlatego od 24 marca 2020 roku wprowadzone zostało tzw. konsumenckie uproszczone postępowanie upadłościowe. W tej procedurze aktywność sądu ograniczona została do najważniejszych decyzji, takich jak ogłoszenie samej upadłości, ustalenie planu spłaty wierzycieli, a także rozpatrywanie ewentualnych skarg na czynności lub zaniechania syndyka.
Główne zasady upadłości konsumenckiej:
- Postępowanie nie powinno trwać dłużej niż 6-8 miesięcy.
- Okres realizacji planu spłaty wierzycieli może wynosić maksymalnie do 7 lat.
- Prawo upadłościowe gwarantuje zachowanie określonego w przepisach majątku ruchomego najpotrzebniejszego w życiu codziennym.
- Upadłość dotyczy tylko długów powstałych przed ogłoszeniem upadłości.
- Nie można liczyć na umorzenie lub rozłożenie na raty długów alimentacyjnych.
- W postępowaniu upadłościowym nie zostaną umorzone długi, które stanowią rekompensatę za wywołanie choroby, niezdolności do pracy, kalectwa lub śmierci.
- Umorzeniu nie podlegają długi, których źródłem jest orzeczenie przez sąd: grzywny, obowiązku naprawienia szkody, zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, nawiązki, zobowiązania do naprawienia szkody.
- Nie podlegają umorzeniu długi umyślnie zatajone.
Jakie są szczegółowe zasady bankructwa osobistego?
Upadłość konsumencka nie jest bezwarunkowa w momencie ogłoszenia. Wcześniejsze długi osoby w upadłości zostaną anulowane tylko jeśli rzetelnie wywiązuje się ona z programu spłat ustalonego przez sąd. Prawdopodobnie będzie to oznaczać od 1 roku do 3 lat comiesięcznych spłat. Ich wysokość będzie dostosowana do możliwości płatniczych konsumenta i w niektórych wypadkach zostanie ograniczona do czysto symbolicznej kwoty.
Drugim warunkiem jest oczywiście dobrowolne poddanie się częściowej egzekucji. Dotychczasowy dłużnik nie może dysponować składnikami majątku przeznaczonymi na spłatę wierzytelności. Przede wszystkim nie może ich sprzedać, ukryć ani zniszczyć.
Przykład:
Pan Franciszek spłacał określone przez sąd raty zgodnie z harmonogramem przez rok. Znaczne podwyżki czynszu i kosztów życia sprawiły, że dotychczasowa kwota 600 zł/miesiąc stała się dla niego bardzo dużym obciążeniem. Pan Franciszek wystąpił do sądu o anulowanie pozostałej części spłat, ze względu na brak możliwości płatniczych. Sąd zdecydował o obniżeniu wysokości wpłat do symbolicznych 100 zł/miesiąc. Upadłość konsumencka Pana Franciszka wciąż jest skuteczna, a po zakończeniu spłat jego zadłużenie zostanie anulowane.
Po spieniężeniu początkowych składników majątku, osoba w upadłości może jednak nabywać nowe jego składniki i nie będą one objęte egzekucją, ani nie naruszają warunków upadłości.
Spełnienie obu warunków (dobrowolnej egzekucji i comiesięcznych spłat) pozwala uwolnić się od pozostałej części długu.
Przykład:
Pani Elwira ogłosiła upadłość konsumencką we wrześniu 2021. Sąd orzekł, że będzie ona przez 48 miesięcy spłacać po 520 zł. Pani Elwira dokonywała spłat przez 6 miesięcy, ale w kwietniu 2022 przestała spłacać zobowiązanie. W związku z tym jej upadłość konsumencka przestaje obowiązywać i wcześniejsi wierzyciele (jeśli nie zostali spłaceni) mogą rozpocząć przeciw niej nowe postępowania cywilne.
Kto może ogłosić upadłość konsumencką?
Upadłość konsumencką, czyli bankructwo osobiste, może ogłosić osoba fizyczna, której majątek i dochody nie wystarczają na spłatę zobowiązań.
W praktyce dotyczy to więc osób bardzo mocno zadłużonych, które nie mają szansy poradzić sobie z długami za pomocą standardowych rozwiązań takich jak:
Potencjalnie upadłość konsumencka może być ogłoszona w imieniu osoby niepełnoletniej lub ubezwłasnowolnionej, jeśli są niewypłacalne.
Przykład:
Pani Celina została ubezwłasnowolniona z powodu uzależnienia od hazardu. W momencie, gdy jej opiekun prawny przejął kontrolę nad finansami, miała 200 000 zł długu, a jej majątek możliwy do spieniężenia wynosił 130 000 zł. Opiekun prawny zdecydował o wniesienie w imieniu Pani Celiny wniosku o upadłość konsumencką, by ochronić ja przed egzekucją komorniczą, a także zapobiec zaciąganiu przez nią kredytów w najbliższej przyszłości.
Kto nie może ogłosić upadłości konsumenckiej?
Upadłości konsumenckiej nie mogą ogłosić przede wszystkim osoby prawne, takie jak spółki, organizacje, fundacje czy jednostki samorządu terytorialnego. Są dla nich przeznaczone odrębne procedury.
Nie mają też możliwości skorzystania z bankructwa osobistego osoby, które próbowały nadużyć tej instytucji, przede wszystkim:
- zataiły dochody lub składniki majątku,
- zataiły wierzycieli i wysokość zadłużenia,
- mają środki i dochody wystarczające na spłatę zadłużenia,
Ponadto upadłości konsumenckiej nie mogą ogłosić osoby, które prowadzą własną działalność gospodarczą lub są wspólnikami spółki. Ogłoszenie upadłości konsumenckiej może nastąpić wcześniej niż po wykreśleniu wpisu z ewidencji działalności gospodarczej.
Przykład:
Pan Darek zaciągnął znaczny kredyt jako osoba fizyczna, aby założyć firmę. Niestety znaczne podwyższenie kosztów sprawiło, że przedsiębiorstwo zamiast zysków zaczęło przynosić straty. Żeby ogłosić upadłość konsumencką, Pan Darek musi najpierw dokonać zamknięcia działalności gospodarczej, za której zobowiązania odpowiada, a dopiero później złożyć wniosek.
Jak przygotować wniosek o upadłość konsumencką?
Wzór wniosku o ogłoszenie upadłości można pobrać ze strony rządowej – jest taki same bez względu na sąd, w którym się go składa. Dla ułatwienia wniosek ten umieściliśmy także tutaj [Pobierz wniosek >>>]
Wypełnienie wniosku jest stosunkowo proste, jeśli osoba wypełniająca dysponuje wszystkimi informacjami. Można zrobić to osobiście lub powierzyć pełnomocnikowi (radca prawny, adwokat).
We wniosku należy zamieścić:
- Swoje dane osobowe.
- Dane sądu, do którego kierowany jest wniosek.
- Listę wierzycieli, wraz z wysokością zadłużenia.
- Listę składników majątku.
- Oświadczenie o osiąganych dochodach lub ich braku.
Można też załączyć do wniosku o upadłość konsumencką dowody potwierdzające przekazane informacje.
Gdzie złożyć wniosek o upadłość konsumencką?
Wniosek o upadłość konsumencką należy złożyć w sądzie rejonowym właściwym dla swojego miejsca zamieszkania. Adresatem wniosku będzie Wydział Gospodarczy Sądu Rejonowego, a dokładniej tak zwany Sąd Upadłościowy. Wniosek możesz złożyć bezpośrednio w sądzie lub za pośrednictwem poczty.
Przykład:
Pani Beata uznała, że ogłoszenie upadłości konsumenckiej jest jedynym wyjściem z jej sytuacji. Mieszka i jest zameldowana w Warszawie, w dzielnicy Tarchomin. Właściwy dla niej będzie:
Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi-Północ w Warszawie, ul. Terespolska 15A, 03-813 Warszawa.
Zamiast iść do sądu, pani Beata może wydrukować wniosek pobrany przez internet, wypełnić go i wysłać listem poleconym na adres sądu.
Kiedy sąd może oddalić wniosek o upadłość konsumencką?
Oddalenie wniosku o upadłość konsumencką będzie wynikało przeważnie z nieprzemyślanych działań osoby chcącej ogłosić upadłość. Oddalenie może także nastąpić wskutek rażącego niedbalstwa. Przyczynami oddalenia wniosku o upadłość konsumencką mogą być na przykład:
- Działanie na szkodę wierzyciela – osoba, która celowo i bezprawnie utrudniała wierzycielom odzyskanie należnych im środków, nie może liczyć na ogłoszenie upadłości konsumenckiej. Przykładowo sprzedawała części swego majątku i ukrywała przychody już będąc zadłużona.
- Długi mają charakter karnoskarbowy – jeśli zadłużenie osoby występującej o upadłość konsumencką wynika z: grzywien, kar pieniężnych i odszkodowań, które powinna ona zapłacić; upadłość konsumencka nie chroni przed postępowaniem komorniczym. Podobnie jest w przypadku długów podatkowych.
- Nie minęło jeszcze 10 lat od ogłoszenia poprzedniej upadłości konsumenckiej – termin jest określony z ustawy i zawsze jest przyczyną oddalenia wniosku. Osoby, które ogłosiły upadłość konsumencką mniej niż 10 lat przed złożeniem wniosku, tracą jedynie czas składając go w tym terminie.
- Majątek dłużnika nie wystarczy nawet na pokrycie kosztów procesowych – sądy rzadko odrzucają wniosek z tego powodu, ale mają prawo to zrobić.
- Wypłacalność – jeśli dochody i majątek dłużnika wystarczają na spłatę wszystkich jego zobowiązań, sąd oddali wniosek o upadłość.
W praktyce więc sąd oddali wniosek o upadłość konsumencką zarówno, gdy majątek dłużnika jest zbyt niski, jak i zbyt wysoki. Pozostałe przypadki to raczej próby uniknięcia nadużycia mechanizmu upadłości konsumenckiej przez dłużnika.
W przypadku błędów formalnych, np. źle wypełnionego wniosku, sąd nie oddala wniosku. Zamiast tego wzywa do jego uzupełnienia.
Jakie są konsekwencje ogłoszenia upadłości?
Konsekwencje ogłoszenia bankructwa osobistego obejmują zarówno samego dłużnika, jak i w pewnym sensie jego wierzycieli.
Dotychczasowy dłużnik poddaje się dobrowolnej (choć ograniczonej) egzekucji komorniczej – elementy majątku osoby ogłaszającej upadłość konsumencką są spieniężane w celu pokrycia przynajmniej części długu.
Ktoś taki może zachować składniki majątku potrzebne mu do pracy i mieszkania, oraz rzeczy osobiste. Nie może jednak zachować np. akcji przedsiębiorstw, samochodu czy cennych dzieł sztuki.
Osoba ogłaszająca upadłość zobowiązuje się do spłat zgodnie z harmonogramem – zgodnie z decyzją sądu dotychczasowy dłużnik może być zobowiązany do comiesięcznych spłat na poczet wcześniejszych długów. Kwota spłaty uzależniona jest od możliwości płatniczych osoby, która ogłosiła upadłość.
Maksymalny okres spłaty wynosi 36 miesięcy, ale sąd może zdecydować o krótszym okresie spłat. Wszystkie strony postępowania zdają sobie sprawę, że spłaty te prawdopodobnie nie spowodują uregulowania całego zadłużenia, ale ich dokonanie wystarczy by uwolnić się od pozostałej części długu.
Przykład:
Pan Janusz postanowił ogłosić upadłość konsumencką i w tym celu wynajął prawnika. Podczas postępowania okazało się, że Pan Janusz zataił składniki majątku i zaniżył wysokość osiąganych z gospodarstwa rolnego dochodów. Sąd oddalił wniosek o upadłość, a Pan Janusz został z dodatkowym długiem – kosztami procesu i obsługi prawnej. Nie polecamy.
Dotychczasowi wierzyciele nie mogą dochodzić swoich dotychczasowych wierzytelności – poza kwotami wynikającymi z harmonogramu spłat i sprzedaży składników majątku byłego dłużnika, jego poprzedni wierzyciele nie mogą już od niego niczego wymagać.
Dodatkowymi konsekwencjami ogłoszenia upadłości konsumenckiej, są brak możliwości zaciągania kredytów przez dotychczasowego dłużnika i naliczania odsetek przez dotychczasowych wierzycieli.
Przykład:
Pan Antoni wpadł w spiralę zadłużenia, zaciągając coraz to nowe kredyty, pożyczki i chwilówki. Jego zadłużenie sięgnęło 250 000 zł, podczas gdy jedynym majątkiem były samochód, meble i kolekcja zabytkowej broni. Pan Antoni pracuje jako sprzedawca w sklepie z militariami i zarabia 3500 zł netto/ miesięcznie. Mieszkanie wynajmuje.
Po ogłoszeniu niewypłacalności:
- jego kolekcja broni i samochód zostaną spieniężone, (np. za 25 000 zł),
- on sam zostanie zobowiązany do miesięcznych spłat w wysokości np. 800 zł (ponieważ musi mu zostać kwota wystarczająca na życie i wynajem mieszkania),
- pożyczkodawcy otrzymają te 25 000 zł (minus koszty procesu) i te 800 zł miesięcznie, przez okres maksymalnie 3 lat,
- pożyczkodawcy nie będą mogli dochodzić reszty zadłużenia, mimo iż spłaty na pewno nie wystarczą na pokrycie jego całości,
- po wykonaniu planu spłat, pan Antoni będzie mieć czyste konto, ale jeszcze przez 10 lat w rejestrach dłużników będzie widoczna informacja o ogłoszeniu upadłości konsumenckiej.
Kto dowie się o ogłoszeniu upadłości?
Przy ogłoszeniu upadłości konsumenckiej następuje ograniczenie prawa do prywatności. Informacja o upadłości zostanie publicznie obwieszczona, a ujawnione dane będą obejmować nie tylko imię i nazwisko, ale także PESEL oraz adres zamieszkania.
Z urzędu każda upadłość konsumencka wpisywana jest do Rejestru Dłużników Niewypłacalnych oraz ogłaszana w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. Każdy zainteresowany może sprawdzić tam kto i kiedy ogłosił bankructwo osobiste.
Oczywiście poinformowani zostaną też dotychczasowi wierzyciele osoby, która ogłosiła upadłość konsumencką. Powszechne bazy dłużników takie jak BIK i KRD również zaciągają dane o upadłościach konsumenckich i mogą je przechowywać nawet 10 lat po ogłoszeniu.
Można więc założyć, że dowie się każdy, kto będzie chciał się dowiedzieć. Na pewno będą o niej wiedzieć banki i firmy pożyczkowe. Zdecydowanie należy to do ich działalności, by posiadać takie informacje.
Jakie są koszty upadłości konsumenckiej?
Opłata od złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości to 30 zł. Do tego dochodzą koszty wynagrodzenia syndyka oraz partycypacja w kosztach prowadzenia kancelarii syndyka.
Jeżeli sprawa nie będzie skomplikowana i nie ma wielu wierzycieli, koszty uproszczonego postępowania upadłościowego nie powinny przekroczyć 4 do 7 tys. zł. W przypadku spraw skomplikowanych, gdy w grę wchodzą nieruchomości i duże kwoty majątku dłużnika, koszty mogą przekroczyć nawet 10 tys. zł.
Przykład:
Pani Ilona osiąga bardzo niskie dochody i nie ma oszczędności. Decyduje się złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej. Korzysta z pomocy prawnika, który w momencie przyjęcia sprawy nie pobiera za nią wynagrodzenia (takie są metody działania jego kancelarii). Zadłużenie Pani Ilony sięgało 200 000 zł, a koszty procesu wyniosły 5000 zł. Jej możliwy do spieniężenia majątek wynosił jedynie 30 000 zł. Po orzeczeniu niewypłacalności, z tych 30 000 w pierwszej kolejności płacone są koszty procesu, więc prawnik otrzymuje swoje wynagrodzenie. Dopiero pozostałe 25 000 zł trafia do wierzycieli.
Ile trwa proces ogłoszenia upadłości konsumenckiej?
Ogłoszenie upadłości konsumenckiej następuje w dniu decyzji sądowej. Mimo iż postępowania sądowe w zakresie upadłości konsumenckiej są wyjątkowo sprawne, to jednak trwają przeważnie od 2 do 4 miesięcy. W porównaniu z 12-18 miesiącami typowych postępowań cywilnych to całkiem niezły wynik.
Składając wniosek o ogłoszenie upadłości trzeba więc poczekać kilka miesięcy. Najszybciej działają sądy w mniejszych miejscowościach, gdzie obłożenie sprawami nie jest tak duże. Z najdłuższymi terminami trzeba liczyć się w Warszawie.
Warto pamiętać o tym, że samo złożenie wniosku nie pozwala „z urzędu” zamknąć rozpoczętych już wobec dłużnika postępowań komorniczych. Sąd może jednak zdecydować o połączeniu spraw.
Kiedy upadłość konsumencka zostanie ogłoszona, rozpoczęte wcześniej postępowania komornicze nie mogą być kontynuowane. Poinformowanie komornika o złożeniu wniosku o upadłość konsumencką może ułatwić współpracę.
Czy po ogłoszeniu upadłości mam szansę na kredyt?
Ogłoszenie upadłości konsumenckiej oznacza przyznanie się do niewypłacalności. Jest oczywiste, że dla banku, a nawet firmy pożyczkowej oznacza to czerwone światło. Po ogłoszeniu upadłości konsumenckiej osoba, która ją ogłosiła uwalnia się od dotychczasowych długów (poza ustalonymi spłatami), ale praktycznie nie może zaciągać kolejnych.
Wpis o upadłości konsumenckiej będzie widniał w bazach dłużników przez 5-10 lat i w tym czasie prawdopodobieństwo otrzymania kredytu jest raczej zerowe. Bank miałby prawo takiego kredytu udzielić, ale nie zrobi tego.
Masz szanse na kredyt, ale dopiero 5 lat po ogłoszeniu upadłości konsumenckiej. Oczywiście tak czy inaczej warto pracować nad poprawieniem zdolności kredytowej, przede wszystkim przez osiąganie wyższych i stabilnych dochodów. Może następny kredyt nie będzie w ogóle potrzebny.
Największa trudność dotyczy zaciągania kredytów hipotecznych na zakup mieszkania/domu. Nawet po kilku latach od ogłoszenia niewypłacalności i mając solidne dochody, ciężko będzie zaciągnąć takie zobowiązanie. Warto ewentualnie skontaktować się z doradcą kredytowym, ale nie należy oczekiwać cudów.
Firmy pożyczkowe czasami udzielają pożyczek osobom, które ogłosiły bankructwo konsumenckie kilka lat wcześniej, ale takie oferty należą do wyjątków i są przeważnie bardzo drogie.
Jeśli raz długi doprowadziły Cię do bankructwa, najlepiej zrobisz unikając ich zaciągania. Skup się na budowie oszczędności, a kredyty przestaną być problemem.
Czy warto ogłaszać upadłość konsumencką?
Upadłość konsumencka jest raczej ostatnią deską ratunku niż rozwiązaniem, które warto rozważać mając inną możliwość wyjścia z długów. Gdy wiesz, że nie masz możliwości spłacenia zadłużenia – tak, wtedy nie tylko warto ogłosić upadłość konsumencką, ale wręcz należy to zrobić.
Co więcej upadłość konsumencka nie jest jedynym sposobem, który umożliwi Ci rozwiązanie problemów z długami. Jeżeli Twoje dochody pozwolą na spłatę wymagalnych zobowiązań pieniężnych po ich rozłożeniu na dłuższy okres, najlepszym rozwiązaniem może okazać się konsumenckie postępowanie układowe. Pozwoli ono uchronić Twój majątek przed egzekucją.
Warto wiedzieć
- Upadłość konsumencką może ogłosić tylko osoba fizyczna, która faktycznie jest niewypłacalna.
- Długi karnoskarbowe i podatkowe nie mogą zostać anulowane.
- Ogłaszając upadłość konsumencką trzeba zgodzić się na ograniczoną egzekucją komorniczą i plan spłat. Nie muszą one pokryć całości zadłużenia.
- Plan spłaty wierzycieli jest najważniejszym dokumentem w konsumenckim postępowaniu upadłościowym.
- Po dokonaniu spłat według orzeczenia sądu pozostała część zadłużenia zostaje anulowana.
- Ukrywanie długów, składników majątku albo dochodów uniemożliwia ogłoszenie upadłości konsumenckiej.
FAQ – najczęściej zadawane pytania
Jakie są minusy ogłoszenia upadłości konsumenckiej?
Ogłoszenie upadłości konsumenckiej wiąże się z utratą zdolności kredytowej na 5 lat, a także z dobrowolnym poddaniem się egzekucji komorniczej w ograniczonym zakresie.
Co mi daje upadłość konsumencka?
Uruchomienie procedury upadłościowej pozwala na umorzenie innych postępowań komorniczych i egzekucyjnych. Pamiętaj o konieczności wypełnienia harmonogramu spłat.
Z czym wiąże się upadłość konsumencka?
Ze wstrzymaniem innych postępowań komorniczych i egzekucyjnych. Z koniecznością wypełnienia harmonogramu spłat. Z brakiem zdolności kredytowej.
Czy upadłość konsumencką ma sens?
Jeśli zachodzą przesłanki do ogłoszenia upadłości, dłużnikowi opłaca się ją ogłosić.
Co lepsze komornik czy upadłość?
Jeśli zachodzą przesłanki upadłości konsumenckiej, zawsze lepszym wyjściem będzie wnioskowanie o nią. Następuje nie tylko oddłużenie i zaspokojenie roszczeń wierzycieli, ale także wstrzymanie naliczania odsetek i umorzenie działań egzekucyjnych prowadzonych przez komornika.
Co się dzieje z długami po ogłoszeniu upadłości?
Jeśli osoba w upadłości konsumenckiej dokona spłat zgodnie z harmonogramem, zostają anulowane.
Kto płaci za upadłość konsumencką?
W teorii osoba składająca wniosek, w praktyce najczęściej wierzyciele.
Kiedy upadłość konsumencka jest korzystna?
W większości przypadków upadłość konsumencka jest korzystna dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, które stały się niewypłacalne. Z różnych przyczyn powstania stanu niewypłacalności.
