Debet na koncie – co to jest debet i kiedy się odnawia?

Debet na koncie bankowym zapewnia wygodny i elastyczny dostęp do dodatkowych pieniędzy pożyczanych w ramach limitu kredytowego przyznanego przez bank. Sprawdzamy, jak dokładnie działa ten produkt, kto może korzystać z takiego rozwiązania oraz ile kosztuje debet na koncie.

Niespodziewane wydatki i ich skala mają to do siebie, że nie można ich dokładnie ująć w domowym budżecie. Stres pojawia się w sytuacji, kiedy nie posiadamy wystarczających oszczędności, a potrzeba finansowa jest na tyle pilna, że nie mamy już czasu na składanie wniosku kredytowego. Tym bardziej na oczekiwanie na decyzję banku. Wyjściem z takiej sytuacji może być debet na koncie bankowym. Warto jednak zadbać wcześniejszy o dostęp do takiej formy finansowania.

Co to jest debet na koncie bankowym?

O debecie na koncie bankowym mówimy w sytuacji, kiedy saldo naszego rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowego (ROR) jest ujemne. Ma to miejsce w sytuacji, kiedy pobrana z konta kwota jest wyższa od sumy zgromadzonych na nim środków. Możliwość pojawienia się ujemnego salda na rachunku często oferowana jest jako dodatkowy produkt finansowy przeznaczony dla posiadaczy kont osobistych.

W szczególnych sytuacjach na rachunku bankowym może pojawić się debet nawet jeśli klient banku nie podpisał umowy o taki produkt. Dzieje się tak np. kiedy pobrana zostanie opłata za posiadanie karty płatniczej, prowadzenie konta czy przelew ekspresowy, a środki zgromadzone na koncie (lub ich brak) nie pozwalają na pokrycie takiego obciążenia w całości.

W takiej sytuacji klient banku może być nawet nieświadomy, że na rachunku pojawiło się ujemne saldo. Jeśli zatem posiadamy konta bankowe, na których nie gromadzimy żadnych pieniędzy lub ich saldo jest symboliczne, to warto od czasu do czasu sprawdzić, czy nie pojawił się na nich niedozwolony debet – unikniemy tym samym nieprzyjemnej sytuacji, kiedy bank wezwie nas do zapłaty zaległości.

Skorzystanie z debetu na koncie bankowym wymaga złożenia odrębnego wniosku – ale tylko raz. Aby to zrobić trzeba posiadać rachunek ROR w banku, który oferuje rozwiązanie tego typu. Następnie bank ocenia zdolność kredytową oraz weryfikuje historię kredytową wnioskodawcy.

Na podstawie przeprowadzonej analizy podejmowana jest decyzja. Bank ustala również maksymalną wysokość limitu debetowego. Osoby znajdujące się w trudnej sytuacji finansowej i posiadające negatywne wpisy w historii kredytowej zarejestrowanej przez BIK mają niewielką szansę na pozytywne rozpatrzenie wniosku – nawet o limit w wysokości kilkuset złotych.

Niektóre banki oferują konta, które otwierane są z automatycznie przyznanym limitem debetowym. Jego maksymalna wysokość jest na tyle niska, że nie jest konieczne załączanie dokumentów potwierdzających osiągane dochody. Dla osób, które nie posiadają wygórowanych oczekiwań pożyczkowych, debet na koncie może być bardziej elastycznym zamiennikiem kredytu gotówkowego lub alternatywą dla karty kredytowej.

Jak działa debet na koncie?

Debet na koncie daje możliwość dysponowania większą kwotą od zgromadzonej w danym momencie na rachunku. Przykładowo posiadając 1.000 zł środków własnych i przyznany limit w wysokości 3.000 zł możemy wydać maksymalnie 4.000 zł. Jak wspomnieliśmy wcześniej, skorzystanie z tego rozwiązania wymaga złożenia wniosku i posiadania odpowiedniej zdolności kredytowej. Maksymalna wysokość debetu najczęściej wynosi do kilku tysięcy złotych. Można jednak trafić na oferty z maksymalnym limitem na poziomie wielokrotności miesięcznych dochodów netto np. pięciokrotność dochodów na rękę.

Kolejnym ważnym parametrem opisującym debet na koncie jest okres, po którym należy zwrócić pożyczone środki. Limit debetowy zazwyczaj rozliczany jest w cyklach miesięcznych, dlatego pieniędzmi można dysponować przez 30 dni od momentu pojawienia się ujemnego salda na rachunku – dla porównania kredyt gotówkowy można spłacać nawet przez 120 miesięcy. Niektóre banki określają konkrety dzień miesiąca, w którym konieczna jest spłata całego debetu wraz z odsetkami. Po uregulowaniu zadłużenia można ponownie korzystać z całego przyznanego limitu.

Wpływy na konto bankowe, bez względu czy będzie to wynagrodzenie, przelew od znajomego czy wpłata własna w pierwszej kolejności przeznaczane są na spłatę limitu. Przykładowo, jeśli rachunek ma saldo ujemne na kwotę 2.000 zł i pojawi się na nim 5.000 zł tytułem wynagrodzenia, to w pierwszej kolejności dojdzie do spłaty zadłużenia. Do dyspozycji właściciela pozostanie zatem 3.000 zł środków własnych, a limit debetowy do dyspozycji odnowi się w całości. Co ważne, odsetki naliczane są tylko od kwoty wykorzystanego limitu.

Z uwagi na ograniczenia tego produktu w postaci niewysokiej kwoty limitu debetowego oraz konieczności całkowitej spłaty zobowiązania w cyklach miesięcznych, rozwiązanie to traktowane jest raczej jako zabezpieczenie finansowe na nieprzewidziane wydatki. Trzeba jednak pamiętać, że nawet niewykorzystany limit debetowy wpływa na zdolność kredytową. W zależności od banku jest ona obniżana o kwotę odpowiadającą od 3% do 10% przyznanego debetu.

Ile kosztuje debet na koncie?

Debet na koncie jest produktem płatnym (z wykluczeniem ofert promocyjnych, w których banki mogą czasowo zrezygnować z wybranych opłat). Widza na temat poszczególnych elementów kosztów oraz sposobu naliczania odsetek pozwala na bardziej świadomy wybór oferty. Rodzaj konta osobistego może również wpływać na wysokość obciążeń związanych z posiadaniem i korzystaniem z limitu debetowego. Wśród podstawowych opłat związanych z tym produktem można wymienić:

• prowizję za przyznanie limitu lub opłatę za przyznanie debetu,
• oprocentowanie stałe lub zmienne np. oparte o stopę referencyjną NBP powiększoną o marżę banku,
• opłatę za przedłużenie limitu na kolejny okres umowny,
• opłatę za podwyższenie limitu,
• opłata za przekroczenie limitu kredytowego.

Analizując cenniki warto zwrócić uwagę na sposób ustalania wysokości opłat. Najczęściej są one definiowane jako procent naliczany od maksymalnego przyznanego limitu, ale może też pojawić się minimalna kwota do zapłaty. To szczególnie ważne w przypadku limitów debetowych o niskiej wartości.

Warto też przyjrzeć się bliżej wysokości potencjalnych odsetek, ponieważ można trafić zarówno na oferty z oprocentowaniem stałym, jak i zmiennym. Banki stosują tu zróżnicowane podejście. Przykładowe oprocentowanie w wybranych instytucjach finansowych określane są w następujący sposób (stan na 11.10.2023 r.):

• ING Bank Śląski: oprocentowanie zmienne ustalane jako suma stopy referencyjnej NBP 5,75% + marży banku 9,75%, czyli 15,50% w skali roku. Debet na koncie w ING Banku Śląskim oferowany jest pod nazwą “Limit zadłużenia w koncie”.
• Bank Millennium: oprocentowanie zmienne, które odpowiada wysokości ustawowych odsetek maksymalnych, zgodnie z treścią art. 359 § 2 Kodeksu cywilnego (18,50% w skali roku). Debet na koncie w Banku Millennium oferowany jest pod nazwą “Limit w koncie osobistym”.
• Bank Credit Agricole: oprocentowanie stałe na poziomie 18,50% w skali roku. Debet na koncie w Credit Agricole oferowany jest pod nazwą “Limit odnawialny w koncie”.

Odsetki naliczane są tylko od kwoty wykorzystanego limitu. Jeśli klient banku nie dopuszcza do ujemnego salda na swoim rachunku to nie ponosi kosztów w tym zakresie. Musi jednak liczyć się z innymi opłatami, jak prowizja za przyznanie debetu lub przedłużenie na kolejny okres umowny.

Co grozi za niespłacony debet na koncie?

Debet na koncie bankowym jest zobowiązaniem, które trzeba spłacać zgodnie z zasadami określonymi w zawartej umowie. Odnawialna forma i automatyczne pokrywanie limitu z bieżących wpływów na rachunek nie zmienia nic w tym temacie. Za brak spłaty limitu debetowego w terminie mogą spotkać nas następujące konsekwencje:

• podwyższenie odsetek za nieuregulowane zadłużenie,
• konieczność zapłaty dodatkowej prowizji,
• konieczność całkowitej spłaty limitu w określonym przez bank terminie np. 30 dni,
• wypowiedzenie zawartej umowy (oznacza to konieczność natychmiastowej spłaty zadłużenia),
• wysyłanie przez bank płatnych monitów i upomnień,
• podjęcie działań windykacyjnych,
• przekazanie informacji o niespłaconym zadłużeniu do BIK.

Terminową spłatę limitu debetowego trzeba traktować z taką samą powagą, jak spłatę innych zobowiązań. Nawet niewielka kwota zadłużenia może przełożyć się na kosztowne konsekwencje i negatywnie wpływać na zdolność kredytową w długim terminie – wniosek o usunięcie takiego kredytu z rejestru BIK można złożyć dopiero po 5 latach od całkowitej spłaty problematycznego zobowiązania.

Które banki mają w ofercie debet na koncie?

Debet na koncie bankowym jest prostym, dostępnym, a przez to popularnym produktem, który oferowany jest przez większość banków uniwersalnych. Z takiego rozwiązania mogą korzystać posiadacze rachunku ROR założonego w m.in. PKO Banku Polskim, ING Banku Śląskim, Banku Millennium, Santander Bank Polska, Credit Agricole i mBanku.

Oferty różnią się zarówno pod kątem potencjalnych kosztów, listy wymaganych dokumentów, terminu spłaty, jak i wysokości maksymalnego limitu. Odmienne mogą być również procedury oceny wniosku, jednak najczęściej skorzystanie z debetu w rachunku oznacza minimum formalności. Sprawdziliśmy, co proponują swoim klientom w tym zakresie wybrane banki (oferty zweryfikowane 11.10.2023 r.).

Debet na koncie w PKO Banku Polskim

Posiadacze kont osobistych dla standardowych klientów PKO Banku Polskim (Konto dla Młodych, Konto za Zero) mogą standardowo liczyć na limit debetowy od 500 zł do 1.000 zł. Posiadacze rachunków prestiżowych mogą liczyć na wyższe kwoty limitów, które wynoszą odpowiednio:

• do 2.500 zł na Koncie Aurum,
• do 5.000 zł na Koncie Platinium II.

Maksymalna kwota limitu ustalana jest indywidualnie. Jego wysokość jest szacowana jest na podstawie średnich i systematycznych wpływów na rachunek z ostatnich trzech miesięcy. Mowa tu o wpływach z tytułu m.in. wynagrodzenia, stypendium, emerytury, renty, alimentów. Czas na spłatę debetu wynosi 30 dni od momentu pojawienia się ujemnego salda na rachunku.

Wniosek o debet na koncie w PKO Banku Polskim można złożyć w serwisie internetowym iPKO lub przez aplikację mobilną IKO. Opłata za dostęp do tej formy finansowania to:

• 5 zł miesięczne dla posiadaczy rachunku PKO Konto za Zero (jeśli skorzystamy z debetu),
• 18,00% od wykorzystanej kwoty debetu w danym miesiącu na pozostałych kontach (oprocentowanie zmienne w stosunku rocznym).

Limit zadłużenia w koncie w ING Banku Śląskim

Możliwość korzystania z ujemnego salda na rachunku ROR w ING Banku Śląskim oferowane jest pod nazwą – Limit zadłużenia na koncie. Oferta na tle rynku wyróżnia się maksymalną kwotą limitu. Wysokość limitu może wynosić do 6-krotności miesięcznych dochodów netto (na rękę), jednak nie więcej niż 50.000 zł. Podstawowe opłaty związane z limitem zadłużenia dla posiadaczy kont Direct, Komfort i Mobi prezentują się następująco:

• 0 zł – udzielenie limitu zadłużenia,
• 1,80% kwoty przyznanego limitu, min. 68 zł – opłata roczna za obsługę limitu zadłużenia,
• 15,50% (stopa referencyjna NBP 5,75% + marża 9,75%) – oprocentowanie limitu zadłużenia w skali roku.

Limit w koncie w Credit Agricole

Posiadacze kont osobistych w Credit Agricole mogą skorzystać z limitu kredytowego, który udzielany na okres od 6 do 12 miesięcy z możliwością odnowienia na kolejny okres. Elementem wyróżniającym tę ofertę jest stałe oprocentowanie, które dostępne jest pod warunkiem podpisania umowy rocznej. Bank Credit Agricole daje również możliwość wyboru częstotliwości naliczania opłaty za limit debetowy – co miesiąc lub raz w roku.

Ustalenie limitu debetowego wymaga wcześniejszej analizy zdolności kredytowej wnioskodawcy. Umowę o limit debetowy można podpisać w placówce banku lub w obecności kuriera. Podstawowe opłaty związane z posiadaniem limitu kredytowego w dla posiadaczy Konta dla Ciebie, Konta dla Ciebie MOVE! i Konta dla Ciebie VIP prezentują się następująco:

• 2,50% kwoty przyznanego limitu, min. 90 zł – opłata roczna za przyznanie limitu w koncie,
• 0,15% kwoty przyznanego limitu, min. 6 zł – opłata miesięczna za przyznanie limitu w koncie,
• 18,50% – oprocentowanie stałe limitu zadłużenia w skali roku.

Kredyt w rachunku płatniczym w Santander Bank Polska

Debet na koncie oferowany jest przez Santander Bank Polska pod nazwą „kredyt w rachunku płatniczym”. Minimalna kwota kredytu to 1.000 zł. Maksymalna kwota debetu nie może przekroczyć sześciokrotności dochodu netto osoby składającej wniosek. Ostateczna wysokość limitu zależy od m.in. okresu posiadania konta osobistego w Santander Bank Polska, zdolności kredytowej oraz spłacanych przez wnioskodawcę kredytów i pożyczek pozabankowych.

Umowa o limit debetowy zawierana jest na okres do 12 miesięcy z możliwością przedłużenia na kolejne lata. Wniosek można złożyć przez bankowość elektroniczną, bankowość mobilną, telefonicznie oraz bezpośrednio w oddziale banku. Za kredyt w rachunku płatniczym uruchomiony przez bankowość elektroniczną i mobilną bank nie pobiera prowizji. Wybrane opłaty za limit debetowy w Santander Bank Polska prezentują się następująco:

• 0,50%, min. 50 zł – opłata za udzielenie kredytu w oddziale, placówce partnerskiej lub na infolinii dla posiadaczy Konta Select,
• 1,00%, min. 50 zł – opłata za udzielenie kredytu w oddziale, placówce partnerskiej lub na infolinii dla posiadaczy pozostałych kont,
• 18,40% – oprocentowanie w skali roku ustalane jako stopa referencyjna NBP powiększona o 12,65 p.p.,
• 21,42% – rzeczywista roczna stopa oprocentowania (RRSO).

Debet na koncie czy karta kredytowa?

Karta kredytowa jest rozwiązaniem, które może być brane pod uwagę w trakcie wyboru wygodnej i elastycznej formy finansowania. Oferuje ona również limit kredytowy, podobnie jak debet w rachunku, limit kredytowy, z którego można skorzystać w dowolnej chwili bez konieczności składania odrębnych wniosków. Zaciąganie zobowiązań w ramach debetu wymaga jednak posiadania konta bankowego. Karta kredytowa działa jako osobny instrument finansowy, który nie jest powiązany z kontem i posiada swój unikalny numer rachunku.

W większości ofert czas na spłatę salda debetowego wynosi 30 dni od momentu pojawienia sią ujemnego salda. Nieuregulowane w terminie zobowiązanie pociąga za sobą szereg konsekwencji. Co ważne – odsetki naliczane są wyłącznie od wykorzystanej kwoty limitu. Karta kredytowa daje większe możliwości w tym zakresie. Po pierwsze daje możliwość skorzystania z tzw. okresu bezodsetkowego (ang. grace period). Składa się on z okresu rozliczeniowego i okresu na spłatę zadłużenia. W zależności od banku może wynosić on nawet 59 dni.

Dokonanie całkowitej spłaty w takim okresie oznacza, że bank nie naliczy odsetek od zaciągniętego zobowiązania. Możliwa jest też spłata limitu karty kredytowej w późniejszym terminie. W takim wariancie są już naliczane odsetki od pożyczonego kapitału. Bank będzie wymagać również spłaty minimalnej, która najczęściej wynosi od 3% do 5% kwoty zadłużenia. Dług na karcie kredytowej można również rozłożyć na miesięczne raty.

Na pierwszy rzut oka maksymalny limit karty kredytowej może wydawać się wyższy niż limit debetowy, jednak trzeba pamiętać, że są banki oferujące debet w rachunku w wysokości wielokrotności miesięcznego wynagrodzenia netto. Mowa tu o kwocie nawet kilkudziesięciu tysięcy złotych. W rezultacie trudno w tym obszarze wyłonić jednoznacznego zwycięzcę. Na ostateczną wysokość limitu wpływa także zdolność kredytowa, która analizowana jest w obu przypadkach oraz rodzaj karty kredytowej lub konta osobistego.

Czy warto mieć debet na koncie?

Posiadanie limitu „podpiętego” do posiadanego konta osobistego może być przydatnym rozwiązaniem dla osób, które chcą zapewnić sobie elastyczny i szybki dostęp do dodatkowej gotówki. Debet na koncie bankowym daje taką możliwość, a zaciąganie zobowiązań w trakcie umowy jest wygodne i nie wymaga składania dodatkowych wniosków. Rozwiązanie to jest tym bardziej warte uwagi, jeśli nie pociąga za sobą konieczności płacenia wysokich prowizji, a od ujemnego salda naliczane są akceptowalne odsetki.

Przed podjęciem decyzji warto jednak sprawdzić, jak działa debet w rachunku bankowym. Świadomość, że wpływy na konto w pierwszej kolejności przeznaczane są na spłatę zadłużenia pozwala lepiej zarządzać osobistym budżetem i ogranicza ryzyko przykrych niespodzianek. Trzeba również pogodzić się z faktem, że najczęściej debet rozliczany jest w cyklach miesięcznych, co oznacza konieczność spłaty całego limitu co 30 dni.

Osoby potrzebujące wyższej kwoty, dłuższego okresu finasowania i możliwości regulowania zobowiązania w miesięcznych ratach powinny przyjrzeć się bliżej ofercie kredytów gotówkowych i kart kredytowych.

Bartłomiej Borucki

[email protected]

Redaktor

Zamienił analizę ryzyka kredytowego na pracę w redakcji. Mówi i pisze o tym, jak jest – bo w kwestiach finansowych nie można ulegać naciskom. Stawia na konkretny i prosty przekaz. Prywatnie, zawieszony pomiędzy „Solarisem” a „Łowcą androidów”, kreśli wizje bliskiej i dalekiej przyszłości. Poza tym filmy dokumentalne, rynki kapitałowe i życie w równowadze.

Zobacz inne wpisy tego autora

Komentarze:

Subscribe

Powiadom o

nowych dalszych komentarzachnowych odpowiedziach na moje komentarze

Label

Imię*

E-mail

Δ

Label

Imię*

E-mail

Δ

0 komentarzy

Inline Feedbacks

View all comments